همراهی شهید صدوقی با آغاز نهضت امام
با گسترش حضور آمریکا و عوامل آمریکایی در صحنههای سیاسی کشور، سازمان اطلاعات و امنیت کشور در سال 1335 ش تاسیس شد و در کنار آن نیز زمینه حضور نیروهای تکنوکرات، که عمدتا از عوامل آمریکا بودند، با شکلگیری کانون مترقی به رهبری حسنعلی منصور و هدایت مستقیم گراتیان یاتسویچ (رئیس دفتر سازمان سیا در ایران) فراهم شد. در زمان سازماندهی این گروه، منصب نخستوزیری بین جعفر شریف امامی و منوچهر اقبال و علی امینی دست به دست شد؛ پس از آنکه نوبت به نخستوزیری اسدالله علم رسید، وی با مأمویت آغاز برنامههای طراحی شده، آمریکا اولین گام را با تصویب لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی در هیئت دولت برداشت. این حرکت، آغاز نهضت امام خمینی(ره) را به دنبال داشت. حضرت امام(ره)، تلگرافهایی در اعتراض به این لایحه، خطاب به محمدرضا پهلوی و اسدالله علم در تاریخ 17 و 28 مهرماه 1341 ش، ارسال کردند:
«به طوری که در روزنامهها منتشر است، دولت در انجمنهای ایالتی و ولایتی، «اسلام» را در رأیدهندگان و منتخبین شرط نکرده؛ و به زنها حق رأی داده است و این امر موجب نگرانی علمای اعلام و سایر طبقات مسلمین است. بر خاطر همایونی مکشوف است که صلاح مملکت در حفظ احکام دین مبین اسلام و آرامش قلوب است. مستدعی است امر فرمایید مطالبی را که مخالف دیانت مقدسه و مذهب رسمی مملکت است از برنامههای دولتی و حزبی حذف نمایند تا موجب دعاگویی ملت مسلمان شود. الداعی. روحالله الموسوی.»
در این ایام، سراسر ایران به پیروی از مراجع معظم تقلید و علماء، به مخالفت با این لایحه قیام کرد. علماء و روحانیون یزد نیز در این موقع تلگرافی را خطاب به اسدالله علم ارسال نمودند که در بخشی از آن آمده است:
«... تصویبنامه اخیر دولت راجع به تساوی مرد و زن و اختلاط ایشان در هر مجلس و انجمن، که منافی شرع انور و مخالف قانون اساسی کشور بود، عموم مسلمین را نگران و ناراحت نموده.... امیدواریم به احترام دین و افکار مسلمین و حفظ قانون اساسی، تصویبنامه نامتناسب دولت الغا و بدین وسیله زنان مسلمه را از انحطاط و پستی که نتیجه قوانین ناموزون است محفوظ و مصون دارید. الاحقر شیخ محمود اردکانی، اقل الحاج شیخ جلال علومی، حاج سیدعلیرضا مدرسی، اسدالله آیتاللهی، اقل الحاج شیخ احمد علومی، جلال آیتاللهی، سیدعلی محمد وزیری، الاحقر محمد الصدوقی»
انقلاب اسلامی در یزد، هنوز در آغاز راه بود که به سرعت معلوم شد که کانون مبارزات در این شهر، مسجد حظیره و رهبری آن نیز در دست آیتالله شهید صدوقی(ره) میباشد.
«آقایان علمای یزد به پیروی از علمای قم، نجف، خراسان راجع به شرکت نسوان در انجمنهای ایالتی و ولایتی تلگرافهایی به پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شهریاری و آقای نخستوزیر تقدیم و تقاضای لغو تصویبنامه مزبور را نمودهاند و این موضوع در مسجد حظیره به وسیله آقای صدوقی مطرح گردید... آقای حاجی صدوقی از علمای بنام و با نفوذ یزد هستند و از طرف آیتالله بروجردی سمت نمایندگی در یزد داشته و دارند و خود ایشان اقدام به جمعآوری امضاء نمیکنند و فقط به دستور ایشان، آقایان سیدرضا مشکوتی و سیدعلیرضا محمودآبادی با متن تلگراف به منزل علماء رفته و از ایشان امضاء گرفتهاند.»
وحدتی که در سراسر کشور به رهبری امام خمینی(ره) شکل گرفت، دولت اسدالله علم را مجبور به عقبنشینی و اعلام لغو لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی نمود. چند روزی از این ماجرا سپری نشده بود که این بار محمدرضا پهلوی خود میداندار شد و با اعلام طرحی ششمادهای، با عنوان «اصلاحات اجتماعی» که مهمترین اصل آن، «اصلاحات ارضی» بود، بر ادامه اصلاحات آمریکایی و برگزاری رفراندم اصرار کرد. اعلامیه امام خمینی(ره) مبنی بر تحریم رفراندم شاهانه، در تهران و بسیاری از شهرها پخش شد و بار دیگر علماء و مردم کشور را در برابر رژیم شاهنشاهی قرار داد. در این نوبت که تصمیم رژیم بر سرکوب و بهرهگیری از زور و سرنیزه بود، دستگیریهای پراکنده آغاز شد و به دنبال آن، نیروهای نظامی و امنیتی راهی شهر قم شدند و ضمن محاصره مدرسه فیضیه و ضرب و شتم روحانیون و طلاب و مردمی که با تعطیل کسب و کار خود به تظاهرات علیه این اقدامات مشغول بودند. تعدادی را نیز دستگیر و روانه زندان کردند. در این شرایط، محمدرضا پهلوی در روز چهارم بهمن ماه سال 1341 راهی قم شد و در ضمن مراسمی نمایشی، در سخنانی با عنوان «ارتجاع سیاه»، با صراحت حوزههای علمیه و علمای اسلام را مورد توهین قرار داد.