معاون سازمان غذا و دارو در واکنش به استفاده از خمیر مرغ در سوسیس و کالباس:
کارخانههای متخلف را به مراجع قضایی معرفی کردهایم
چند روزی است که بحث درباره استفاده از خمیر مرغ در تولید فراوردههای گوشتی بالا گرفته است. کار تا جایی پیش رفت که سازمان غذا و دارو در جدیدترین بخشنامه خود، استفاده از خمیر مرغ در تولید سوسیس و کالباس را ممنوع اعلام کرد. دکتر حسینی، مدیرکل فرآوردههای غذایی، آرایشی و بهداشتی این سازمان به سؤالات کیهان در این مورد پاسخ گفت:
ماجرای خمیر مرغ که به تازگی ممنوع شده است چیست؟
خمیر مرغ یک لفظ عامیانه است که منظور از آن گوشتهای جداشده به صورت مکانیکی است. گوشتهایی که به اسکلت کشتار حیوانات چسبیده حدود 10 تا 15 درصد وزن لاشه را تشکیل میدهد که در دنیا به منظور تولید فرآوردههای گوشتی از یک روش مکانیکی برای جدا کردن آن استفاده میشود. در ایران باتوجه به بررسیهایی که به عمل آمده به این نتیجه رسیدیم باید شرایط و ضوابط بهداشتی دقیق تری بر تولید این محصولات حاکم شود. این محصولات فقط باید در کارخانههایی که تولید میشوند استفاده شوند تا حمل و نقل کمتری صورت پذیرد چون کالاهایی حساس و فساد پذیر هستند و حمل و نقل میتواند به این فرآورده آسیب برساند.
این محصولات باید تحت شرایط خاص تولید شود و شرایط فنی و بهداشتی تولیدش باید کاملا بهداشتی باشد. به همین منظور سازمان غذا و دارو با هم فکری انجمن فرآوردههای گوشتی سعی در تدوین استانداردها، ضوابط و معیارهای فنی تولید این محصولات دارد تا بعد از تصویب و صحه گذاری بهداشتی این محصولات توسط سازمان غذا و دارو، استفاده شود.
آیا از ضایعات مرغ در تولید فرآوردههای گوشتی استفاده میشود؟
مواردی دیده شده و به همین دلیل تولید آن را متوقف کرده ایم، همچنین متخلفین را به مراجع قضایی معرفی کردهایم.
یعنی این مواد به صورت زیر پلهای و زیرزمینی تولید میشود و به سمت کارخانه میرود؟
عمدتا ضایعات به سمت فراوردههای صنعتی میرود و آن چیزی که به سمت فرآورده غذایی میرود ممنوع است ولی باید نظارتهای ما هم به صورت مستمر باشد تا به کارخانههای تولید فرآوردههای گوشتی راه پیدا نکند.
شما الان به خط تولید کارخانههای تولید سوسیس و کالباس میروید؟
بله قطعا! این جزء وظایف ماست و من هم متعدد از این کارخانهها با توجه به حساسیتی که وجود دارد بازدید کردهام به طوری که این بازرسیها از کارخانههای فرآورده گوشتی هم در ساعتهای اداری و هم در غیر ساعات اداری انجام میگیرد، ما اکیپهایی داریم که حتی در شب هم بازدید میکنند که تخلفی صورت نگیرد.
شما که در فرآیند تولید حضور داشته اید آیا این ضایعات به محصولات گوشتی اضافه میشوند؟
خیر ضایعات اضافه نمیشوند و آنچه برای ما مهم است انبار مواد اولیه است، چون باید گوشتها ومرغها با تاریخ مصرف معتبر و بهداشتی در فرایند تولید سوسیس و کالباس اضافه شود که نوع و مقدار آنها تحت کنترل بازرسان ما قرار دارد.
