نگاهی مستند به خسارات اشغالگران در جنگ جهانی دوم به ایران
هیچ قـانونی برای مجازات اشغالگران نبـود
سند ذیل از مواردی است که برای زیرگرفتن 4 سرباز ایرانی توسط ارتشهایاشغالگر به مراکز و مسئولین و نهادهای مختلف شکایت شده ولی شکایت یاد شده به جایی نرسید و در آرشیو نامههای مجلس شورای ملی بایگانی گردید. لحن نامه و ادبیاتی که به کار برده شده، حکایت دردناکی از رنج و آلام یک خانواده ایرانی در طی جنگ جهانی دوم و دوران اشغال سرزمینشان دارد که چگونه 4 ثمره عمرشان، 4 جوان رشید ایرانی توسط ماشین نظامی آمریکاییها زیر گرفته شده و به قتل رسیدند ولی هیچگاه نه تنها تقاص خون آن 4 جوان ناکام گرفته نشد که حتی عوامل قتل آنها نیز مشخص نشده و به هیچ محکمه و دادگاهی معرفی نگردیدند.
اتومبیل متفقین 4 سرباز ایرانی را زیر گرفت
سند:
وزارت محترم جنگ – رونوشت ستاد ارتش – جناب آقای نخستوزیر – جناب آقای وزیر امور خارجه – جناب آقای رئیسمجلس شورای ملی – جناب آقای مظفرزاده وکیل گیلان – جناب آقای جرجانی وکیل دشت گرگان – اقای مدیر محترم روزنامه ایران – اقدام – اطلاعات – بابا شمل – مرد امروز
با کمال احترام عرضه میدارد
...اول ظهر 11 فروردین 23 به محمد حسن عامریون و سه نفر سرباز دیگر موسوم به علی حسن – و بنی رفیع – و حسن علی برای خریدن جاروب جهت نظافت مرخصی داده شد. در ساعت سه بعدازظهر امروز هنگام مراجعت به سربازخانه در انتها و خارج خیابان شاهرضا جاده طرف سربازخانه جمشیدیه ، اتومبیل متفقین (گویا آمریکایی) هر چهار نفر آنها را زیر گرفته که یک نفر آنها در محل واقعه بلافاصله فوت و فرزند و برادر ما هم و یک نفر دیگر پس از یکی دو ساعت دیگر فوت نموده و یک نفر هم در بیمارستان پهلوی بستری میشود. چون با مدتی سرگردانی در مرکز و تحمل خسارت فوقالعاده نتوانستم بیش از این کشف اطلاع نمایم و جریان حقیقی این حادثه تا حال مکتوم و حتی با اینکه اغلب جراید پایتخت تمام وقایع و اتفاقات شهر را درج مینمایند ، کوچکترین اطلاعی در این باب ندادهاند ، بدینوسیله استدعای عاجزانه دارد که وزارت جنگ ستاد ارتش مرقوم و اعلام فرمایند
شرح و چگونگی حقیقت قضیه با ذکر اینکه آیا فرزند و برادر مقتول ماقبل از فوت وصیت کرده یا خیر؟
تعیین نام شوفر مرتکب این جنایت؟
آیا برای تعقیب و دستگیری شوفر مرتکب اقدامی شده یا خیر. در صورتیکه اقدامی شده ، نتیجه به کجا انجامیده؟
تعیین محل دفن این ناکام زیرا پدر پیر داغدیده و برادرهای او علاقمندند برای بوسیدن صورت و بدن پاره پاره آن جوان فدایی در راه وطن ، لااقل مزار و قبر او را زیارت کنند
در پایان ناگفته نماند، با اینکه سن حقیقی این ناکام به شهادت برگ شناسنامه بیش از هیجده سال نبوده، اداره نظام وظیفه شاهرود در اردیبهشت سال 22 بدون رسیدگی به وضعیت وی، احضار و به تهران اعزامش داشتند که پدر او پس از یکی دو سه ماه از فراق فرزندش جان سپرد....
