توجه به مسأله‌ اقتصاد  و حل مشکلات معیشتی مردم  یکی از موضوعات اصلی و مهم در بیانات رهبر انقلاب اسلامی است. اهمیت موضوع از منظر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تا آنجاست که ایشان در شرایط فعلی، اقتصاد را مسأله‌ اول کشور معرفی می‌کنند. پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR در یادداشت زیر جایگاه «اقتصاد و وضع معیشت مردم» در «منظومه‌ ارزشی انقلاب اسلامی» را براساس بیانات رهبر انقلاب تبیین کرده و با نگاهی به وضعیت و مسائل پیش روی کشور، به چرایی تأکید و مطالبه‌گری رهبر انقلاب از مسئولان کشور برای حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم می‌پردازد.
انقلاب ما برای نان نبود اما...
«عدّه‌ای از آن طرف درمی‌آیند که امام فرمود: انقلابِ ما انقلاب نان نیست، برای نان نیست! بله؛ انقلاب اکتبر روسیه که در سال ۱۹۱۷ پیدا شد، به‌خاطر قطع شدن نان در شهرهای اصلی آن روز - مثلاً مسکو- بود... انقلاب ما این‌گونه نبود، انقلاب ما براساس یک ایمان بود؛ اما معنایش این نیست که انقلاب نباید به زندگی مردم، به اقتصاد، به نان و به رفاه مردم بپردازد. این چه حرفی است!؟ امام به این مسائل می‌پرداخت و دستور می‌داد و آنچه در درجه‌ اوّل، مورد نظر امام بود، عبارت بود از طبقات محروم و مستضعف.» (14/۳/78).
به‌راستی پیشرفت اقتصاد کشور و حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم در منظومه اصولی و آرمانی انقلاب و نظام اسلامی چه جایگاهی دارد؟ چرا این روزها رهبر انقلاب اسلامی مکرراً مسائل و مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم را مورد تأکید قرار داده و حل این مشکلات را از مسئولان کشور مطالبه می‌کنند؟
این سؤالات از مهم‌ترین سؤال‌های پیش‌‌روی مردم، مسئولان و نخبگان کشور است. برای فهم و تبیین موضوع باید به منظومه‌ آرمانی و ارزشی انقلاب اسلامی  و جایگاه مسأله در این نظام ارزشی نگاهی داشته باشیم و در کنار آن وضعیت امروز کشور را مورد توجه قرار دهیم.
«معیشت مردم» یکی از خطوط اصلی انقلاب است
از نگاه رهبر انقلاب اسلامی آرمان‌های نظام اسلامی یک «منظومه» است: «آرمان‌های نظام اسلامی -که در حقیقت آرمان‌های اسلامی است- یک منظومه‌ای است، یک مجموعه‌ای است، مراتب مختلفی هم دارد؛ بعضی از اینها اهداف غائی‌تر و نهائی‌ترند، بعضی‌ها اهداف کوتاه‌مدتند، اما جزو آرمان‌هایند؛ همه‌ اینها را باید دنبال کرد.» (6/۵/92).در سطح کلان، ساختن جامعه‌‌ اسلامیِ برخوردار از سه ویژگی «پیشرفت»، «عدالت» و «معنویت» یک هدف غایی و نهایی است اما ذیل این هدف کلان، موضوعات دیگری چون: «اقتصاد مقاومتی» و... نیز به نوبه‌ خود ازجمله آرمان‌های نظام اسلامی است: «یک آرمان دیگر، اقتصاد مقاومتی است... مجموعه‌ای که فرض کنیم در راه اقتصاد مقاومتی کار می کند، یا آن مجموعه‌ای که در زمینه  گسترش فرهنگ انقلابی و اسلامی در دنیای اسلام تلاش می کند، اینها همه دارند کار آرمانی می کنند.» (6/۵/92)، بنابراین: «وقتی می‌گوئیم آرمان، ذهن ما به یک امر غیر قابل تعریفِ دور از دسترسی نرود؛ آرمان یعنی اینها، اینها همه آرمان‌هایند؛ البته در درجات مختلف.»(6/۵/92) و البته یکی از اصلی‌ترین مسائل در اقتصاد مقاومتی «گشایش اقتصادی و بهبود معیشت مردم» است چراکه: «گشایش اقتصادی و بهبود معیشت و رفع معضلات کنونی جز با جدّی گرفتن و پیگیری همه‌‌جانبه‌ اقتصاد مقاومتی میسّر نخواهد شـد.» (‌29/۷/94).  
اهمیت موضوع «معیشت مردم» در «منظومه‌ ارزشی انقلاب اسلامی» تا آنجاست که رهبری بر اساس سخنان امام خمینی (ره) آن را یکی از «خطوط اصلی انقلاب» معرفی می‌کنند: «براساس سخنان امام(ره)، موضوع «مردم»، «استقلال کشور»، «تدین و پایبندی به مبانی اسلامی»، «مبارزه با استکبار و زورگویی»، «مسأله‌ فلسطین»، «موضوع معیشت مردم»، «توجه به مستضعفین و رفع فقر»، خطوط اصلی انقلاب هستند که از ترکیب آنها «هندسه‌ انقلاب» به‌دست می‌آید.»(14/۱۱/94).
امروز مسأله اوّل کشور «اقتصاد» است
علاوه بر این امروز دشمن برای ناکام کردن ملت ایران در مسیر پیشرفت و تعالی به یک «جنگ اقتصادی» علیه ما روی آورده: «امروز عرصه‌ اقتصاد، به‌خاطر سیاست های خصمانه‌  آمریکا، یک عرصه‌کارزار است، یک عرصه‌ جنگ است، جنگی از نوع خاص.»(1/۱/94).
