پژوهشگر انرژی:
خام‌فروشی نفت پاشنه آشیل کشور شده است
مدیر گروه نفت اندیشکده تحلیلگران انرژی گفت: خام‌فروشی و انحصاری بودن فروش نفت به پاشنه آشیل کشور تبدیل شده به گونه‌ای که هر وقت درگیری با دشمن صورت می‌گیرد، اولین نقطه‌ای که دشمن دست می‌گذارد تحریم نفت کشور است.
محمدرضا اکبری، در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با اشاره به ضرورت اتخاذ تصمیمات متناسب با شرایط جنگ اقتصادی توسط مسئولین وزارت نفت اظهار کرد: درحال حاضر کشور درگیر جنگ اقتصادی است که پارامترها و الزامات متفاوتی نسبت به شرایط عادی دارد ولی ما همچنان در شرایط آرمانی و ایده‌آل تصمیم‌گیری می‌کنیم.
وی با تاکید بر ضرورت همکاری دولت و بخش خصوصی برای بی‌اثر کردن تحریم‌های فروش نفت، افزود: متأسفانه در همه عرصه‌ها دولتها خودشان را دایه عزیزتر از مادر برای بخش خصوصی می‌دانند؛ یعنی بهانه می‌آوردند که اگر بخش خصوصی از ما نفت بخرد می‌خواهد با این نفت چه کند؟ چطور می‌خواهد تحریم‌ها را دور بزند؟ کجا می‌خواهد این محموله‌ها را بفروشد؟ واقعا نمی‌دانم که این مسائل چه ارتباطی به وزارت نفت دارد. بخش خصوصی اگر از شما نفت خرید خودش مشتریانش را پیدا می‌کند.
مدیر گروه نفت اندیشکده تحلیلگران انرژی با بیان اینکه سازوکار شفاف بورس مانع شکل‌گیری فساد می‌شود، اضافه کرد: در تمام کشورها، بورس با هدف شفاف‌سازی در معاملات راه‌اندازی می‌شود اما در کشور ما تا حرف از بورس می‌زنیم فکر و ذهن‌ها معطوف به رانت و فساد مالی می‌شود. اگر ساختار بورس به درستی پیاده شود تمام مکانیسم‌های آن شفافیت دارد و فلذا کشف قیمت در فضایی شفاف صورت می‌گیرد. به طور کلی ساختار بورس مغایر با بحث رانت است و اینکه گفته می‌شود بورس فسادزا است یعنی در حقیقت ما نتوانسته‌ایم صنعت بورس و بهره‌گیری از مزایای آن را در کشور به صورت واضح تبیین کنیم.
اکبری گفت: متاسفانه خام‌فروشی و انحصاری بودن فروش نفت به پاشنه آشیل کشور تبدیل شده به گونه‌ای که هر وقت درگیری با دشمن صورت می‌گیرد، اولین نقطه‌ای که دشمن دست می‌گذارد تحریم نفت کشور است. در نتیجه، ما باید به فکر جایگزین آن باشیم. به نظرم راهکار اصلی این است که با تمرکز بر تکمیل زنجیره ارزش افزوده از تداوم خام‌فروشی جلوگیری کنیم. فلذا می‌توان به جای نفت خام، فرآورده‌های آن را صادر کرد که تحریم آن به مراتب سخت‌تر از نفت خام است چون بالاخره تنوع فرآورده‌ها و کشورهای هدف و روش‌های فروش آن بیشتر است.
وی با اشاره به مذاکرات ایران و اروپا تأکید کرد: مطمئن باشید که در صورتی که اروپا یک خط اعتباری برای صادرات نفت به ما بدهد دوباره همه این معضلات فراموش و بورس نفت منتفی می‌شود چون اساسا مسئولین وزارت نفت دنبال حل ریشه‌ای این معضل نیستند.
اکبری با تاکید بر اینکه در سازوکار بورس باید از بخش خصوصی واقعی حمایت کنیم و نباید این سازوکار به گونه‌ای باشد که شرکت‌های خصولتی که دارای قدرت حاکمیتی هستند به این عرصه وارد شوند، هشدار داد: البته باید توجه داشت که در ارائه تخفیف، معضل مشابه رانت خوراک پتروشیمی‌ها ایجاد نشود. بدین صورت که خوراک ارزان به آنها داده شود و کسی جرات نکند این شرایط را تغییر دهد و بعد از طرف دیگر پتروشیمی‌ها ارز حاصل از صادرات را به سامانه نیما نیاوردند و در بازار آزاد بفروشند.