پاسخ سفارت ایران در باکو به یک یادداشت
به دنبال حوادث تأسفبار نارداران و برخورد خشونتآمیز جمهوری آذربایجان با مردم مذهبی این شهر، کیهان یادداشتی واردهای را تحت عنوان «موضع تأملبرانگیز سفارت کشورمان در فجایع نارداران باکو» در همین صفحه (24 آذر 94) منتشر کرد. آقای محسن پاکآئین، سفیر جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان جوابیهای در خصوص این یادداشت برای روزنامه ارسال کرده که به شرح زیر است؛
1- به دنبال حوادث تأسفبار نارداران، سفارت جمهوری اسلامی ایران در باکو از نخستین روز آغاز این ماجرا طی رایزنی با مقامات دینی و سیاسی ذیربط در جمهوری آذربایجان و اعلام نظرات خود و همچنین صدور بیانیه، سعی کرد با توجه به مناسبات دوستانه دو کشور از وخامت اوضاع جلوگیری نموده، بر نقش مشورت و مذاکره و پرهیز از خشونت برای کاهش اختلافات تأکید نماید. در یادداشت روزنامه کیهان، تنها به طلب آمرزش برای جانباختگان در متن بیانیه سفارت اشاره شده، صدور این بیانیه اقدامی خنثی تلقی گردیده، در حالی که بیانیه بر موارد زیر تأکید داشته است:
الف: ایران همواره به صورت یک سیاست اصولی با حل اختلافات از طریق خشونت و خونریزی مخالف است.
ب: عوامل وهابیت با سوء استفاده از حوادث نارداران، تشیع را به تکفیر و افراطگرایی متهم کرده و سعی کردهاند برای اقدامات تکفیری و تروریستی خود، شریک جرم ایجاد نمایند.
ج: تشیع هیچ گاه دارای اندیشه تکفیری نبوده، به عنوان یک دین منطقی، معتدل و فطری شناخته شده است. کسانی که خود پرورش دهنده تکفیریها و اعزام کننده آنان به سوریه بودهاند، با تکفیری خواندن تشیع به همه شیعیان جهان و به خصوص مردم عزیز آذربایجان توهین میکنند.
د: علمای دین به خصوص رهبران شیعه باید مراقب این قبیل تبلیغات باشند و در مقابل کسانی که تشیع را با تکفیر تطابق میدهند، موضع صریح و روشن اتخاذ نمایند.
هـ: تمام اختلافات در کشورهای دوست باید با مسالمت و مشورت و استفاده از تجارب بزرگان و ریش سفیدان حل و فصل گردد.
2- در کنار صدور این بیانیه، در رایزنیهای مکرر با مقامات سیاسی و دینی جمهوری آذربایجان نسبت به بیاحترامی به پرچمهای عزاداری اعتراض و پایین کشیدن آنها در میدان امام حسین نارداران، از آنان خواسته شد موضع خود در این زمینه را اصلاح نموده و خود را در مقابل افکار عمومی جهان اسلام قرار ندهند. در همه این دیدارها، طرفهای آذری بر اعتقاد خود نسبت به آزادی دینی و به خصوص احترام به مجالس عزاداری تأکید کرده و خاطرنشان کردند که در هفت مسجد دیگر منطقه نارداران و در 1700 مسجد در جمهوری آذربایجان، پرچمهای دینی نصب و عزاداری اربعین برپا شده و مراسم اربعین و ایام آخر صفر نیز به غیر از مسجد اصلی نارداران در کنار مزار رحیمه خاتون، برگزار شد.
3- سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان نیز خواهان هوشیاری تمامی طرفها برای مقابله با دسیسههای بدخواهان شد و تأکید کرد که در نتیجه رایزنیهای دو کشور، فضای مناسبتری برای تعظیم شعائر اسلامی و حرمت اماکن مذهبی فراهم شد که از جمله نتایج آن برگزاری مراسم عزاداری روزهای پایانی ماه صفر در مساجد و تکایای جمهوری آذربایجان است.
4- سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال تمام کشورها به خصوص همسایگان و به ویژه جمهوری آذربایجان همواره مطابق با رعایت حسن همجواری، تعامل سازنده و عدم دخالت در امور داخلی بوده و این سیاست را در عمل نیز اجرا کرده است. در عین حال وظیفه اصولی ایران به عنوان امالقرای اسلام، دفاع از حقوق مسلمانان و مقدسات اسلامی میباشد. در رابطه با حادثه نارداران نیز، جمهوری اسلامی ایران در چارچوب همین اصول، موضع اعتراضی خود در قبال بیاحترامی به نمادهای شیعی را اعلام و از تشیع در مقابل اتهامات وهابیت و تکفیریها دفاع نمود.
5- در این حادثه نیز بسیاری از علما، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، صاحبنظران و رسانهها با رعایت حق و انصاف و توجه به ضرورت مراقبت از مناسبات دوستانه با همسایگان مواضع سازنده خود را اعلام کردند. البته اقلیتی از افراد و رسانهها نیز با نگاه تقابلی، بیش از دفاع از شیعیان نارداران به تخریب روابط دو کشور پرداخته و با انتشار اطلاعات غیر واقعی از جمله حمله به نمازگزاران در مسجد و کشتار آنان، آتش زدن پرچمهای عزاداری، حمله به حسینیه، حمله در روز اربعین و... اهداف خود را دنبال نمودند. شایان ذکر است که بسیاری از دینداران و اسلامگرایان آذربایجان علاقهمندند اختلافات خود با حاکمیت را از طریق مذاکره و میانجیگری ریشسفیدان حل کرده و با خبرسازیهایی که موجب ابتر ماندن فعالیتهای آنان میگردد، مخالف هستند. در پایان ضمن تأکید بر ضرورت مراقبت از مناسبات دوستانه با کشورهای همسایه و مسلمان که از اصول قانون اساسی کشورمان است، از موضعگیری دقیق و خیرخواهانه نخبگان سیاسی و فرهنگی و دینی کشور استقبال کرده و انتظار داریم دستگاه دیپلماسی را در انجام وظایف خود یاری نمایند.