کنترل بازار و نظارت بر قیمت‌ها وظیفه کیست؟- بخش پایانی
خودکفایی و اقتصاد مقاومتی لازمه اجرای عدالت اجتماعی
هدیه آقاپور
چشم‌انداز سال 98 بر خلاف آنچه برخی تلاش می‌کنند تاریک و نگران‌کننده جلوه کند می‌تواند روشن و رو به جلو باشد اما قطعا رسیدن به هر موفقیتی آسان نیست و لازم است با در نظر گرفتن همه مشکلات، بیشتر از گذشته اراده خرج شود و کار جهادی صورت گیرد.
شناسایی نقاط قوت به تنهایی مسیر پیشرفت را هموار نخواهد کرد بلکه لازم است با بررسی کارشناسانه نقاط ضعف هر حوزه شناسایی و رفع شود تا عملکرد آن ارتقا پیدا کند.
ایجاد موج گرانی آن هم در ماه مبارک رمضان قطعا یک کار جهادی از سوی مسئولان دلسوز می‌خواهد تا در برابر زیاده خواهی برخی هنجار شکنان و گران فروشان و محتکران بایستد و مثلا در بحث کنترل شکر اقدامات مثبت و خوبی از سوی مدیریت بازرگانی انجام گرفته است و امیدواریم این روند ادامه داشته باشد.
چشم انداز اقتصادی سال 98
یکی از دغدغه‌های اصلی مردم در سال جدید معیشت و اقتصاد است که به مطالبه‌ای جدی تبدیل شده تا مسئولین به آن رسیدگی کنند اما می‌بینیم همچنان حباب فولادی قیمت‌ها در بسیاری از کالاها پا برجاست و اراده‌ای هم برای نظارت و مدیریت بر آن دیده نمی‌شود.
انتظار می‌رود دولت با تلاش بی‌وقفه کنترل تورم را به عنوان یک وظیفه اصلی در سال جدید قرار دهد و مانع افزایش قیمت‌ها به صورت افسارگسیخته شود چراکه حفظ قدرت خرید مردم بهترین راهکار دولت در وضعیت تورمی موجود و در سال جدید می‌تواند باشد.
ضرورت اجرای اقتصاد مقاومتی
بدون شک اگر با دید اجرای اقتصاد مقاومتی به مسایل نگاه شود و این دیدگاه مورد توجه قرار گیرد در سال ۹۸ از شرایط سخت کنونی عبور خواهیم کرد و قطعا با سیاست‌‌های پولی و مالی درست، کنترل تورم، افزایش نرخ رشد اقتصادی و توجه به تولید، شرایط برای پیشرفت و توسعه کشور فراهم می‌شود.
حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده مردم شاهین شهر و عضو کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «ما باید هدفمند سازی یارانه‌ها را به طور جدی عملیاتی کنیم و هیچ نگرانی‌ای از بابت اجرای آن نداشته باشیم.»
وی ادامه می‌دهد: «اکنون سالیانه عددی بالغ بر 840 هزار میلیارد تومان یارانه پنهان و بخش کمی آشکار می‌پردازیم که زمینه ساز فسادهای اقتصادی، رانت و افراد دلال و واسطه‌گری است که نقشی جز زیان برای اقشار کم درآمد جامعه ندارند.»
حاجی دلیگانی می‌افزاید: «اگر مجلس و دولت همت کنند و این یارانه‌ها را گام به گام در جهت ایجادعدالت و کاهش فاصله طبقاتی بین مردم توزیع و مابه‌التفاوتش را به حساب مردم واریز کنند بالاترین خدمتی خواهد بود که برای کشور صورت خواهد گرفت.»
نماینده مردم شاهین شهر در مجلس شورای اسلامی اضافه می‌کند: «با توجه به بستر الکترونیکی از جمله کارت ملی هوشمند می‌توان برای تمام ایرانیانی که داخل کشور هستند خدمات یارانه در نظر گرفت. به عنوان مثال اگر 14 میلیارد دلاری که در سال 97 توزیع شد که ارزش آن حدود 160 هزار میلیارد دلار می‌شود را به خود مردم پرداخت می‌کردیم به هر نفر 200 هزار تومان می‌رسید و یک خانواده 5 نفره با یک میلیون تومان می‌توانست کارهای مربوط به زندگیش را تا حدودی سامان دهد.»
عضو کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس شورای اسلامی تصریح می‌کند: «اکنون اگر از عموم ایرانیان سؤال شود که آیا رقم 14 میلیارد دلاری که برای ارزان به دست رسیدن 25 قلم کالا به دست مردم در نظر گرفته شده را در زندگیتان احساس کردید؟ می‌گویند یا بی‌اطلاع هستیم یا آنچنان برایشان محسوس نبوده است.» حاجی دلیگانی تاکید می‌کند: «عدد یارانه‌ای که اکنون داده می‌شود حدود 43 میلیارد تومان است اما در اصل 800 هزار میلیارد تومان است! بنابراین دولت باید اراده کند در سال 98 سر خط بایستد و کار اداره کشور را در بخش اقتصادی با شجاعت و روحیه جهادی انجام دهد و یا کار را به کسانی که حاضر هستند جهادی کار کنند واگذار کند.»
