بررسی نقش عوامل فرهنگی در پیروزی انقلاب اسلامی ( بخش دوم) (گزارش روز)
« این تحولی که الان در ایران پیدا شده است، اصلاً نظیر ندارد که در ظرف مدت کوتاهی یک ملتی که در فسادها زندگی میکند، یک دفعه متحول شوند. به اینکه داوطلب شدند ...
« این تحولی که الان در ایران پیدا شده است، اصلاً نظیر ندارد که در ظرف مدت کوتاهی یک ملتی که در فسادها زندگی میکند، یک دفعه متحول شوند. به اینکه داوطلب شدند برای جنگ، داوطلب شدند برای شهادت و خوشحالی میکنند. ... این تحول معجزه آسایی است که شده و امیدوارم که این تحول محفوظ باشد و مادامی که محفوظ باشد، آسیب نمیبیند اینجا و فرض کنیم که دخالت نظامی هم بکنند، هر کاری که بکنند، آسیبی نمیبینند.» تحولاتی که در بیانات ارزشمند حضرت امام خمینی(ره)رهبر کبیر انقلاب اسلامی موج می زد حاکی از تاثیر زیرپوستی آرمان های انقلاب اسلامی بر فرهنگ و بینش و اهداف جوانان، زنان و مردان این مرز و بوم بود.
پیروزی انقلاب اسلامی نوید روزهای روشنی برای فعالان حوزه فرهنگ در کشور بود. شکوفایی در حوزه نشر، رسانه و فیلم از جمله مواردی بود که مردم بعینه و در زمان کوتاهی آن را در زندگی خود مشاهده کردند اما دشمنان انقلاب این دستاوردها و فروغ فرهنگ ایرانی و اسلامی را نتوانستند تحمل کنند و از هر ضربه و اقدامی دریغ نکردند. گاه از بیرون با اعمال فشار و تحریم یا تبلیغات رسانه ای و گاه در داخل با به کارگیری ایادی وابسته تلاشی بی وقفه را آغاز کردند و هنوز هم ادامه می دهند.
تهاجم فرهنگی و جنگ نرم
موضوعی که در کنار تحولات فرهنگی پس از پیروزی انقلاب اسلامی باید به آن تاکید کرد و این تحولات را در معرض خطر قرار داده است بحث تهاجم فرهنگی و جنگ نرم است که در این گزارش جا دارد بدان پرداخته شود.
حجت الاسلام محمد مهدی محققی، مدیر عامل خبرگزاری رسا، پیروزی انقلاب اسلامی را نتیجه برخی از اقدامات قشر نخبه و فرهیخته جامعه به رهبری حضرت امام خمینی(ره) می داند و معتقد است: تغییر فرهنگ عمومی مردم، مطالبه مردم مبنی بر رفتن رژیم ستم شاهی و تغییر در عرصههای فرهنگی و عمومی و بعد از آن با هماهنگی بین اجزا آحاد مردم به صحنه آمدند و با یک اقدام فرسایشی و دراز مدت به نابودی نظام ستمشاهی منجر شد و جمهوری اسلامی ایران را جایگزین آن نظام منحوس کرد.
وی در گفت و گو با خبرنگار سرویس گزارش کیهان با توجه به اقدامات ضدفرهنگی استکبار علیه ایران اسلامی می گوید: در طول دهه های گذشته،دشمنان اصلی نظام جمهوری اسلامی که سیلی محکمی از مردم ایران خورده بودند نتوانستند آسوده بنشینند و اقداماتی را در این زمینه انجام دادند؛ وقتی دشمن با یک اقدام فرهنگی روبه رو شد برای مقابله راه فرهنگی را در پیش خواهد گرفت و این موضوعی است که در طول تاریخ دشمنان از آن به نتیجه رسیده اند و یکی از نقاط آسیب پذیر در میان مسلمانان هم این منفذ است. غفلت از این عقبه باعث می شود خسارت های زیادی به کشور و انقلاب وارد شود کما این که دشمن توانست با اقداماتی ریزشهایی را رقم بزند.
