به بهانه آغاز اکران فیلم «محمد رسولالله»
با وضو به تماشای این فیلم بروید
تصویرروز-گرچه سینما، در شکل رایج آن غفلتکدهای برای انسان سرگشته معاصر است تا با ورود به فضای تاریک آن برای لحظاتی، خود و دنیای پیرامونش را به فراموشی بسپارد، با قهرمانهای دروغین فیلمها همراه شود و در پناه حرکات محیرالعقول آنها عقدههایش را سرکوب کند. حتی در کشور خود ما و سینمای نجیبی که دستاورد بزرگ انقلاب اسلامی است هم عمده فیلمها بر طبق همان اصول رایج در سینمای غالب ظاهر میشوند. اما این بار فیلمی به ظهور رسیده که مخاطب را نه به غفلت و فراموشی که به حضور در کنار حق فرا میخواند، سینما را به عبادتگاه تبدیل میکند و به جای نمایش به نیایش میپردازد و به جای گناه، نگاه تماشاگر را به ستایش از سرور و سالار خلقت میگرداند. به همین دلیل هم برای تماشای فیلم «محمد رسولالله(ص)» باید با وضو به سینما رفت.
تولید و نمایش فیلم «محمدرسول الله(ص)» بدون شک، مهمترین واقعه تاریخ سینمای ما و یکی از بزرگترین اتفاقات تاریخ هنر در ایران محسوب میشود. فیلمیکه البته ربط چندانی به مناسبات جاری و ساری در سینمای سالهای اخیر ما ندارد و سیاستهای مدیریت دولتی نیز در ساخت آن دخیل نبوده است. این بار دست حمایت رهبری انقلاب، حضرت امام خامنهای منجر به درخشش و اعتبار هنر ایرانی شده است. آن هم در روزگاری که هجوم شیاطین مجسم و اشقیای دوران به ساحت مقدس انبیای الهی چند برابر شده است. زمانهای که ذبح حقیقت به دست دشمنان اسلام و انسان به سکهای رایج در فرهنگ و هنر غرب تبدیل شده است. در زمانی که کاسبان تحریم و تعطیل عقل و عاطفه، آدمیان را مسخ خود کرده و به جای آب، سراب میآفرینند و هر دم طرحی تازه برای فریب جوامع به میان میآورند. در این تاریکی، نوری از سینمای ایران درخشش یافته که شعاعی از خورشید بیمنتهای حق و حقیقت را بازتاب میدهد.
«محمدرسولالله»(ص) محصول جدید سینمای ایران به کارگردانی مجید مجیدی، درست در مقطعی از زمان روی پرده سینماهای ایران و جهان میرود که وهن پیامبران به یک امر رایج در سینمای غرب تبدیل شده است. هنوز چند ماهی از نمایش فیلمهای شبهکمدی هالیوود درباره دو رسول الهی نگذشته است. دو فیلم، «نوح» و «هجرت: خدایان و پادشاهان» (درباره حضرت موسی) و قبل از آنها هم آثاری چون «رمز داوینچی»، «آخرین وسوسه مسیح» و ... اولیای الهی را تخریب کرده و هر رفتار زشتی را به پیامبران خدا نسبت داده بودند، «محمد رسولالله»(ص) آمده است تا از حیثیت رسولان دفاع کند. اگر «نام احمد، نام جمله انبیاست» پس چنین فیلمی به ستایش از همه رسولان آسمانی میپردازد. مدح نبی مکرم اسلام، حتی اگر به دوران کودکی آن حضرت محدود باشد، یعنی دفاع از همه خوبیها و زیباییها. یعنی حمایت از انسان و انسانیت و نیکی. مدح آخرین پیامبر، دفاعیهای است بر وجود هدف و معنا در جهان و اثبات و ایجابی است بر راه رهایی و نجات از بند پلیدیها و بدیها با چنگ انداختن به ریسمان معنویت و دیانت.
