نقش فسفر در بدن
فسفر از املاحی است که در بسیاری از مواد غذایی و در بدن یافت میشود و از معمولترین عناصر موجود در محیط زیست است.
این ماده حدود یک درصد از کل وزن بدن را تشکیل میدهد. فسفات یکی از رایجترین اشکال فسفر به حساب میآید که در شویندههای ظروف، ترکیبات آشپزی و پنیرهای فرآوری شده موجود است. همچنین نوع دارویی فسفر هم تولید شده که میتوان آن را به صورت مکملهای غذایی و زمانی که بدن به دلیل ابتلا به برخی بیماریها فسفر کافی تولید نمیکند، مصرف کرد. عنصر فسفر به همراه کلسیم به تولید استخوان در بدن کمک میکند هرچند باید دقت داشت رعایت تعادل در مصرف آن دو ضرورت دارد. با مصرف میزان بالایی از کلسیم بدن فسفر کمتری جذب میکند و برعکس آن نیز اتفاق میافتد. همچنین کلسیم برای جذب صحیح فسفر بدن به ویتامین D نیاز دارد. کاهش سطح فسفر موجود در خون موجب میشود سطح انرژی بدن پایین آید و موجب ضعف ماهیچهها، خستگی و کمطاقتی در برابر فعالیت جسمی میشود. همچنین در صورتی که پایین بودن میزان فسفر با کاهش سطح کلسیم و ویتامین D همراه باشد در طولانی مدت ضعف و نرمی استخوانها را موجب میشود. این وضعیت باعث درد ماهیچهای و مفاصل میشود. پایین بودن سطح فسفر در بدن میتواند نشانهای از وجود یک اختلال دیگر نیز باشد.
همچنین بالا بودن سطح فسفر در خون میتواند با علائمی همراه باشد که برخی نشانههای آن با علائم پایین بودن فسفر در خون همپوشانی دارد. همچنین بالا بودن سطح فسفر موجب قرمزی چشم و خارش و حساسیت آن می شود. در موارد جدیتر، علائمی همچون یبوست، حالت تهوع، استفراغ و اسهال نیز بروز میکند. شیر، شکلات، ماست و ماهیهایی چون کاد، سالمون و ماهی تن از جمله خوراکیهایی هستند که سطح فسفر آن بالاست. همچنین سطح فسفر در مواد خوراکی همچون میوههای تازه و سبزیجات پایین است.
زمانیکه کلیهها فعالیت طبیعی خود را داشته باشند فسفر مازاد را از خون دفع میکند اما در مواقعی که عملکرد کلیهها به درستی انجام نشود سطح فسفر و همچنین کلسیم بالا می رود که موجب انباشت کلسیم در رگهای خونی، ریهها، چشمها و قلب میشود. افراد در چنین شرایطی و برای پاکسازی خون از فسفر مازاد باید دیالیز شوند.