سرخوردگی تولیدکنندگان داخلی در رونق قاچاق کالا (بخش دوم)
برآمدن دستان تحریم از آستین طمع کاران داخلی!(گزارش روز)
درد دل سراجان زیاد است و گلایه از عدم حمایت از تولید داخلی فراوان،آیا مسئولان مربوط خوابند؛ یا از سر غفلت و کاهلی خود را به خوابی از جنس تظاهر و تمارض زده اند! و حالا صنف دست ساز قدیمی یا چرخکار و ماشینی امروزی باید در نبود «مدیریتی کارآمد و سالم» خودش به تنهایی از سد مشکلات ریز و درشت بگذرد.
از مشکلاتی چون قاچاق گسترده کیف، چمدان و مواد اولیه تولیدی سراجان که بگذریم، به لایه بعدی موانعی می‌رسیم که از بی‌تدبیری و بعضا دست اندازی برخی مسئولان بی‌کفایت، پیش پای تولیدکنندگان این صنف گذاشته شده است.
رهبر معظم انقلاب در ایام مبارک ماه رمضان در دیدار با مسئولان و کارگزاران دولتی، خطاب به آنان تصریح کردند: «کشور الان در مسائل اقتصادی دچار مشکلات عمده‌ای است... بیشتر از آنچه مربوط به تحریم‌ها باشد، مربوط به مدیریت‌ها و سیاست‌ها است.»
از مسئولین صنف سراجان گرفته تا مسئولان بازرگانی و مدیران مربوط در وزارت صنعت باید به این توصیه‌های جدی و راهگشا که در مقاطع مختلف بارها تکرار و خواسته شده، توجه داشته باشند.
90 درصد کارگاه‌ها تعطیل شده
اما واردات فله‌ای ادامه دارد!
«تولید نیاز به حمایت ندارد، نیاز به حراست دارد» این شاه کلید صحبت هایش بود. گرم و تند سخن می‌گفت و سینه اش سرشار بود از گلایه مندی و شکایت، شکایت از ناملایمات و موانع پیش روی تولید صنف سراجان؛ کیف، کفش، چمدان و هر چیز از این جنس که این روزها هر فردی معمولا حملش می‌کند، می‌پوشد و در هر خانه‌ای چندین و چند جورش، موجود است.
اسماعیل نوایی لواسانی تولیدکننده سرشناس صنف سراجان است که به گفته خود بیش از ده سال برای اصلاح وضعیت نابسامان تولید این صنف تلاش و پیگیری می‌کند.
نوایی که علاوه بر جواز تولیدکنندگی، جواز بنکداری اجناس ساخته شده و همچنین فروشندگی مواد اولیه را هم دارد، از تجربه‌ها و فعالیت‌های خود به گزارشگر کیهان می‌گوید: «در گذشته اعضای هیئت مدیره اتحادیه صنف سراجان، یک نامه به رئیس جمهور دادند که 50 درصد کارگاه‌ها تعطیل است و البته امروز رسیده به 90 درصد. در حالی که دلیل این ضرباتی که بر تولید و تولیدکننده وارد می‌شود کاملا مشخص است، نمی‌دانم دنبال چه چیزی باید گشت هنگامی که تولیدکننده جای خودش را به تاجر و دلال داده است. چرا که اگر یک شکل هرمی تصور کنیم، تاجر در رأس این هرم و تولیدکننده در آخر آن جای دارد. یک تاجر به اندازه 50 تولیدکننده می‌تواند نیاز بازار را تأمین کند، هر چند که این نیاز به صورت کاذب شکل می‌گیرد تا مانع از چرخش چرخ صنایع ما و کارگاه‌های تولیدی شود چرا که به سود ذی‌نفعان نیست، در حالی که اگر تولیدکننده کار نکند زندگی بقیه نمی‌چرخد. آقایان باید به کار تولید بهای مضاعفی دهند نه آن که حمایت هم نکنند.»
