مبارزه با فساد و امیدآفرینی با فعال‌سازی ظرفیت‌های کشور
یک توصیه دیگر[به دولت]، نگاه به ظرفیّت‌ها است. این روزها شما در اظهارات، مقالات، نوشته‌ها، گفته‌ها نگاه می‌کنید که دائم از کمبودها و مشکلات گفته می‌شود؛ خب بله، کمبودها زیاد است، مشکلات هم زیاد است، [امّا] ظرفیّت‌ها زیادتر از مشکلات است؛ ظرفیّت‌های فراوانی در کشور وجود دارد. ما در بخش آب، در بخش نفت، در بخش معادن، در بازار گسترده داخلی، در مسئله همسایگان، در استعداد و آمادگی‌های حیرت‌آور جوانان ظرفیّت‌های فوق‌العاده‌ای داریم؛ این‌ها ظرفیّت‌های ما است. بدون تردید این ظرفیّت‌ها می‌تواند بر مشکلات غلبه کند، به شرط اینکه این ظرفیّت‌ها درست شناخته بشود، به کار گرفته بشود و به آنها پرداخته بشود که تلاش شبانه‌روزی و خستگی‌ناپذیر لازم است؛ و مطمئنّاً استفاده از این ظرفیّت‌ها به کمبودهای کنونی غلبه خواهد کرد. (رهبر انقلاب، 12 مرداد 1400)
آیت‌الله رئیسی، رئیس‌جمهور کشورمان از همان ابتدای تشکیل دولت سیزدهم در مراسم‌های مختلفی همچون تنفیذ، تحلیف و رای اعتماد وزرای پیشنهادی بر این نکته تاکید می‌ورزید که تمام برنامه‌های دولت با بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی نسبت یابی شده و می‌شود و سعی تمام اجزای دولت باید این باشد که منویات
رهبر معظم انقلاب در این بیانیه را مورد توجه جدی قرار بدهند. بر این اساس یکی از بندهای مهم بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، توجه به ظرفیت‌های کشور در مسیر پیشرفت است.
محمدحسن مهدی‌پور، کارشناس مسائل اجتماعی در این باره به گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «کشور ما از نظر ظرفیت‌های طبیعی و انسانی، واقعاً کم‌نظیر است و همان‌طور که بارها کارشناسان تاکید کرده‌اند؛ بسیاری از این ظرفیت‌ها مورد غفلت مسئولان واقع شده است.»
او می‌افزاید: «مطابق مطالعات انجام شده و تاکیدات مکرر رهبر انقلاب، مهم‌ترین ظرفیت امیدبخش کشور، نیروی انسانی مستعد، کارآمد، مومن و انقلابی است. امروز حدود 40 میلیون از جمعیت کشور ما در سن جوانی به سر می‌برند که نزدیک به ۱۴ میلیون نفر از آنها دارای تحصیلات عالی هستند.»
فهرست طولانی فرصت‌های مادی کشور
علاوه‌بر ظرفیت مهم نیروی انسانی، فرصت‌های مادّی کشور نیز فهرستی طولانی را تشکیل می‌دهد که مدیران دولت سیزدهم می‌توانند با فعّال کردن و بهره‌گیری از آن، درآمدهای ملّی را با جهشی نمایان افزایش داده و کشور را ثروتمند و بی‌نیاز و به معنی واقعی دارای اعتمادبه‌نفس کنند و مشکلات کنونی را برطرف نمایند.
ایران با دارا بودن یک درصد جمعیّت جهان، دارای
۷ درصد ذخایر معدنی جهان است؛ منابع عظیم زیرزمینی، موقعیت استثنائی جغرافیایی میان شرق و غرب و شمال و جنوب، بازار بزرگ ملّی، بازار بزرگ منطقه‌ای با داشتن ۱۵ همسایه با ۶۰۰ میلیون جمعیّت، سواحل دریایی طولانی، حاصلخیزی زمین با محصولات متنوّع کشاورزی و باغی، اقتصاد بزرگ و متنوّع، بخش‌هایی از ظرفیّت‌های کشور است.
مهدی پور اظهار می‌دارد: «کشور ما از نظر ظرفیت‌های استفاده‌نشده طبیعی و انسانی در رتبه اوّل جهان قرار دارد. آنچه که می‌تواند در مسیر پیشرفت کشور جهش ایجاد نماید رویکرد دولت جدید است که بر اساس اعلام رئیس‌جمهور محترم این توجه وجود دارد و قرار است بی‌توجهی‌های گذشته جبران گردد.»
مبارزه با فساد
مبارزه جدی با فساد یکی دیگر از وعده‌های آیت‌الله رئیسی است که مورد توجه و تاکید رهبر انقلاب نیز قرار گرفت. به تعبیر رهبر معظم انقلاب، مسئولان کشور اگر به معنای واقعی کلمه می‌خواهند در کنار مردم باشند، باید بی‌امان با فساد و مفسد مبارزه کنند.