با تقدیم احترامات
آدرس گرگان – عامریون – شاهرود عامریون
فاطمه عامریون – غلامحسین عامریون – محمد تقی عامریون – محمد علی عامریون
25 / 2 / 1323 ۱۶۸
قتل محمد علی سوهانی
در تصادف با خودروی نیروهای انگلیسی
اتومبیلی متعلق به امپراتوری بریتانیا، فرزند یک خانواده را زیر گرفته و به قتل میرساند. جمع بزرگی از یک خانواده عزادار میشوند. اما قانونی درباره بیقانونیهای اشغالگران وجود ندارد. تنها دلخوشی این خانواده، نوشتن عریضهای برای نخستوزیر و ابراز تظلم خواهی است. نامه و شکواییهای به نخستوزیر مینویسند. اما اینکه آیا این شکایت هیچگاه به دست نخستوزیر رسید، سؤالی بیپاسخ است. سند زیر همان نامه و عریضه بدون پاسخ را نشان میدهد:
سند:
تاریخ 18 آبان 1321
مقام منیع حضرتاشرف عالی آقای نخستوزیر دامت شوکته
با کمال احترام به عرض میرساند:
اتومبیل شماره 3841 متعلق نیروی دولت فخیمه انگلیس ، محمد علی ، فرزند اینجانب را زیر گرفته و فوت نمود. پرونده امر به شماره 5182، 15/8/21 به اداره آگاهی ارسال و از آنجا به شماره 1/2274 به وزارت امور خارجه فرستادهاند. استدعای عاجزانه داریم بذل مرحمت فرموده، دستور صادر، امر و مقرر فرمایید با کمال دقت و توجه رسیدگی و مطابق مقررات قانونی به عرض ما برسند. ایام شوکت برقرار.
از طرف حاجی آقا سوهانی، پدر محمد علی و سکینه سوهانی، مادر محمد علی، حسن سوهانی، برادر محمد علی، فاطمه، نصرت، عشرت، خواهران محمد علی ۱۶۹
مادر بیچاره مرا زیر گرفتند...
و گاهی یک زن رنجدیده و ستم کش که چند سر عائله را اداره میکرد، مورد اصابت اتومبیل متفقین و ارتشهای اشغالگر قرار میگرفت که بیمحابا در خیایانها میتاختند و به هیچکس جوابگو نبودند. زنی که یک مادر بود. شکایت او نیز در بایگانی مجلس شورای ملی و آرشیو تاریخ باقی ماند تا امروز پس از 76 سال از آرشیو خارج شده و نسل جدید را آگاه سازد که بیگانگان در روزهایی که خاک میهن را لگدکوب چکمههایشان کرده بودند، چه به روز این ملت آوردند:
سند:
مقام محترم حضرتاشرف... رئیسمجلس شورای ملی
...مادر این دعا گو در چند روز قبل جنب گارد ماشین خیابان ری عبور میکرد ، ماشین شوروی عبوری ، مادر بیچاره مرا زیر گرفته، از بین رفته. از آنجاییکه دارای شش نفر اولاد اناث و ذکور میباشد، از عدالت و مروت دور است خون مادر بیچاره ما از بین برود....
7/7/1321
سید حسین ترابی۱۷۰
کشته شدن زن عابر در زیر چرخهای کامیون سرباز آمریکایی
زن گمنام دیگری در میان چرخهای کامیون آمریکایی دیگری میماند و جان میسپارد. هویتش معلوم نیست. آیا شوهر و فرزند دارد؟ آیا در خانه کسی منتظر او بوده است؟ آیا پدر و مادر یا خواهر و برادرش چشم به انتظارش بودند؟ به هر حال برای نیروی آمریکایی تفاوتی ندارد، از بازماندگان متوفی خواسته میشود، برای شناسایی جسد و دریافت خون بها مراجعه کنند!
اتومبیل متفقین 4 سرباز ایرانی را زیر گرفت
سند:
وزارت محترم جنگ – رونوشت ستاد ارتش – جناب آقای نخستوزیر – جناب آقای وزیر امور خارجه – جناب آقای رئیسمجلس شورای ملی – جناب آقای مظفرزاده وکیل گیلان – جناب آقای جرجانی وکیل دشت گرگان – اقای مدیر محترم روزنامه ایران – اقدام – اطلاعات – بابا شمل – مرد امروز
با کمال احترام عرضه میدارد
...اول ظهر 11 فروردین 23 به محمد حسن عامریون و سه نفر سرباز دیگر موسوم به علی حسن – و بنی رفیع – و حسن علی برای خریدن جاروب جهت نظافت مرخصی داده شد. در ساعت سه بعدازظهر امروز هنگام مراجعت به سربازخانه در انتها و خارج خیابان شاهرضا جاده طرف سربازخانه جمشیدیه ، اتومبیل متفقین (گویا آمریکایی) هر چهار نفر آنها را زیر گرفته که یک نفر آنها در محل واقعه بلافاصله فوت و فرزند و برادر ما هم و یک نفر دیگر پس از یکی دو ساعت دیگر فوت نموده و یک نفر هم در بیمارستان پهلوی بستری میشود. چون با مدتی سرگردانی در مرکز و تحمل خسارت فوقالعاده نتوانستم بیش از این کشف اطلاع نمایم و جریان حقیقی این حادثه تا حال مکتوم و حتی با اینکه اغلب جراید پایتخت تمام وقایع و اتفاقات شهر را درج مینمایند ، کوچکترین اطلاعی در این باب ندادهاند ، بدینوسیله استدعای عاجزانه دارد که وزارت جنگ ستاد ارتش مرقوم و اعلام فرمایند
شرح و چگونگی حقیقت قضیه با ذکر اینکه آیا فرزند و برادر مقتول ماقبل از فوت وصیت کرده یا خیر؟
تعیین نام شوفر مرتکب این جنایت؟
آیا برای تعقیب و دستگیری شوفر مرتکب اقدامی شده یا خیر. در صورتیکه اقدامی شده ، نتیجه به کجا انجامیده؟
تعیین محل دفن این ناکام زیرا پدر پیر داغدیده و برادرهای او علاقمندند برای بوسیدن صورت و بدن پاره پاره آن جوان فدایی در راه وطن ، لااقل مزار و قبر او را زیارت کنند
در پایان ناگفته نماند، با اینکه سن حقیقی این ناکام به شهادت برگ شناسنامه بیش از هیجده سال نبوده، اداره نظام وظیفه شاهرود در اردیبهشت سال 22 بدون رسیدگی به وضعیت وی، احضار و به تهران اعزامش داشتند که پدر او پس از یکی دو سه ماه از فراق فرزندش جان سپرد....
