رهبر معظم انقلاب اسلامی می‌فرماید: «فِرَق اسلامی، همگی امت اسلامی محسوب و از تمام مزایای اسلامی برخوردارند و تفرقه بین طوایف مسلمین، علاوه‌بر آنکه خلاف تعلیمات قرآن کریم و سنت رسول گرامی اسلام (ص) است، موجب تضعیف مسلمین و سوژه به دست دشمنان اسلام دادن است، فلذا به هیچ وجه جایز نیست.» (تعدد مذاهب از دیدگاه فقها و اندیشمندان مسلمان، نشر مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی معاونت فرهنگی، 1386ش، ص137.)
حال که دشمنان اسلام از یکپارچگی و وحدت مسلمین هراس دارند و با همان تز معروف «تفرقه بینداز و حکومت کن» وارد میدان شده‌اند، باید از اصول‌اشتراکی  میان مذاهب و عقاید بر حق دین اسلام پیروی گردد؛ لذا  اختلافات را، در مسیر رقابت‌های سازنده  قرار داده و اجازه داده نشود که اختلافات به تضادها، تکفیرها و بی‌محبتی‌ها مبدل گردد، که خود عامل رکود، سقوط و انحطاط و نابودی می‌گردد.
تکیه بر مشترکات مهم‌ترین عامل وحدت بین شیعه و سنی
محدثه شکوهی یک فرهنگی و دبیر دین و زندگی برایمان درباره مشترکات بین شیعه و سنی که می‌توان به آنها تمسک یافت و عزت جامعه اسلامی را فزونی بخشید، می‌گوید: «دشمنان اسلام، به واسطه ایجاد اختلاف، سودهای زیادی برده و می‌برند، نه تنها تلاش خود را در این زمینه کم نکرده‌اند، بلکه به روش‌های دیگر نیز تمسک نموده‌اند؛ که وجود این مسئله، نه تنها نباید تلاش عالمان دینی برای آگاه سازی افراد جامعه را کم کند، بلکه باید با برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تر و برپایی مجالس و همایش‌های متعدد خیل افراد عام را نیز متوجه‌ این حربه‌ دشمن کند. برای رسیدن به این هدف لازم است که عواملی را که باعث مستحکم نمودن این رابطه می‌شود را متذکر شد.»
وی تمسک به اسلام را اولین و مستحکم‌ترین دلیل اتحاد شیعه و سنی دانسته و توضیح می‌دهد: «خداوند در سوره‌ آل عمران به یکی از مهم‌ترین عوامل وحدت ‌اشاره می‌کند و از مسلمین می‌خواهد که همگی به حبل الهی که همان دستورات قرآن کریم و ائمه‌ اطهار علیهم‌السلام است، تمسک جویند.
همگى به ريسمان خدا[قرآن و اهل بيت(ع)] چنگ زنيد و پراكنده و گروه گروه نشوید.[آل‌عمران/103]
حضرت رسول اکرم(ص) نیز پیرامون این حبل‌الهی می‌فرمایند: «دو چيز گران‌بها در ميان شما به يادگار می‌گذارم، اگر به آن چنگ زديد هیچ‌گاه گمراه نخواهيد شد، يكى از اين دو بزرگ‌تر و مهم‌تر از ديگرى است، كتاب خدا «قرآن» اين ريسمان الهى كه از آسمان تا زمين كشيده شده است و عترت و خاندان من، اين دو از هم ديگر جدا نخواهند شد تا كنار حوض بر من وارد شوند، پس بينديشيد كه چگونه حق مرا در‌باره اين دو ادا مى‌كنيد.»