آقای حمیدرضا شاهی، فعال دانشجویی در گفت‌وگو با گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «مهم‌ترین بستر در کشور برای مبارزه با فساد، قوه مجریه است. زمینه‌های فساد در قوّه مجریّه ایجاد می‌شود. تلقی اشتباهی که برخی دارند این است از قوه قضائیه و دستگاه‌های نظارتی خارج دولت انتظار ریشه‌کن کردن فساد را دارند. قوه قضائیه و دیگر دستگاه‌های نظارتی بیرون دولت مسئولیت دارند اما مسئولیت آنها برخورد با مفسد است.»
او می‌افزاید: «در دولت است که زمینه‌های فساد ایجاد می‌شود و در وهله اول خود دولت باید فسادستیز باشد. انحصارهای خاص، سوءاستفاده از امکانات دولتی، فرارهای مالیاتی، قاچاق، فعّالیّت‌های ناسالم اقتصادی و... نمونه‌هایی است که اگر دولت بخواهد به صورت جدی با آنها مقابله کند ابتکار عمل به مراتب بیشتری از سایر قوای کشور دارد.»
شرایط سخت اقتصادی
حسن روحانی درحالی پس از 8 سال دولت را تحویل آیت‌الله رئیسی داد که تقریباً تمامی اجناس و اقلامی که به معیشت و زندگی مردم مربوط می‌شود، با افزایش قیمت چندین برابری نسبت به 8 سال پیش رو‌به‌رو شده است.
شاخص‌ها و قیمت‌های بازار در تاریخ ۱۴ مرداد ۱۴۰۰ به این شرح است:
قیمت دلار در بازار ۲۵۷۰۰ تومان
قیمت سکه ۱۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان
شاخص کل بورس یک میلیون و ۳۷۵ هزار
میانگین هر متر مسکن تهران ۳۰ میلیون
و ۴۴ هزار تومان
پراید: ۱۵۰ میلیون تومان
حداقل حقوق کارگر ۲ میلیون و ۶۵۵ هزار تومان
نقدینگی در خرداد ماه، ۳۷۰۵ هزار میلیارد تومان
کسری بودجه ۴۵۰ هزار میلیارد تومان
بنزین آزاد ۳۰۰۰ تومان
قیمت نفت ۷۰ دلار
گوجه‌فرنگی ۱۳۵۰۰ تومان
نان بربری ۳۰۰۰ تومان
نان لواش ۵۰۰ تومان
مرغ کیلویی ۴۰ هزار تومان
گوشت گوسفند ۱۴۰ هزار تومان
گوشت گوساله ۱۶۰ هزار تومان
شکر کیلویی ۱۸ هزار
روغن مایع سرخ کردنی ۲۵ هزار تومان
برنج ایرانی کیلویی ۴۴ هزار تومان
نیم کیلو چای خارجی ۱۳۵ هزار تومان
بلیط مترو ۲۰۰۰ تومان
پوشک سایز ۴ بسته ۴۰ عددی ۱۳۳ هزار تومان
آب معدنی نیم لیتری ۳۵۰۰ تومان
میانگین قیمت بلیط پرواز تهران-مشهد ۱ میلیون تومان و... با توجه به این افزایش قیمت‌های چندین برابری، آیت‌الله رئیسی برای بهبود اوضاع اقتصاد کشور و معیشت مردم مسیر دشواری را در پیش دارد.
احمد نوتاش، فعال بازار خودرو به گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «مردم از آقای رئیسی واقعاً انتظار ندارند که در چنین شرایط هولناکی، یک شبه همه مشکلات را حل کند. آنچه مورد انتظار مردم است اینکه از مسئولان صداقت ببینند. دوندگی ببینند. احساس کنند که دولت واقعاً به فکر آنهاست.» او ادامه می‌دهد: «اگر این طور با مردم رفتار شود، یقیناً امیدها بیشتر خواهد شد و خود مردم نیز همچون مقاطع مختلف پیش از این، پای کار حل مشکلات کشور خواهند آمد.»
برنامه محوری
در مسائل مهمّ کشور از جمله مسئله اقتصاد، که مسئله اساسی ماست، باید با برنامه پیش رفت. این توصیه مهم دیگر رهبری به دولت سیزدهم است.
هر اقدام دولتمردان باید جزئی از برنامه کلان پیشرفت کشور باشد. کارهای روزمرّه و اقدامات پیش‌بینی‌نشده نمی‌تواند مشکلی را حل کند. کارشناسان معتقدند؛ به طور کلّی، هر حرکت اقتصادی، باید به یک برنامه کلان متکی باشد و بخشی از آن برنامه را تامین کند.