وی می گوید: همان طور که رهبر معظم انقلاب هم تاکید کردند بحث ریزش ها و رویش هاست. متاسفانه ریزش های فرهنگی جامعه واقعیت انکار ناپذیری است که بحمدالله تجاربی که ملت با راهنمایی های علما و بزرگان فرهنگی دارند توانست رویش هایی را مخصوصا در عرصه های فرهنگی داشته باشد اما طبیعی و قطعی است که دشمن اقدامات خود را ادامه خواهد داد و طبعا از منافذ فرهنگی سود خواهد برد.
حجت الاسلام و المسلمین احمد زادهوش، معاون فرهنگی سابق دفتر تبلیغات اسلامی هم در این باره میگوید: سال های زیادی طول کشید تا دشمنان انقلاب بفهمند انقلاب اسلامی در ایران برخاسته از چه مولفههای استواری است و بر پایه چه ارزشهایی استوار است؛ خداباوری، معادباوری، امام شناسی، موعود گرایی، تکلیفمحوری به انقلاب، بصیرت ، روح حماسی ، شهادت طلبی، ایثار، صبر و تبعیت از ولی فقیه مهمترین این ارزش هاست.
وی در گفت و گو با گزارشگر کیهان ادامه میدهد: اکنون همه ابزارهای ممکن از قلمهای مزدور و حلقومهای ناپاک گرفته تا کمپانی های پورنو ، از شبکهها و کتاب های حبیب یاسر گرفته تا مفتیهای بی مغز وهابی، ازعناصر واداده و ریزش کرده ای که از قطار انقلاب پیاده شده اند تا داعش و القاعده و طالبان استخدام شدهاند تا باورهای این ملت را فرو ریزند و اخلاق جوانان را تباه سازند، حیای زنان را بزدایند، حرمت ها و مقدسات را بشکنند و اباحی گری را ترویج کنند، و ما نیز باید با همین ابزارهای فرهنگی به مقابله همه جانبه با تهاجمات فرهنگی غرب و استکبار بپردازیم.
تهاجم فرهنگی، خطری مهلک
آن چه بعد از انقلاب اسلامی از آن با نام تهاجم فرهنگی عنوان می شود، صرفاً پدیده ای معطوف به کشور ما نیست، بلکه جریان لیبرال دموکراسی و سرمایهداری غرب در تلاش است با ایجاد فرآیندی تحت عنوان جهانی سازی، مسئله همزیستی به شکل واحد و از بین بردن خرده فرهنگها را در دستور کار خود قرار دهد.
مهدی اقراریان، کارشناس مسائل فرهنگی با اشاره به هجمه فرهنگی غرب علیه ایران، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، می گوید: اگر عناصر فرهنگی مقابل، دارای عناصر پایدارتری باشند، میزان مقاومت آن در برابر فرهنگ مهاجم بیشتر می شود و از جمله فرهنگهایی که میتوان گفت به عنوان یک فرهنگ مقاوم محسوب میشود، فرهنگ اسلامی است و در کشور ما این فرهنگ با دو مسئله دیگر پیوند دارد که یکی از آن ها فرهنگ شیعی و دیگری فرهنگ ایرانی است؛ فرهنگ مسلط اسلامی به دلیل دارا بودن عناصر اصیل، مقاوم است و عنصر فرهنگ ایرانی، اسلامی و شیعی فضایی را ایجاد می کند که ما شاهد کنش و درگیری بین فرهنگ غرب و وارداتی با فرهنگ اسلامی- ایرانی می شویم.