صحبتهای کارگردان
مجید مجیدی:حدود ۹ سال پیش یکی از جشنوارههای کشور دانمارک مرا دعوت کرد تا برایم بزرگداشت برگزار کنند. همان روزها ماجرای توهین به ساحت مقدس پیامبر در رسانههای دانمارک پیش آمد و این باعث شد تا من در آن کشور و آن جشنواره شرکت نکنم. آن زمان با خودم گفتم چطور میتوانم در کشوری تجلیل شوم که به باورها و اعتقاداتم توهین کرده است. از همان موقع ذهنم مشغول این موضوع بود که چرا ما در کشور خودمان و در تمام این سالها کاری برای پیامبر اسلام نکردهایم و منتظر ماندهایم تا آنها حرکتی داشته باشند و سپس جواب آنها را بدهیم.آخرین فیلمیکه درباره پیامبر اسلام ساخته شده، مربوط به 40 سال پیش است در حالی که درباره مسیح حدودا 200 فیلم و 100 فیلم به شکل مستقیم و غیرمستقیم درباره حضرت موسی ساخته شده و حتی 42 فیلم هم در مورد بودا تولید شده است. در غرب هر آنچه مردم شنیدهاند از خشونت در اسلام و تعصبگرایی است که از آن برای تفسیر غلط از باور اسلام استفاده میشود و این اقدام غلط بوده و از دین واقعی فاصله دارد. دنیای غرب قرائتی زشت از اسلام ارائه کرده و این در حالی است که کشتارهای سوریه، یمن، عراق، افغانستان و ... متاسفانه با دلارهای برخی کشورهای اسلامی رخ میدهد. ما وظیفه خود میدانستیم که تصویر صحیحی از اسلام و پیامبر نمایش دهیم.
فیلم «محمد رسولالله(ص)» میتواند شروعکننده خیلی خوبی برای یک حرکت عظیم سینمایی از سوی مسلمانان در جهان باشد. این فیلم با این نگاه که وفاق جهانی را به وجود بیاورد ساخته شده است و در نهایت این هنر است که تاثیر خود را خواهد گذاشت. فیلم «محمد رسولالله(ص)» حتما موجب وحدت مسلمانان شیعه و سنی خواهد شد. به نظرم این فیلم مورد توجه همه دلهای علاقهمند و ارادتمند قرار خواهد گرفت و تبلیغات کاذبی که برخیها علیه فیلم داشتهاند، پابرجا نخواهد بود. من سالها با این فیلم زندگی کردم و حس بسیار خوشایندی را پشت سر گذاشتم و در مواقعی که مشکلاتی پیش میآمد، به خود حضرت متوسل میشدم و به یاد سفر حج میافتادم. هنرمند معمولا با عوالم خیال سر و کار دارد و کمتر پیش میآید که رویا تبدیل به واقعیت شود اما برای من ساخت این فیلم حتی فراتر از واقعیت شد، و باور قلبی دارم که صاحب کار خود پیامبر بوده است و اگر عنایت خاص آن حضرت نبود، این اتفاق عظیم پیش نمیآمد. من باور داشتم که روح پیامبر ناظر بر کار ما است و همین مسئولیت ما را بسیار بیشتر میکرد. این احساس خاص در همه بچهها پیش آمده بود و ما از برکت این کار بهره مناسبی بردیم. (به نقل از منابع خبری مختلف).
نظرات کارشناسان
جهانگیر الماسی، بازیگر سینما و تلویزیون و تئاتر: نبود داستان، حسن این فیلم است. از این منظر که به ساحت اندیشه در فیلم وسعت میدهد و نگریستن به فیلم را در یک محدوده، محدود نمیکند. این روش اجازه میدهد مخاطب، در هر سطحی از دانش نسبت به موضوع فیلم، مشارکت داشته باشد. این عالیترین درجه ارتباطی است که در هنر نو میتوان به آن دست یافت. به مجیدمجیدی تبریک میگویم و کار او را تحسین میکنم.