حسین صداقت پور یکی دیگر از تولیدکنندگان صنف سراج در مورد مشکلات تولید به گزارشگر کیهان می‌گوید: «بعد از 15 سال تقریبا می‌توان گفت کل تولید سراجی خوابیده است. به تدریج همه کارگاه‌ها در وضعیت ورشکستگی و تعطیلی قرار گرفته‌اند، اکنون کارگاه‌های باقی مانده با تعداد بسیار پایین دو یا سه کارگر و با تولید بسیار محدود، آن هم زیر فشارهای گوناگونی که برایشان درست کرده‌اند، در مرز نابودی قرار دارند. با توجه به این شرایط دیگر تولیدکننده قادر نیست ادامه دهد چرا که همه اش ضرر است. البته کسانی هستند که از این ضرر و زیان‌ها خوشحال می‌شوند و اتفاقا منتظر همین هستند تا کار واردات و دلالی خودشان رونق بگیرد، این افراد از نفوذ مدیریتی در دستگاه‌های دولتی نیز برخوردارند و کارشان را پیش می‌برند.»
وی با بیان اینکه واردات بی‌رویه باعث شده تا اجناس تولیدی ما انبار شود و به فروش نرسد، ادامه می‌دهد: «همه حرف ما یکی است و آن اینکه جلوی واردات را بگیرند. عده‌ای بدون پرداخت تعرفه و مالیات، کالای وارداتی و قاچاق خود را در بازار سراجان حتی با قیمتی بسیار نازل می‌فروشند و نمی‌دانیم چگونه می‌شود که ضرر هم نمی‌کنند. با این اوضاع زندگی ما چگونه بچرخد، اصلا چرخ تولید مملکت چگونه بچرخد؟ حمایت از کار، سرمایه و تولید داخلی چه می‌شود؟هر کسی را بگویی آمده تا جنس وارد کند یا با دو کارگر دم دستی که پیچ و مهره‌ای ببندند، جنسی را به عنوان تولید داخلی غالب کند. کالاهایی که در عین زیبایی فوق العاده بی‌کیفیت هستند، چون زیر قیمت می‌دهند مشتری می‌خرد و یکی دو ماهه هم خراب می‌شود.»
مسئولان مانع قاچاق و واردات نمی‌شوند!
اسماعیل نوایی کمی متفاوت‌تر اما مشکلات را فقط در واردات و اجناس چینی نمی‌بیند. این تولیدکننده سراج یکی از مشکلات اصلی صنف سراجان را این گونه مطرح می‌کند: «مشکلی که به صورت جدی مانع تولید سالم و باکیفیت می‌شود، واردات مواد اولیه معیوب است. مطابق نظر کارشناسانه مسئولان گمرک و سایرین، این مواد دارای کیفیت مناسب است و می‌تواند وارد شود اما این‌ها نمی‌دانند که این مواد اولیه نه بی‌کیفیت که معیوب‌اند و این را فقط آن تولیدکننده مظلومی که جنس خود را روانه بازار کرده و بعد با جنس پس داده شده و کلی ضرر مواجه می‌شود، متوجه می‌شود.»
این تولیدکننده قدیمی با بیان اینکه مسئولان مانع قاچاق و واردات بی‌رویه نمی‌شوند ایرادی ندارد اما حداقل تولید را به حال خود رها نکنند و قدری حمایت کنند، اضافه می‌کند: «تولیدکننده کم است که در صورت حمایت مسئولان، بهترین زمان برای تولیدکنندگان است اما برای برخی از افراد مشخص و معلوم الحالی که این وضعیت موجود برای آنها سودآور است، نان ما را آجر کرده‌اند. حداقل بگذارند خودمان جنس را تولید و خودمان بفروشیم تا رقابت به وجود بیاید، چرا که مواد اولیه معیوب به چشم تولید داخلی دیده می‌شود و به دست مصرف‌کننده می‌رسد، جرم من تولیدکننده چیست؟»
وی توضیح می‌دهد: «اجناس ساخته شده ما به عنوان مثال کیف تولید شده مانند نان پخته شده است و مواد اولیه تولیدی ما به مثابه آرد آن نان است، اگر آرد نامرغوب باشد کیفیت نان هم خوب نخواهد بود. اجناس تولید شده ما که روانه بازار می‌شود به چند روز نمی‌رسد که مواد پشت آنها می‌ریزد، زیپ و سرزیپ آنها خراب می‌شود، قفل‌ها از کار می‌افتد و همه این‌ها را مصرف‌کننده از چشم ما و تولیدکننده می‌بیند.»