با تقدیم احترامات
آدرس گرگان – عامریون – شاهرود عامریون
فاطمه عامریون – غلامحسین عامریون – محمد تقی عامریون – محمد علی عامریون
25 / 2 / 1323 ۱۶۸
قتل محمد علی سوهانی
در تصادف با خودروی نیروهای انگلیسی
اتومبیلی متعلق به امپراتوری بریتانیا، فرزند یک خانواده را زیر گرفته و به قتل میرساند. جمع بزرگی از یک خانواده عزادار میشوند. اما قانونی درباره بیقانونیهای اشغالگران وجود ندارد. تنها دلخوشی این خانواده، نوشتن عریضهای برای نخستوزیر و ابراز تظلم خواهی است. نامه و شکواییهای به نخستوزیر مینویسند. اما اینکه آیا این شکایت هیچگاه به دست نخستوزیر رسید، سؤالی بیپاسخ است. سند زیر همان نامه و عریضه بدون پاسخ را نشان میدهد:
سند:
تاریخ 18 آبان 1321
مقام منیع حضرتاشرف عالی آقای نخستوزیر دامت شوکته
با کمال احترام به عرض میرساند:
اتومبیل شماره 3841 متعلق نیروی دولت فخیمه انگلیس ، محمد علی ، فرزند اینجانب را زیر گرفته و فوت نمود. پرونده امر به شماره 5182، 15/8/21 به اداره آگاهی ارسال و از آنجا به شماره 1/2274 به وزارت امور خارجه فرستادهاند. استدعای عاجزانه داریم بذل مرحمت فرموده، دستور صادر، امر و مقرر فرمایید با کمال دقت و توجه رسیدگی و مطابق مقررات قانونی به عرض ما برسند. ایام شوکت برقرار.
از طرف حاجی آقا سوهانی، پدر محمد علی و سکینه سوهانی، مادر محمد علی، حسن سوهانی، برادر محمد علی، فاطمه، نصرت، عشرت، خواهران محمد علی ۱۶۹
مادر بیچاره مرا زیر گرفتند...
و گاهی یک زن رنجدیده و ستم کش که چند سر عائله را اداره میکرد، مورد اصابت اتومبیل متفقین و ارتشهای اشغالگر قرار میگرفت که بیمحابا در خیایانها میتاختند و به هیچکس جوابگو نبودند. زنی که یک مادر بود. شکایت او نیز در بایگانی مجلس شورای ملی و آرشیو تاریخ باقی ماند تا امروز پس از 76 سال از آرشیو خارج شده و نسل جدید را آگاه سازد که بیگانگان در روزهایی که خاک میهن را لگدکوب چکمههایشان کرده بودند، چه به روز این ملت آوردند:
سند:
مقام محترم حضرتاشرف... رئیسمجلس شورای ملی
...مادر این دعا گو در چند روز قبل جنب گارد ماشین خیابان ری عبور میکرد ، ماشین شوروی عبوری ، مادر بیچاره مرا زیر گرفته، از بین رفته. از آنجاییکه دارای شش نفر اولاد اناث و ذکور میباشد، از عدالت و مروت دور است خون مادر بیچاره ما از بین برود....
7/7/1321
سید حسین ترابی۱۷۰
کشته شدن زن عابر در زیر چرخهای کامیون سرباز آمریکایی
زن گمنام دیگری در میان چرخهای کامیون آمریکایی دیگری میماند و جان میسپارد. هویتش معلوم نیست. آیا شوهر و فرزند دارد؟ آیا در خانه کسی منتظر او بوده است؟ آیا پدر و مادر یا خواهر و برادرش چشم به انتظارش بودند؟ به هر حال برای نیروی آمریکایی تفاوتی ندارد، از بازماندگان متوفی خواسته میشود، برای شناسایی جسد و دریافت خون بها مراجعه کنند!