عیسی کلانتری که چند روزی است به سمت معاون رئیس‌جمهور و رئیس‌ سازمان حفاظت محیط زیست منصوب شده، در برنامه «تیتر امشب» شبکه خبر در موضوعات مختلف حوزه مسئولیتش اظهارنظر کرد. اما کلانتری در همان برنامه با طرح سخنانی در موضوع محصولات تراریخته، یک تنه مرزهای علم را جابجا کرد و به جای وزیر بهداشت و وزیر جهاد کشاورزی، حکم صادر کرد!
چون همه می‌کارند، ما هم بکاریم!
رئیس‌ سازمان محیط زیست در مورد «تولید محصولات دستکاری‌شده ژنتیکی» در کشور با هدف توجیه و عادی‌سازی کشت این نوع محصولات اظهار داشت: «در 16 میلیون هکتار از اراضی دنیا محصولات تراریخته تولید می‌شود.»
این اوج استدلال رئیس‌ سازمان محیط زیست بود! اما کلانتری هیچ ‌اشاره‌ای نکرد که 16 میلیون متر مربع (به فرض صحت عدد) چه کسری از کل اراضی زیر کشت جهان است!؟
بر اساس آمار رسمی و بین‌المللی (از جمله تجمیع آمار صندوق کشاورزی سازمان ملل - فائو) سطح زیر کشت محصولات تراریخته در کمتر از یازده درصد کل اراضی زیر کشت کره زمین است! واضح است که این عدد، آن هم پس از حدود سی سال از نقش‌آفرینی علم دستکاری ژنتیکی در محصولات کشاورزی، بسیار ناچیز و کم اهمیت است و از قضا، نشان دهنده عدم اعتماد دولت‌ها و سیاست‌گذاران حوزه کشاورزی و تغذیه به محصولات تراریخته است.
انکار بدیهیات علمی در یک جلسه!
کلانتری سپس اضافه کرد: «حدود هفت سال پیش تحقیقات جامعی توسط 70 دانشگاه دنیا با اختصاص 500 میلیون دلار بودجه انجام شد تا در مورد آسیب‌های احتمالی محصولات تراریخته روی انسان تحقیق کنند. در این تحقیقات گسترده هیچ نتیجه‌ای دال بر اینکه محصولات دستکاری شده ژنتیکی به سلامت انسان ضرر می‌رساند، کشف نشد... و معتقدم مخالفان این محصولات دلیل علمی و منطقی برای مخالفت خود ندارند و تنها شعار می‌دهند. تاکنون هیچ استدلال منطقی از سوی مخالفان محصولات تراریخته در کشور ما مطرح نشده است.»!
او توضیح نمی‌دهد اگر چنین تحقیق شده و هیچ نتیجه‌ای درباره مخاطرات احتمالی محصولات تراریخته حاصل نشده، چرا پروتکل ایمنی زیستی ده‌ها قید و بند برای استفاده از محصولات تراریخته را منوط به چندین قید و بند مهم و کلیدی کرده تا آنجا که هیچ کشور پیشرفته دنیا اجازه چنین کاری را نمی‌دهد و یا درباره آن سختگیری بسیار زیادی می‌کند!
چه خوب است رئیس ‌جدید سازمان محیط‌زیست، شمه‌ای از نتایج این تحقیق علمی را به سران کشورهای اروپایی، روسیه و حتی ترکیه ارسال کند تا آنها بی‌جهت با کشت و واردات این محصولات مخالفت نکنند و از سفره دانش دکتر کلانتری بهره ببرند.
تغییر نظر با تغییر رئیس!
کلانتری در همان برنامه تاکید کرد: «بخش عمده واردات روغن نباتی، ذرت و سویا محصولات تراریخته هستند بنابراین من مخالفتی با تولیدات محصولات تراریخته ندارم.»