وی با اشاره به نحوه هجمه فرهنگی علیه فرهنگ ایرانی اسلامی به گزارشگر کیهان می گوید: دشمن در چند بعد، هجمه فرهنگی خود را دسته بندی کرده است اولین سطح این تهاجم، جوانان هستند که به عنوان مخاطب اصلی در دستور مهاجم قرار دارند اما در سطح پیام بیشتر باید به این مسئله اشاره کرد که دین باوری نسل جوان و آموزه های فرهنگ عاشورا مانند جهاد، شهادت طلبی، اعتقاد به مهدویت واعتقاد به توحید، با استفاده از واژه ها و استعاره ها و ابزارهای فرهنگی مانند هنر، سینما و رسانه و با بهره گیری از پیاده نظام داخلی و همچنین جریان فرهنگ سازی بین المللی مورد هدف قرار می گیرد؛ مسئله ای مثل پلورالیسم و جامعه چندگانه و با طرح موضوعی با عنوان عدم وجود حقیقت مطلق و آمیختگی حق و باطل از جمله شیوه هایی است که غرب آنها را هدف قرار داده و تبلور و تجلی آن در تغییر شیوه و سبک زندگی و نگرش نسل جوان دیده می شود. از این منظر تغییر گفتمان موجود در جامعه به وجود میآید، به عنوان مثال در جامعه، گفتمان ساده زیستی به گفتمان تجمل گرایی و اشرافی گری تبدیل می شود که در سالیان اخیر گروه هایی در داخل کشور به ترویج این جریان می پردازند.
حفظ عوامل انقلاب
حجت الاسلام والمسلمین حمید احمدی، استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به شبیخون فرهنگی غرب علیه ایران، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، می گوید: به طور طبیعی کاملاً مشخص است وقتی یک انقلابی که ریشه و اساس آن فرهنگی باشد و همانطور که در تعبیر امام خمینی (ره) آمده انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی بود، دشمن برای تضعیف و به چالش کشیدن آن به سراغ عواملی می رود که ریشه انقلاب باشد. در واقع عوامل ایجاد کننده هر انقلاب، عوامل نگهدارنده هم خواهد بود، برای حفظ و دوام و بقای انقلاب قطعاً ارزش ها و اصولی که باعث انقلاب شد، باید حفظ می شد. مثلاً توجه و اتکا به اسلام مسائلی است که از آنها به عنوان شاخصهای فرهنگی یاد می کنیم و هجوم به آنها یعنی هجوم به ریشه و بنیان های انقلاب اسلامی. طبیعی است که دشمن این نوع هجوم را طراحی کند و بر مبنای شناختی که از عوامل و ریشه های انقلاب کسب می کند، سعی کند این ریشهها را تضعیف کند.وی با تاکید بر اینکه دشمن سعی در مقابله همه جانبه با فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی ما دارد، معتقد است: قطعاً دشمن با شناختی که از فرهنگ ما می یابد و بعد از سرخوردگی هایی که در عرصه های دیگر دچار شده است، به سراغ عوامل فرهنگی می رود تا بنیان های انقلاب را سست کند و همین تهاجم فرهنگی که طرح می شود نشات گرفته از این نگاه است.
هزینه های کمر شکن برای دشمنی
بدیهی است که دشمن در مقابله با نظام اسلامی ایران از هر نوع اقدام مشروع ونامشروعی دریغ نمیکند و همه تلاش خود را به کار می گیرد تا به اهداف خودش که همان ضربه زدن به نظام است برسد. هزینههایی که آنها علیه جمهوری اسلامی ایران میکنند به اندازهای گزاف و خارج از عرف است که همه تلاش می کنند دخالت مستقیم را کتمان کنند.
زادهوش معتقد است: هزینه های شبیخون و ناتوی همه جانبه فرهنگی فقط هزینه هایی نیست که صرف اتاق های فکر و فیلم و کاغذ می شود بلکه حمایت از آل سعود، آل خلیفه، طالبان و القاعده، به انحراف کشاندن بیداری اسلامی و سرپانگه داشتن رژیم صهیونیستی قبل از آنکه با هدف مقابله نظامی باشد با اهداف فرهنگی از قبیل مخدوش ساختن چهره اسلام ناب محمدی(ص)، شکستن وحدت مسلمین ، مایوس کردن ملت ها از ظلمستیزی انجام می شود و این همان هزینه هایی است که کمر ملت آمریکا زیر این بارسنگین شکست.
