سال یورو گریزی در اروپا
سال 93سال بسیار سرنوشتسازی برای یونان بود در این سال ادامه بحران شدید اقتصادی، فشارهای بانک مرکزی اتحادیه اروپا، بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول موسوم به تروئیکا بر دولت یونان ، تظاهرات و اعتراضات مردمی به سیاست ریاضت اقتصادی و تشدید آن ، دولت راستگرای « اندونیس ساماراس» را با چالشهای شدیدی روبه رو کرد.
شکست اجرای سیاستهای ریاضتی و بدتر شدن اوضاع اقتصادی و افزایش بیکاری، تورم و رکود از یک سو و فشارهای شدید تروئیکای اروپا که تا خدشهدارشدن استقلال سیاسی و اقتصادی یونان نیز پیش رفت از سوی دیگر مردم این کشور را به ستوه آورد و یونانیها یکشنبه ( 5 بهمن ماه 93) در انتخابات پارلمانی زود هنگام این کشور اعتماد خود را از احزاب راستگرا و معتقد به اقتصاد بازار آزاد سلب و نمایندگان حزب چپگرای «سیریزا» را برای تشکیل دولت آینده این کشور انتخاب کردند.
این اولینبار بود که بعد از فروپاشی شوروی در اروپا یک حزب چپ غیر سوسیال دموکرات در پارلمان به قدرت میرسید و به همین دلیل عدهای از کارشناسان پیروزی چپگرایان در انتخابات پارلمانی یونان را به منزله زلزله سیاسی و اقتصادی در قاره اروپا ارزیابی میکنند و دلیل آن هم تبعاتی است که این انتخاب میتواند بر کل اتحادیه ، حوزه یورو، نظام سرمایهداری و اقتصاد بازار آزاد در اروپا بگذرد.
مهمترین برنامهای که باعث شد مردم بحران زده یونان به «آلکسی سیپراس»، رهبر جوان حزب چپگرای سیریزا اعتماد کنند مخالفت با اجرای برنامه ریاضت اقتصادی بود.
حزب سیریزا اعلام کرده بود که با اجرای سیاستهای ریاضت اقتصادی در ازای دریافت کمک مالی از اروپا و صندوق بینالمللی پول مخالف است و قصد دارد درباره این توافق از جمله میزان بدهیهای 324 میلیارد یورویی این کشور، مجددا مذاکره کند.
اما از همان آغاز روی کار آمدن دولت جدید و تیم اقتصادی رادیکال آن نشانههای بحران در روابط یونان و اتحادیه اروپا بروز کرد. وزیراقتصاد و دارایی یونان صراحتا تاکید کرد که «حضور تروئیکا که یک هیات سه نفره می باشد، دریونان به پایان رسیده است و آتن دیگر از سیاستهای تروئیکا مثل دولت قبل تبعیت نخواهد کرد..»
در مقابل اتحادیه اروپا نیز هرگونه توافق با یونان برای لغو یا کاهش بدهی ها را رد کرد چرا که کارشناسان اقتصادی اروپا معتقد بودند تفاهم با آتن در زمینه لغو یا کاهش بدهیها و سیاستهای ریاضت اقتصادی ، انتظاراتی را در اسپانیا ، ایتالیا و فرانسه به وجود خواهد آورد زیرا مردم این کشورها نیز خواسته های اقتصادی مشابه خواست مردم یونان را مطرح خواهند کرد و این توافق ممکن است به قدرت گرفتن مجدد احزاب چپگرا در قاره سبز منجر شود مسئلهای که نشانه های آن پس از پیروزی چپگراها به وضوح در ایتالیا، فرانسه و اسپانیا قابل مشاهده بود و احزاب چپگرای این کشورها اعلام کردند بعد از یونان حالا دیگر نوبت آنها است. از طرف دیگر اتحادیه اروپا از این نیز وحشت دارد که درصورت شکست مذاکرات با یونان، این کشور از حوزه یورو خارج شود خروج احتمالی یونان از منطقه یورو باعث خواهد شد کشورهای دیگری نیز ترغیب شوند که از یورو خارج شوند و این مسئله بقای وحدت پولی اروپا را تهدید میکند گرایشات «یوروگریزی» در برخی از کشورهای اروپایی قوی است و کافی است تنها یک کشور استارت را بزند.
درست به دلیل این ملاحظات است که در مذاکرات اسفند ماه دولت یونان با وزرای دارایی حوزه یورو و صندوق بینالمللی پول به طور کلی درباره تمدید مهلت چهار ماهه بازپرداخت وامهای نجات اقتصادی این کشور به توافق رسیدند. این توافق خطر ورشکستگی قریبالوقوع یونان در ماه آتی و خروج احتمالی این کشور از حوزه یورو را فعلا برطرف میکند اما معلوم نیست بعد از چهار ماه قرار است چه معجزهای رخ دهد.