در گفتوگو با کیهان
استاد اقتصاد دانشگاه میسوری:اروپا در حال مرگ اقتصادی است
تنشهای سیاسی و اقتصادی در روابط بین روسیه و ناتو از یکسو و اتحاد بسیار محتمل روسیه و چین مقابل تهدیدات روزافزون آمریکا ما را بر آن داشت که با دکتر «مایکل هادسن» استاد اقتصاد دانشگاه میسوری آمریکا گفتوگو کنیم. دکتر «مایکل هادسن» رئیس انستیتوی مطالعاتی روندهای اقتصادی، تحلیلگر اقتصادی روزنامه والاستریت ژورنال و استاد اقتصاد دانشگاه میسوری است. وی بیش از 10 کتاب نیز در حوزههای اقتصادی تالیف کرده است. «هادسن» اخیرا مقالهای درباره افزایش تنشها بین روسیه و ناتو نوشته بود که در سایت «خانه شفافسازی» منتشر شد. متن گفتوگوی کیهان با وی در ادامه میآید:
* آقای دکتر هادسن! لطفا به عنوان اولین سوال بفرمایید در صورت وقوع هرگونه جنگ احتمالی بین ناتو و روسیه، آیا آمریکا و ناتو توانایی حفاظت از اروپا در برابر حملات روسیه را خواهند داشت؟
«مایکل هادسن»: اولا، «جنگ» باید به طور دقیق تعریف شود. امروز، هیچ کشوری و یا اقتصاد قدرتمندی در دنیا آغازگر جنگ زمینی نخواهند بود. هماکنون با مروری بر جنگهای امروز متوجه میشویم که تمام جنگهای چند سال اخیر هوایی بوده است، خطرناکترین جنگ بالقوه امروز را میتوان «جنگ هستهای» دانست. امکانات هستهای برای کشورهای مختلف قدرت بازدارندگی مطمئنی را در جهان ایجاد کرده است چرا که تنها با هدف قرار دادن یک نقطه توسط هر یک از آنها با سلاح هستهای منطقه وسیعی نابود خواهند شد.
* به اعتقاد شما هدف ناتو و مخصوصا آمریکا از انجام فعالیتهای تحریکآمیز در نزدیکی مرزهای روسیه چیست؟ آیا آنها به دنبال شروع جنگ سرد دیگری هستند و یا علت چیز دیگری است؟
هدف اصلی آمریکا از استفاده ابزاری از ناتو در نزدیکی مرزهای روسیه تضعیف اقتصاد روسیه است. هدف آمریکاییها این است که روسیه برای مقابله با تهدیدهای ناتو در مرزهای کشور خود، هزینههای بیشتری را صرف تقویت بنیه نظامی خود کند و این بدین معناست که مسکو سرمایه کمتری برای توسعه صنعتی خود خرج خواهد کرد. این دقیقا همان سیاستی است که «برژینسکی» چند دهه پیش در قبال افغانستان اتخاذ کرد.
ناتو در واقع هیچگاه به دنبال راه انداختن جنگ جدی در روسیه نبوده است و فقط قصد دارد حاکمیت روسیه را دچار تنش و نگرانی کرده و مناطق مرزی این کشور همچون اوکراین را ملتهب سازد. آمریکا اگر روسیه را مجبور به پاسخگویی جدی در برابر ناآرامیهای منطقهای از جمله اوکراین کند تا آنجایی که روسیه به این کشور حملهور شود، واشنگتن با وضع تحریمهای اقتصادی برای منزوی کردن هر چه بیشتر روسیه اقدام خواهد کرد و به اقتصاد این کشور ضربه بیشتری خواهد زد. پس هدف تمام این اقدامات تحریکآمیز ضربه زدن به اقتصاد روسیه و محتاج کردن آنها به اروپا در زمینه غذا و دیگر احتیاجات اولیه است.
* آیا ممکن است اتفاقات از کنترل خارج شود و تنش ناتو و روسیه در شرق اروپا منجر به جنگ شود؟
بله واقعا ممکن است. روسیه میداند که تمام دردسرهای ناتو در منطقه را میتوان با حذف آنها از مناطق شرق اروپا از بین برد. پوتین پیش از این گفته است که روسیه هیچ تمایلی به ساخت کمپهای نظامی برای مقابله به مثل ندارد و ضمنا هیچ نفع نظامی نیز از اشغال هیچ کشوری در شرق اروپا ندارد. در واقع امروز هیچ کشوری با توجه به هزینههای بالای اشغالگری نفعی از حمله به کشور دیگر نمیبرد. بنابراین خیلی واضح است که روسیه در صورتی که بیش از حد احساس خطر کند از توان هستهای خود رونمایی خواهد کرد. این واقعیت بسیار من را متعجب میکند، که چطور کشورهای اروپایی از درک سیاست آمریکا برای ایجاد جنگ میان اروپا و روسیه و کنار کشیدن خود عاجز هستند.
* تا چه حد اتحاد بین چین و روسیه در برابر ناتو را جدی میدانید؟
در واقع این ناتو است که چین و روسیه را متحد ساخته است. رهبران اروپایی هم بارها به روشنی از اطاعت بیچون و چرا از اوامر آمریکا پرده برداشتهاند. ناتو نمیتواند ادعا کند که روسیه، چین و سازمان همکاری شانگهای خطری برای اروپا ایجاد میکند چون این اتحاد برای دفاع به وجود آمده است. اما آنچه که اهمیت بیشتری دارد فرصت پیش آمده برای اوراسیا در حوزه اقتصادی است. حوزه اروپا با توجه به بدهکاری، در حال مرگ اقتصادی است و اقتصاد ریاضتی بیسابقهای را به مردم خود تحمیل کرده است، این نزول فرصت اقتصادی خوبی را برای چین و روسیه ایجاد کرده است تا در این حوزه از اروپا پیشی بگیرند.
* از نظر شما گام برداشتن اروپا در جهت اقدامات آمریکا در مواجهه با روسیه برای این قاره مطلوب است؟
رهبران اقتصادی آلمان اعلام کردند که تحریم ناتو- آمریکا علیه روسیه برای اقتصاد این کشور مفید نیست، اطاعت از آمریکا، کشورهای ایتالیا، فرانسه و آلمان را مجبور کرده ارتباط تجاری خود را با روسیه از دست بدهند و نتوانند از آن بهرهمند شوند. اطاعت از اوامر آمریکا برای رهبران هر کشور اروپایی البته مفید است چون در غیر این صورت از کارهایشان برکنار میشوند اما بازرگانان اروپایی علاقهمند به تجارت با روسیه هستند. سر باز زدن از اوامر آمریکا رشوههای آمریکا که به جیب رهبران اروپایی میریزد را هم متوقف میکند. بنابراین اقدامات اروپا در ایجاد دوران جدیدی از جنگ سرد اصلا منافع اقتصادی این کشورها را تامین نمیکند.