اقراریان هم با اشاره به انواع هزینه های دشمن در هجمه فرهنگی علیه فرهنگ اسلامی ایران، ابراز می دارد: نکته ای که در مورد بودجه باید به آن اشاره کرد، این است که معمولاً این دسته از بودجه ها در قالب بودجه های سری و محرمانه قرار می گیرد و هزینه ها از طرف گروه ها و جریان های مختلفی تامین می شود؛ بخش زیادی از هزینههای مسئله شیعه هراسی را کشورهایی مثل عربستان سعودی، قطر و برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس به عهده میگیرند یا در مسائلی مثل موضوع حقوق بشر، کشورهایی مثل هلند و دانمارک عملاً سرمایه گذاری میکنند و در بحث جهانی سردسته و هدایت کننده همه این فعالیت ها آمریکایی ها هستند که در تلاشند با اختصاص بودجه هایی کلان در قالب پروژه های مطالعاتی مدیریت فرهنگی را در کشورها و به ویژه در ایران دنبال کنند.
صدور انقلاب اسلامی و تقابل دشمن
حجت الاسلام احمدی با اشاره به میزان هزینههایی که دشمن برای تهاجم فرهنگی علیه ایران میکند، بیان می دارد: من برآورد دقیقی از میزان بودجه و هزینه های تهاجم فرهنگی غرب علیه ایران ندارم اما اگر نگاهی اجمالی به اطراف خودمان داشته باشیم، با فضایی که وجود دارد و همه ما کم و بیش با این فضاها آشنا هستیم، میزان هجمه دشمن را متوجه می شویم. مثلاً تاسیس رسانه ها و نوشتن کتاب ها و ایجاد و القاء شبهات هزینه های گزافی می طلبد و با این هجمه وسیعی که در حوزه های متعددی که دشمن انجام می دهد، واقعاً هزینه های بسیار زیادی است. این اتفاق بیانگر این است که دشمنان ما خطر را به صورت جدی احساس کرده اند و برای همین حضرت امام خمینی (ره) و سپس مقام معظم رهبری این مسائل را رصد می کردند و وقتی به تعبیر امام خمینی (ره) انقلاب صادر شده بود و صدور انقلاب هم، صدور ارزش های انقلابی بود. دشمن برای پیشگیری از صدور آن باید به سراغ منشا اصلی می رفت که در ایران بود و آنها تلاش داشتند که الگوی ایران را ناکارآمد و ناموفق نشان دهند.
حجت الاسلام محققی می گوید: فعالیت هایی در عرصه های فرهنگی از قبیل ابتذال فرهنگی، فشار آوردن بر اقشار مختلف مثل بانوان از طریق ترویج فمینیسم و رفتن به جنگ با مذهب و ترویج آیین های ساختگی مثل عرفان های متعدد داخلی یا عرفان های داخلی که وجود دارد، ترویج بی بندوباری، رواج مواد مخدر و مطالبات نادرست بعضی از اقشار از جمله مسائلی است که در برخی از عرصه ها و در بعضی از مقاطع دشمن توانسته تلفاتی را از جامعه بگیرد.