طی بازدیدها چیزی دیده اید که به اسم خمیر مرغ استفاده شود؟
تا 10روز پیش کارخانهها مجوز استفاده از خمیر مرغ بهداشتی را داشتهاند و در محل خود کارخانه و با نظارت مسئولین فنی وبازرسان ما تولید میشده ولی الان استفاده از خمیر مرغ در کارخانهها تخلف محسوب شده و باعث توقف خط تولید میشود.
اگر خمیر مرغ بهداشتی بوده چرا استفاده از آن متوقف شده است؟
چون در کل کشور جامعیت نداشت. گزارشهایی داشتیم که برخی موارد به صورت غیربهداشتی تولید میشوند، لذا باید طبق یک ضابطه و قانون جامع میشد، به همین دلیل تا تدوین آئین نامههای بهداشتی و صحهگذاری بهداشتی، تولید آن را متوقف کرده ایم.
منظور از صحهگذاری بهداشتی چیست؟
صحهگذاری بهداشتی در یک زنجیره تولید دیده میشود: مرغی که قطع بندی شده و وارد دستگاه جداسازی میشود، از نظر شرایط نگهداری، حمل ونقل و استفاده در فرآورده، نمونه گیری میشود که نمونهبرداری ازتمامی این مراحل چه میکروبیولوژیک چه شیمیایی و در تمامی مناطق کشور چه گرمسیری و چه سردسیری و در تمامی فصول سال انجام میشود و نتیجه اینها یک ارزیابی خطر میشود تا یک صحه گذاری بهداشتی انجام شود.
درحال حاضر مردم سوسیس و کالباس را زیاد مصرف میکنند، آیا باید استفاده از این غذاها را کم کنند؟
فرآوردههای سوسیس و کالباس به دلیل افزودنیهایی که دارد از جمله مواد نگهدارنده باید مصرفش محدود باشد. سرانه مصرف سوسیس و کالباس و فرمولاسیون آن در کشورهای مختلف، متفاوت است و در ایران هم حدود 5 تا 6 کیلوگرم در سال سرانه مصرف برای هر ایرانی است ولی در برخی کشورها مثل آلمان تا 40 کیلوگرم در سال هم هست.
رئیس اتحادیه فرآوردههای گوشتی خیلی با این مباحث مطرح شده موافق نبود و گفته است باید منطقیتر با این موضوع برخورد شود.
انجمن فرآوردههای گوشتی و اتحادیه فرآوردههای گوشتی هر دو مورد مشورت ما هستند و در موارد مرتبط با آنها تبادل نظر میشود. دوستان به بحثهای سلامت محور سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت واقف هستند و تعامل در توسعه سلامت دارند و باید به این نتیجه برسند این تصمیمگیری منطقی بوده در ارتقاء سلامت مردم و ارتقاء سلامت فرآوردههای گوشتی موثر است.
پس حرف حساب آنها چیست؟
خمیر مرغ ماده ارزان قیمتی است چون فرآورده ثانویه است که از قطعه بندی مرغ بوجود میآید به عنوان یک فرآورده پروتئینی ارزان قیمت میشود روی آنها فکر کرد. ولی برای ما سلامت مردم مهم تر است، دوستان در جریان هستند و میدانند ممکن است به دلیل حساسیت و فسادپذیری این ماده در تولید و نگهداری و عرضه و جابه جایی که دارد میتواند به سلامت مردم آسیب برساند که اگر صحه گذاریهای بهداشتی ما نباشد میتواند نگرانکننده باشد. من نظرم این است که همه تولید کنندگان دغدغه اولشان سلامت مردم است و سلامت مردم برایشان ارجعیت دارد. این بخشنامه به همه تولیدکنندگان هم از طرف سازمان هم از طرف انجمن اطلاعرسانی شده است. سازمان دامپزشکی باید تولید ضایعات را در کل شهر متوقف کند و اجازه قطعه بندی مرغ را در قصابیها ندهد چون جمع شدن و خارج شدن ضایعات در قصابیها خطرناک است.