محسن مومنی شریف، نویسنده و رئیس حوزه هنری: به نظر من این فیلم نشاندهنده بلوغ، قدرت و توانایی سینمای ایران است. فیلمی با استانداردهای جهانی که رتبه سینمای ایران در جهان را بالاتر میبرد. فیلم محمد رسولالله(ص) با وجود عظمت تکنیکی بالا اما فیلم بسیار لطیفی است و کارگردان این توفیق را داشته که این عناصر را با هم همراه کند. ما در این فیلم با جلوههای لطیف و شاعرانه در کنار صحنههای باشکوه مواجه هستیم و این امر به شناخت شخصیت پیامبر اکرم(ص) کمک بسیاری کرده و از سوی دیگر اثر را پرکشش کرده است. ما بیش از سه ساعت فیلمی را نگاه میکنیم که اصلا از دیدنش احساس خستگی نمیکنیم و همچنان آماده هستیم که باز هم ببینیم. در این فیلم همه هنرها دست به دست هم دادند که اثر جذابی به مخاطب ارائه شود و در مرتبه نخست این مدیریت و قدرت کارگردان و فیلمنامه خوبی است که تهیه شده، ضمن اینکه در کنار همه اینها مشخص است انگیزههای زیادی در همه عوامل فیلم به ویژه در سازنده موسیقی و فیلمبردار وجود دارد که باعث شده هرکدام از صحنهها خودشان تابلویی هنرمندانه باشند. همه اینها کمک میکند که ما در واقع با اثری روبهرو شویم که اگرچه در قصه ممکن است تکراری باشد اما گمان نکنیم که مشغول دیدن یک موضوع تکراری هستیم و این موضوع مهمیاست.
سعید مستغاثی، منتقد و مستندساز: فیلم «محمد رسولالله(ص)» از سطح سینمای ایران بالاتر است. چه به لحاظ کارگردانی و چه به لحاظ سایر امور فنی ازجمله فیلمنامه و فیلمبرداری و تدوین و جلوههای ویژه و موسیقی و ... به نظر من با توجه به حمایتهای مادی و معنوی که در پشت کار بوده، این فیلم هیچ ربطی به سینمای ایران ندارد. هرچند که موفقیت این اثر، تنها معطوف به حمایت مادی نبوده بلکه هوشمندی و فکر و اندیشه و توانایی آقای مجیدی در فیلم هویداست. البته به نظر میرسد که مخاطب اصلی فیلم، جامعه جهانی است. از این جهت که بر وجوه رحمتللعالمین بودن پیامبر اسلام بیشتر تمرکز یافته است. فیلم «محمدرسولالله(ص)» به اعتقاد ما مسلمانها درباره اینکه پیامبران نور واحدی بودند که از ازل در کالبدهای مختلفی ظهور مییافتند را به خوبی به تصویر کشیده است. یعنی در صحنهای که پیامبر اسلام متولد میشود و بتها فرو میریزند، جلوهای از ابراهیم را میبینیم. در صحنهای که در کنار دریا رخ میدهد، فضای فیلم یادآور حضرت موسی است و بخشی از فیلم که پیامبر، حلیمه در حال موت را احیا میکند یادآور عیسی است. در واقع آقای مجیدی با یک زبان هنرمندانه همانطور که نص صریح قرآن است، خاتمیت پیامبر را در کادر دوربین خود قرار داده است.
تولید و نمایش فیلم «محمدرسول الله(ص)» بدون شک، مهمترین واقعه تاریخ سینمای ما و یکی از بزرگترین اتفاقات تاریخ هنر در ایران محسوب میشود. فیلمیکه البته ربط چندانی به مناسبات جاری و ساری در سینمای سالهای اخیر ما ندارد و سیاستهای مدیریت دولتی نیز در ساخت آن دخیل نبوده است. این بار دست حمایت رهبری انقلاب، حضرت امام خامنهای منجر به درخشش و اعتبار هنر ایرانی شده است. آن هم در روزگاری که هجوم شیاطین مجسم و اشقیای دوران به ساحت مقدس انبیای الهی چند برابر شده است. زمانهای که ذبح حقیقت به دست دشمنان اسلام و انسان به سکهای رایج در فرهنگ و هنر غرب تبدیل شده است. در زمانی که کاسبان تحریم و تعطیل عقل و عاطفه، آدمیان را مسخ خود کرده و به جای آب، سراب میآفرینند و هر دم طرحی تازه برای فریب جوامع به میان میآورند. در این تاریکی، نوری از سینمای ایران درخشش یافته که شعاعی از خورشید بیمنتهای حق و حقیقت را بازتاب میدهد.
