ملاک شیعه بودن از دیدگاه حضرت زهرا(س)
محمد مهدی رشادتی
حضرت زهرا(س) فرمود: «ان کنت تعمل بما امرناک و تنتهی عما زجرناک عنه فانت من شیعتنا و الا فلا» اگر به آنچه به شما امر میکنیم عمل میکنی و از آنچه شما را برحذر و نهی مینمائیم، دوری میکنی از شیعیان ما هستی والا هرگز شیعه ما نخواهی بود. توضیح اینکه:
یکی از پیروان اهل بیت(ع) در شهرمدینه، همسرش را خدمت فاطمه(س) فرستاد تا بپرسد: آیا شوهرم از شیعیان شما میباشد یا نه؟ حضرت در پاسخ عبارت فوق را بیان فرمودند. آن شخص بعد از شنیدن پاسخ، مضطرب شد و با توجه به ضعفهای خود گفت: وای بر من که همیشه در آتش جهنم خواهم بود. همسرش نگرانی و زاری او را با سخنان مطرح شده، خدمت فاطمه(س) بازگو کرد. حضرت فرمود: از من به همسرت بگو چنین نیست که او فکر میکند. بلکه شیعیان ما از بهترین افراد اهل بهشت هستند و همه دوستان ما و دوستان دوستان ما و دشمنان دشمنان ما، همگی در بهشت وارد میشوند. آری کسی که با قلب و زبان، تسلیم ما اهل بیت شده اما از اوامر ما سرپیچی کند و نواهی ما را محترم نشمارد، از شیعیان واقعی ما نخواهد بود. گرچه این گروه نیز پس از پاک شدن از گناهان و تحمل مشکلات روز قیامت و قرار گرفتن مدت کوتاهی در طبقات بالای دوزخ و چشیدن عذاب، بالاخره به بهشت خواهند رفت. به خاطر دوستیشان با ما نجاتشان داده و آنان را به پیشگاه خودمان انتقال خواهیم داد. (فرهنگ سخنان فاطمه(س) ص 172)
نسبت فامیلی ملاک نیست
امام رضا(ع) روزی در یک مجلس برای مردم صحبت میکرد. در گوشهای از مجلس، زید (معروف به زیدالنار برادر امام رضا(ع)) در فضائل سادات و اولاد پیامبر(ص) و اینکه آنها وضع استثنائی دارند، سخن میگفت و مرتب میگفت: ما خانواده و اهل بیت چنین و چنان هستیم. امام با تندی فرمود: ای زید! حرفهای بقالهای کوفه را باور کردهای که مرتب آن را تحویل مردم میدهی. اینکه شنیدهای ذرّیه فاطمه(س) از آتش مصون هستند، مقصود فقط فرزندان بلافصل فاطمه(س) یعنی حسن و حسین(ع) و دو خواهر ایشان است.
اگر حرف تو درست باشد، تو باید پیش خدا از پدرت موسیبن جعفر(ع) گرامیتر و برتر باشی. زیرا او با اطاعت خدا و عبادت به بهشت میرود و تو با عصیان کردن بدون عبادت بهشت میروی. جدم امام سجاد(ع) فرمود: گناهکار از میان ما اهل بیت دو برابر عذاب میبیند. یکی برای گناهی که مرتکب شده و دیگری برای اینکه آبرو و حیثیت پیغمبر را از بین برده است. فرزند نوح(ع) بخاطر پیوند خونی و نسبت خانوادگی از هلاکت نجات پیدا نکرد. ملاک سعادت و شقاوت ابدی، پیوند معنوی و عمل صالح و اطاعت از خداست. هر کس از خدا اطاعت کند از ما اهل بیت است گرچه نسبت فامیلی نداشته باشد. (عیون اخبارالرضا(ع) ج 2 ص 564)
امام کاظم(ع) فرمود: اگر شیعیانم را جدا میکردم آنها جز نام شیعه نداشتند و اگر آنها را آزمایش میکردم از خط ایمان بیرون میشدند و اگر به دقت در بوته آزمون قرار میدادم از هزار نفر یکی خلاص نمیشد. و اگر آنان را غربال میکردم کسی جز خواص اصحابم باقی نمیماند. به راستی که ایشان مدتها به تختها تکیه زدهاند و میگویند ما پیروان علی (ع) هستیم، در صورتی که شیعه علی(ع) کسی است که گفتار و رفتارش یکسان باشد. (مجموعه ورام ج 2 ص 320)
شخصی خدمت امام حسین(ع) آمد و گفت: من از شیعیان شما هستم. حضرت فرمود: از خدا بترس و چیزی ادعا نکن. زیرا خدا به تو خواهد گفت دروغ گفتی و در ادعای خود گناه کردی. شیعه ما کسی است که قلبش از هر گونه آلودگی و ناپاکی و خیانت پاک باشد. لیکن تو ادعا کن که من از محبان شما هستم. (فرهنگ سخنان امام حسین(ع) ص 280)