جهیزیه ساده حضرت زهرا (س)
بابک شکورزاده
ازدواج امیرالمؤمنین (ع) و حضرت فاطمه (س) به عنوان ازدواج دو شخصیت معصوم و برترین مخلوقات عالم هستی، بعد از نبی اکرم(ص) ابعاد مختلفی برای الگوپذیری دارد؛ هر چند که نه احدی میتواند به عظمت ایشان معرفت پیدا کند و نه توان این را دارد که مانند ایشان شود؛ بلکه بحث در این است که از این بزرگواران الگو بپذیریم و به شمهای از سیره ایشان متمسک شویم.
***
ساده زیستی و مهریه پایین
ساده زیستی، قناعت و مهریه کم از شاخصههای مهم اقتصادی این ازدواج با برکت است که حقیقتا جای الگوپذیری دارد و متأسفانه جای خالی آن در جامعه امروز محسوس است. البته این بدان معنا نیست که اثری از ساده زیستی و مهریه پایین اصلا در ازدواجها وجود ندارد؛ بلکه وضعیت موجود در تراز جامعه اسلامی و مردمی که ادعای محبت و پیروی از اهل بیت را دارند نیست.
قول مشهور در باب مهریه حضرت زهرا(س) این است که مهریه ایشان 500 درهم بوده که به مهر السنه مشهور است. 500 درهم را با هر قاعدهای به نرخ امروز محاسبه کنیم قطعا اختلاف زیادی با مهریههای سرسامآوری دارد که در جامعه فراگیر شده است.
اصولا مهریه پایین در احادیث از ویژگیهای زن با برکت و مهریه بالا از شومی زن شمرده شده است. (من لا یحضره الفقیه،ج3،ص387)
جهیزیه حضرت زهرا از فروش زره امیر مؤمنان تهیه شد که برخی از آنها عبارت بود از
1- يك پيراهن به قيمت هفت درهم
2- روسری(خمار) به قيمت چهار درهم
3- رو انداز(قطيفه) مشكى خيبرى
4- تختى كه وسط آن را با ليف خرما بافته بودند.
5- دو عدد تشك با روكشى از كتان مصرى كه يكى از آنها با ليف خرما و ديگرى با پشم گوسفند پر شده بود.
6- چهار بالش- يا متّكا، يا پشتى- با رويهاى از پوست حيوانات طائف كه درون آنها از علف اذخر (گياه خشك و سبز رنگى شبيه كاه و نرمتر از آن است كه داراى بوى خوش نيز مىباشد) پر شده بود.
7- پردهاى از جنس پشم
8- حصيرى بافت يمن
9- يك آسياى دستى
10- طشت مسى
11- مشك آبى از جنس پوست
12- ظرف مخصوص شير كه از جنس چوب مىتراشيدند.
13- ظرفى براى آبخورى
14- ظرفی قيراندود برای شستشو
15- سبويى سبز رنگ كه در آن روغن، آرد يا چيزهاى ديگر نگهدارى مىكردند.
16- دو كوزه كوچك سفالى. (امالی طوسی/ ص41)
البته همچنانکه واضح است، ملاک الگو پذیری، ساده زیستی و قناعت کردن به حداقلهایی است که برای یک زندگی مشترک لازم است و البتهدرهر عصر و زمانی متناسب با شرایط متغیر است.
الگوپذیری در بندگی خدا
رسول خدا (ص) از على (ع) پرسيد: همسرت چگونه زنى است؟
امیر مؤمنان(ع) عرض کرد: «نِعْمَ الْعَوْنُ عَلَى طَاعَةِ اللَّهِ؛ خوب ياورى است براى اطاعت از خدا.»
رسول خدا(ص) همين سؤال را از حضرت فاطمه (س) پرسید و ایشان عرض کرد: شوهرى خوب و شايسته است. سپس رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم براى آنها دعا كرد و فرمود: خداوندا! در ميان آنها الفت برقرار نما، و آنان و فرزندانشان را نعمت بهشت نصيب کن، به آنها فرزندانى پاك، طيّب و مبارك روزى نما و در ذرّيّه آنها بركت قرارداده و آنها را امامانى هدايتگر به سوى اطاعت خود قرار ده و آنان را به آنچه كه رضايت تو در آن است راهنمايى فرما. (مناقب آل ابیطالب/ج3/ص356)
یکی از نکات مهم در روابط زن و شوهر همین نکته است که تا چه اندازه میتوانند در عبادت و بندگی خدا یاور یکدیگر باشند. البته عبادت فقط منحصر به نماز و روزه و ذکر و مواردی از این قبیل نیست؛ بلکه در شئون مختلف میتواند مصداق داشته باشد؛ مثلا مرد در حفظ حجاب زن میتواند نقش مثبتی ایفا کند و اگر احیانا همسرش آن طور که شایسته است مقید حجاب نیست با امر به معروف سبب شود که نسبت به این مسئله اهتمام بیشتری داشته باشد.
از طرفی زن میتواند با قناعت و نداشتن توقعات بیمورد سبب شود که شوهرش آلوده به مال حرام نشود؛ چرا که یکی از دلایلی که مرد به سمت کسب درآمد حرام میرود، درخواستهای بیش از حد و بعضا نامتعارفی است که از طرف همسرش متحمل میشود. اینها همه میتواند مصادیقی از کمک در بندگی خدا باشد.
از: خبرگزاری رسا