مزارع گلستان، خالي از طلاي سفيد (گزارش از دور و نزديک)
براي يافتن طلاي سفيد باز هم مي‌توان به گلستان آمد. گلستان در دهه 60 بيش از 160هزار هکتار مزرعه پنبه داشت، مزارعي که 37 کارخانه را فعال کرده بود و اينک اين مزارع به 13 هزار هکتار کاهش يافته است.
کارخانه‌هاي پنبه گلستان هم به 10 مورد رسيد که آن هم با ظرفيت 20 درصدي کار مي‌کنند.
رئيس اداره پنبه و دانه‌هاي روغني جهاد کشاورزي گلستان مي‌گويد: بسياري از مزارع گلستان که طلاي سفيد در آن مي‌درخشيد اکنون به مزارع خيار، گوجه، توت فرنگي، بادمجان و به خصوص مزارع گوجه تبديل شده است.
سهرابي مي‌افزايد: اکنون مزارع درجه يک گلستان به کشت پنبه اختصاص نمي‌يابد بلکه در مزارع درجه 2 که عمدتا در شمال استان و منطقه خشک گلستان قرار دارد، پنبه کاشته مي‌شود، مزارعي که کشاورز احساس مي‌کند چيز ديگري نمي‌تواند بکارد. کشاورزان مي‌گويند: زمستان فصل سختي براي کشاورز است از اين رو هر محصولي که در بهار زودتر وارد بازار شود، التيام‌بخش نياز کشاورز است و فرقي نمي‌کند چه محصولي باشد. آنان مي‌افزايند: اين شرايط با هر محصولي که تطبيق کند به طور قطع با پنبه منطبق نيست چرا که زودرس‌ترين محصول پنبه شهريورماه برداشت مي‌شود و اين در حالي است که محصولاتي مانند توت فرنگي و خيار از همان ماه اول سال يا ماه‌هاي دوم قابل برداشت است.
رئيس موسسه تحقيقات پنبه کشور، هزينه بالاي پنبه، قديمي بودن شيوه کاشت، شيوه آبياري، وسايل قديمي برداشت و خسارات کرم غوزه را از چالش‌هاي پيش روي پنبه مي‌داند. روشني مي‌افزايد: براي اينکه گلستان بدون طلاي سفيد نشود اقداماتي صورت گرفته است که مهم‌ترين آن کمک خواستن از دانش هسته‌اي براي توليد بذر مقاوم است.
رئيس اداره پنبه و دانه‌هاي روغني جهاد کشاورزي گلستان به واحد مرکزي خبر مي‌گويد: 2 بذر ارمغان و گلستان که با دانش هسته‌اي جهش يافته‌اند اکنون گزينه اول پنبه‌کاران گلستاني براي کشت است زيرا اين 2 رقم از ارقام سنتي ساحل الياف زودرس‌تر، مقاوم‌تر و با کيفيت‌تري توليد مي‌کند. سهرابي مي‌افزايد: اقدامات جهاد باعث شده است به جاي اينکه طلاي سفيد در گلستان ناياب شود لااقل امروز مقام سوم کشوري را حفظ کند.
رئيس موسسه تحقيقات پنبه کشور مي‌گويد: فکر بازگشت به دوران طلايي پنبه گلستان، به سراغ محققان و متخصصان جوان هم رفته و سه سال است که بذر تراريخته در آزمايشگاه‌ها به دست آمده است، بذري که امروز کشورهايي چون آمريکا و کشورهاي مدعي پنبه مانند پاکستان از آن استفاده مي‌کنند و دچار جهش در عرصه توليد پنبه شده‌اند. بذر تراريخته در موسسه بيوتکنولوژي کرج به دست آمده است. براساس سند جامع پنبه بايد تا سال 2014 مزارع پنبه گلستان از 13هزار هکتار موجود به 70هزار هکتار برسد. اکنون يارانه دولت براي تحقق اين موضوع 650 تومان در تامين بذر است يعني دولت هکتاري 26هزار تومان براي توسعه پنبه يارانه مي‌دهد که به نظر نمي‌رسد اين مبلغ براي کشاورز جذابيتي داشته باشد به خصوص که به علت فعاليت خرده مالکي بيشتر کشاورزان فقط يک هکتار پنبه دارند، البته براي توسعه پنبه، اين موضوع در کنار اجرايي شدن سند، راهبردهايي هم که کشاورزان محلي با دانش عملي و تجربي خود يافته‌اند نيز بايد مورد توجه قرار گيرد. به عنوان مثال کشاورزان متوجه شده‌اند با کشت صيفي، بعضي سالها سود مي‌کنند و در بعضي سالها متضرر مي‌شوند از اين رو وسط مزارع صيفي خود مشغول به کشت پنبه شدند تا اگر از يک محصول ضرر کنند با پنبه که کشت مطمئني است، جلوي ضرر را بگيرند. نکته ديگر اينکه همان مزارعي که زماني زير کشت پنبه رفته بود و الان صرف کشت صيفي مي‌شود بايد از همان مزارع درجه يک براي احياي پنبه استفاده کنند.
