شاخصه های بینش معنوی ومادی(زلال بصیرت)
در طول تاريخ، همواره دو بینش در میان انسانها وجود داشته و دارد،در بينش اول، انسانها خودشان را با اندک تفاوتهايي در رديف حيوانات ديگر به شمار ميآورند؛ لذا تنها به دنبال حفظ امنيت، تأمين غذا و ارضاي نيازهاي جنسي هستند و تلاش ميکنند که بيشتر زنده بمانند، راحت تر زندگي کنند و بهتر لذت ببرند. به سختي ميتوان در رفتار افرادي با اين بينش، عنصری ديگر يافت که فراتر از اینها باشد.
در بينش ديگر که بينش انبياء الهي نيز هست، فرد، بدن خود را مَرکبي ميداند که بايد براي رسيدن به وطن دائمي و جاودانه از آن بهره برد و در مسيري حرکت کند و البته همه نيازهاي منزل ابدي را نيز بايد در طول مسير فراهم کند؛ اگر در اين مسير، وسائل مورد نياز منزل دائمي، تهيه نشود، ديگر بعد از رسيدن، نمي توان تلاش کرده و وسايل مورد نياز را تأمين کرد. در واقع، آن منزل، مانند فصل برداشت است که ديگر نميتوان چيزي کاشت، بلکه تنها هر آنچه کاشته شده را ميتوان برداشت کرد.
ما نيز بالاخره بايد يکي از اين دو بينش را انتخاب کنيم،بر اساس بينش اول طبيعي است که باید تا آنجا که ممکن است از زندگي لذت برد و از هر راهي براي زندگي راحت تر بهره برد؛ ديگر گناه و جنايت و فساد و نظاير آن معنا ندارد؛ بلکه آنچه مهم است لذت بردن از زندگي است، چرا که اين زندگي تمام شدني است و بايد از همين فرصت محدود، نهايت استفاده را برد.
طبق اين بينش، حقوق بشر، صلح و امنيت و نظاير آن، دروغي بيش نيست، بلکه دامهايي است تا با سوء استفاده از آنها بتوان به لذت بيشتري رسيد. اگر اين بينش را پذيرفتيم، بايد سعي کنيم خوب بخوريم، خوب لذت ببريم و حتي در صورت امکان از ديگران نيز سوء استفاده کنيم تا از منافع آنها بهره مند شويم. طبق اين بينش، هدف آفرينش، پوچ و تنها لذت بردن عدهاي است.
اگر بينش دوم را پذيرفتيم، بايد پايههاي اين بينش و فکر را در خودمان درست کنيم، بدانيم چرا آفريده شدهايم؟ خداوندي که هيچ کمبود و نيازي ندارد، چرا ما را آفريده است؟ هدف از خلقت ما چيست و ما براي رسيدن به هدف چه بايد بکنيم؟
بر اساس اين بينش، همه وسايل و تجهيزات به عنوان ابزار نگريسته ميشود. کمک به ديگران، عدالت، جلوگيري از فساد و نظاير آن، وقتي به عنوان ارزش مطرح ميشود که، نگاه به دنيا، نگاه ابزاري باشد و زندگي ديگري در کار باشد.
هرکسي بايد بينش خود را مشخص کند،اگر اين مسئله روشن شد، بسياري از ابهامها برايمان حل ميشود؛ حتي اگر با ظلم، مقابله ميکنيم نيز نه براي راحتي، بلکه براي آن است که خدا ميگويد و حتي اگر لازم باشد حاضريم مجروح يا کشته شويم.
راه انبياء با راه مخالفينشان، کاملا متفاوت است،البته ممکن است، اين دو راه، نقاط تقاطع و برخوردي با يکديگر داشته باشند، اما این به معناي يکي بودن مسير و هدف نيست. هر دو از دنيا استفاده ميکنند، اما يکي دنيا را به عنوان هدف و دیگري دنيا را به عنوان ابزار مينگرد.
ائمه اطهار؛ الگوهای کامل بشریت
ميدانيم که پيروان پيامبر(ص) کمابيش اختلافاتي دارند؛ بهترين کار براي مصون ماندن از اشتباه در اين مسير، انتخاب راهنماي کامل و سالم و الگوگيري از آنان است.
مهمترين عامل تربيتي در اشخاص الگوپذيري است. ما پيروان پيامبر(ص)، الگوهايي همچون اهل بیت(ع) را داريم که پیامبر علاوه بر ابلاغ وحي، با معرفی این الگوها و توصیه به رجوع به آنها، حتي راه صحيح را براي سالهاي بعد نشان داده است. جالب اينکه اين دوازده امام معصوم(ع)، هر کدام در شرايطي خاص زندگي کرده و در واقع آنها الگويي کامل براي زندگي در هر شرايطي هستند.
خداوند متعال بر ما منت گذاشته هم، راههاي کلي را کاملا بيان کرده و هم الگوهاي عملي را در شرايط مختلف و در مواجهه با دشمنان و شياطين مختلف، به ما نشان داده تا بتوانيم مسير خود را در شرايط مختلف و در مواجهه با موضوعات مختلف بيابيم.
زیارت معصومین
عامل نزدیکی و تشبه به ایشان
اگر از شما بپرسند چرا شما از اروپا براي زيارت امام رضا(ع) آمدهايد؟ عاقلانهترين جواب اين است که گفته شود ما ميخواهيم رابطهمان را با اين الگوي زندگي محکم کنيم. چون اين زيارتها، رفتار قلبي ما را با امام رضا(ع) مستحکمتر ميکند و اين يک امر طبيعي است؛ شما با هر دوستي که رابطه بيشتري برقرار کنيد و دوستيتان را در عمل نشان دهيد، رابطه قلبي بيشتري بين شما حاصل ميشود. حال اگر عدهاي راهي طولاني را براي زيارت آرامگاه فردي طي کنند، قطعا اين رابطه قلبي عميقتر خواهد شد و این امر در تمام زندگي آنها و بلکه در نسل آيندهشان تأثيرگذار خواهد بود.
زيارت امام(ع) سبب ايجاد محبت به او و محبت بيشتر نسبت به ايشان سبب ايجاد شباهت به ايشان ميشود، سعي کنيم که خود را به نحوه زندگي ايشان نزديک کنيم؛ سخنانشان را شنيده و از آنها استفاده کنيم.
همه ائمه(ع)، مصداق کامل صفات نيکو هستند، اما هر کدام به اقتضاي شرايط، صفت و خصوصيتي در آنها بيشتر نمود داشته است و امام رضا(ع) معروف به رأفت و مهرباني هستند. لذا طبق روايات هر کس به زيارت ایشان برود، در برزخ، امام رضا(ع) به ديدار وي ميآيد. روز قيامت نيز امام رضا(ع) دست شيعيانش را گرفته و به بهشت ميبرد؛ لذا قدر حضور و زيارت خود را بهتر بدانيد.
سخنرانی آيتالله مصباح يزدي (دامظله) در ديدار جمعي از شيعهشدگان کشورهاي مختلف اروپايي؛ قم؛ 18/2/95
زلال بصیرت روزهای پنجشنبه منتشر میشود.