گروه گزارش
 «سبد کالا» بخشی از اصطلاحات روزمره مردم شده و آن‌ها به شیوه‌های گوناگون از آن سخن می‌گویند اما بیشتر آنچه در بین مردم کوچه و بازار می‌گذرد به طنز یا به جد در نقد این شیوه نوین به اصطلاح کمک به اقشار ضعیف جامعه است. شیوه‌ای که در دولت تدبیر و امید جایگزین کمک نقدی در دولت گذشته شد.
 همه ماجرای این سبدهای پرخبر از روزی شروع شد که اوایل آذرماه، رئیس جمهور در گفت وگویی که به مناسبت گزارش 100 روز عملکرد خود داشت از اقدام دولت برای قشرهای کم درآمد جامعه تا پایان سال خبر داد که دو بسته کالایی برای قشرهای ضعیف کشور اختصاص داده شده است و زمان و مقدار آن اعلام خواهد شد.
ضعف در اطلاع رسانی و از دسترس خارج شدن سایت و سامانه پیامکی،در همان روزهای ابتدایی مردم را کلافه کرد تا اینکه 12 بهمن، همزمان با آغاز دهه فجر توزیع این سبد‌ها در کشور رسما آغاز شد.
 با آغاز رسمی توزیع این سبدها، ضعف‌های ساختاری طرح دولت تدبیر و امید خود را بیشتر آشکار کرد و اتفاقاتی رخ داد که نه تنها مردم بلکه دولتمردان و خدمتگزاران را هم رنجاند و ابزاری شد برای دشمنان نظام که از آن دستاویزی بسازند برای تخریب و تلقین اینکه تحریم‌ها تاثیر زیادی بر مردم گذاشته است!
در میان تمامی نقدهایی که به سبد کالا وارد است بزرگ‌ترین ایراد و انتقاد به آن از بین رفتن کرامت انسانی و غرور هموطنان در صف‌های عریض و طویل دریافت این عنایت دولت یازدهم بود.
اما با تمام این تفاسیر توزیع دور دوم سبد کالا آغاز خواهد شد و انتظاری که مردم از دولتمردان دارند این است که بی تدبیری‌های پیش آمده در دور قبلی توزیع سبد کالا دیگر تکرار نشود و مسئولان مربوطه تدابیری اتخاذ کنند تا افرادی که مستحق دریافت این سبد کالا هستند بتوانند به راحتی آن را دریافت کنند.
قطعا شاید این سبد کالایی برای شهروندی با درآمد متوسط  و بالاچندان قابل توجه نباشد اما برای آنهایی که درآمد پایینی دارند و نمی‌توانند در سبدغذایی خود به دلیل ضعف بنیه مالی مواد غنی غذایی داشته باشند هرچند ناچیز اما حائز اهمیت است، که با پایمال شدن کرامت آن از نظر اجتماعی ضرر جبران ناپذیری بر جامعه وارد می‌شود و بر این اساس است که این رفتار توسط اغلب ائمه جمعه و جماعات هم مورد نقد جدی قرار گرفته است.
 در یکی از این نقد‌ها حجت‌الاسلام سیدابوفاضل رضوی ‌اردکانی، امام جمعه شیراز گفت: «دولت در نحوه توزیع سبد کالا بازنگری کرده و تصمیمی در شأن مردم بگیرد. تذکر نمایندگان مجلس در مورد توزیع نامناسب سبد کالا به‌موقع بود.»
ساعت ‌ها انتظار برای دریافت
تخم مرغ و برنج هندی
ناهماهنگی توزیع سبد کالایی در گوشه و کنار کشور از موضوعی حکایت داشت که در آن مردم شرایط سختی را تحمل کردند و در برخی مناطق خبرهایی مبنی بر کشته و زخمی شدن تعدادی از هموطنانمان رسید.
 در این باره یکی از هموطنان اردبیلی به نام علیرضا کافی می‌گوید: برای دریافت سبدکالا از 6 صبح در صف بودم و بعد از 6 ساعت به زور توانستم سبدکالایی خانواده ام را بگیرم.
این مرد 38 ساله با اشاره به تعداد کم باجه‌ها و محل‌های توزیع سبد کالا ادامه می‌دهد: در طول این صف، چندین بار تصمیم گرفتم از دریافت سبدکالا منصرف شوم چون واقعا برخورد‌ها توهین آمیز بود و شأن مردم رعایت نمی‌شد، در برخی از مواقع صحنه‌هایی از درگیری و زد و خورد مشاهده می‌شد که واقعا ناراحت کننده بود.