این فروشنده مواد اولیه ادامه می‌دهد: «ضربه به تولید و اقتصاد کشور از آنجایی شروع شد که عده‌ای ذی نفوذ توانستند با برخی مدیران و مسئولان بی‌کفایت زد و بند کنند، رشوه بدهند و بگیرند و یکدیگر را در انجام دادن اعمال خلاف قانون و شرع تشویق کنند و به تبلیغ این امور بپردازند تا یکدیگر را به یک اندازه شریک جرم و آلوده سازند. ده سال است که مشغول نامه‌نگاری با مسئولان‌هستم تا این مشکلات را بگویم اما دریغ از یک وقت ملاقات!»
عیب کار را باید درون صنف
جست‌وجو کرد
از قدیم گفته‌اند و چه نیکو می‌گفتند که کس نخارد پشت من، جز ناخن انگشت من.
این که هر مجموعه‌ای ابتدا به ساکن مشکلاتش را خودش حل نماید و متکی به خود باشد، بهترین نسخه‌ای است که اگر رعایت شود، هیچ نهاد یا سازمان مسئولی را نخواهی یافت که از کار عاجز بماند یا به دنبال شریکی در جرم خود بگردد تا دیگران را مقصر جلوه دهد.
با این تفسیر، همیشه مقصر دولت نیست. گاهی اشکال کار را باید در زیر مجموعه‌ها و مدیران میانی و بخشی دولت جست‌وجو کرد. نوایی در ادامه این گفت‌و گو ضمن پرداختن به این نکته که وقتی می‌گوییم بگذارید تا ما کارها را خودمان اصلاح کنیم چرا که مربوط به شغل و تخصص ما است و همه چیز را همگان دانند، مسئولان مربوط خودشان را به بی‌خبری و خواب می‌زنند و در جواب ما مسئله را معطل نگاه می‌دارند، ادامه می‌دهد: «چندین جلسه با مسئولین بالاتر گذاشته‌ایم تا مشکلات داخلی صنفمان را حل کنیم اما مسئله این جا است که اگر این جلسات نتیجه هم دهد، نظارت و پیگیری از ناحیه مدیران مافوق و دستگاه‌های بالاتر وجود ندارد. مسئولان صنفی اول می‌گفتند مقصر مشکلات ما دولت است، جلوتر که می‌رفتیم و به هر نهاد دولتی و غیردولتی از سازمان استاندارد تا وزارت صنعت و گمرک که می‌رسیدیم، متوجه شدیم این‌ها همه اش برای رد گم کنی و به قولی نکته انحرافی قضیه است. فهمیدم عیب کار را بیش از آن که در خارج از صنف جست‌وجو کنیم باید درون آن بجوییم.»
نوایی با این توضیح که از تولید کالای سراجی گرفته تا توزیع و فروش آن یک بخش سالم وجود ندارد، عیدی و پاداش ما متعلق به چینی‌ها و اضافه کاری‌ها مربوط به افغان‌ها و البته مزایای کار ما نیز تبدیل به ربا و سود حرام شده است، پس من با چه چیزی زندگی کنم، می‌گوید: «باید جلوی قاچاق و واردات بی‌کیفیت و فله‌ای که هیچ نظارتی بر آن نمی‌شود گرفته شود، معامله با خارجی‌ها ممنوع شود و برادران افغان اجازه کار تولیدی را نداشته باشند، جلوی واردات مواد اولیه معیوب که واقعا کمر تولیدکننده را شکسته بگیرند و از همه مهم‌تر نگذارند که به اسم کالای نیمه ساخته، جنسی وارد شود. رئیس سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف‌کننده تا معاون وزیر کار همه این مطالب من را تأیید کرده و عذر خواهی هم می‌کنند اما نمی‌دانم چرا هیچ اتفاقی نمی‌افتد!»
