اصغر ابراهیمی اصل، معاون وزیر سابق نفت در گفت‌وگو با نسیم در خصوص قراردادهای جدید نفتی اظهار داشت: متاسفانه آقای زنگنه که در عرصه دیپلماسی نفتی با شکست روبرو شده و نتوانسته کاری برای افزایش قیمت نفت انجام دهد، بنابراین قراردادهای IPC را که همان قراردادهای امتیاز مشارکت در تولید است، با خلعیت اختیارات از شرکت ملی نفت ایران دنبال می‌کند.
وی در تشریح جزئیات این قراردادها گفت: در این قراردادها اختیار از شرکت ملی نفت خلع می‌شود و به شرکت‌های بزرگی که به همراه شرکت مورد تایید وزارت نفت به ایران می‌آید واگذار می‌شود. در این قراردادها این شرکت‌ها هفت سال برای اکتشاف و حفاری در میادین ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند و 25 سال هم از تولیدات آن بهره‌برداری می‌کنند، بنابراین جمعا 32 سال در صنعت نفت ایران حضور خواهند داشت.
معاون وزیر سابق نفت خاطرنشان کرد: قالب این قراردادها 100 درصد به نفع شرکت‌های خارجی است و اختیارات شرکت ملی نفت ایران هم، مصادره می‌شود. کل کار این قراردادها زیر نظر کمیته‌ای متشکل از 3 نفر از شرکت‌های خارجی مانند شل، بی‌پی، استات اویل و 3 نفر از نمایندگان NIOC قرار می‌گیرد.
ابراهیمی اصل تصریح کرد: این 6 نفر همه کارها را از قبیل برنامه،‌ بودجه، نحوه توسعه و تولید، فروش، قیمت و تقسیم سود انجام می‌دهند. اگر این شش نفر به توافق نرسیدند مدیرعامل شرکت نفت با مدیرعامل شرکت خارجی در خصوص این موارد تفاهم می‌کنند، اگر باز هم به تفاهم نرسیدند کار به حکمیت می‌کشد.
وی افزود: در حکمیت یک نماینده از طرف ایران، یک نماینده از طرف شرکت خارجی و یک داور بین‌المللی که یا آمریکایی یا انگلیسی است، حضور دارند بنابراین، ایران همیشه در این بازی دو بر یک، بازنده می‌شود.
معاون وزیر سابق نفت با انتقاد از این قراردادها عنوان کرد: در این قراردادها گفته شده که اگر ایران به دلیلی قصد تولید نداشت، تحریمی اتفاق افتاد، اجازه تولید به ما ندادند و یا نگذاشتند که نفت و گاز خود را بفروشیم، شرکت خارجی محق به دریافت سهم خود از هر بشکه تولیدی و یا هر متر مکعب گاز است و ایران باید از سایر منابع خود پول طرف‌های خارجی را تا آخر پروژه که همان 25 سال است پرداخت کند.
ابراهیمی اصل با بیان مثالی در این زمینه ادامه داد: فرض کنید اگر در میدانی با سرمایه‌گذاری شرکت‌های خارجی 200 هزار بشکه نفت در روز تولید شود، در صورتی که ایران به دلایل عدم خرید و یا هر دلیل مهم دیگری، نخواست که به تولید خود ادامه دهد، باید سهم طرف‌های خارجی را تا 25 سال پرداخت کند.
وی تصریح کرد: قراردادهای جدید واقعا از قراردادهای امتیازی و «پروداکشن شیرینگ» است که طرف‌های خارجی را با یک پیچیدگی، ظرافت و یا اصطلاحا «زبل بازی» به هدف خودشان می‌رساند. در قراردادهای امتیازی، معمولا روال بر این بود که امتیاز که به شرکت خارجی واگذار می‌شد، این شرکت نفت و گاز تولید می‌کرد و از این تولیدات چیزی به کشور میزبان می‌داد.
معاون وزیر سابق افزود: متاسفانه در این قراردادها شرکت‌های خارجی به کشور ما می‌آیند و میدان‌های ما را کاملا در اختیار می‌گیرند. در این حالت کشور به 30 تا 40 قطعه تقسیم می‌شود و ما این 30 تا 40 قطعه را به شرکت‌های خارجی که کارهای اکتشافی در زمینه پروداکشن شیر انجام می‌دهند، واگذار می‌کنیم. آنها هم کار اکتشافی خود را انجام می‌دهند، و نفت و گاز تولید کرده و هزینه‌ها را از آن کسر می‌کنند و باقی آن را به ایران می‌دهند، سپس می‌گویند شما باید سهم ما را از این تولید بدهید.
ابراهیمی اصل خاطرنشان کرد: این یعنی در قراردادهای امتیازی قبلی، آنها به ما سهم می‌دادند، ولی در حال حاضر شرکت‌های خارجی از ما طلب سهم می‌کنند، سهم هم به‌گونه‌ای تعیین می‌شود که طرف خارجی سود حداکثر را ببرد. این یعنی شرکت خارجی برای خودش، تکنولوژی‌اش، صنایعش و متخصصینش درآمد ایجاد می‌کند و سود بسیار بالایی را می‌برد، چون ریسک سرمایه‌گذاری در میادین نفت و گاز ایران صفر است و در حال حاضر ما 18 درصد از گاز دنیا و 10 درصد از نفت دنیا را در اختیار داریم.
وی گفت: تکنولوژی امروز، از نظر هوایی با ماهواره‌ها و هواپیمای بدون سرنشین مخازن نفت و گاز را تا عمق 9 کیلومتری سطح زمین به راحتی شناسایی می‌کنند، بنابراین مشکلی برای تولید نفت و گاز به وجود نخواهد آمد و شرکت‌های خارجی حتما به سود مورد نظر خود می‌رسند.
معاون وزیر سابق نفت با اشاره به وضعیت میادین مشترک کشور گفت: در حال حاضر شاهد این هستیم که در میادین مشترکی که با کشورهای قطر، عربستان، عراق و کویت داریم نفت مهاجرت می‌کند، همین مسئله باعث می‌شود که ما ناچار شویم از غربی‌ها کمک بگیریم و آنها هم با زدن پاتک به ما، در حوز‌ه‌های سرزمین اصلی در بخش‌های تولید و اکتشاف و حفاری با ما مشارکت می‌کنند.
ابراهیم اصل تصریح کرد: مشارکت آنها و افزایش تولید ما سبب می‌شود که با تداوم عرضه نفت خام در بازار، سطح قیمت‌ها پایین نگه داشته شود و دولت‌های غربی بتوانند در قرن 21 توسعه خود، اقتصاد خود و خروج از رکود خودشان را با نفت و گازی که بسیار ارزان و تقریبا مفت است سامان دهند.
وی بر همین اساس بیان کرد: ما در قراردادهای جدید قربانی یک جنگ نرم خواهیم شد. در قالب قراردادی که به ظاهر ساده است و آقای زنگنه و مسئولان وزارت نفت دو سال است که همه را واکسن می‌زنند که حساسیت کسی تحریک نشود. در حال حاضر جامعه فکر می‌کند که قرار است قراردادی امضا شود و این قرارداد پول، اشتغال، ثروت و تولید را به کشور بیاورد.
معاون وزیر سابق نفت خاطرنشان کرد: متاسفانه جزئیات این قرارداد را عده‌ای محدود می‌دانند و بعد از مدتی مسئولان وزارت نفت از آن رونمایی می‌کنند و به مردم وعده می‌دهند که ان‌شاءالله مشکلات درست می‌شود، در حالی که واقعیت چیز دیگری است.
ابراهیمی اصل تصریح کرد: رسانه‌ها، مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان، شورای امنیت و نخبگان جامعه باید روی این قرارداد کار کنند و این قرارداد که نسبت به منافع ملی بسیار ضعیف عمل کرده و به طور قوی و هوشمندانه‌ای برای مصادره نفت و گاز ما طی 25 تا 35 سال آینده تدوین شده را، اصلاح کنند.