وی یادآور می‌شود: «اینکه ما کسانی را در راس مسئولیت داشته باشیم که اراده‌ای برای انجام کار نداشته باشند و یا خروجی کارشان حاکی از آن باشد که عمدا نمی‌خواهند گشایشی در کار مردم اتفاق بیفتد جای نگرانی دارد و دولت باید نسبت به این موضوع واکنش نشان دهد.»
نماینده مردم شاهین شهر در مجلس شورای اسلامی تصریح می‌کند: «متاسفانه دولت علی رغم همه آنچه گفته می‌شود و ادعا می‌کند بنایی بر تغییر روش خود به صورت سریع ندارد درحالی که جامعه انتظار حرکت سریع و پویا دارد و به انتظار تغییرات مثبت نشسته است.»
عضو کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه تحریم‌های آمریکا که تا کنون وضع شده در اصل یک فرصت برای ما تلقی می‌شود، می‌گوید: «باید تهدید را به فرصت تبدیل کرد. اگر تحریم شدیم باید نشانه‌های خوداتکایی را در برخی بخش‌ها ببینیم که اتفاقا جوانان دانشمند ایرانی در بحث‌های مختلف درحال کار شبانه روزی هستند و همین کارهای جهادی است که می‌تواند سد راه نفوذ دشمن شود.»
وی خاطر نشان می‌کند: «در سه ماه اول سال 98 دشمن کاملا ناامید خواهد شد از اینکه علیه کشورمان تحریمی صورت دهد و فکر می‌کنم اتفاقا در لغو تحریم‌ها پیش قدم شوند چرا که متوجه خواهند شد چه اشتباه بزرگی مرتکب شده‌اند.»
بی تدبیری‌هایی که ادامه دارد
کارشناسان معتقدند عدم نظارت بر قیمت کالاها وهجوم نقدينگی در سال 97 و بی‌تدبيری‌های دولتی‌ها در حوزه‌های مسكن، سكه و طلا، ارز و خودرو و اقلام مصرفی روزانه همه در سايه اقتصاد ليبرال رخ داده است. ليبرال‌های دولتی در سياست خارجی راهبرد باج‌دهی و عقب نشينی و در اقتصاد، سياست بازار آزاد و عدم دخالت دولت و رهاكردن اقتصاد را در پيش گرفتند و بی‌تدبیری‌های دولت در نظارت بر قیمت‌ها همچنان ادامه دارد.
هزینه سیاسی دادن
در سال 98 ممنوع!
گاهی هزینه‌های سیاسی به مراتب می‌تواند سنگین‌تر از هزینه‌های اقتصادی باشد و اگر دستگاه دیپلماسی کشور بیش از اندازه به یک موضوع بپردازد طبیعتا دیگر حوزه‌ها مورد غفلت واقع خواهد شد.
امروز در جهان جمهوری اسلامی ایران را به عنوان یک کشور مستقل و قدرتمند در منطقه غرب آسیا می‌شناسند که نقش تاثیر گذاری در معادلات جهانی و منطقه‌ای دارد و اما در کنار این نقاط قوت، ضعف‌هایی نیز وجود دارد.
پس از خروج یک طرفه دونالد ترامپ از برجام، چشم امید دولت تدبیر و امید به اتحادیه اروپا بود تا شاید آبی از این توافق نامه گرم شود و گشایشی در تحریم‌ها و رفع موانع تبادلات تجاری و مالی حاصل شود.
در آن زمان گفته دولت و مسئولان مذاکره‌کننده این بود که برجام یک توافق چند جانبه است و پس از خروج آمریکا، با اروپا کار را ادامه خواهیم داد؛ این در حالی است که در ابتدای بر سر کار آمدن دولت یازدهم، نظر رئیس‌جمهور این بود که برای پایان دادن به مناقشه هسته‌ای راهی جز مذاکره نیست و در این میان اروپایی‌ها کارهای نیستند و باید به طور مستقیم به سراغ کدخدا رفت!
اکنون حدود یک سال و اندی از خروج یک جانبه آمریکا از توافق هسته‌ای می‌گذرد و مذاکرات با اروپا نه تنها نتیجه‌ای نداشته، بلکه اروپا عمل به تعهدات خود را مشروط به پذیرش FATF و مذاکره بر سر مسائل موشکی و منطقه‌ای کرده است. رهبر انقلاب پس از خروج ترامپ به دولت توصیه کرد که به اروپایی‌ها نیز اعتماد نکنید.