بزرگ‌ترين اقدام در اين باره را امسال صاحب يکي از کارخانه‌هاي رب گوجه فرنگي انجام داده است، او امسال براي اولين بار در هزار و 400 هکتار از مزارع گوجه فرنگي خود همزمان پنبه هم کاشته است. وي به صورت مکانيزه در فاصله بوته‌هاي گوجه فرنگي پنبه کاشته است بدين ترتيب وقتي برداشت از گوجه‌ها به پايان مي‌رسد بوته‌هاي پنبه بيشتر رشد مي‌کنند و به بار مي‌نشينند.
کارشناسان مي‌گويند: در صورتي که اين موضوع فرهنگ‌سازي شود و با خدمات فني و حمايتي جهاد کشاورزي همراه باشد در نزديک به 6هزار هکتار مزارع گوجه فرنگي، کشت پنبه هم رواج پيدا مي‌کند.
اين مسئله براي مزارع خيار و باغ‌هاي هلو و مزارع هندوانه نيز قابل اجراست که در مجموع 50 هزار هکتار است.
سهرابي رئيس اداره پنبه و دانه‌هاي روغني جهاد کشاورزي در زمينه کشت توام پنبه در ديگر مزارع مي‌گويد: بايد اطلاعات کارشناسي و دقيق در اين باره به کشاورز داد، به خصوص که بعضي آفات مشترک است. به نظر مي‌رسد در شرايط کنوني يعني امسال که 16 محصول بهاره و تره بار کشاورز با قيمت ارزان مواجه شده است و بسياري از کشاورزان هزينه برداشت محصول را ندارند و يا براي آنها به صرفه نيست، کارشناسان مي‌توانند از اين فرصت از پنبه به عنوان کشت مطمئن سخن بگويند، کشتي که کشاورز به علت خريد تضميني 2هزار و 200توماني دغدغه‌اي براي فروش ندارد.
رئيس اداره پنبه و دانه‌هاي روغني جهاد کشاورزي گلستان مي‌گويد: بسياري از مزارع گلستان که طلاي سفيد در آن مي‌درخشيد اکنون به مزارع خيار، گوجه، توت فرنگي، بادمجان و به خصوص مزارع گوجه تبديل شده است.
سهرابي مي‌افزايد: اکنون مزارع درجه يک گلستان به کشت پنبه اختصاص نمي‌يابد بلکه در مزارع درجه 2 که عمدتا در شمال استان و منطقه خشک گلستان قرار دارد، پنبه کاشته مي‌شود، مزارعي که کشاورز احساس مي‌کند چيز ديگري نمي‌تواند بکارد. کشاورزان مي‌گويند: زمستان فصل سختي براي کشاورز است از اين رو هر محصولي که در بهار زودتر وارد بازار شود، التيام‌بخش نياز کشاورز است و فرقي نمي‌کند چه محصولي باشد. آنان مي‌افزايند: اين شرايط با هر محصولي که تطبيق کند به طور قطع با پنبه منطبق نيست چرا که زودرس‌ترين محصول پنبه شهريورماه برداشت مي‌شود و اين در حالي است که محصولاتي مانند توت فرنگي و خيار از همان ماه اول سال يا ماه‌هاي دوم قابل برداشت است.
رئيس موسسه تحقيقات پنبه کشور، هزينه بالاي پنبه، قديمي بودن شيوه کاشت، شيوه آبياري، وسايل قديمي برداشت و خسارات کرم غوزه را از چالش‌هاي پيش روي پنبه مي‌داند. روشني مي‌افزايد: براي اينکه گلستان بدون طلاي سفيد نشود اقداماتي صورت گرفته است که مهم‌ترين آن کمک خواستن از دانش هسته‌اي براي توليد بذر مقاوم است.