توجه و عبرت از گذشته‌های تاریک نیز می‌تواند دلیل محکمی برای وحدت گرایی باشد. این دبیر دین و زندگی در ادامه می‌گوید: «نعمت خدا را بر خود ياد كنيد آن گاه كه [پيش از بعثت پيامبر و نزول قرآن] با يكديگر دشمن بوديد پس ميان دل‏هاى شما پيوند و الفت برقرار كرد، در نتيجه به رحمت و لطف او باهم برادر شديد، و بر لب گودالى از آتش بوديد، شما را از آن نجات داد؛ خدا اين گونه، نشانه‏هاى [قدرت، لطف و رحمت] خود را براى شما روشن مى‏سازد تا هدايت شويد. [آل عمران/103]
از این آیه می‌توان دریافت که یکی از عوامل مهم برای ایجاد وحدت بیشتر بین شیعه و سنی و دیگر فرق اسلامی، توجه دادن مسلمانان به زمانی است که در بین آنها الفت و مهربانی نبوده است و به همین جهت با خود دشمنی می‌ورزیدند و مایه‌ عدم آرامش خود می‌گردیدند.
مسلما خدایی ناکرده در صورت تکرار چنین وضعی، کسانی از این تفرقه سود خواهند برد، که دشمن اسلام و مسلمانان با هر عقیده و مذهبی هستند و در این صورت بوده که می‌توانند به راحتی به فرض غالب شدن یکی از مذاهب بر دیگری بر آن چیره گردند و به کل نام اسلام و مسلمانان را پاک نمایند.»
توجه داشتن به مشترکات و اهداف یکسان یکی از مهم‌ترین عوامل وحدت بین شیعه و سنی محسوب  می‌شود. این فرهنگی در تکمیل صحبت‌هایش می‌گوید:«ما باید به این نکته‌ بسیار مهم توجه داشته باشیم که در بسیاری از اعتقادات مانند: توحید، معاد و نبوت و... مشترکات بسیاری داریم و تنها در موضوع امامت باهم اختلافاتی را داریم. بنابراین با وجود این همه مشترکات، عاقلانه نیست که به واسطه‌ چند مورد افتراق به جان یکدیگر بیفتیم و با نابودسازی خود موجبات خوشحالی و نشاط دشمنان اسلام را فراهم کنیم.
حضرت علی(ع)، نیز اتحاد و همدلی را مدار خیر دانسته و اختلاف و كینه‌ورزی را محور شر معرفی نموده‌اند. [نهج‌البلاغه/ خطبه‌‌۱۷۶]
بنابراین باید توجه داشته باشیم که آنچه موجب تفرقه و اختلاف بین افراد یک جامعه می‌شود، نه تنها از حیث دین نهی شده، بلکه از نظر منطق و عقل نیز نهی شده است و در نتیجه وظیفه‌ ما مسلمانان این است که آنچه موجبات استحکام این روابط می‌شود را رعایت کنیم.»
وظیفه‌شناسی دینی و انسانی
 رمز تحقق شعار«ما همه برادریم»
حجت‌الاسلام محمود متوسل آرانی رئیس‌بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج) درباره تحقق شعار «همه برادریم» می‌گوید: «امیرالمؤمنین (ع) در نامه‌ای به مالک‌‌اشتر یک جمله‌‌ای دارند، مالک تو که به مصر می‌روی، طبیعتا همه کسانی که در مصر زندگی می‌کنند مسلمان نیستند و پیرو آیین ما نیستند؛ اما تو به عنوان حاکم و استاندار مصر باید توجه داشته باشی که برخورد تو با دیگران نمی‌تواند بر این اساس باشد که چه کسی مسلمان است و چه کسی مسلمان نیست؟ آن کسانی که مسلمان هستند برادر دینی تو تلقی می‌شوند «اِمّا اَخٌ لَکَ فِی‌الدّین» که تو مسئول هستی و باید امور آنها را انجام بدهی؛ «اَو نَظِیرٌ لَکَ فِی‌الْخَلْق» یا همچون تو یک انسانی هستند که حق انسانی بر تو دارند، اِمّا اَخٌ لَکَ فِی الدّین اَو نَظِیرٌ لَکَ فِی الْخَلْق، چون انسانی هستند همانند تو، وظیفه انسانی اقتضا می‌کند که در برخورد با آنها حقوق انسانی را مراعات کنی.»