خروج ترامپ از برجام و بازگشت تحریم‌ها هزینه‌ای بود که کشور متحمل شد تا عده‌ای بفهمند آمریکا قابل اعتماد نیست اکنون نیز انتظار می‌رود با عبرت گرفتن از این موضوع به لفاظی‌های اروپا نیز تکیه نشود.
رهبر معظم انقلاب در تیر ماه ۱۳۹۷ در دیدار هیئت دولت، با انتقاد از گره‌زدن مشکلات اقتصادی کشور به اموری که خارج از اختیار کشور خودمان است مانند برجام و بسته اروپایی چنین کاری را خلاف منافع کشور دانستند.
رهبر معظم انقلاب در این خصوص اعلام کردند: «کار را در محدوده مقدورات کشور با جدّیّت دنبال بکنید؛ منتظر این و آن نباشید. ما یک روز مشکل اقتصادی کشور را موکول کردیم به برجام، [امّا]برجام نتوانست مشکل اقتصادی کشور ما را برطرف کند و به ما کمک قابل توجّهی بکند.»
ولی الله نانواکناری نماینده مردم بابلسر و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «ما در رابطه با سیاست خارجی دستخوش حوادث جهانی بوده و خواهیم بود و مطمئنا آمریکا و اروپا استراتژی‌هایی را تعریف کردند تا در سال جدید اقداماتی را علیه کشورمان صورت دهند که اتفاق جدیدی هم نیست و فقط هوشیاری ما را می‌طلبد.»
وی ادامه می‌دهد: «معتقدم ضمن رعایت دیپلماسی باید این نکته را در ارتباط با اروپا در نظر داشته باشیم که قابل اعتماد نیستند البته این به این معنی نیست که ارتباطمان را با جهان قطع کنیم.»
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در مجلس شورای اسلامی تصریح می‌کند: «برای برون رفت از مشکلات سیاست خارجی، باید سطح روابط با کشورهای همسایه را بالا برده و تقویت کنیم و این بالا بردن سطح روابط شامل همه حوزه‌های سیاسی اقتصادی و غیره خواهد شد، از سوی دیگر در داخل نیز باید بحث خودکفایی به طور جدی دنبال شود چرا که خودکفایی قدرت چانه زنی را در برابر دیگر کشورها بالا خواهد برد و با نگاه داخلی و عمل به اقتصاد مقاومتی می‌توان به این مهم جامه عمل پوشاند.» نانواکناری می‌افزاید: «ضعف در دیپلماسی می‌تواند کشورها را تحت تاثیر اتفاقات جهانی قرار دهد اما هر چقدر کشور مستقل‌تر عمل کند میزان تاثیر پذیری پایین‌تر خواهد آمد که ما نیز باید در همین جهت حرکت کنیم.»
وی اضافه می‌کند: «امروز جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور مستقل در جهان مطرح است و هرکجا که مشکلی ایجاد شود حضور ایران می‌تواند بحران را در مسیری درست هموار کند و امروز دنیا ایران را به عنوان یک بازیگر قدرتمند منطقه‌ای می‌شناسد به طوری که دیدیم در ماجرای غرب آسیا هرچقدر تلاش کردند نتوانستند ایران را حذف کنند بلکه به عنوان یک قدرت مهم توانستیم در معادلات منطقه‌ای تعیین‌کننده باشیم.»
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در مجلس شورای اسلامی یادآور می‌شود: «ما نتوانستیم آن طور که شایسته است با برخی همسایگانمان روابط سیاسی داشته باشیم چرا که این اتفاق می‌تواند توطئه‌های آمریکا را در زمینه‌های مختلف خنثی کند، به عنوان مثال اگر ارتباطاتمان را با پاکستان قوی کنیم مطمئنا تروریست‌ها کمتر می‌توانند از این طریق تهدید ایجاد کنند.»
امروز دشمن آشکارتر از دیروز سعی دارد با گره زدن دو حوزه اقتصادی و سیاست خارجی به هم و نفوذ در این دو بخش، ضربات سنگینی را به جمهوری اسلامی ایران وارد کند گاهی از لبخند دیپلماسی استفاده می‌کند تا اقتصاد را درگیر و فلج کند و گاهی از در اقتصادی وارد می‌شود تا دیپلماسی را به انزوا بکشاند.
قطعا اقتصاد مقاومتی اگر به نحو احسن پیگیری و اجرا شود قبل از اینکه تحریم‌ها کشور را فلج کند ما خواهیم توانست آن را فلج و بی‌تاثیر کنیم.
یکی از مهم ترین راهکارهای مبارزه با جنگ اقتصادی نظارت همه جانبه دولت بر قیمت کالاها است، وقتی قیمت‌ها به حال خود رها شوند هر فردی هر قیمتی بخواهد بر کالاها می‌گذارد و ناظری هم نیست تا از حقوق مردم دفاع کند.