گروه اقتصادی-

نوروز 97 با یک اتفاق بزرگ و ناگوار ارزی آغاز شد، عبور نرخ دلار از پنج هزار تومان باعث شد تا شوک این افزایش قیمت‌ها تحلیلگران اقتصادی را هم شگفت‌زده کند اما قیمت ارز به شکل فزاینده‌ای باز هم افزایش یافت و در اواخر خرداد ماه در حدود هفت هزار تومان تثبیت شد.
هرچند طی روزهای اخیر ارقام بالاتر و متفاوت‌تری هم به گوش می‌رسید اما آنچه که به طور یقین اتفاق افتاده رسیدن قیمت دلار تا 9 هزار تومان بوده که نشان می‌دهد در همین سه ماهه نخست امسال، چهار هزار تومان افزایش یافته است!
بگذریم که سال پیش در همین روزها قیمت دلار حدود سه هزار و 760 تومان بود و قیمت ارز طی این یک‌سال 140 درصد افزایش پیدا کرده و دو و نیم برابر شده؛ بگذریم از اینکه قبل از آغاز دی ماه سال قبل، رئیس ‌بانک مرکزی اعلام کرد قیمت ارز طی بهمن و اسفند پایین می‌آید، اما پایین که هیچ؛ بالاتر هم رفت، در اینجا به موضوع دیگری می‌خواهیم ‌اشاره کنیم.
از آنجایی که افزایش نرخ دلار در قیمت کالاهای وارداتی اثر می‌گذارد، معمولا افزایش نرخ ارز اثر خود را بر روی تورم نشان می‌دهد، هرچند اگر این افزایش ناچیز باشد، بروز چشمگیری در نرخ تورم نخواهد داشت ولی تجربه نشان داده با افزایش جهشی نرخ ارز، تورم هم افزایش جهشی خواهد داشت.  نمونه‌های این تجربه را هم می‌توان در اصلاح نرخ ارز در اوایل دهه 70 و بروز تورم 49 درصدی یا در همین شش سال پیش، با افزایش حدود 90 درصدی نرخ ارز، مشاهده کرد. با تمام این اوصاف، با وجود 2/5 برابر شدن نرخ ارز در همین سه ماهه نخست امسال تغییر معنی‌داری در نرخ تورم رخ نداده است!
به گزارش مشرق، در ابتدای سال ۱۳۹۱ قیمت دلار در بازار هزار و 877 تومان بود که در اسفند همان سال به سه هزار و 579 تومان رسید، یعنی با ۹۱ درصد افزایش قیمت، نزدیک به دو برابر شد.
گرانی دلار در آن مقطع، ‌موجب انتقادات گسترده‌ای از دولت دهم شد و دستمایه شعارهای تبلیغاتی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ هم واقع گردید. نکته مهم درباره گرانی دلار در سال ۱۳۹۱، پدیدار شدن تبعات گرانی ارز در آمار تورم بود.
در فروردین سال ۱۳۹۱ تورم نقطه به نقطه 21/3 درصد بود که همگام با افزایش نرخ ارز، ماه به ماه بیشتر شد تا اینکه در اسفند همان سال به 41/2 درصد رسید یعنی ۹۳ درصد افزایش یافت. این آمار نشان می‌دهد رشد تورم در سال ۱۳۹۱ تقریبا مطابق رشد نرخ ارز بود لذا می‌بینیم که افزایش نرخ ارز اثر خود را روی تورم گذاشته و کاملا شفاف و مشخص است.
با این حال، علی‌رغم اینکه طی یک‌سال اخیر نرخ ارز دو برابر شده اما گویا اثر خاصی بر روی تورم نداشته و طی سه ماه اخیر سال جاری نرخ تورم بر اساس آمار بانک مرکزی به ترتیب 9/2 درصد، 9/1 و 9/4 درصد بوده است!
هرچند نرخ دلار تنها متغیر اثرگذار بر نرخ تورم نیست؛ اما قطعا یکی از اصلی‌ترین عوامل اقتصادی اثرگذار بر قیمت‌گذاری کالاها در کشورمان است و همان‌طور که آمارهای تاریخی نشان می‌دهد هرگاه دلار، بالا رفته نرخ تورم هم بالا رفته است. اما در دولت روحانی، آمار تورم گویا دستکاری می‌شود و هیچ تناسبی با گرانی‌ها ندارد.
هرچند اخبار ضد و نقیضی هم از سوی دولتی‌ها برای ایجاد بازار دوم ارز در بورس شنیده می‌شود با این وجود، شاپور محمدی، رئیس ‌سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، با بیان اینکه موضوع راه‌اندازی بازار ارزی از دو سال قبل با حضور رئیس‌کل بانک مرکزی در شورای عالی بورس تصویب شده است، اظهار کرد: معاملات حواله‌های ارزی و یا به تعبیری گواهی‌های صادراتی به معنای پوشش تمام بازار ارز نیست و بخش محدودی از این بازار را در بر می‌گیرد.
وی ادامه داد: به هر حال بودن این بازار بهتر از نبودن آن است. چنین سازوکاری امکان شفافیت بیشتر و انتخاب بیشتر برای کسانی که می‌خواهند ارز خود را مبادله کنند را فراهم می‌کند.