رئيس اداره پنبه و دانه‌هاي روغني جهاد کشاورزي گلستان به واحد مرکزي خبر مي‌گويد: 2 بذر ارمغان و گلستان که با دانش هسته‌اي جهش يافته‌اند اکنون گزينه اول پنبه‌کاران گلستاني براي کشت است زيرا اين 2 رقم از ارقام سنتي ساحل الياف زودرس‌تر، مقاوم‌تر و با کيفيت‌تري توليد مي‌کند. سهرابي مي‌افزايد: اقدامات جهاد باعث شده است به جاي اينکه طلاي سفيد در گلستان ناياب شود لااقل امروز مقام سوم کشوري را حفظ کند.
رئيس موسسه تحقيقات پنبه کشور مي‌گويد: فکر بازگشت به دوران طلايي پنبه گلستان، به سراغ محققان و متخصصان جوان هم رفته و سه سال است که بذر تراريخته در آزمايشگاه‌ها به دست آمده است، بذري که امروز کشورهايي چون آمريکا و کشورهاي مدعي پنبه مانند پاکستان از آن استفاده مي‌کنند و دچار جهش در عرصه توليد پنبه شده‌اند. بذر تراريخته در موسسه بيوتکنولوژي کرج به دست آمده است. براساس سند جامع پنبه بايد تا سال 2014 مزارع پنبه گلستان از 13هزار هکتار موجود به 70هزار هکتار برسد. اکنون يارانه دولت براي تحقق اين موضوع 650 تومان در تامين بذر است يعني دولت هکتاري 26هزار تومان براي توسعه پنبه يارانه مي‌دهد که به نظر نمي‌رسد اين مبلغ براي کشاورز جذابيتي داشته باشد به خصوص که به علت فعاليت خرده مالکي بيشتر کشاورزان فقط يک هکتار پنبه دارند، البته براي توسعه پنبه، اين موضوع در کنار اجرايي شدن سند، راهبردهايي هم که کشاورزان محلي با دانش عملي و تجربي خود يافته‌اند نيز بايد مورد توجه قرار گيرد. به عنوان مثال کشاورزان متوجه شده‌اند با کشت صيفي، بعضي سالها سود مي‌کنند و در بعضي سالها متضرر مي‌شوند از اين رو وسط مزارع صيفي خود مشغول به کشت پنبه شدند تا اگر از يک محصول ضرر کنند با پنبه که کشت مطمئني است، جلوي ضرر را بگيرند. نکته ديگر اينکه همان مزارعي که زماني زير کشت پنبه رفته بود و الان صرف کشت صيفي مي‌شود بايد از همان مزارع درجه يک براي احياي پنبه استفاده کنند.
بزرگ‌ترين اقدام در اين باره را امسال صاحب يکي از کارخانه‌هاي رب گوجه فرنگي انجام داده است، او امسال براي اولين بار در هزار و 400 هکتار از مزارع گوجه فرنگي خود همزمان پنبه هم کاشته است. وي به صورت مکانيزه در فاصله بوته‌هاي گوجه فرنگي پنبه کاشته است بدين ترتيب وقتي برداشت از گوجه‌ها به پايان مي‌رسد بوته‌هاي پنبه بيشتر رشد مي‌کنند و به بار مي‌نشينند.
کارشناسان مي‌گويند: در صورتي که اين موضوع فرهنگ‌سازي شود و با خدمات فني و حمايتي جهاد کشاورزي همراه باشد در نزديک به 6هزار هکتار مزارع گوجه فرنگي، کشت پنبه هم رواج پيدا مي‌کند.
اين مسئله براي مزارع خيار و باغ‌هاي هلو و مزارع هندوانه نيز قابل اجراست که در مجموع 50 هزار هکتار است.
سهرابي رئيس اداره پنبه و دانه‌هاي روغني جهاد کشاورزي در زمينه کشت توام پنبه در ديگر مزارع مي‌گويد: بايد اطلاعات کارشناسي و دقيق در اين باره به کشاورز داد، به خصوص که بعضي آفات مشترک است. به نظر مي‌رسد در شرايط کنوني يعني امسال که 16 محصول بهاره و تره بار کشاورز با قيمت ارزان مواجه شده است و بسياري از کشاورزان هزينه برداشت محصول را ندارند و يا براي آنها به صرفه نيست، کارشناسان مي‌توانند از اين فرصت از پنبه به عنوان کشت مطمئن سخن بگويند، کشتي که کشاورز به علت خريد تضميني 2هزار و 200توماني دغدغه‌اي براي فروش ندارد.