این کارشناس مسائل فرهنگی ادامه می‌دهد: «به تعبیر دیگر در مکتب اسلام دو دسته حقوق داریم. یک حقوق انسانی که در حقوق انسانی ما کاری نداریم فرد چه دینی دارد؟ بهترین مثالش که در روایت هم خیلی به آن توجه شده است، رعایت حقوق والدین است، رسول خدا(ص) فرمودند: تو وظیفه داری نسبت به والدینت احسان و احترام کنی، حتی اگر کافر باشند؛ پس حتی والدین کافر هم به گردن ما حق دارند، چون انسان هستند. در مقابل دیگران هم همین‌طور است. از نظر شرعی اگر منِ مسلمان با یک غیرمسلمان یک عهد و پیمانی بستم، مکلف هستم به آن عهد و پیمان عمل کنم، اگرچه او مسلمان نیست. در واقع در بحث حقوق انسانی، اسلام بر این نکته تأکید دارد که در اموری که مربوط به خانواده، جامعه و همسایه می‌شود، شما حق ندارید مرز بین مسلمان و غیرمسلمان برقرار کنید، بلکه باید حقوق انسانی را مراعات کنید. یک حقوق دیگر، حقوق دینی است که فراتر از حقوق انسانی است که آن به دستورات دینی بر می‌گردد.»
همگرایی بین کشورهای اسلامی
چالش بزرگ روبروی وحدت‌گرایی بین مذاهب پیگیری نکردن طرح‌ها و ایده‌های وحدت گرایانه است. در واقع باید گفت که وحدت محصول کار و پیگیری مداوم است. در جهان اسلام، چه بسا طرح‌هایی شروع می‌شود و نیمه‌کاره رها می‌شود؛ البته شاید علت عمده این نیمه‌کاره رها کردن این است که اصولا این تلاش‌ها، بر اساس مفروض‌های نادرستی شروع می‌شود و به جای اهداف واقعی، اهداف خیالی و دور از دسترس در آنها تعقیب می‌شود. چون حصول این اهداف غیرممکن است، کشورهای مختلف آن را در نیمه راه رها می‌کنند. در واقع زمانی که کشورها از تلاش‌های خود بهره‌ای اقتصادی نمی‌برند، به تدریج آن را به بوته فراموشی می‌سپارند. در این راستا باید گفت که نه تنها طرح‌های وحدت‌گرایانه باید بر اساس مفروض‌های درست و اهداف محدود اقتصادی آغاز شود، بلکه باید پیگیری‌های جدی و طاقت‌سوز هم، این طرح‌ها را به اهداف اولیه نزدیک کند. بدون پیگیری و تلاش مداوم، امکان تحقق هیچ طرحی وجود ندارد؛ چه رسد به اینکه هدف، نزدیک کردن کشورهای متنوع الوجوه جهان اسلام باشد.
حسن بیرجندی یک پژوهشگر تقریب مذاهب می‌گوید: «واقعیت این است که طرح وحدت و رسیدن به همگرایی، تنها از طریق تبادل نظر در کنفرانس‌های علمی برگزاری نشست‌های فرهنگی و تشکیل مراکز گفت‌و‌گو امکان‌پذیر نیست، بلکه نیازمند سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی مشخص و مهم‌تر از همه وجود نظام تصمیم‌گیری و اقدام برای دست یابی و اجرای توافق‌هاست و البته این خود به پیدایش شناخت کافی از واقعیت‌های موجود منوط است. در واقع این دولت‌ها هستند که می‌توانند، با درک درست از واقعیت‌های جهان امروز، به راهکارهای عملی‌تر و کارآمدتری برای برداشتن گام‌های اولیه در راه همگرایی در جهان اسلام تلاش کنند. با تشکیل هزاران نشست علمی و فکری هم، در صورتی که اقتدار و پیگیری صاحبان قدرت وجود نداشته باشد، نمی‌توان در این راه به پیشرفتی نایل شد.»
