فرهنگ مقاومت به روایت ولایت
حرمت کاربرد سلاحهای کشتار جمعی موضع جمهوری اسلامی ایران
تهیه و تنظیم: کامران پورعباسیکی از مهمترین جلوهها و عرصههای مقاومت ملت ایران در برابر استکبار جهانی در عصر حاضر ایستادگی بر سر فعالیتهای صلحآمیز هستهای و دفاع از حقوق بر حق هستهای جمهوری اسلامی ایران است. این مقاومت و ایستادگی – همچون سایر مواضع بر حق ما - تاکنون به مذاق دشمنان قسمخورده جمهوری اسلامی خوش نیامده است و مکرر در مکرر علیه آن توطئه کردهاند از جمله آنکه دشمنان ملت ایران به سرکردگی آمریکا و اسرائیل تاکنون تبلیغات گسترده و وسیعی را علیه فعالیتهای هستهای ما انجام دادهاند و مدام القا کردهاند که ایران در پی سلاح هستهای است.
در این مقاله قصد داریم مواضع جمهوری اسلامی ایران در زمینه فعالیتهای هستهای و در قبال سلاح هستهای را با استناد به یکی از پیامهای رهبر انقلاب که در سال 1389 صادر گردید تشریح نماییم.
نخستین کنفرانس بینالمللی خلع سلاح و عدم اشاعه با شعار «انرژی صلحآمیز هستهای برای همه، سلاح هستهای برای هیچکس» در 28 فروردین 1389 با حضور بیش از 14 وزیر خارجه، 10 معاون وزیر و 8 نماینده از سازمانهای منطقهای و بینالمللی با پیام امام خامنهای در تهران آغاز شد.
در پیام رهبر انقلاب که توسط دکتر ولایتی در افتتاحیه این کنفرانس قرائت شد درباره اهمیت علوم هستهای آمده است: «اتمشناسی و علوم هستهای یکی از بزرگترین دستاوردهای بشری است که میتواند و باید در خدمت رفاه ملتهای جهان و رشد و توسعه همه جوامع انسانی باشد. گستره کاربرد علوم هستهای طیف وسیعی از نیازهای پزشکی، انرژی و صنعتی را پوشش میدهد که هر یک از اهمیت شایستهای برخوردار است. به این دلیل میتوان گفت که فناوری هستهای جایگاه برجستهای را در حیات اقتصادی به خود اختصاص داده است و با گذر زمان و افزایش نیازهای صنعتی، پزشکی و انرژی به طور فزایندهای اهمیت آن بیشتر خواهد شد و به همین میزان، تلاش برای دستیابی به انرژی هستهای و بهرهگیری از آن نیز افزایش مییابد.»
رهبر انقلاب در ادامه پیام ضمن به رسمیت شناختن حق ملّتهای خاورمیانه در دستیابی به فناوری هستهای در مورد پشت پرده توطئه علیه برنامههای صلحآمیز هستهای ایران تصریح میفرمایند:
«ملّتهای خاورمیانه که مانند دیگر ملّتهای جهان تشنه صلح و امنیّت و پیشرفتاند حق دارند که با بهرهگیری از این فناوری، جایگاه اقتصادی و موقعیّت برتر نسلهای آتی خود را تضمین کنند. شاید یکی از اهداف غبارآلود کردن فضا علیه برنامههای صلحآمیز هستهای ایران این است که مانع از توجه جدی ملتهای منطقه به این حق طبیعی و ارزشمند خود شوند.»
در ادامه این پیام درباره پیشینه و سیاهه ننگین مستکبران عالم به ویژه آمریکا و اسرائیل در عرصه تولید و انباشت سلاح هستهای و در مورد برخورد دوگانه و متناقض دارندگان جنگافزارهای هستهای با فعالیتهای هستهای سایر کشورها آمده است:
«طرفه آنکه، تنها مجرم اتمی جهان اینک به دروغ خود را مدعی مبارزه با گسترش سلاح اتمی معرفی میکند در حالی که یقیناً هیچ اقدام جدی در این مسیر صورت نداده است و هرگز صورت نخواهد داد. اگر ادعای مبارزه با گسترش سلاح هستهای آمریکا دروغ نبود، آیا رژیم صهیونیستی میتوانست ضمن خودداری از پذیرش مقررات بینالمللی در این زمینه به ویژه ان.پی.تی، سرزمین اشغال شده فلسطین را به زرادخانهای مبدل سازد که انبوهی از سلاحهای هستهای در آن ذخیره شده است؟
نام اتم به همان میزان که بیانگر پیشرفت دانش بشری است، متأسفانه یادآور زشتترین واقعه تاریخ و بزرگترین نسلکشی و سوءاستفاده از دستاورد علمی انسان نیز است. هر چند که کشورهای متعددی اقدام به تولید و انباشت سلاح هستهای کردهاند که فینفسه میتواند مقدمه ارتکاب جرم تلقی شده و صلح جهانی را شدیداً در معرض تهدید قرار داده است، اما فقط یک دولت مرتکب جرم اتمی شده است. تنها دولت ایالات متحده آمریکا است، که ملت مظلوم ژاپن در هیروشیما و ناکازاکی را در جنگی نابرابر و غیرانسانی مورد هجوم اتمی قرار داد.»