نامه نگاری‌ها و پیگیری‌های او در صنف خودشان زبانزد شده اما... اما هنوز امیدوار است به گشایش. می‌گوید در عمر طولانی کاری خودم به هیچ وجه جنس غیرایرانی معامله نکرده ام و از معامله با افراد غیرایرانی وقتی که به بازار و کسب و کارمان آسیب می‌زنند پرهیز داشته ام و هرگز ربا نداده و نخورده‌ام.
دولتمردان ما را در تحریم دو لایه داخلی
تنها گذاشته‌اند
بنکدار اجناس ساخته شده سراجی در ادامه سخنان خود با تب و تاب و شکایتی مضاعف، اضافه می‌کند: «اگر90 درصد کارگاه‌های تولیدی صنف سراج تعطیل شده دلیلش نه تحریم جهانی بلکه به دلیل سوء مدیریت، خیانت، سکوت، فرافکنی و تقصیرات خود را به گردن دیگران انداختن از جانب افراد معلوم الحالی است که با فروش وسیع مواد اولیه معیوب، در منافع و سودهای نامشروع و حرام آن به‌طور مستقیم و غیرمستقیم شریک هستند و باعث نابودی و تعطیلی کارگاه‌های تولیدی این صنف شده‌اند.»
وی در توضیح مشکلات صنف سراجان صورت مسئله را قدری کلان‌تر و عمیق‌تر می‌کند و به این اعتقاد دارد که مسئولان تولیدکنندگان این صنف را در حل مشکلات خودشان آزاد بگذارند، به قولی اگر «ما را به خیر تو امید نیست، شر مرسان»
نوایی بر همین اساس اگر مشکلات را درون صنف جست‌وجو می‌کند، گره کار را نیز نه در خارج از کشور که به فعال کردن و تنومند ساختن اقتصاد داخلی و تقویت آن با تمرکز به ظرفیت‌های داخل کشور فرض می‌کند.
چند سال است که از ناحیه مسئولان دولتی دائما از تحریم‌های خارجی دم زده می‌شود و از آسیب‌های وارد شده از آن آه و ناله سر داده می‌شود، در حالی که فریاد تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی از بی‌تدبیری‌ها و محدودیت‌های ایجاد شده به دست افراد ناکارآمد و پرطمع برآمده است، محدودیت‌هایی در داخل و به مراتب چندین بار بدتر از تحریم‌ها.
فروشنده مواد اولیه سراج با بیان اینکه 20 سال دولتمردان ما را در تحریم دو لایه قرار داده‌اند و ما تحریم داخلی هستیم، اضافه می‌کند: «پیچ دوم کلید آقای روحانی دیگر نتوانست قفل درب را باز کند و باید این سؤال را پرسید که آیا فقط تحریم‌های خارجی و بین‌المللی ظالمانه است و باید برداشته شود؟! تحریمی که توسط عده‌ای رباخوار، کم فروش، معیوب فروش متوجه ما شده و بر ما چنبره انداخته است، تحریم‌هایی ظالمانه نیست و نباید برای برداشتن آنها کاری کرد؟! این در حالی است که اتفاقا کلید واقعی برطرف شدن کلیه تحریم‌ها و مشکلات در دست دولت است و این کلید طلایی عبارت است از اینکه دولتمردان تحریم‌های داخلی را بشکنند و این مانع بزرگ را بردارند، سپس تحریم‌های خارجی برداشته خواهد شد.»
مقام معظم رهبری نیز در دیدار خود با اساتید دانشگاه‌ها با بیان اینکه اقتصاد مقاومتی، هم عزّت ملّی است و هم گره‌گشایی فعلی، فرمودند: «اقتصاد مقاومتی اگرچنانچه به معنای واقعی کلمه - همان‌طور که گفته شده و خواسته شده- اجرائی بشود و اقدام‌وعمل بشود، هم عزّت ملّی را تأمین می‌کند، هم نیازهای کشور را تأمین می‌کند.»