وقتی خوارج در مقابل امام علی(ع) طغیان و شورش کردند، حضرت «ابن عباس» را سراغ اینها فرستاد، هنگامی که برگشت، اوصاف آنها را برای حضرت چنین نقل کرد: پیشانی‌هایشان از کثرت سجده مجروح شده و دست‌هایی که مثل زانوی شتر پینه بسته است. لباس‌های کهنه زاهدمآبانه به تن دارند. از همه بالاتر قیافه مصمم و تصمیم قاطع اینها است. (1) امام علی(ع) هم این طبقه جاهلین متنسک را این‌گونه توصیف می‌کند: درشت‌خویانی پست، بردگانی فرومایه‌اند که از هر گوشه‌ای گرد آمده و از گروه‌های مختلفی ترکیب یافته‌اند. مردمی که سزاوار بودند، احکام دین را بیاموزند و تربیت شوند و دانش فراگیرند و کارآزموده شوند و سرپرست داشته باشند و دستگیری‌شان کنند و آنها را به کار مفید وادارند. آنها نه از مهاجرانند و نه از انصار و نه آنان که خانه و زندگی خود را برای مهاجران آماده کرده و از جان و دل ایمان آوردند. (2)

____________

1- العقدالفرید، ج 2، ص 389

2- نهج‌البلاغه- خطبه 238