«محمدرسولالله»(ص) محصول جدید سینمای ایران به کارگردانی مجید مجیدی، درست در مقطعی از زمان روی پرده سینماهای ایران و جهان میرود که وهن پیامبران به یک امر رایج در سینمای غرب تبدیل شده است. هنوز چند ماهی از نمایش فیلمهای شبهکمدی هالیوود درباره دو رسول الهی نگذشته است. دو فیلم، «نوح» و «هجرت: خدایان و پادشاهان» (درباره حضرت موسی) و قبل از آنها هم آثاری چون «رمز داوینچی»، «آخرین وسوسه مسیح» و ... اولیای الهی را تخریب کرده و هر رفتار زشتی را به پیامبران خدا نسبت داده بودند، «محمد رسولالله»(ص) آمده است تا از حیثیت رسولان دفاع کند. اگر «نام احمد، نام جمله انبیاست» پس چنین فیلمی به ستایش از همه رسولان آسمانی میپردازد. مدح نبی مکرم اسلام، حتی اگر به دوران کودکی آن حضرت محدود باشد، یعنی دفاع از همه خوبیها و زیباییها. یعنی حمایت از انسان و انسانیت و نیکی. مدح آخرین پیامبر، دفاعیهای است بر وجود هدف و معنا در جهان و اثبات و ایجابی است بر راه رهایی و نجات از بند پلیدیها و بدیها با چنگ انداختن به ریسمان معنویت و دیانت.
صحبتهای کارگردان
مجید مجیدی:حدود ۹ سال پیش یکی از جشنوارههای کشور دانمارک مرا دعوت کرد تا برایم بزرگداشت برگزار کنند. همان روزها ماجرای توهین به ساحت مقدس پیامبر در رسانههای دانمارک پیش آمد و این باعث شد تا من در آن کشور و آن جشنواره شرکت نکنم. آن زمان با خودم گفتم چطور میتوانم در کشوری تجلیل شوم که به باورها و اعتقاداتم توهین کرده است. از همان موقع ذهنم مشغول این موضوع بود که چرا ما در کشور خودمان و در تمام این سالها کاری برای پیامبر اسلام نکردهایم و منتظر ماندهایم تا آنها حرکتی داشته باشند و سپس جواب آنها را بدهیم.آخرین فیلمیکه درباره پیامبر اسلام ساخته شده، مربوط به 40 سال پیش است در حالی که درباره مسیح حدودا 200 فیلم و 100 فیلم به شکل مستقیم و غیرمستقیم درباره حضرت موسی ساخته شده و حتی 42 فیلم هم در مورد بودا تولید شده است. در غرب هر آنچه مردم شنیدهاند از خشونت در اسلام و تعصبگرایی است که از آن برای تفسیر غلط از باور اسلام استفاده میشود و این اقدام غلط بوده و از دین واقعی فاصله دارد. دنیای غرب قرائتی زشت از اسلام ارائه کرده و این در حالی است که کشتارهای سوریه، یمن، عراق، افغانستان و ... متاسفانه با دلارهای برخی کشورهای اسلامی رخ میدهد. ما وظیفه خود میدانستیم که تصویر صحیحی از اسلام و پیامبر نمایش دهیم.
فیلم «محمد رسولالله(ص)» میتواند شروعکننده خیلی خوبی برای یک حرکت عظیم سینمایی از سوی مسلمانان در جهان باشد. این فیلم با این نگاه که وفاق جهانی را به وجود بیاورد ساخته شده است و در نهایت این هنر است که تاثیر خود را خواهد گذاشت. فیلم «محمد رسولالله(ص)» حتما موجب وحدت مسلمانان شیعه و سنی خواهد شد. به نظرم این فیلم مورد توجه همه دلهای علاقهمند و ارادتمند قرار خواهد گرفت و تبلیغات کاذبی که برخیها علیه فیلم داشتهاند، پابرجا نخواهد بود. من سالها با این فیلم زندگی کردم و حس بسیار خوشایندی را پشت سر گذاشتم و در مواقعی که مشکلاتی پیش میآمد، به خود حضرت متوسل میشدم و به یاد سفر حج میافتادم. هنرمند معمولا با عوالم خیال سر و کار دارد و کمتر پیش میآید که رویا تبدیل به واقعیت شود اما برای من ساخت این فیلم حتی فراتر از واقعیت شد، و باور قلبی دارم که صاحب کار خود پیامبر بوده است و اگر عنایت خاص آن حضرت نبود، این اتفاق عظیم پیش نمیآمد. من باور داشتم که روح پیامبر ناظر بر کار ما است و همین مسئولیت ما را بسیار بیشتر میکرد. این احساس خاص در همه بچهها پیش آمده بود و ما از برکت این کار بهره مناسبی بردیم. (به نقل از منابع خبری مختلف).
