بحران پول نقد در افغانستان؛ مردم به سمت بانک‌ها هجوم بردند
سرویس خارجی-
بسیاری از کارشناسان مهم‌ترین و فوری‌ترین چالش طالبان پس از تشکیل دولت را «چالش اقتصادی» می‌دانند. طالبان برای افزایش ارزش پول ملی، کاهش تورم، تامین بودجه ادارات دولتی، مبارزه با کرونا، مبارزه با قحطی و گرسنگی، تامین کالاهای عمومی و همزمان مقابله با چالش‌های نظامی و امنیتی، نیازمند منابع گسترده مالی است. «یورونیوز» در این باره طی گزارشی نوشته: «افغانستان یکی از فقیرترین کشورهای دنیاست. تنها در سال ۲۰۲۰ کمک‌های جامعه جهانی ۴۰ درصد تولید ناخالص داخلی افغانستان را تشکیل می‌داد. حالا با به قدرت رسیدن مجدد طالبان، بخش اعظمی از این کمک‌ها به حالت تعلیق درآمده‌اند. طالبان به بخش مهمی از پول بانک مرکزی افغانستان دسترسی ندارند چرا که پول‌ها در خارج از افغانستان ذخیره شده‌اند.کاخ سفید نیز پیشاپیش اعلام کرده دسترسی طالبان به 10 میلیارد دلار پول نقد، اموال و املاک دولت افغانستان در آمریکا را به حالت تعلیق درخواهد آورد».
حالا با استقرار دولت طالبان این مشکلات اقتصادی خود را جدی‌تر از گذشته نشان داده و بر اساس گزارش‌ها مردم برای گرفتن پول‌های خود به بانک‌ها هجوم برده‌اند. همچنین بر اساس قوانین وضع‌شده از سوی طالبان، هر نفر در هفته فقط می‌تواند ۲۰ هزار افغانی یا ۲۰۰ دلار از حسابش برداشت کند. گزارش‌ها از کابل نیز حاکی است در صرافی‌ها دلار پیدا نمی‌شود. «رویترز» به نقل از منابع طالبان اعلام کرده بانک مرکزی افغانستان به تمام بانک‌های این کشور ابلاغ کرده تمام حواله‌ها به جای دلار تنها به پول افغانی پرداخت شود.
طبق گزارش این رسانه انگلیسی، دلیل این تصمیم، آخرین تلاش‌های بانک مرکزی طالبان برای حفظ دلار آمریکایی است که اکنون در بازارهای افغانستان کمیاب شده است. حواله‌های ارزی با دلار در طول این سال‌ها منبع مهمی برای تامین مالی خارجی برای افغانستان بوده، اما پس از تسلط طالبان دسترسی به دلار کاهش یافته است. به گفته یک منبع، بانک مرکزی افغانستان طی روزهای اخیر به شرکای بانکی عامل اتحادیه «وسترن یونیون» در افغانستان گفته، حواله‌ها را تنها به پول افغانی پرداخت کنند. شرکت «مانی گرام»، از شرکت‌های انتقال سریع پول در جهان بدون ارائه توضیحی گفته که از این به بعد تنها پول افغانی برای حواله‌ها پرداخت خواهد شد.
رویترز این را هم نوشته که، «حاج محمد ادریس»، رئیس‌جدید بانک مرکزی افغانستان که هیچ تحصیلاتی در حوزه مالی ندارد، تلاش دارد همزمان با توقف کمک‌های خارجی و تلاش افغان‌ها برای خروج سرمایه‌های خود از این کشور، خروج دلار را محدود کند. طبق این گزارش، انتظار می‌رود کنترل‌های بیشتر باعث کاهش ارزش افغانی در برابر دلار شود و تورم را در کشوری که بیش از یک سوم مردم آن با کمتر از 2 دلار در روز زندگی می‌کنند، را تشدید کند.
همچنین «شوکت ترین» وزیر دارایی پاکستان از حذف «دلار» در مبادلات تجاری این کشور با افغانستان خبر داده و گفته: «روپیه مبنای انجام معامله است... تجارت بین پاکستان و افغانستان اکنون به جای دلار به روپیه انجام می‌شود... تجارت با افغانستان با ارز روپیه خواهد بود نه دلار زیرا افغانستان با کمبود دلار در این کشور مواجه است...در حال حاضر 10 میلیارد دلار از ذخایر خارجی افغانستان مسدود و بلوکه شده و صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی دلارهای افغانستان را نزد خود نگاه داشته‌اند».
«شوکت ترین» با اشاره به اوضاع افغانستان این را هم اضافه کرده که «وضعیت افغانستان به صورت روزانه بررسی می‌شود و روزانه افرادی از پاکستان برای انجام کارهای مختلف به افغانستان اعزام می‌شوند اما کمبود غذا در افغانستان مردم این کشور را تهدید می‌کند». این در حالی است که به اعتقاد برخی کارشناسان، کمک‌های پاکستان به طالبان، یکی از دلایل پیشروی این گروه شبه نظامی در افغانستان بود.