درآمدی بر تحلیل مردم برای حضور در راهپیمایی 22 بهمن (مقاله وارده)
مهدی جبرائیلی تبریزی
امام خمینی(ره) درباره شاخصهای انقلاب اسلامی فرمودهاند: این انقلاب ویژگیهای بسیار مثبت داشت و دارد. این انقلاب از باب اینکه یک انقلابی از خود ملت بوده است... انقلاب ایران نه مثل کودتاهای دنیاست و نه مثل انقلابات دنیا؛ یک انقلاب خاص خودش است؛ انقلابی است از خود ملت با فریاد «الله اکبر» و با فریاد جمهوری اسلامی. این دو خصوصیت، که یکی خود ملت در صحنه حاضر هست و بود و یکی اینکه راه یک راه بود، یک راه اسلامی، این دو خصوصیت و دو ویژگی اسباب آن شد که بعد از اینکه بر این قدرتهای شیطانی که در ایران هدایت میشد و همه قدرتها هم در دنبال آن بودند، به شکست رسیدند، این طور نبود که ملت کنار برود و بگوید که ما رژیمی را کنار زدیم و حالا اشخاص خاصی بیایند و در صحنه اداره کنند کشور را. خود ملت در همه جا و درهمه ارگانها حاضر بودند و تمام جهات انقلاب جوشیده از متن ملت بود.(صحیفه امام، ج 14، ص 318).
به سبب همین پایگاه و جایگاه مردمی انقلاب اسلامی است که در برهههای بحرانی، ملت ایران به عنوان صاحبان اصلی آن در برابر هرگونه تهدید به مصاف دشمنان رفتند و پیروزمندانه و سرافرازانه تا فتحالفتوح پیش رفتند.
راهپیمایی، شکل اجتماعی و عینیت یافته انقلاب اسلامی است و این شور تبلور یافته درکنش اجتماعی نماد و نمود شعور، دالّ واقعی پایایی و پویایی انقلاب اسلامی است. از این منظر مردم با درک بهموقع شرایط و توهّمات دشمن مبنی بر تنزل جایگاه مردمی انقلاب اسلامی، با حضور معنادار خود از وضعیت ارتقا یافته این جایگاه رونمایی کردند. از طرف دیگر این حضور پاسخی بود به برخی پادوهای پیاده فکر داخلی دشمن که با همان توهّم، خواهان رفراندوم بودند.
«یکشنبه تاریخی، یک بیستودوّم بهمن تاریخی بود؛ در سرتاسر کشور مردم به معنای واقعی کلمه حماسه آفریدند. این همه تبلیغات مخالف، این مشکلاتی که مردم آن را با همه وجودشان، با جسم و جانشان حس میکنند، تحریکات دشمنان، هوای سرد، در بعضی نقاط کشور هوای زیر صفر، همه اینها تحت تأثیر گرمای ایمان و بصیرت مردم ایران نادیده گرفته شد؛ مردم با این عظمت آمدند».
نمود و نماد تحلیلهای مردم، شعارهای راهپیمایی بود. شعارهایی با محوریت مهدویت، شهید و شهادت، ولایت و تبعیت از رهبری، صیانت از انقلاب اسلامی، حفظ وحدت و یکپارچگی، امنیت و استقلال و حفظ تمامیت کشور.
از مصاحبههای مردم هم میتوان این حضور همراه با تحلیل و تعلیل عمیق را فهمید. «میپرسند؛ چرا آمدی در این راهپیمایی شركت كردی؟ میگوید؛ چون فهمیدم آمریكا نمیخواهد بیایم، آمدم. ببینید، با تحلیل [آمده]؛ این تحلیل است».
مردم ایران آگاهی انقلابی خود را حفظ کرده و حتی میتوان ادعا کرد که ارتقا داده است. یعنی همان آگاهی و شعور عرفانی و الهی مردم در حدوث انقلاب در سطح بالایی قرار دارد و پدیدهها و پروژهها را با وجود همه کاستیها واکاوی میکند.