موضوع دیگری که موجبات انتقاد از توزیع سبدکالایی شده عدم اختصاص آن به برخی از عشایر و روستاییان است.
 همین شهروند اردبیلی در این باره معتقد است: عدم اختصاص سبد کالا به برخی از اقشار ضعیف ناعادلانه است. به اقشار ضعیف و محروم که در روستاهای دورافتاده و قشلاق استان ساکن هستند سبدکالا تعلق نگرفته اما جالب است کسانی با درآمد بالای یک و دو میلیون تومان سبد کالایی دارند واقعا نمی‌دانیم دردهایمان رابه چه کسی بگوییم.
حوادث ناگوار در صف‌های طولانی
رضا اصلانی ساکن یاسوج درباره وضعیت توزیع سبدکالا با تشریح هوای برفی و سرد استان در ایام توزیع سبدکالا اظهار می‌دارد: توزیع سبد کالا در شهر یاسوج از روز دوشنبه 14 بهمن  و در دیگر شهرهای استان با چند روز تأخیر آغاز شد. دریاسوج  که مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد است فروشگاه زنجیره‌ای رفاه مسئول پخش و توزیع سبد کالایی به مردم بودند و فرهنگیان و نیروهای مسلح از طریق فروشگاه‌های اعلام شده خودشان، سبدکالایی را دریافت می‌کردند. از صبح روز توزیع سبدکالا در یاسوج صف طولانی در مقابل فروشگاه رفاه ایجاد شد و مردمی که هنوز نمی‌دانستند سبد کالا تا کی توزیع می‌شود و برنامه توزیع چیست، در مقابل فروشگاه رفاه تجمع کردند. بسیاری از مردمی که در صف بلند سبدکالایی و در سرمای هوا ایستاده بودند متعلق به روستاهای اطراف شهر و برخی دیگر از آن ‌ها هم ساکنان شهر بودند. برخی از آنها می‌گفتند هنوز راه روستای ما باز نشده و ما مسیر بسیاری را پیاده آمدیم تا به جاده اصلی برسیم و از مسئولان می‌خواستند راه برف گرفته روستایشان را باز کنند.
این دانشجوی یاسوجی با تشریح فضای حاکم بر شهر یاسوج ادامه می‌دهد: جمعیت فراوان جمع شده در مقابل فروشگاه، موجب ایجاد یک جو روانی در شهر شده و عده‌ای تصور کردند با این تجمع  دیگر سبدکالا تمام می‌شود و به آن ‌ها نمی‌رسد در نتیجه آنها هم به جمع صف‌های طولانی پیوسته و در سرمای یاسوج ساعت ‌ها در صف ماندند؛ تجمع و صف‌های طولانی مردمی که از شهر‌ها و روستاهای اطراف یاسوج آمده بودند و کندی سیستم توزیع کالا‌ها باعث عصبانیت و ناراحتی مردم شد همچنین بی نظمی‌های به وجود  آمده در صف سبدکالا حضور نیروی انتظامی و کنترل جمعیت را به همراه داشت.
این دانشجو می‌گوید: انتظاری که از مسئولان داریم این است که نحوه توزیع سبد کالا را اصلاح کنند تا هم شأن مردم حفظ شود و هم سوژه به دست دشمنان قسم خورده نظام و انقلاب نیفتد.
بی تدبیری دولت
و سوء استفاده دشمنان
مجلس به عنوان یکی از نهادهایی که بیشترین ارتباط را با مردم دارد بلافاصله بعد از توزیع سبدکالا با دریافت شکایت‌های مردمی سعی در ارائه راهکار به دولت داشت و به سرعت وارد عمل شد. درباره وضعیت توزیع سبدکالا، سید محمد بیاتیان، عضو هیئت رئیسه کمیسیون صنایع با تشریح روند اشکالات در توزیع سبدکالا معتقد است: دولت با بی تدبیری در اختصاص سبدکالا به مردم بدون اینکه دهک‌های درآمدی جامعه را دقیق شناسایی کند اقدام به توزیع ناعادلانه سبد کالا بین افراد خاص کرد.
