شعر انقلاب « خط مقدم » جنگ نرم است
رضا اسماعیلی
بیا به آینه ، قرآن ، به آب برگردیم
بیا به اسب، حماسه، رکاب برگردیم
بیا دوباره مروری کنیم خاطره را
به روزهای خوش التهاب برگردیم
کنون که موعظه در کاخ ها نمی گیرد
بیا به سرب، به سرب مذاب برگردیم
به دستهای پر از پینه، سفره های تهی
به حرف اوّل این انقلاب برگردیم
اگر چه طی شده وقت سفر ، ولی ای دل!
بیا به آینه ، قرآن ، به آب برگردیم
( مصطفی محدثی خراسانی )
می خواهم باور نکنم که جنگی در کار است و ما در وسط میدانی از مین قرار گرفته ایم . می خواهم به خودم القاء کنم که « همه چیز آرام است » و من دچار توهم توطئه شده ام . اما وقتی در کوچه ها و خیابانهای شهر راه می روم و بر فراز بام ها ؛ دیش های ماهواره را میبینم ، وقتی در خیابان انقلاب ، جدیدترین نسخه فیلم های « مبتذل » بین جوانان دست به دست می گردد ، وقتی بر پیشخوان کتابفروشیها، مجموعه شعرها و داستان های « اروتیک » مثل نقل و نبات به رهگذران چشمک میزنند، وقتی پیاده راه های تهران نمایشگاه آخرین مدل لباس و آرایشهای غربیست ، وقتی نبض معماران شهرم « پست مدرن » میزند و دیگر اثری از معماری نجیب و شریف ایرانی – اسلامی در شهرسازیها نیست ، وقتی حتی ذائقه همشهریان و فرزندانم به « فست فود » و «پیتزا » گرایش دارد و طرفداری از غذاهای اصیل و سالم سنتی چون « آبگوشت و آش و کوفته » نشانه عقب ماندگی و تحجر است ، وقتی چشم های معصوم و نجیب نوجوانان و جوانان کشورم در تسخیر شبکههای ماهوارهای آنچنان است ، وقتی هر روز مچاله شدن برخی جوانانمان را در چنگ هیولای اکس و مواد توهم زا و مخدر می بینم ، وقتی ... به خودم نهیب می زنم که : نه ، این تصورات برخاسته از حس بدبینی و بی اعتمادی من به دشمن و « توهم توطئه » نیست . واقعیتی عینی و ملموس است که انکار آن نوعی خودفریبی ست .
آری ، این واقعیتی غیر قابل انکار است که ما در وسط یک میدان مین ایم . یک میدان مین فرهنگی . ولی بعضی ها بی توجه به همه این نشانه ها ، بر این واقعیت روشن چشم فرو بسته اند و ساده لوحانه تظاهر می کنند که : « شهر در امن و امان است ، آسوده بخوابید ! » و نمی دانند که این تظاهر ، در حکم خنثی کردن عصب های حسی ست که تنها ثمره آن حس « بی دردی » کاذب است و آسیب پذیری ما را در برابر ویروس های مزمن و موذی فرهنگی دو چندان می کند ، ولی دریغ که در هیاهو بازار این روزها ، شنیدن حرف هایی از این جنس ، خریداری ندارد ، چنان که استاد اوستا گفته است :
از درد سخـن گفتن و از درد شنیدن
با مردم بی درد ، ندانی که چه دردی ست !
عزیزان ! تکلیف سربازی که در میدان مین گرفتار شده « بیداری»ست. ولی حکایت بعضی از ما به حکایت مردی می ماند که با چشمان بسته در حال عبور از یک بزرگراه شلوغ است ، و این یعنی انتحار .
در چنین شرایطی عقل حکم می کند که تا خنثی کردن همه مینها و بر طرف شدن خطر ، در حالت آماده باش دائم باشیم . چرا که یکلحظه غفلت می تواند طومار هستی ما را در هم بپیچد . وسط میدان مین جای خواب آلودگی و خواب زدگی نیست .