در تحلیل سیاسی باید پس از چینش منطقی مقدمههای شناخته شده و مسلّم به یک نتیجه مطلوب رسید. اما صورتبندی تحلیل مردم ایران از چند مولفه تشکیل یافته است که همان وجه پنهان و درعین حال پیدای راهپیمایی 22 بهمن بود.
حافظه تاریخی مردم
امروزه ادعای دلسوزی ریاکارانه و صرفا رسانهای دشمنان ایران، درتاریکی قرار نگرفته است. مردم ایران خیانتها و جنایتهای ددمنشانه آمریکا را به کرات تجربه کرده و به دشمنی نظام سیاسی حاکم آن باور دارند. بنابراین در مقابله و مبارزه با آن هیچ تردیدی ندارند. ازکودتای استعماری 28مرداد 1332 تا ضدیت بااستفاده از تکنیکهای سیاسی، اقتصادی و نظامی با انقلاب اسلامی و تلاشهای نافرجام پیاپی برای براندازی آن.
22 بهمن روز آزادی و استقلال ایران و ایرانی بود و ملت با درک اینکه همه تلاش دشمن در این جنگ ترکیبی، فراموشی این روز به عنوان نقطه عطف تاریخی و رهایی از قرنها اسارت و استثمار است، به خلق حماسه دیگر دست زد. چرا که «میداند که دشمن از آمدنِ او خائف و بیمناک است؛ دشمن میداند که آمدنِ او این راه را محکم میکند، این جادّه را میکوبد، این حرکت را تداوم میبخشد، لذا دشمن نمیخواهد. چون دشمن نمیخواهد، او برای اینکه این راه تداوم پیدا کند، میآید».
اهمیت هویت ملی
رهبر معظم انقلاب فرمودند: «هر ملّتی، در سایه استقامت و ایستادگی، هویّت پیدا میکند. آن چیزی که به ملّتها هویّت میدهد، شخصیّت میدهد، عظمت میدهد، به حفاظت از خود ملّتها و فرهنگ آنها کمک میکند، استقامت آنها و ایستادگی آنها است».
هویت ملی، مجموعهای از گرایشها و نگرشهای مثبت نسبت به عوامل و عناصر و الگوهای هویتبخش و یکپارچهکننده در سطح یک کشور، بهعنوان یک واحد سیاسی است. هویت ملی دارای عناصر سازنده گوناگونی چون ارزشهای ملی، دینی، فرهنگی، اجتماعی، انسانی و در ابعاد فرهنگی، اجتماعی، تاریخی، جغرافیایی، سیاسی، زبانی و غیره است.
هویت ملی در بعد سیاسی، در صورتی شکل میگیرد که افرادی که از لحاظ فیزیکی و قانونی، عضو یک نظام سیاسی هستند و داخل مرزهای ملی یک کشور زندگی میکنند، و موضوع یا مخاطب قوانین آن کشور هستند؛ از لحاظ روانی هم خود را اعضای آن نظام سیاسی بدانند.
ایرانیان با بلوغ سیاسی بینظیر خود و براساس دادههای تاریخی، میدانند که هرگاه هویتشان مورد خدشه واقع شده باشد، شکست حتمی است.
مردم با آگاهی به اهمیت صیانت از هویت تاریخی و ارزشی- ایدئولوژیک خود به میدان آمدند. بمباران امواج رسانهای دشمن بر علیه آن هویت مردم را نگران کرد.
حضرت ایشان فرمودند: «یکی از اهداف مهمّ این اغتشاشات پاییز در تهران و بعضی جاهای دیگر، این بود که همین بیستودوّم بهمن را از یاد مردم ببرند، مردم حضور میلیونی خودشان را در سالروز پیروزی انقلاب نشان ندهند، فراموش کنند».
همچنین عزت و شکوه فعلی خود را مدیون انقلاب اسلامی و اسلام انقلابی دانسته و فارغ از جریانات سیاسی و حزبی نه تنها از انقلاب سهمخواهی نمیکند بلکه تکلیف خویش را با حضور خود در همآورد بهمنی ادا میکند. این مردم صاحب اصلی انقلاب هستند و صیانت از انقلاب را به حکم عقل و شرع وظیفه خویش میدانند.
