رئیس کل گمرک ایران گفت: فعال‌تر شدن کریدور‌های ترانزیتی از جمله شمال- جنوب، کریدور ترانزیتی ایران، ترکیه و پاکستان (ITI) در دو حوزه ریلی و جاده‌ای از مبدأ پاکستان و کریدور ترانزیتی از مبدأ قزاقستان و استفاده ایران از ظرفیت‌های به وجود آمده و تسهیلات ارائه‌شده گمرکات کشور در حوزه تسهیل ترانزیت از عمده‌ترین دلایل رشد ترانزیت کشور در سال گذشته و استمرار آن در سال جاری است.

علیرضا مقدسی اظهار کرد: در 6 ماه نخست سال جاری بیش از هفت میلیون و 28 هزار تن کالا از گمرکات ایران ترانزیت‌شده که این میزان کالا‌های ترانزیتی نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود 22 درصد افزایش داشته است.

وی با اشاره به اینکه اجرای پروژه تیر الکترونیکی (E-TIR) بین گمرکات ایران و دیگر کشور‌ها سبب تسهیل در ترانزیت کالا از ایران و رشد آن می‌شود، افزود: در این زمینه، اولین محموله ترانزیتی در ماه گذشته با استفاده از ظرفیت کریدور شمال- جنوب از مبدا گمرک شهید رجایی و از کشور هند وارد و از گمرک آستارا به روسیه ارسال شد. تیر الکترونیک سیستمی است که کالا تحت سند واحد و تبادل الکترونیکی اطلاعات بین کشور‌ها و با تضمین بین‌المللی معتبر منتقل می‌شود.

هدف‌گذاری ۲۰ میلیون تنی ترانزیت منطقه‌ای‌

نخستین اجلاس وزرای ایران و کشورهای ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان درخصوص توسعه همکاری‌های ترانزیتی دیروز در تهران برگزار شد که در این مراسم وزیر راه و شهر‌سازی ایران از برنامه‌ریزی برای هدف‌گذاری ۲۰ میلیون تنی ترانزیت منطقه‌ای‌ خبر داد.

رستم قاسمی گفت: با هم‌افزایی زیرساخت‌ها و امکانات حمل‌ونقلی، بهره‌مندی کلیه بازیگران این عرصه در کنار جمعیت 160 میلیون نفری ملت‌ها فراهم خواهد شد.

وی ادامه داد: با توجه به زیرساخت‌ها و امکانات حمل‌ونقل فعلی و همچنین بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی، در میان‌مدت می‌توان بیش از سه برابر عملکرد فعلی به عبارتی بالغ بر 20 میلیون تن ظرفیت سالانه ایجاد کرد.

وی با بیان اینکه تصمیمات بسیار خوبی در گروه کارشناسی اتخاذ شد، افزود: چهار موضوع مسیر ترانزیتی سبز، اعطای ویزای یک‌ساله به دست‌اندرکاران ترانزیت، یکسان‌‌سازی تعرفه بین کشورها و توسعه زیرساخت‌های ترانزیت در اجلاس مطرح شد و از وزرا و هیئت‌های نمایندگی کشورها خواستیم در این رابطه همکاری لازم را انجام دهند.

استقبال کشورهای همسایه از پیشنهادات ایران

گفتنی است کشورهای حاضر در اجلاس ۶جانبه توسعه همکاری‌های ترانزیتی در ایران، از پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران برای توسعه ترانزیت استقبال کردند. به گزارش خبرگزاری تسنیم، رحیم بابازاده معاون اول وزیر نقلیات جمهوری تاجیکستان در اجلاس 6جانبه توسعه همکاری‌های ترانزیتی اظهار کرد: ما از پیشنهادات وزیر راه و شهر‌سازی جمهوری اسلامی ایران در این رابطه استقبال می‌کنیم و امیدواریم همکاری‌های فی‌مابین در آینده نیز تداوم یابد.

همچنین‌ آلماز ترقن‌بایف معاون وزیر حمل‌ونقل و ارتباطات قرقیزستان نیز با اشاره به اینکه از تصمیمات وزارت راه و شهر‌سازی ایران برای توسعه ترانزیت پشتیبانی می‌کنیم، تصریح کرد: کارشناسان ما کار بزرگی را در تدوین سند همکاری‌های ترانزیتی انجام دادند و تا دو هفته آینده این سند همکاری مشترک آماده می‌شود. تحقق این برنامه مشترک منجر به افزایش قطعی ترانزیت بین کشورها می‌شود.

توافق نهایی

 برای تأمین مالی خط‌آهن رشت- آستارا

گفتنی است یکی از پروژه‌های بسیار مهم که در این دولت مورد توجه وزارت راه و شهر‌سازی قرار گرفته، تکمیل زیرساخت کریدورهای کشور به‌ویژه کریدور شمال- جنوب و حلقه مفقوده آن یعنی راه‌آهن رشت- آستارا است.

وزیر راه و شهر‌سازی در اجلاس روز گذشته با ابراز اینکه زیرساخت‌های ترانزیتی در ایران تکمیل نیست، گفت: متأسفانه در سال‌های گذشته به این کریدورها توجه نشده است، در زمان حاضر خط‌آهن مهم رشت- آستارا به‌طول 163 کیلومتر را داریم که قرار است روس‌ها در اجرای آن مشارکت کنند و در صورت تأمین مالی، این پروژه سه‌ساله تکمیل خواهد شد.

قاسمی با اعلام اینکه خط‌آهن 900 کیلومتری رشت- زاهدان در دستورکار قرار دارد، یادآور شد: علاوه‌بر این اصلاح کریدور شمالی اینچه‌برون- گرمسار نیز در دستورکار قرار دارد.

وی با تأکید بر اینکه تکمیل ناوگان ریلی نیز در دستورکار قرار دارد، گفت: اگر مانعی پیش نیاید تا یک ماه آینده قرارداد تکمیل خطوط ریلی در کریدورهای مهم داخلی با پیمانکاران ایرانی و خارجی امضا می‌شود. برای کوتاه‌کردن زمان فرآیند قرارداد را بین پیمانکاران حرفه‌ای توزیع خواهیم کرد.

وزیر راه و شهر‌سازی همچنین با تأکید بر اینکه «راه‌آهن رشت- آستارا را می‌‌سازیم حتی اگر قرار باشد ساختمان وزارت راه را نیز برای این کار بفروشیم»، گفت: در رابطه با این پروژه با روس‌ها مذاکره می‌کنیم گرچه در10 کیلومتر از ابتدا و 10 کیلومتر از انتهای این مسیر کار شروع شده است.