نظرات کارشناسان
جهانگیر الماسی، بازیگر سینما و تلویزیون و تئاتر: نبود داستان، حسن این فیلم است. از این منظر که به ساحت اندیشه در فیلم وسعت میدهد و نگریستن به فیلم را در یک محدوده، محدود نمیکند. این روش اجازه میدهد مخاطب، در هر سطحی از دانش نسبت به موضوع فیلم، مشارکت داشته باشد. این عالیترین درجه ارتباطی است که در هنر نو میتوان به آن دست یافت. به مجیدمجیدی تبریک میگویم و کار او را تحسین میکنم.
محسن مومنی شریف، نویسنده و رئیس حوزه هنری: به نظر من این فیلم نشاندهنده بلوغ، قدرت و توانایی سینمای ایران است. فیلمی با استانداردهای جهانی که رتبه سینمای ایران در جهان را بالاتر میبرد. فیلم محمد رسولالله(ص) با وجود عظمت تکنیکی بالا اما فیلم بسیار لطیفی است و کارگردان این توفیق را داشته که این عناصر را با هم همراه کند. ما در این فیلم با جلوههای لطیف و شاعرانه در کنار صحنههای باشکوه مواجه هستیم و این امر به شناخت شخصیت پیامبر اکرم(ص) کمک بسیاری کرده و از سوی دیگر اثر را پرکشش کرده است. ما بیش از سه ساعت فیلمی را نگاه میکنیم که اصلا از دیدنش احساس خستگی نمیکنیم و همچنان آماده هستیم که باز هم ببینیم. در این فیلم همه هنرها دست به دست هم دادند که اثر جذابی به مخاطب ارائه شود و در مرتبه نخست این مدیریت و قدرت کارگردان و فیلمنامه خوبی است که تهیه شده، ضمن اینکه در کنار همه اینها مشخص است انگیزههای زیادی در همه عوامل فیلم به ویژه در سازنده موسیقی و فیلمبردار وجود دارد که باعث شده هرکدام از صحنهها خودشان تابلویی هنرمندانه باشند. همه اینها کمک میکند که ما در واقع با اثری روبهرو شویم که اگرچه در قصه ممکن است تکراری باشد اما گمان نکنیم که مشغول دیدن یک موضوع تکراری هستیم و این موضوع مهمیاست.
سعید مستغاثی، منتقد و مستندساز: فیلم «محمد رسولالله(ص)» از سطح سینمای ایران بالاتر است. چه به لحاظ کارگردانی و چه به لحاظ سایر امور فنی ازجمله فیلمنامه و فیلمبرداری و تدوین و جلوههای ویژه و موسیقی و ... به نظر من با توجه به حمایتهای مادی و معنوی که در پشت کار بوده، این فیلم هیچ ربطی به سینمای ایران ندارد. هرچند که موفقیت این اثر، تنها معطوف به حمایت مادی نبوده بلکه هوشمندی و فکر و اندیشه و توانایی آقای مجیدی در فیلم هویداست. البته به نظر میرسد که مخاطب اصلی فیلم، جامعه جهانی است. از این جهت که بر وجوه رحمتللعالمین بودن پیامبر اسلام بیشتر تمرکز یافته است. فیلم «محمدرسولالله(ص)» به اعتقاد ما مسلمانها درباره اینکه پیامبران نور واحدی بودند که از ازل در کالبدهای مختلفی ظهور مییافتند را به خوبی به تصویر کشیده است. یعنی در صحنهای که پیامبر اسلام متولد میشود و بتها فرو میریزند، جلوهای از ابراهیم را میبینیم. در صحنهای که در کنار دریا رخ میدهد، فضای فیلم یادآور حضرت موسی است و بخشی از فیلم که پیامبر، حلیمه در حال موت را احیا میکند یادآور عیسی است. در واقع آقای مجیدی با یک زبان هنرمندانه همانطور که نص صریح قرآن است، خاتمیت پیامبر را در کادر دوربین خود قرار داده است.