ارزیابی 5 اقتصاددان برجسته؛برنده اصلی سفر رئیس جمهور اروپاییها بودند
اقتصاددانان در واکنش به اظهارات دور از واقعیت رئیسجمهور درباره وضعیت اقتصادی کشور، تصمیمات دولت را مغایر با سیاستهای اقتصاد مقاومتی دانسته و نسبت به دادن اطلاعات اقتصادی غلط به رئیسجمهور هشدار دادند.
رئیس جمهور که سهشنبه شب به منظور توضیح نتایج سفر خود به ایتالیا و فرانسه به تلویزیون آمده بود، صحبتهای مختلفی را پیرامون مسائل اقتصادی مطرح کرد که شاید تناسب چندانی با واقعیتهای اقتصاد ایران نداشت، تا آنجا که بسیاری از اقتصاددانان نسبت به این اظهارات واکنش نشان دادند.
به گزارش نسیم، روحانی با حضور در این گفتوگو مدعی شد که وابستگی لایحه بودجه 95 به درآمدهای نفتی کاهش پیدا کرده در حالی که ما سال گذشته 1/3 میلیون بشکه نفت میفروختیم ولی قرار است طبق لایحه بودجه سال آینده 2/3 میلیون بشکه نفت بفروشیم. همچنین رئیسجمهور که در طول 900 روز گذشته مدام از باز کردن غل و زنجیر و تحریمها برای حل مشکلات اقتصادی کشور سخن به میان میآورد، در یک تغییر جهت آشکار، بیشتر مشکلات اقتصادی را ناشی از مشکلات داخلی دانست. رئیس دولت یازدهم در حالی ادعا کرد که رفاه مردم در دو سال و نیم فعالیت دولتش افزایش پیدا کرده است که در دو سال و نیم گذشته، علیرغم کاهش تورم، رکود به شکل فزایندهای تشدید شده و قدرت خرید مردم هم کاهش پیدا کرده است.
حسن روحانی در بخش دیگری از صحبتهایش از قراردادهای بحثبرانگیز ایرباس و پژو نیز دفاع و اعلام کرد که دولت قصد دارد برای سفرهای طولانیمدت مردم به استرالیا و آمریکا هواپیما خریداری کند. این در حالی است که ریخت و پاش دولت برای خرید هواپیماهای بزرگ که در تعداد معدودی از فرودگاههای کشور توان نشست و برخاست دارند، با توجه به تاکید برنامههای بلند مدت کشور روی گسترش حمل و نقل ریلی تناسب چندانی با اقتصاد مقاومتی ندارد.
اما قسمت جالب سخنان سهشنبه شب روحانی نقل قول وی از رئیس جمهور فرانسه بود. رئیس دولت یازدهم در ادعایی عجیب و جالب مطرح کرد که فرانسوا اولاند رئیسجمهور فرانسه هنگام انعقاد قراردادهای تجاری با ایران اعلام کرده که قصد دارد برای جوانان بیکار ایرانی شغل ایجاد کند! اما این اظهارات تاملبرانگیز رئیس جمهور در حوزه اقتصادی واکنش اقتصاددانان و صاحبنظران را در پی داشت.
افت رفاه مردم
در دو سال گذشته
مرتضی افقه عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران در خصوص صحبتهای رئیس جمهور اظهار داشت: وابستگی به نفت با توجه به حجم بیشتر فروش نفت در لایحه بودجه 95 نه تنها کاهش پیدا نکرده بلکه افزایش هم یافته است.
وی با انتقاد از پیشبینی دولت از درآمدهای مالیاتی در لایحه بودجه سال آینده گفت: درآمدهای مالیاتی که دولت پیشبینی کرده هم نشان میدهد که وابستگی و اتکای دولت همچنان بر نفت و درآمدهای نفتی است.
این اقتصاددان با بیان اینکه سطح رفاه مردم در دو سال اخیر تغییری نکرده است تأکید کرد: هر چند شاهد کاهش تورم بودهایم اما با توجه به تعمیق رکود، سطح رفاه مردم تغییر چندانی نکرده و در برخی موارد بدتر هم شده است.
افقه با اشاره به اظهارات روحانی درباره خیرخواهی رئیسجمهور فرانسه برای جوانان کشور افزود: در نظام سرمایهداری به هیچ وجه چنین مسئلهای وجود ندارد و هرکسی به فکر تامین منافع و پیشرفت کشور خود میباشد.
کمک به خروج اروپاییها
از رکود
حجتالله عبدالملکی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) نیز در خصوص سخنان روحانی گفت: قراردادهایی که در سفر رئیسجمهور به اروپا منعقد شد بیشتر به خروج اقتصاد ایتالیا و فرانسه از رکود کمک کرد و نشان داد که در حاشیه برجام قول و قرارهایی برای رونق اقتصاد اروپا میان ایران و کشورهای 5+1 گذاشته شده است.
وی افزود: اکثر رسانههای غربی از تعبیر agree buy برای قراردادهای ایران با کشورهای اروپایی استفاده کردند، یعنی ایران موافقت کرده که از ایتالیا و فرانسه کالا بخرد. همچنین بعد از قرارداد ایران خودرو و پژو سهام این کمپانی در بورس رشد شایانی داشت. بنابراین برنده اصلی سفر رئیسجمهور به اروپا کشورهای ایتالیا و فرانسه بودند.
این اقتصاددان گفت: رسیدن به تورم 8 درصدی در شرایط تعمیق رکود نمیتواند نوید روزهای خوبی را برای اقتصاد ایران بدهد و رئیسجمهور باید برای خروج اقتصاد ما از رکود تلاش کند، لذا به نظر میرسد به رئیسجمهور اطلاعات غلط اقتصادی داده میشود.
همچنین وحید شقاقی شهری عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی در خصوص نقل قول روحانی از رئیس جمهور فرانسه درباره ایجاد اشتغال برای جوانان ایرانی اظهار کرد: فرانسه و ایتالیا از بدهکارترین کشورهای اروپا هستند و به هیچ وجه گامی در جهت رونق اقتصاد ایران برنمیدارند، بلکه فقط به فکر خروج اقتصاد خودشان از بحران بودند.
وی با اشاره به قرارداد با ایرباس در سفر رئیسجمهور به فرانسه گفت: اگر خرید هواپیما به شرط تملیک و طبق شرایط مناسب باشد، میتواند به اقتصاد کشور کمک کند اما پرداخت با دلار نقدی به ضرر اقتصاد ایران است.
این اقتصاددان عنوان کرد: در اسناد بالادستی کشور همواره ذکر شده گسترش حمل و نقل ریلی بر حمل و نقل هوایی اولویت دارد، بنابراین سرمایهگذاری برای خرید هواپیما با اقتصاد مقاومتی در تناقص است.
دل فرانسویها
به حال ما نمیسوزد!
بیژن عبدی اقتصاددان هم با انتقاد از اظهارات روحانی در مورد خیرخواهی رئیسجمهور فرانسه برای جوانان بیکار ایرانی گفت: شاید رئیس جمهور فرانسه علاقه خاصی به مردم انقلابی ایران پیدا کرده که این گونه سخنان را مطرح میکند!
وی افزود: امکان ندارد که فرانسویها دلشان به حال مردم ما بسوزد و قدمی برای اشتغالزایی جوان ایرانی بردارند.
این اقتصاددان لایحه بودجه 95 را از وابستهترین لوایح بودجه در چند سال گذشته به نفت دانست و تاکید کرد: دولت با تغییر در سرفصلهای بودجه طوری وانمود میکند که وابستگی به نفت را کاهش داده اما در عمل با توجه به حجم بالای فروش نفت میتوان دریافت که کاهش وابستگی به نفت تنها در حد شعار است.