در بخش دیگری از پیام در این خصوص آمده است:
«به لحاظ نظامی و امنیتی نیز به دنبال دستیابی چند قدرت به این سلاح ضدبشری، تردیدی باقی نماند که پیروزی در جنگ هستهای ناممکن و درگیری در چنین جنگی غیرعقلانی و ضدانسانی است. ولی بهرغم این بدیهیات اخلاقی، عقلانی، انسانی و حتی نظامی، خواست مؤکد و مکرر جامعه جهانی برای نابودی این سلاحها توسط گروه انگشتشماری از دولتها، که امنیت خیالی خود را بر ناامنی همگانی بنا کردهاند، نادیده گرفته شده است.
اصرار این دولتها بر نگهداری، افزایش و گسترش توان تخریبی این سلاحها، که هیچ کاربردی جز ارعاب و ترور دستهجمعی و ایجاد امنیت کاذب، مبتنی بر بازدارندگی ناشی از نابودی تضمینشده همگانی نداشته و ندارد، استمرار کابوس هستهای جهان را به دنبال داشته است. منابع خارج از شمار اقتصادی و انسانی در رقابت غیرعقلانی هزینه شدهاند تا هر یک از ابرقدرتها توان خیالی پیدا کنند که بیش از ده هزار بار رقیبان خود و سایر ساکنان کره خاکی منجمله خودشان را نابود کنند. بیدلیل نیست که این راهبرد «بازدارندگی مبتنی بر نابودی تضمینشده متقابل»، یا دیوانگی نام گرفته است.
در این پیام بر مورد ضرورت نابودی کامل سلاحهای هستهای تأکید شده است: «از زمانی که انفجار نخستین جنگافزارهای هستهای توسط دولت ایالات متحده در هیروشیما و ناکازاکی فاجعهای انسانی با ابعاد بیسابقه در تاریخ آفرید و امنیت بشری را با تهدیدی عظیم مواجه ساخت، ضرورت نابودی کامل این سلاحها مورد اجماع قاطع جامعه جهانی قرار داشته است.»
رهبر انقلاب هرگونه استفاده و حتی تهدید به استفاده از این سلاح را نقض جدی مسلمترین قواعد بشردوستانه و مصداق بارز جنایت جنگی اعلام مینمایند: «استفاده از سلاح هستهای نه تنها به کشتار و تخریب گسترده منجر شد، بلکه میان آحاد ملت، نظامی و غیرنظامی، کوچک و بزرگ، زن و مرد و کهنسال و خردسال تمایزی قائل نشد و آثار ضدبشری آن مرزهای سیاسی و جغرافیایی را درنوردید، و حتی به نسلهای بعدی نیز خسارتهای جبرانناپذیر وارد نمود و لذا هرگونه استفاده و حتی تهدید به استفاده از این سلاح، نقض جدی مسلمترین قواعد بشردوستانه و مصداق بارز جنایت جنگی به شمار میآید.»
حرمت کاربرد سلاحهای کشتار جمعی، فتوای
رهبر انقلاب
رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در پایان پیام مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال تسلیحات کشتار جمعی و سلاح هستهای چنین به جهانیان اعلام مینمایند:
«به اعتقاد ما افزون بر سلاح هستهای، دیگر انواع سلاحهای کشتار جمعی، نظیر سلاح شیمیایی و سلاح میکروبی نیز تهدیدی جدی علیه بشریت تلقی میشوند. ملت ایران که خود قربانی کاربرد سلاح شیمیایی است، بیش از دیگر ملتها خطر تولید و انباشت این گونه سلاحها را حس میکند و آماده است همه امکانات خود را در مسیر مقابله با آن قرار دهد.
ما کاربرد این سلاحها را حرام و تلاش برای مصونیت بخشیدن ابناء بشر از این بلای بزرگ را وظیفه همگان میدانیم.»
این پیام بعدها به عنوان سند رسمی شورای امنیت و سازمان ملل به ثبت رسید.
استقبال جهانی از فتوای رهبر انقلاب
همانطور که ملاحظه کردید در پیام رهبر انقلاب به این کنفرانس آمده است: «ما کاربرد این سلاحها را حرام، و تلاش برای مصونیت بخشیدن ابناء بشر از این بلای بزرگ را وظیفه همگان میدانیم.»
این فتوای رهبر انقلاب با استقبال جهانی مواجه گردید و بازتاب بسیار گستردهای داشت. معظمله نخستین بار در این پیام به صورت رسمی این فتوا را تبیین فرمودند اما پس از آن نیز بارها این فتوا را در رهنمودهایشان تکرار فرمودند. با توجه به بازتاب عظیم این فتوا، اکنون این فتوا مقبولیت جهانی پیدا کرده و گفتمانسازی وسیعی در مورد آن در داخل و خارج ایران ایجاد شده است.
فارغ از اینکه اساساً جمهوری اسلامی ایران در دکترین دفاعی خودش جایی را برای سلاحهای کشتار جمعی قائل نیست و آن را مغایر با ارزشهای دینی، قوانین بینالمللی، حقوق بشر و اصول انسانی میداند، اما خود موضوع فتوا باعث شده تا بسیاری از کارشناسان حتی در همین کنفرانس بر این موضوع تأکید ویژه داشته باشند. مسئله «فتوا» در مصاحبهها و مقالات مختلفی که ارائه شد و همچنین در گفتوگوهایی که در شبکههای مختلف بینالمللی پخش شد، به شدت مورد توجه قرار گرفت.»