کارشناسان عنوان کردند
مشکل اصلی اقتصاد، سوءمدیریت است نه تحریم
کارشناسان اقتصادی معتقدند علت اصلی مشکلات اقتصادی کشور سوءمدیریت است نه تحریم.
در همین زمینه ابراهیم رزاقی، استاد اقتصاد دانشگاه در گفتوگو با تسنیم، با اشاره به اینکه قطعا دشمنان کشور به ضعفهای اقتصادی کشور واقف شدهاند که تصمیم گرفتند با اعمال تحریم خواستههای خود را تحمیل کنند گفت: مسئولان کشور نیز باید در این شرایط نقاط ضعف اقتصادی - به طور نمونه وابستگی غرب به منابع انرژی و مواد اولیه - تحریمکنندگان را شناسایی و از این حربه علیه آنها استفاده میکردند که متاسفانه به دلیل بیتوجهی این کار صورت نگرفت.
وی با تاکید بر اینکه ارتباط دادن وضعیت بد اقتصادی کشور به تحریم از سوی دولتمردان نادرست است گفت: چرا با علم به محدودیتهای صورت گرفته علیه کشور، وابستگی به خارج از کشور افزایش یافته است. چرا دولت بودجه خود را از درآمدهای نفتی جدا نمیکند؟
رزاقی با بیان اینکه نمونه بیاثر بودن تحریم را میتوان در صنایع دفاعی کشور مشاهده کرد گفت: اگر چه مدتی زمانی طولانی بابت رسیدن به خودکفایی در این زمینه صرف شد اما اکنون تحریم صنایع دفاعی ایران خندهدار است.
این اقتصاددان گفت: تحریمهای اقتصادی علیه کشور نوعی جنگ و تجاوز محسوب میشود و باید همه مردم در مقابل این حمله دفاع کنند. باید به مردم گفته شود چرا کشور را تحریم کردهاند. اگر دولت در این مدت تلاش میکرد با وضع مالیات بر فعالیتهای غیر تولید، جلوگیری از واردات غیر ضروری کالا، کاهش وابستگی به خام فروشی حمایت از تولیدکنندگان و توجه به بهبود وضعیت اقشار کمدرآمد، شرایط اقتصادی کشور را بهبود ببخشد و تاکید نمیشد که همه چیز به رفع تحریمها وابسته است، دشمن در مذاکرات کوتاه میآمد.
وی با اظهار اینکه از زمان تحریمها عکس آنچه که باید عمل کردهایم گفت: ایران را در شرایطی قرار دادهایم که نسبت به دو سال پیش ضربهپذیرتر شده است. باید از ایجاد فضاهایی که کشور را در شرایط تحریم بدبخت و ذلیل نشان میدهد اجتناب کرد. این که گفته میشود تحریم پدر اقتصاد ایران را درآورده است غلط است در واقع این مدیریت غلط اقتصادی است که این شرایط را ایجاد کرده است.
وی گفت: علت غلط بودن نوع مدیریت این است که از زمان ریاست جمهوری آقای رفسنجانی در حال اجرای سیاستهای صندوق بینالمللی پول هستیم و نسبت به قانون اساسی، بیانات امام خمینی و رهبری بیتوجهیم. برای مدیریت اقتصاد نیازمند مدیر جهادی و ایثارگر هستیم نه مدیری که به دنبال ثروت است. چرا این افراد هنوز سرکار هستند؟ بهگونهای که دزدها در زمان این افراد به قوه قضائیه معرفی نمیشوند.
همچنین موسی حقانی، پژوهشگر تاریخ معتقد است:همه چیز را به تحریم گره زدهاند تا بازار فروش کالای غربی را ایجاد کنند، در حالی که شرایط پس از تحریم نگرانکنندهتر از شرایط فعلی است.
وی در عین حال با اشاره به تاریخچه ورود نفت به ایران گفت: نفت، دولت را هم وابسته به خود کرد. قبلا دولت ایران درآمدش از گمرکات بود و از مالیات ارتزاق میکرد. ولی بعد از این نیازی به اینگونه درآمدها ندارد. رفته رفته حکومتها به سمت درآمد نفت حرکت کردند و اینگونه شد که درآمد نفت با حداقل آورده به اقتصاد ایران رخنه کرد و دولتها را وابسته کرد. رفته رفته تولید نفت بیشتر شد و به مرور زمان اقتصاد ما تبدیل به یک اقتصاد صددرصد نفتی شد و دیگر هیچ تمایلی به تولید در داخل نماند. یعنی اگر قبل از نفتی شدن برای واردات کالاهای خارجی مجبور بودیم اندک تولیدی مثلا در زمینه کشاورزی و یا معادن که خودش خام فروشی است داشته باشیم؛ نفت آمد و جای همه را گرفت که دیگر آن ته رمق باقیمانده تولید را هم از بین ببرد.
حقانی اظهار داشت: از این روست که با توجه به تحلیل تاریخی ارائه شده، من نسبت به شرایط بعد از توافق نگرانترم تا شرایط کنونی و تحریم! بعضی تحریم را بهانه قرار دادهاند برای گره زدن همه چیز به تحریم تا جامعه را آماده یک مصرفگرایی شدید بکنند. دائما میگویند کمپانیهای غربی منتظر نتایج توافقاتند، پشت درهای ایران آماده بستن قراردادند! ما فرصت نمیکنیم به اینها جواب بدهیم. اینها همان کمپانیهایی نیستند که حاضر به سرمایهگذاری در ایران نبودند؟ مطمئن باشید اینها باز هم برای سرمایهگذاری نمیآیند و اگر هم بیایند فقط میخواهند کالاهایشان را در ایران بفروشند. وی افزود: فرانسه را ببینید در اوج شرارت علیه ما و پیوند با ارتجاع عرب و صهیونیسم خودروهایش را به ایران وارد میکند و در ایران میفروشد. ما از تحریم آسیب دیدهایم این قابل انکار نیست اما این آسیب تعیینکنندهای نیست. آنچه اقتصاد ما از آن رنج میبرد بیشتر سوءمدیریت و فساد اقتصادی است. با مدیریت صحیح این دو نکته، میتوانیم با اتکا به توان داخلی در اقتصاد از تحریمها عبور کنیم. البته ناگفته نماند اگر بتوانیم با یک توافق خوب از تحریمها عبور کنیم این نیز مطلوب هر انسان عاقلی است. ولی متاسفانه به نظر میرسد که توافقات به نحوی انتظارات جامعه ایرانی را به سمتی میبرد که منتظر دلار ارزان و سیل واردات بیرویه باشند و این مصرفگرایی وحشتناکی را رقم میزند که خیلی خطرناک است.