گرچه ارزش این سبد هشتاد هزار تومان بیشتر نیست ،چون نحوه توزیع آن تحقیر‌آمیز انجام می‌شود، نوعی توهین به اقشار جامعه است که متاسفانه انعکاس آن اکنون بهانه‌ای شده تا رسانه‌های بیگانه از ضعف مدیریتی دولت و مشکلات و بیچارگی مردم در تامین نیاز‌ها بهره برداری کنند وهرلحظه به آن بپردازند.
وی ادامه می‌دهد: باید گفت که از ابتدا سیاست توزیع سبد کالا بین جامعه هدف بدون برنامه‌ریزی  دقیق واصولی و نیزتوجه به حقوق جامعه ،آن گونه که در راستای عدالت‌گستری حق به حقدار برسد ،مسیر درستی را نپیمود، چرا که چنین رویکردی بی شک همان بازگشت به فضای بیست و هفت سال پیش یعنی سهمیه کوپن است.
بیاتیان در گفت و گو با گزارشگر کیهان اظهار می‌دارد: بنابراین آنچه از سیاست دولت در توزیع سبد کالا برداشت می‌شود ،آن است که در صورت تداوم چنین رویه نادرستی چنان‌که بررسی درست و تجدید نظر دقیقی نسبت به نحوه توزیع و دسترسی آحاد جامعه هدف آن هم در سریع ترین زمان ممکن شکل نگیرد بی شک تبعات اجتماعی فراوانی دامن‌گیر کشور می‌شود.
این عضو هیئت رئیسه کمیسیون صنایع مجلس می‌گوید:دولت برای توزیع سبد کالا و شناسایی افراد متمکن  و ضعیف جامعه باید از تجربه گذشته یا راهکارهای اصولی  و علمی خاص  استفاده  کند تا دچار سردرگمی نشود.
وی می‌گوید: انتظار مردم از دولت تدبیر و امید این است که در دور دوم توزیع سبد کالا نقاط ضعف را بر طرف کند و ضمن حفظ کرامت مردم، به شیوه‌ای عادلانه این سبد کالا بین اقشاری که واقعا مستحق دریافت هستند توزیع شود.
سوء استفاده بیگانگان
محمد اسماعیل سعیدی، دبیر کمیسیون اجتماعی مجلس با انتقاد از روند توزیع سبد کالایی اظهار می‌دارد: شیوه‌ای که برای توزیع این سبد حمایتی در دستور کار دولتمردان قرار گرفت، در شأن ملت ایران نبود و در توزیع دور دوم باید نواقص حتما برطرف شود.
وی نیز معتقد است: در اجرای آن نوعی بی‌تدبیری و بی برنامگی دیده شد؛ شیوه نادرستی که برای دریافت سبد کالایی از سوی مسئولان دولتی اتخاذ شد باعث سوء استفاده رسانه‌های خارجی و بدخواهان نظام جمهوری اسلامی ایران گردید و حتی روش اجرایی در توزیع سبد کالا باعث توهین وندی شرمن به ملت ایران شد، طوری که وی با ژستی بشردوستانه اظهار کرده بود «سبد کالایی که به مردم ایران داده می‌شود از پول‌های آمریکا هزینه شده و به گرسنگان ایرانی داده می‌شود!»
از نارضایتی مردم
 تا عذرخواهی رئیس جمهور
گرچه دولتمردان پس از پیش آمدن مشکلات متعدد در صدد رفع آن برآمدند، اقدام رئیس جمهور در عذرخواهی از مردم بسیار قابل تقدیر بود.
اما مردم روش دولت پیشین در پرداخت نقدی در سال گذشته را بسیار بهتر از روش فعلی که موجب تحقیر هموطنان شد، می‌دانند.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با تاکید بر نقص روش کنونی در توزیع سبد کالا می‌گوید: بسیاری از اقشار کم درآمد جامعه در فهرست مشمولین سبد کالایی در نظر گرفته نشده بودند و این موضوع باعث اعتراضات مردمی به نمایندگان مجلس نیز شده است و بهتر است دولت در این مورد تجدید نظر کند.
وی می‌افزاید: امیدواریم دولت محترم که می‌خواهد فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌‌ها را اجرا کند، در اجرای این قانون دقت و تأمل داشته باشد. اگر اشتباهات دولت در توزیع سبد کالا به هنگام اجرای فاز دوم هدفمندی تکرار شود، ما شاهد وضعیت بسیار بدتری خواهیم بود لذا دولت باید اشتباهات خود را در حوزه اجرایی جبران کند.