حجت‌الاسلام محمدحسین حسین زاده بحرینی نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی در مخالفت با کلیات برنامه‌های وزرای پیشنهادی کابینه آیت‌الله رئیسی بر این نکته تاکید کرده و می‌گوید:
«به دلیل حضور افراد جوان، مصمم، با نشاط، خوشفکر و عالِم در کابینه آیت‌الله رئیسی از وی تشکر می‌کنم. این کابینه مورد قبول و حمایت ماست.آنچه امروز در اختیار ماست این است که مجموعه‌ای از برنامه‌های مجزا و متفرقه از سوی وزرا به مجلس ارائه شده که بسیاری از برنامه‌های وزرا و به ویژه برنامه‌های اقتصادی آن خوب است اما ترکیب این برنامه‌ها بایستی بررسی شود.» او می‌افزاید: «بسیاری از مسائل در کشور فراوزارتخانه‌ای است و ما این موضوع را در برنامه وزرا نمی‌بینیم. در حالی که این موضوع مسئله اصلی اقتصاد کشور محسوب می‌شود... امروز با معضل و مسئله‌ای با عنوان دیوان سالاری مواجه هستیم که در حقیقت بروکراسی پنهان است؛ ما با حجم زیادی از کارمندان مواجه هستیم که قراردادهای متعدد شرکتی، قراردادی، قانون کار و... دارند و قرار است رئیس‌جمهور، کشور را با همین دیوان‌سالاری اداره کند.»
رئیس‌کمیسیون آیین نامه داخلی مجلس با تأکید بر اینکه بعد از 8 سال فعالیت دولت یازدهم و دوازدهم باید بگویم که متأسفانه بانک‌ها آن دولت‌ها را زمین زده‌‌اند می‌گوید: «مخالفت من مخالفت با وزرا نیست، بلکه مخالفت با برنامه‌های وزراست، وگرنه از کلیت کابینه دفاع می‌کنم.»
البته آیت‌الله رئیسی در پاسخ به این نکته بسیار مهم یادآور می‌شود که به تناسب برنامه‌های جزئی با برنامه کلان و حرکت دولت در آن ریل توجه داشته و جزئیات بیشتر به اطلاع نمایندگان خواهد رسید.
آیت‌الله رئیسی خود را وامدار هیچ گروهی تلقی نکرده بلکه خود را نماینده همه جامعه می‌داند. او حالا رئیس‌جمهور 80 میلیون ایرانی است؛ وارث مشکلات پرشمار اقتصادی. افکار عمومی از وی حتی زمانی که سکان‌‌دار دستگاه قضا بود نیز انتظارات فراوانی داشت.
رئیس‌جمهور حالا وظیفه سنگینی دارد؛ جلب اعتماد میلیون‌ها ایرانی که با همه گرفتاری‌های اقتصادی و نگرانی‌های ناشی از کرونا در انتخابات شرکت کردند وظیفه دشواری است. بازگرداندن امید به جامعه، نمایش کارآمدی و مبارزه همه‌جانبه با فساد. مردم امیدوارند رئیسی همان‌گونه که در دستگاه قضائی پاسخگو بود، پاستور را نیز به مرکز رسیدگی به مشکلات خلق‌الله بدل کند. محمد آزادی، فعال رسانه‌ای در این باره می‌نویسد: «همه باید به رئیس‌جمهور منتخب کمک کنند؛ عبور از خروار-خروار مشکلات اقتصادی ساده نیست.
ابراهیم رئیسی اما نشان داده دست‌کم در ارتباط با مردم سرآمد است.»
او تاکید می‌کند: «پاسخگویی و زندگی ساده می‌تواند توده‌های مستضعف را امیدوار کند. صاحب‌منصبان آینده باید تمام‌قد نگاهبان همین امید باشند.»
حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنوری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز در این باره می‌نویسد: «برای رفع مشکلات متعدد کشور ما دو مرحله پیش رو داریم؛ در وهله اول باید دولت سیزدهم وضعیت موجود را تثبیت کند تا شرایط وخیم‌تر نشود و در گام بعدی هم آنان باید به صورت جدی و جهادی، بهبود وضعیت کشور را در دستور کار قرار دهند.
قبل از اینکه سید ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس‌قوه قضائیه انتخاب شود، برخی افراد حملات و تهمت‌های زیادی به وی می‌زدند و می‌گفتند که وی اهل تعامل نیست. اما نوع برخورد رئیسی در کسوت ریاست دستگاه قضا، به همه اثبات کرد که قضاوت این افراد و جناح‌ها درست نبوده است. رئیسی برخورد با فساد را از درون خود قوه قضائیه آغاز کرد و به هیچ وجه جناح بندی‌ها برای وی
مهم نبود. افراد شایسته و توانمند هم نباید از در اختیار قرار‌دادن توانمندی‌های خود برای رفع مشکلات کشور دریغ کنند و از سوی دیگر، در دولت آینده هم باید از بضاعت همه افراد و جریان‌های سیاسی کشور که برنامه‌ای برای ارتقا و تعالی کشور دارند، استفاده کرد که رئیسی چنین روحیه‌ای دارد و این موضوع را مورد توجه قرار خواهد داد.»