اینکه بخش مهمی از یک سری کالاهای مصرفی و وارداتی، تراریخته است، نه قابل انکار است و نه چیزی را تغییر می‌دهد. منتقدان از جمله روزنامه کیهان، سالهاست نسبت به این رویه نادرست و خطرناک هشدار داده و اعتراض کرده‌اند. از قضا برخی از دوستان آقای کلانتری که خود سینه چاک محصولات تراریخته هستند، در قالب برخی انجمن‌ها و ان جی او‌ها، دست‌اندرکار واردات هم هستند و از هر دوسوی ماجرا سود می‌برند! اما عدم مخالفت کلانتری با این محصولات، در نوبه خود جالب و رکوردی در عالم قلمداد می‌شود!
این رکورد از این جهت مهم و قابل ثبت است که در هیچ جای جهان اینگونه نیست که با عوض شدن رئیس ‌یک سازمان، مبانی نظری و علمی آن سازمان هم تغییر کرده و مجوز‌ها یا عدم موافقت‌های آن تشکیلات، به فراخور حال و علاقه رئیس ‌تعیین شود! اما ظاهرا در دولت دوازدهم، تصمیم چنین است! ذکر این نکته ضروری است که مسئولان سازمان محیط زیست در دولت یازدهم به ریاست دکتر روحانی، صراحتا بر زیانبار بودن کشت محصولات تراریخته و عدم موافقتشان با این کار تاکید کرده بودند و برای این اظهارنظر خود، استدلال‌های علمی محکم و قابل قبولی هم داشتند. اما حالا «نظر شخصی رئیس ‌جدید» تعیین‌کننده شده نه موضوعیت علمی و سلامتی مردم!
نعل وارونه!
کلانتری که ظاهرا عجله زیادی برای انجام ماموریتی مشخص دارد افزود: «منتقدان تراریخته یک منطق علمی که ثابت کند این محصولات موجب بیماری در دنیا می‌شوند را ندارند و اگر چنین چیزی باشد یک مورد را ارائه دهند و مسئله علمی را نمی‌توان با شعار و تهمت پاسخ داد؛ اصلا موضوع تراریخته برای محیط زیست است و هیچ دلیلی برای مخالفت وجود ندارد»!
در رد این اظهارات باید گفت اولا در یک نگاه حداقلی و توأم با اغماض، تا کنون هیچ‌کس نتوانسته به طور قاطع اعلام کند که مصرف محصولات تراریخته برای انسان زیانبار نیست. این در حالی است که در حوزه سلامت و تغذیه، این یک اصل اساسی قلمداد شده و نمی‌توان با اما و اگر و شاید و... مبانی تغذیه یک کشور را تغییر داد و آثار زیانبار ده‌ها سال بعد را به امید احتمالات رها کرد. ثانیا برخلاف اظهارات غیرعلمی کلانتری، ده‌ها نمونه و مستند قابل اتکای علمی در رابطه با زیان‌های مستقیم یا غیرمستقیم این گروه محصولات در جهان منتشر و در کشور هم تالیف و یا ترجمه شده است. ثالثا به استناد همین تحقیقات است که هم اکنون تقریبا تمامی کشورهای پیشرفته جهان، هرگونه کشت و رهاسازی این قبیل محصولات را ممنوع کرده و در راه واردات و مصرف آن هم موانع جدی قرار‌ داده‌اند و بالاخره، موضوع استفاده از محصولات تراریخته، چون تاثیر مستقیم بر روی سلامت انسان دارد، قطعا در زمره اختیارات وزارت بهداشت و در حوزه تخصصی آن نهاد است و معلوم نیست دکتر کلانتری با کدام پشتوانه علمی مرتبط و از کدام منظر قانونی و حقوقی در این حوزه اظهار‌نظر می‌کند!؟
رئیس‌ جدید سازمان محیط زیست و خوانندگان محترم کیهان را به مرور سلسله مقالات و گزارش‌های کیهان در سال‌های 94 و 95 در موضوع محصولات تراریخته و آثار زیانبار آن‌که با استفاده از نظرات زبده‌ترین کارشناسان داخلی و خارجی تهیه شده بود، دعوت می‌کنیم.