اعتماد و پشتیبانی از رهبری انقلاب
مردم ایران در طول سالیان انقلابی به هوشمندی و فرهمندی رهبرانقلاب پی بردهاند که با تیزبینی نقشههای معاندان را نقش بر آب کرده است. این بار هم به فراخوان ایشان لبیک گفتند. تاکید مردم بر حمایت و تبعیت از رهبری انقلاب، به سخره گرفتن مشتی دلقک سلبریتی و... بود که هیچ وقت نمیتوانند مسیر حرکت ملت ایران را تعیین کنند.
جمهوریت
مردمسالاری ما بر پایه ارکان اسلام و نظام دینی، اهمیت خاصی به حضور مردم میدهد و تمام مسئولان، سازمانها و نهادها بهنوعی به مردم متصل هستند و مشروعیت و مقبولیت خود را از مردم میگیرند. مردم ایران به تجربه باور دارند که دموکراسی و جمهوریت واقعی در همین نظام عملی شده و خودشان در تعیین مدل حکمرانی نقش مستقیم و تعیینکننده دارند.
بنابراین، این راهپیمایی تأیید دوباره نظام مردمسالار ایران را به رخ جهانیان خواهد کشاند. مردم با حضور خویش یک «نه» بزرگ و بلند به دشمن گفتند.
فهم واقعیتها
رهبرمعظم انقلاب گفتند: «ضعفها و کمبودهای زیادی به دلایل مختلف در کشور وجود دارد که بعضی از آنها مانند گرانی، تورم و کاهش ارزش پول ملی برای مردم محسوس است و در بخشهای دیگر مانند بخشهای اداری هم ضعفهایی وجود دارد».
اما مردم به دو نکته کلیدی توجه دارند: اولا نه تنها راهحل این مشکلات عدم حضور نیست بلکه مشکلات دیگری مانند مشکلات امنیتی ایجاد خواهد کرد و ثانیا پیشرفتهای چندین ساله ایران اسلامی را در حوزههای مختلف مانند پزشکی، دفاعی و... میبینند. ایشان به پیشرفت تولید چند ده میلیون تن فولاد نسبت به اول انقلاب به عنوان نمونه اشاره کردند.
و این راه ادامه دارد و ملت ایران به سوی قلهها در حرکت است: «ما امروز در حال حرکتیم؛ ملّت در حال حرکت است، ایران در حال حرکت است».
پس به شانتاژ رسانهای دشمن مبنی بر ناکارآمدی نظام اسلامی با راهبرد ناامید کردن مردم، اعتنا نکرده و آگاهانه بر اساس واقعیات موجود به تحلیل نشستند و هوشمندانه برخاستند.
فهم شرایط
امنیت اجتماعی در اتفاقات پائیز به شدت مورد جرح واقع شد. مردم ایران امنیت را در ابعاد و لایههای مختلف آن بر هر چیزی ترجیح میدهند و حتی به تعبیر رهبرانقلاب از نان شب هم ضروریتر میدانند.
در شرایط فعلی باتوجه به توطئههای متعدد دشمنان انقلاب اسلامی، نیاز به وحدت ملی و حرکت در مسیر انسجام و یکپارچگی، بیشتر ازگذشته احساس میشد. همدستی سهگانه غربی- عربی- عبری و گروهکهای تجزیهطلب و ناامنسازی مناطق مختلف کشور و خسارتهای جبرانناپذیر این شیطنتها، ملت ایران را بر آن داشت تا برای حفظ منافع ملی، باید فارغ از تفکر و گرایش جناحی و وابستگیهای سیاسی- حزبی با نگاهی ملی و امنیتی به صحنه بیایند. و به فرموده رهبر معظم انقلاب «هدف اصلی دشمن برای به زانو درآوردن جمهوری اسلامی و از بین بردن آن، ایجاد اختلاف و بیاعتمادی میان آحاد جامعه است، لذا مهمترین وظیفه در مقابل این نقشه پلید، حفظ راهبرد وحدت است و به توفیق الهی مردم این پیام را به طور صریح به همه بدخواهان خواهند رساند که تلاش آنها برای ایجاد بیاعتمادی و از بین بردن اتحاد ملی، خنثی شده است».