تحریم ها ادامه برنامه تضعیف نظام
زادهوش، برنامه های اجرا شده توسط دشمنان را نتیجه ناامیدی آن ها از تهدیدهای نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران می داند، حجت الاسلام محققی هم در گفتوگو با گزارشگر کیهان معتقد است: قطعا دشمن برنامه دراز مدتی را در عرصه های فرهنگی پیش روی خودش دارد، چون در عرصه فیزیکی و نظامی دشمن نتیجه گرفته که از این راه نمی توان با ایران اسلامی مقابله کرد و تجربه 8 سال دفاع مقدس تایید کننده این موضوع است،از همین رو مقابله فرهنگی و راه اندازی شبکه های ماهوارهای فارسی زبان وترویج بی حجابی و... می تواند اهداف دشمن را در داخل تامین کند.حجت الاسلام احمدی با بیان اینکه تهاجم فرهنگی غرب علیه ایران، نشات گرفته از یک برنامه بلند مدت علیه فرهنگ و باورهای فرهنگی ملت ایران است، میگوید: الان در مصر شاهد هستیم که دشمنان اسلام با یک رویه نظامی توانستند انقلابیونی را که سر کار آمدند، سرنگون کنند گرچه مشکلاتی هم در بین انقلابیون بود ولی با اقدام نظامی راحت آنها را از میدان به در کردند، که نمونه این کارها هم در دنیا کم نیست و بسیاری از انقلاب ها در اولین مقابله با رویکرد نظامی مواجه بودند اما وقتی دشمنان ما از این مرحله نتواستند جواب بگیرند، قطعاً سراغ روش های دیگری رفتند که طولانی مدت و گسترده تر است که از آن با عنوان جنگ نرم و جنگ فرهنگی یاد میکنیم.
وی ادامه میدهد: در انقلاب های دیگر مثل انقلاب شیلی و انقلاب هایی که در آمریکای لاتین رخ داده، اولین اقدام دشمن اقدام های نظامی بوده که نمود آن را در انقلاب ایران، وقوع جنگ تحمیلی، کودتای نوژه و راههای دیگر علیه کشورمان را شاهد بودیم که الحمدلله همه اینها به شکست انجامیده و همه اینها نشان دهنده این است که دشمن در مرحله اول در برابر انقلاب اسلامی ایران شکست خورده و به جنگ نرم روی آورده که این مرحله به تعبیری گردنه باریکی است که باید با هوشیاری و ظرافت تمام از آن عبور کرد.اما موضوعی که یکی از کارشناسان و اساتید دانشگاه بدان اشاره دارد و میتواند جامعه را در این میان محفوظ بدارد تکیه بر نقش دانشگاهها در زدودن خطرات فرهنگی و اجتماعی است.
وی در گفت و گو با گزارشگر کیهان میگوید: انقلاب اسلامی، یك انقلاب فرهنگی است و شكلگیری انقلاب، ناشی از تحول و رشد فرهنگی جامعه و رویآوردن اقشار مختلف به ویژه قشر جوان و فرهنگی جامعه به ارزشهای اسلامی بوده است. در واقع آرمان ویژه و اصلی انقلاب ساختن جامعهای نمونه و برخوردار از شاخصهای انسانی و اسلامی است برای همین منظور باید به دانشگاهها بها داد و دانشجویان را برای رسیدن به اهداف عالی انقلاب راهنمایی کرد. به نظر من ایدئولوژی فرهنگی انقلاب بود که باعث تحول در نظام سیاسی شد و اگر فرهنگ اسلامی در لایه های انقلاب اسلامی نمایان نمیشد هرگز نمی توانست مردم را زیر پرچم انقلاب بسیج کند و انقلاب اسلامی به پیروزی برسد.
قربانی رستم اضافه می کند: در کنار دیگر عوامل تاثیرگذار بر تحولات فرهنگی، دانشگاه ها نقش عمده ای داشتند. استقبال اولیه از آرمان های انقلاب اسلامی توسط نخبگان و فرهیختگان در جوامع دانشگاهی و حوزه رخ داد. امروز هم دانشگاهیان در اصلاح برخی ضعف های فرهنگی که دیده می شود نقش مهمی دارند. در واقع این دانشگاه و حوزه است که باید در حفظ فرهنگ انقلاب نقش آفرینی کنند.