در چنین شرایطی فهرستی از مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم شامل بیکاری و گرانی و... پیش‌روی مسئولان است: «ما امروز دچار مشکلیم، نمی شود مشکلات مردم و گلایه‌های مردم را نادیده گرفت؛ مسئولین باید جدّی بگیرند. مسأله بیکاری مهم است، مسأله رکود مهم است، مسأله‌ گرانی مهم است؛ اینها مسائلی است که وجود دارد» (27/۱۱/95) که بخش عمده‌ این مشکلات نیز به «مدیریت» برمی‌گردد: «مشکلات اقتصادی کشور ممکن است بیست درصد، سی درصد، چهل درصد مربوط باشد به تحریم ها[امّا] بقیّه مربوط به مدیریّت ما است؛ ما باید مدیریّت کنیم، ما بایستی درست عمل کنیم.» (30/۱۰/94).
امروز مشکلات اقتصادی و معیشتی زمینه‌ساز «گله‌مندی مردم» شده است: «مردم گله‌مندند؛ از بسیاری از چیزهایی که در کشور می‌گذرد، مردم گله‌مندند.» (‌27/۱۱/95).مردم انتظارات به‌حقی دارند: «انتظار به‌حقّ مردم ما، این است که از یک اقتصاد شکوفا برخوردار باشند، رفاه عمومی باشد، طبقه‌ ضعیف از وضعیّت غیر‌قابل ‌قبول خارج بشود، از مشکلات نجات پیدا کند؛ اینها انتظارات مردم ما است و این انتظارات به‌حق است.»(1/۱/94).
مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم تا حدی است که رهبر انقلاب در طول سالیان اخیر بارها و بارها دغدغه‌مندی خود نسبت به آن‌ها را اعلام کرده‌ تا آنجا که بیکاری یک جوان را موجب «خجلت و شرمندگی نظام» دانستند: «این خجلت و شرمندگی نظام از بیکاری جوان، از خجلت خود آن جوان در داخل خانه بیشتر است؛ این را شما بدانید. بنده خودم وقتی‌که به فکر این جوان بیکار می‌افتم [شرمنده می‌شوم]‌.» (16/۳/95)
در این چارچوب و با درک این شرایط به این جمع‌بندی می‌رسیم که اقتصاد مسأله‌ اصلی کشور است: «امروز مسأله‌ اوّل کشور، مسأله‌ اقتصاد و مسائل اقتصادی و مشکلات و گره‌های اقتصادی است که اینها بایستی حل بشود.» (3/۶/95)
دولتی که بخواهد «خدمت» کند...
ریشه‌ مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم در «فعال نبودن تولید داخلی» است: «وقتی تولید داخلی خوابید، همین وضعی پیش می‌آید که امروز هست؛ جوان ما بیکار می شود، اشتغال ما کم می‌شود، رکود بر کشور حاکم می‌شود، وضع زندگی و معیشت مردم دشوار می‌شود. اینها را که دیگر از طریق ارتباط با آمریکا و با اروپا نمی‌شود حل کرد، اینها را خودمان باید حل بکنیم. اینها کارهایی است که به عهده‌ خود ما است.» (11/۵/95) و حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم تنها با «رونقِ اقتصاد کشور» میسّر است: «هر دولتی که بخواهد به مردم خودش خدمت کند، اولین مسأله‌اش، مسأله‌ معیشت مردم است که بتواند مردم را اداره کند. خب، این به اقتصاد وابسته است. یک اقتصاد خوب، سالم، وافر و پیشرو می‌تواند وضع زندگی مردم را خوب کند.» ( 6/۶/90).
کمک به اقتصاد، «حرکت جهادی» است
فهم جایگاه و اهمیت موضوع در منظومه‌ آرمانی انقلاب اسلامی، درک ابعاد توطئه‌ دشمن و همچنین فهرست مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم، این گزاره را در برابر همگان قرار می‌دهد که: «اقتصاد کشور نیازمند یک حرکت جدّی و یک کار بزرگ است.» (1/۱/94) چراکه: «ما اگر نتوانیم مشکلات این کشور را حل کنیم، نمی‌توانیم انقلاب را حفظ کنیم و طبعاً نمی‌توانیم آن را صادر نماییم.» (14/۹/69).
بر این اساس است که آیت‌الله خامنه‌ای «کمک به اقتصاد کشور» را «جهاد» معرفی کرده‌اند: «امروز هر کسی بتواند به اقتصاد کشور کمک بکند، یک حرکت جهادی انجام داده است. این جهاد است.» (1/۱/94).ایشان بزرگ‌ترین مبارزه با آمریکا را «کار کردن برای اصلاح امور و حل مشکلات معیشتی مردم» می‌دانند: «بزرگ‌ترین مبارزه‌ با آمریکا کار کردن در این کشور است؛ کار، کار، تلاش، مجاهدت برای اصلاح امور کشور. این بزرگ‌ترین مبارزه‌ با آمریکاست. چون آمریکایی‌ها این را نمی‌خواهند. مسئولان دولتی و بخش های مختلف باید برای ایجاد اشتغال و مبارزه با فساد و باز کردن گره‌های امور معیشت مردم و رونق دادن به اقتصاد کشور، حقیقتاً کار و تلاش کنند. هر کس در این زمینه‌ها مجاهدت و کار کند، بزرگ‌ترین مبارزه را با آمریکا کرده است.» (5/۵/81)