ساخت ایران
موفقیت محققان ایرانی در تولید دستگاه غربالگری بیماری‌های متابولیک نوزادان
طرح غربالگری بیماری‌های متابولیک نوزادان تا ۱۰ روز پس از تولد، ۵۰ اختلال را در نوزادان شناسایی و سلامت آنها را تضمین می‌کند، این غربالگری با تلاش محققان کشور در تولید دستگاه دانش بنیان ایرانی محقق شد.
به گزارش ایرنا، فرزاد کبارفرد مدیرعامل این شرکت دانش بنیان با اعلام اینکه بیماری‌های متابولیک ارثی، بیماری‌های بیوشیمیایی ارثی هستند که در آنها، راه‌های سوخت‌وساز مواد مختلف در بدن دچار اختلال می‌شود، گفت: این بیماری‌ها بیشتر به دلیل اختلال عملکرد یک آنزیم یا کوفاکتور آن و گاهی به دلیل اختلال در یک گیرنده، وسیله نقل و انتقال ماده، غشا یا جزو ساختمانی پدید می‌آید.
وی خاطرنشان کرد: در این بیماران به علت وقفه آنزیمی، راه متابولیکی بسته شده و ماده اولیه به محصول نهایی تبدیل نمی‌شود، حال اگر ماده پیش‌بلوک که مقدار آن در بدن افزایش یافته است، سمی باشد و یا ماده پس‌بلوک که تشکیل نشده است، یک ماده ضروری و اساسی باشد، بیماری ایجاد می‌شود.
این فناور ادامه داد: این بیماری‌ها اکثرا در صورت ازدواج فامیلی و یا سابقه مرگ و بیماری مشابه در خانواده، به ارث می‌رسند، اختلال متابولیک مادرزادی می‌تواند اثرات جبران‌ناپذیری بر روی کیفیت زندگی افراد داشته باشد به‌طوری‌که با شکم‌درد و‌گریه‌های مکرر شروع شده و تا رکود ذهنی، اختلالات نارسایی کبدی، کلیوی و حتی مرگ نوزاد ادامه یابد.
کبارفرد همچنین گفت: تشخیص این بیماری‌ها در بدو تولد و سپس انجام اقداماتی ساده مانند تنظیم رژیم غذایی می‌تواند ضایعات حاصل از این بیماری‌ها را در اکثر موارد، منتفی کرده و هزینه‌های هنگفتی که بر بیمار و جامعه تحمیل می‌شود را تعدیل کند، بدین‌ترتیب تست‌های سریع و قابل اطمینانی مورد نیاز است تا بتواند تشخیص به‌موقع و بدون خطای این بیماری‌ها را تضمین کند. به گزارش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وی افزود: همچنین این تست‌ها قادر به ردیابی همزمان تمامی بیماری‌های متابولیک در یک مرتبه آنالیز هستند تا بدین‌ترتیب با فاصله پس از تشخیص بیماری متابولیک، اقدامات پیشگیرانه در جهت کنترل آن از بدو تولد نوزاد آغاز شود.
غربالگری با یک قطره خون
مدیرعامل این شرکت دانش بنیان ادامه داد: این شرکت به عنوان شرکت دانش‌بنیان نوع دو، اقدام به تولید این محصول در قالب طرح غربالگری بیماری‌های متابولیک نوزادان در بدو تولد، از یک قطره خون خشک کرده است، این تست‌های ضروری باید در ۱۰ روز اول تولد انجام شود، با توجه به تعدد اختلال‌ها که تا ۵۰ مورد می‌رسد، نمونه نوزاد برای تمامی آنها، مورد تست قرار می‌گیرد. کبارفرد گفت: دستگاه این فناوری، گران‌قیمت است که کار با آن، نیاز به تخصص دارد، این تست در برخی کشورهای همسایه، به صورت اتوماتیک و برای تمامی متولدان انجام می‌شود، در ایران، وزارت بهداشت قصد دارد تا این طرح را در سطح کشور انجام دهد که برای این منظور، هماهنگی‌هایی میان این وزارتخانه با آزمایشگاه‌ها و خانه‌های بهداشت انجام شده است. وی یادآور شد: در حال حاضر این غربالگری در ۶ استان کشور ازجمله تهران به صورت پایلوت در حال انجام است، این طرح در ۱۰ آزمایشگاه کشور انجام می‌شود، باتوجه به تولد سالانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار نوزاد در ایران، آزمایشگاه‌های بیشتری برای پوشش دادن این طرح مورد نیاز است. این فناور به حمایت‌های معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در اجرایی شدن این طرح اشاره کرد و اظهارداشت: در ابتدا این معاونت برای چنین طرحی پیش‌قدم شد و با ارایه تسهیلاتی، موجبات خرید دستگاه تخصصی و تنظیم آزمایشگاه را فراهم کرد.