عَن زیدِ بنِ علیٍّ (علیه‌السلام )عن اَبیه عن جده عن علیٍّ (علیهماالسلام) قالْ: سادَةُ النّاس فِی الدُّنیا اَلأَسخیاء و فِی الآخِرَهًِْ اَلأَتقِیاء(1)
امام سجاد (ع) فرمود:سروران مردم در دنیا سخاوتمندان و در آخرت، پرهیزگاران هستند.
انسان سخی یعنی آن کسی که به دیگران پول می‌دهد، به دیگران کمک می‌کند از جمله کمک مالی می‌کند، این [افراد] در دنیا سرورانند؛ اینها برای اهل دنیا رئیس‌و مُطاعند. اما در آخرت چه؟ در آخرت که بحث پول و رشوه و این حرف‌ها دیگر وجود ندارد. این روایت این را می‌خواهد بگوید.
در جمله‌: سادَةُ النّاس فِی الدُّنیا اَلأَسخیاء جنبه‌ ارزشی مورد لحاظ نیست؛ طبیعت امر را بیان می‌کند؛ این [جمله] معنی‌اش این نیست که این سخاوت بد است یا خوب است؛ بله، اگر این سخاوت در جهت اهداف خوب مثل تقرب الی‌الله، کمک به فقیر و مستمند و کمک به مؤمن انجام بگیرد، کار خوبی است. اگر هدفِ دادن پول، تحقق یک مقصود مکرّم و قابل قبولی باشد البته خوب است.
اگر نه، هدف از این [سخاوت] اهداف مادی است، اهداف دنیایی است، اهداف خبیث است، برای رسیدن به مقاصد سوء است، بله، [این سخاوت] بد است. بنابراین در این جمله به سخاوت نگاه ارزشی نشده است ؛ طبیعت امر را می‌خواهد بگوید. سادَةُ النّاس فِی الدُّنیا اَلأَسخیاء؛ اما در آخرت چه؟
و فِی الآخِرَةِ اَلأَتقِیاءدر آخرت، سروران مردم، بزرگان مردم، کسانی که در چشم خلائق عظمت پیدا می‌کنند، انسان‌های با تقوا و پرهیزگار هستند. آنها خط هستند که میزان آنها میزان سنگینی است.
۱) الامالی شیخ صدوق، ص ۸۴
ــــــــــــــــــــــــــــ
شرح حدیث در ابتدای درس خارج ، 20/2/94
*پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب