معرفی کشورهای دانشجو فِرست به ایران
براساس آمارها تعداد متخصصان ایرانی بازگشتی از اسفند ۱۳۹۴ تا فروردین ۱۳۹۹ به ۱۵۶۰ نفر رسیده و از زمان آغاز اجرای رسمی طرح همکاری با متخصصان ایرانی، به طور متوسط روزانه بیش از یک متخصص ایرانی به کشور بازگشته است، ضمن آنکه ۸۶ درصد از جمعیت دانشجویان بینالمللی در ایران را سه کشور افغانستان، عراق و لبنان تشکیل میدهند.
به گزارش ایسنا، مشاور معاون علمی و فناوری رئیسجمهور، با بیان اینکه تاکنون هیچ آمار دقیق و مشخصی از میزان بازگشت ایرانیان خارج از کشور تهیه نشده و برنامهای برای بازگرداندن این افراد برای خدمت به کشور اجرایی نشده است، افزود: تنها اقدامی که در این راستا شکل گرفته، طرح همکاری با متخصصان و دانشمندان ایرانی غیرمقیم است که به منظور تسهیل شرایط ایرانیان بازگشتی ایجاد شد.
پرویز کرمی اظهار کرد: طرح همکاری با متخصصان و دانشمندان ایرانی غیرمقیم، به منظور انتقال دانش، تجربه و ایدههای فناورانه به کشور و همچنین ایجاد ارتباط مؤثر دانشمندان و متخصصان ایرانی غیرمقیم با همتایان داخلی و مراکز علمی و فناوری منتخب از سال ۱۳۹۴ آغاز شد و هدف اصلی این طرح ایجاد سازوکاری جهت بهرهمندی از دانش و تجارب ارزشمند دانشمندان و متخصصان ایرانی غیرمقیم در قالب برنامههایی همچون پسادکتری، فرصت مطالعاتی، اساتید مدعو و معین، فعالیتهای فناورانه و برگزاری سخنرانی و کارگاه تخصصی با تأکید بر مدل چرخش نخبگان تعریف شده است.
نامبرده، ارائه تسهیلات به بیش از هزار و ۴۰۰ نفر از فارغالتحصیلان بازگشتی را از جمله دستاوردهای این طرح نام برد و یادآور شد: تعداد متخصصان ایرانی بازگشتی از اسفند ۱۳۹۴ تا فروردین ۱۳۹۹ به ۱۵۶۰ نفر رسیده و از زمان آغاز اجرای رسمی طرح همکاری با متخصصان ایرانی، به طور متوسط روزانه بیش از یک متخصص ایرانی به کشور بازگشته است.
مشاور معاون علمی و فناوری رئیسجمهور اضافه کرد: بر اساس نتایج پیمایش سنجش میل به مهاجرت دانشجویان و فارغالتحصیلان ایرانی توسط رصدخانه مهاجرت ایران در سال ۱۳۹۷ شمسی، ۱۶ درصد از کسانی که میل به مهاجرت دارند، میخواهند دوباره برای زندگی به ایران بازگردند و ۳۴ درصد نیز تمایلی برای بازگشت به کشور ندارند، علاوهبر آن حدود ۵۰ درصد از افرادی که میخواهند مهاجرت کنند، هنوز تصمیم قطعی برای ماندن در خارج از کشور و یا بازگشت به وطنشان نگرفتهاند.
وی خاطرنشان کرد: بنابراین این افراد به طور بالقوه قابلیت بازگشت به کشور را دارند و در صورت فراهم شدن بستر مناسب برای بازگشت دانشجویان خارج به کشور و فراهم شدن امکانات در جهت اصلاح و پیشرفت کشور، تصمیم این افراد میتواند در راستای بازگشت به کشور تغییر کند.
نامبرده بااشاره به عوامل مؤثر بر خروج و بازگشت ایرانیان مهاجر که طی پرسشنامهای تهیه شده است، گفت: حدود نیمی از افراد گفتند که از این برنامهها بهرهمند نشدهاند و حدود ۳۴ درصد نیز نسبت به برنامههای حمایتی دولت اطلاعی ندارند که در صورت افزایش آگاهیبخشی در این زمینه، میل به بازگشت و جمعیت دانشجویان و متخصصان ایرانی خارج از وطن میتواند افزایش یابد.
مشاور معاون علمی رئیسدولت، با بیان اینکه زنان تمایل کمتری به تحصیل در ایران دارند، اظهار کرد: این در حالی است که هماکنون ۵۵ درصد دانشجویان بینالمللی در ایران مرد و ۴۵ درصد زن هستند.
به گفته وی، دانشجویان بینالمللی در ایران بیشتر مشغول به تحصیل در رشتههای علوم انسانی هستند، اما باید توجه کرد که تقاضا برای ورود به رشتههای پزشکی در ایران رو به افزایش است که این امر ناشی از برنامههای وزارت بهداشت است که از سال ۱۳۹۴، تمامی برنامههای آموزشی را به زبان انگلیسی بر روی وب سایت دانشگاهها قرار داد و برای دانشجویان بینالمللی قابل استفاده کرده است.
کرمی بااشار ه به سه حوزه برتر دانشجویان بینالمللی در ایران، گفت: در سال تحصیلی ۹۸-۱۳۹۷ رشتههای مرتبط با علوم انسانی، فنی و مهندسی و علوم پزشکی به ترتیب با ۴۷، ۲۳ و ۱۶ درصد سه حوزه برتر دانشجویان بینالمللی برای تحصیل در ایران بوده است. رشتههای مرتبط با علوم پایه، هنر و کشاورزی و دامپزشکی به ترتیب در جایگاههای بعدی حوزههای علاقه دانشجویان برای تحصیل در ایران بوده است.
نامبرده با بیان اینکه عمده جمعیت دانشجویان بینالمللی در ایران را دانشجویان مقطع کارشناسی تشکیل میدهند، افزود: تنها در سال تحصیلی ۹۸-۱۳۹۷، مقطع تحصیلی لیسانس با ۶۴ درصد بیشترین تعداد دانشجویان بینالمللی را به خود اختصاص داده است. دوره تحصیلی کارشناسی ارشد با ۱۸ درصد، دکترای عمومی با ۹ درصد، دکترای تخصصی با ۶ درصد و کاردانی با ۳ درصد در رتبههای بعدی بیشترین تعداد دانشجویان بینالمللی قرار گرفتهاند.
مشاور معاون علمی رئیسجمهور با بیان اینکه مهمترین کشورهای دانشجو فِرِست به ایران، کشورهای آسیایی هستند، گفت: کشور افغانستان با اعزام حدود ۱۳ هزار و ۸۵۱ دانشجو به ایران در جایگاه اول و پس از آن کشور عراق با ارسال ۲ هزار و ۸۱۰ دانشجوی بینالمللی و لبنان با ارسال هزار و ۳۶۸ دانشجوی بینالمللی در جایگاه دوم و سوم قرار دارند و این اعداد نشان میدهد که مهمترین کشورهای دانشجوفِرِست به ایران کشورهای آسیایی هستند.
وی در خاتمه افزود: این سه کشور در مجموع ۸۶ درصد از جمعیت دانشجویان بینالمللی در ایران را تشکیل میدهند که بیانگر تمرکز ایران بر جذب دانشجویان خارجی از کشورهای منطقه است. پس از این سه کشور، کشورهای سوریه، چین و پاکستان به ترتیب در ردههای بعدی دانشجوفِرِستی به ایران قرار میگیرند.