اندیشکده کاتو:
آمریکا باید با نمایش مزایای تعامل، میانهروها را در ایران تقویت کند
در بخش مربوط به ایران در کتابچه راهنمای اندیشکده کاتو آمده است: آمریکا میتواند از طریق نمایش این امر که «مزایای ایران از تعامل بیش از تقابل است»، مقامات متعادلتر ایران را تقویت نماید.
به گزارش فارس، اندیشکده کاتو اقدام به تهیه یک کتابچه راهنما برای سیاستمداران آمریکایی کرده است که یکی از بخشهای آن مربوط به ایران است. در «بخش ایران» کتابچه مزبور توصیههایی به مقامات دولت جدید آمریکا ارائه شده تا رویکرد واشنگتن در قبال تهران، به تامین منافع ایالات متحده و کنترل و خنثیسازی نفوذ ایران منتهی گردد.
در این بخش آمده است: سیاستمداران باید با تمرکز بر مفاد کلیدی معامله، از اجرای آن اطمینان حاصل کرده و درک کنند که استراتژی فشار موفقیت چندانی در بازداشتن ایران از حمایت سازمانهای نظامی شیعی در سراسر خاورمیانه نداشته است. این سیاستمداران در عوض باید در پی تعامل پایدار با ایران، افزایش اعتماد و ایجاد راهحل برای مصالحه در بحرانهای جاری خاورمیانه باشند.
برجام با تمامی نقایصش نه تنها بهترین فرصت برای جلوگیری از هستهای شدن ایران است بلکه فرصتی برای ایجاد تعامل نیز به شمار میآید؛ تعاملی که اعتمادآفرینی کند، روابط ایران و آمریکا را بهبود بخشد. اینکه توافق مذکور در برخی جوانب نواقصی دارد، غیرقابل انکار است. برجام علیرغم اعمال محدودیت در ظرفیت غنیسازی اورانیوم توسط ایران، اجازه انجام تحقیقات مستمر و توسعه فناوری غنیسازی در سانتریفیوژ گازی را به این کشور داده است.
بااین حال، چنین نگرانیهایی نباید سیاستمداران آمریکایی را وادار کند فورا یا توافق را لغو و یا آن را مورد مذاکره مجدد قرار دهند.
ایالات متحده با انکار برجام، محدودیتهای شدید بر برنامه هستهای ایران را در ازای تحریمهای یکجانبه و بیاثر از دست خواهد داد؛ از جمله این محدودیتها میتوان به یکی از بیسابقهترین نظامهای تائید و بازرسی سرزده در طول تاریخ اشاره کرد. حتی تلاش برای مذاکره مجدد برجام نیز غیرعقلانی است. نه ایران و نه متحدان اروپایی آمریکا نیز تمایل چندانی به انجام این کار ندارند. علاوه بر این، تلاش برای مذاکره مجدد برجام اعتماد ایران به آمریکا بهعنوان یکی از طرفین گفتوگو را کاهش میدهد. چنانچه تهران به این نتیجه برسد که واشنگتن برای پذیرش و رعایت توافق قابل اعتماد نیست، احتمال کمتری وجود دارد که مقامات ایرانی در پی راهحلی برای موضوعات مهم دوطرف مانند جنگ داخلی در سوریه باشند.
در عوض، سیاستگذاران آمریکایی باید بر حصول اطمینان از اجرای برجام و انجام مذاکره نهایی به منظور تمدید محدودیتهای آن در بخش تولید مواد شکافپذیر متمرکز شوند. ایران و ایالات متحده با اجرای تعهدات خود طبق این توافق، میتوانند به طور بالقوه اعتمادی متقابل ایجاد کرده و بیاعتمادی موجود در روابط بیش از 35 سال گذشته خود را پاک کنند. چنین اعتمادی میتواند اساس مشارکتهای آتی در بسیاری از مسائل باشد.
با این حال، دلایل اندکی وجود دارد که بتوان با استناد به آن معتقد بود که فشار بر ایران از این طریق موجب پیشبرد منافع آمریکا میشود. اولین و مهمترین آن اینکه، بعید است اعمال تحریمهای جدید تهران را از حمایتش از گروههای شبهنظامی منصرف کند.
علاوه بر این، ایران قطعا میتواند تحریمهای اقتصادی جدید را بهعنوان مدرکی برای بدعهدی آمریکاییها تفسیر کند. از آنجا که شرکت بانکی چندملیتی «بی.ان.پی پاریباس» جریمهای 9 میلیاردی را در سال 2014 به دلیل فرار از تحریمها پرداخت کرده، شرکتهای خارجی تمایل چندانی به مشارکت در فعالیتهایی ندارند که احتمال نقض ناخواسته تحریمهای ثانویه در آن وجود داشته و مجازات آمریکا را در پی دارد. با محدودسازی سودی که ایران میتواند از این سرمایهگذاری پس از برجام بدست آورد، تحریمهای باقیمانده آمریکا علیه تهران احتمالا نفوذ تندروهای ایرانی (که غالبا مخالف برجام هستند) در داخل دولت این کشور را افزایش میدهد.
آمریکا میتواند از طریق نمایش این امر که «مزایای ایران از تعامل بیش از تقابل است»، مقامات متعادلتر ایران از جمله رئیسجمهور روحانی را تقویت نماید. مقامات ایران و آمریکا با مشارکت در مذاکرات مستمر در مورد برخی مسائل می توانند به تدریج اعتماد و احترام متقابل را افزایش دهند. فرایند مذاکرات به خودی خود میتواند زمینهای برای سازشهای آتی فراهم نماید.