این پژوهشگر با ‌اشاره به اینکه نگاه از موضع برابر، در بین کشورهای اسلامی از نخستین شرایط تحقق نزدیکی کشورهای اسلامی است، می‌گوید: «البته به طور طبیعی، حجم قدرت کشورهای اسلامی متفاوت است و طبیعتا میزان تأثیرگذاری آنها هم در فرایند وحدت، با توجه به میزان قدرت هر یک از آنها متفاوت خواهد بود؛ ولی اندیشه و اقدام وحدت، نباید و نمی‌تواند به معنای فراخواندن کشورهای دیگر به سوی خود باشد. در واقع وحدت به معنای نزدیک شدن همه به همدیگر است؛ نه نزدیک شدن دیگر کشورها به یک کشور دیگر. درک این مسئله می‌تواند بسیاری از بن‌بست‌های موجود در راه نزدیک شدن کشورهای اسلامی را برطرف کند.»
نامه جوانان انقلابی: وحدت، عامل امنیت جهان اسلام است
دانشجویان ایرانی در نامه‌ای به جوانان و دانشجویان جهان اسلام نوشتند: «وحدت ملت‌های اسلامی مانع آسیب‌های سیاسی و امنیتی است.»
در ابتدای این نامه آمده است: «جرقه این نامه از امید شروع شد، از ظرفیت‌ها، رشد و تعالی دنیای اسلام، یک میلیارد و نیم جمعیت با امکانات فراوان اقلیمی، جغرافیایی، طبیعی، انسانی و سرمایه‌های بی‌نظیری که در اختیار داریم، امید و باور به اینکه ما می‌توانیم.»
در ادامه عنوان شده است: «جوان عزیز دنیای اسلام، مخاطب ما، شما هستید؛ زیرا ما به اطمینان رسیده‌ایم که هم‌افزایی و‌اشتراک ظرفیت‌های فردی و ملی جوانان مسلمان می‌تواند دریچه جدیدی از پیشرفت و اقتدار جهان اسلام را در علم و معنویت توامان به جهانیان نشان دهد. بیش از ۲۰۰ سال است که امت اسلامی تحت سیطره استکبار و زورگویان جهانی سر بلند نکرده است.استعمار هرگز تمام نشده، بلکه به شکلی جدید و با ابزاری همچون سیاسیون بی‌غیرت، تعصب‌های غلط، عدم خودباوری، ندیدن چشم‌انداز بلند دنیای اسلام و محدود شدن در ظرف‌های کوچک ادامه پیدا کرد؛ البته تمام آن‌چه که نام برده شد، ناشی از تفرقه است.»
کمیته بین‌الملل اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل می‌افزاید: «چالش بزرگ و جدی دیگر امنیت جهان اسلام است، امنیت سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و منطقه‌ای ما برای مشغول کردن به خودمان. علاوه‌بر تروریسم دولتی (اسرائیل غاصب)، دشمن رو به تروریسم افراطی تکفیری آورده و نسخه آمریکایی از اسلام تحت عنوان داعش و القاعده و... ایجاد کرده است تا سیاه‌نمایی کرده و اسلام هراسی را به اوج برساند. ما معتقدیم نسخه سیاسی و امنیتی برای جلوگیری از این همه آسیب از دل وحدت ملت‌های منطقه تهیه می‌شود، نه به واسطه حضور دشمنان و عاملان بی‌امنیتی منطقه، این‌ها دین را از حکومتشان و اخلاق را از مدیریتشان جدا کردند.»
در ادامه این نامه با ذکر این نکته که در هر ۱۰دقیقه یک کودک در یمن می‌میرد آمده است: «شاید همین جمله کوتاه برای بیان عمق فاجعه کافی باشد، با تمام این‌ها ما امیدواریم، زیرا اکنون روح اسلام در ملت‌های مسلمان زنده شده است و ملت‌های مسلمان، روشنفکران مسلمان، سیاستمداران سالمِ مسلمان و ناوابسته، جوانان دانشگاهی مسلمان، چشمشان به اسلام باز شده و احساس‌اشتیاق و هویت اسلامی می‌کنند و عزتشان را در این راه می‌جویند. امروز دنیا، تشنه‌ عدل و صلح و برادری ا‌ست و چه پناهگاهی بهتر از اسلام پاسدار حُرمَت و حقوق انسان‌هاست، تضمین‌کننده اخلاق و فضیلت است، منادی آرامش و امنیت است.»