این مقدمه را گفتم تا به این نکته برسم که در این جنگ نرم « شعر انقلاب » حکم « خط مقدم » جبهه را دارد ، و شاعران راست قامت انقلاب در حکم سربازان از جان گذشته ای هستند که باید در سنگر « قلم » و به مدد « کلمه » به خنثی سازی این مین های فرهنگی وسوسه کننده و به ظاهر شیرین بپردازند . مین هایی که در بسته بندی شکلات عرضه می شوند ، حال آن که عسلی آغشته به زهرند !
همسنگران ! بیدار باشیم و دشمن را دریابیم و به دشمن مذبذب و حیله گر فرصت ندهیم که با استفاده از غفلت ما ، با شبیخون فرهنگی از کشته های ما پشته بسازد . به یاد دارم رهبرمعظم انقلاب نیز در یکی از دیدارهایی که با جمعی از شعرا ، فرهیختگان و اهالی فرهنگ داشتند به این نکته مهم که در جنگ نرم « هنر و فرهنگ » در خط مقدم مبارزه هستند اشاره کرده و خطاب به اصحاب فکر و فرهنگ فرمودند : «وقتی انسان، تجهیز، صف آرایی، دهانهای با حقد و غضب گشوده شده و دندانهای با غیظ فشرده شده علیه انقلاب، امام خمینی و آرمانهای نظام اسلامی را می بیند ، وجود این جنگ نرم را باور می کند ، هرچند ممکن است عدهای اینها را نبینند... در این جنگ نرم وظیفه مجموعه فرهنگی این است که هنر را تمام عیار و با قالبی مناسب به میدان آورد تا اثرگذار شود... اهل فرهنگ و ادب گوشه ای از حرکت عظیم و مستمر انقلاب اسلامی هستند که باید آنچه را به عنوان حقیقت می فهمند با فصاحت و بلاغت، بیان کنند چرا که با شیوه سیاستمداران نمی توان در عالم فرهنگ حرکت کرد ، بلکه باید با تبیین و رساندن حقایق، گره گشایی کرد... شعر انقلاب باید در خدمت مفاهیم و آرمانهای رفیع انقلاب همچون عدالت، اخلاق، «استقلال حقیقی از جمله استقلال فرهنگی» و بازیابی هویت ایرانی و اسلامی قرار گیرد و ما در دوران دفاع مقدس دیدیم که ملت ایران میتواند به سمت آرمانهای خود پر بگشاید و پرواز کند. »
امروز سنگر شعر ، سنگر پاسداری از نوامیس ملی و اسلامی ست. سنگر حفظ ارزش هاست ، سنگر ابلاغ پیام های انسانی انقلاب به مردم جهان است ، سنگر مقاومت و پایداری در برابر زیاده خواهی های قدرتهای استکباری ست ، سنگر حق جویی و عدالت خواهی ست ، سنگر غیرت و شرف و آزادگی ست . از ما دور باد که در این سنگر مقدس به واگویهی « حدیث نفس » بنشینیم و با خزیدن در لاک غفلت و بی تفاوتی –ناخواسته – جاده صاف کن این تهاجم ناجوانمردانه فرهنگی - که در نهایت راه را برای حمله غافلگیرانه ی نظامی دشمن هموار می کند - باشیم .
حسن ختام این نوشتار را به کلامی حکمت آمیز از مولیالموحدین، حضرت امیرالمومنین علی (ع) مزین می کنم که در همین مورد می فرمایند: « کسی که دربرابردشمنش به خواب رود (ازاوغافل باشد)حیلهها (ی غافلگیرانه دشمن) اوراازخواب بیدارمی کند.(غررالحکم ، ج۵ ، ص۳۴۴ )
اگر چه حيله ی كفار بيش از اين باشد
سـلاح دشمن غدار بيش از اين باشد
قسم به نور،كه ما استوار ميمانيم
شكوهمند و هميشه بهـار ميمانيم
( سیمیندخت وحیدی )