ساواک از انتشار عکس و تصاویری که موجبات تکدر خاطر شاه و خاندان سلطنت را فراهم می‌آورد، جلوگیری می‌کرد؛ به ویژه در تصاویری که شاه و اعضای برجسته خاندان سلطنت، شان و شوکت دلخواه حکومت را نداشتند، هیچ گاه در نشریات چاپ نمی‌شد.
با تمام تمهیداتی که ساواک می‌اندیشید، برخی نشریات و روزنامه‌ها، برای انتشار مطالب و مقالات دلخواه، به حیله‌های گوناگون متوسل شده و با زبان طنز، استعاره، شبیه‌سازی و نظایر آن انتقاداتی متوجه حاکمیت می‌کردند.
علاوه بر تهدیدات و اعمال فشارهایی که ساواک مستقیما بر ارباب مطبوعات و نویسندگان و هیئت تحریریه نشریات و روزنامه‌ها وارد می‌آورد تا از درج مطالب و تصاویر انتقاد آمیز و شائبه برانگیز اجتناب کنند در موارد متعددی نیز برای تحت فشار قرار دادن نشریاتی که همدلی کمتری با این سازمان نشان می‌دادند و در عمل به خواسته‌های آن تعلل می‌کردند، از فشارهای مالی استفاده می‌کرد و یارانه‌هایی که به نشریات پرداخت می‌شد، تا زمانی که خواسته ساواک تامین نشده، قطع می‌گردید و نیز از ارجاع و انتشار آگهی‌های تبلیغاتی و نظایر آن که درآمد زایی قابل توجهی برای نشریات و روزنامه‌ها داشت ممانعت می‌کرد تا مطبوعات و روزنامه‌ها چنان که دلخواه ساواک و حکومت بود تسلیم شوند. نشریات و روزنامه‌ها بر حسب درجه همکاری با ساواک و دیگر مراجع حکومتی و دولتی از امکانات مالی و مساعدت‌ها و یارانه‌های مختلف بهره‌مند می‌شدند.
در چنین شرایطی نشریات و روزنامه‌ها به سرعت از محتوای قابل اعتنا عاری شده و مخاطبان خود را از دست دادند. برخی نشریات نیز برای ادامه فعالیت و یافتن مخاطبان خاص، به چاپ و انتشار مطالب و تصاویر مستهجن و غیراخلاقی روی آوردند. بسیاری از نشریات نیز برای ادامه حیات نیازمند کمک‌های نقدی ساواک و مراجع حکومتی گردیدند.
مطبوعات وابسته
تقریباً تمام نشریات و روزنامه‌های دوره پهلوی دوم خواسته یا ناخواسته مجبور بودند با ساواک همکاری کنند. در این میان گروهی از ارباب مطبوعات و نویسندگان و هیئت تحریریه، ارتباط هماهنگ‌تری با آن سازمان داشتند. ساواک نیز کنترل بیشتری بر آنها داشت. مدیران مسئول، سردبیران و دیگر اعضای تحریریه این نشریات، برای اجرای خواسته‌های ساواک، رغبت بیشتری نشان داده و سیاست‌های تعیین شده در قبال مطبوعات را نهادینه می‌کردند ضمن آن، به وعده‌ها و کمک‌های مالی ساواک امید بسیاری داشتند.
ساواک از همان نخستین سالهای فعالیت، بر ضرورت تربیت و جذب روزنامه نگاران و ارباب مطبوعات وابسته به حکومت تأکید کرده، اقدامات قابل توجهی برای تحقق این مقصود انجام داده بود.
در این راستا ضمن اینکه روزنامه نگاران و نویسندگان مستقل و مخالف حکومت تحت تعقیب قرار گرفته، منزوی شدند و یا به اجبار فعالیت خود را کژدار و مریز ادامه دادند، نویسندگان و مطبوعات وابسته مورد حمایت قرار گرفتند.
کسانی که در دوران فعالیت سیاسی، اجتماعی و مطبوعاتی خودمخالفت‌هایی حتی اندک، با حکومت داشتند، هیچ‌گاه موفق به دریافت مجوز روزنامه و نشریه نمی‌شدند.
 از طریق نشریات وابسته بود که ساواک مطالب دلخواه خود را درباره مخالفان حکومت منتشر می‌کرد و به آنها نسبت‌های ناروا می‌داد.
از جمله اقدامات نظارتی ساواک در نشریات وابسته، درج مطالبی درباره نقش رژیم پهلوی در حمایت از باورهای مذهبی و  وفاداری شاه  و خاندان سلطنت به مذهب شیعه و پاسداری از ارزشهای دینی بود.
 این اقدامات به ویژه برای جلوگیری از گسترش مخالفت‌های سیاسی - مذهبی علما و روحانیون صورت می‌گرفت. جلوگیری ساواک از انتشار مطالب و تصاویر مستهجن و خلاف عفت عمومی در نشریات وابسته، نیز در جهت همین هدف صورت می‌گرفت. ساواک هراز گاه و با  توجه به مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی مبتلا به حکومت  درداخل  و خارج کشور، درباره محتوای مطالبی که مقرر بود ارباب مطبوعات و نویسندگان روزنامه‌ها در آن باره مطالب دلخواه حکومت را منعکس کنند، دستورالعمل‌هایی (البته محرمانه) صادر می‌کرد.
صاحبان نشریات وابسته، در برخی موارد نشریه خود را به عاملی برای اعمال فشار بر مخالفان شخصی و نیز اخاذی تبدیل می‌کردند. در این میان برخی صاحبان نفوذ و ثروتمندان، برای پرداخت رشوه، توسط نشریات وابسته به حکومت تحت فشار قرار گرفته و تهدید می‌شدند.
این در حالی بود که ساواک نیز از این اقدامات صاحبان نشریات اطلاع داشت، اما معمولاً در مقابله با آن اقدام جدی نمی‌کرد.
سانسور مطبوعات و روزنامه‌ها توسط ساواک، به دو نوع سانسور منفی و سانسور مثبت تقسیم می‌شد.
سانسور منفی شامل نشریات و روزنامه‌هایی بود که کمتر به حکومت وابسته بودند. البته سانسور مثبت شامل هر دو دسته می‌شد. در سانسور منفی ساواک به نشریات هشدار می‌داد از انتشار مطالب خلاف مصالح حکومت اجتناب ورزند. مطالب حکومت خواسته را برای درج به این قبیل نشریات دیکته می‌کرد. ساواک حتی در نحوه قرار گرفتن هر یک از مطالب در صفحات مختلف روزنامه و مجلات نیز دخالت می‌کرد و نیز درباره میزان و چگونگی شرح و بسط مطالب و اخبار مندرج در نشریات دستورات لازم الاجرایی صادر می‌کرد.
___________________
پی نوشت
برای مطالعه بیشتر به شاهدی، مظفر، ساواک سازمان اطلاعات و امنیت کشور، موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، چاپ دوم مراجعه کنید.