نگاهی به بیست و سومین نمایشگاه قرآن در باغ موزه دفاع مقدس
شب‌های رمضان در نمایشگاه قرآن(گزارش روز)
گروه گزارش
إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ يِهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ
«اين قرآن، به راهى كه استوارترين راههاست، هدايت میكند»
خداوند متعال در آیه نهم سوره اسراء خود از قرآن به عنوان استوار‌ترین راه‌ها یاد می‌کند. حال کمی تامل کنید!
شغل، تشکیل خانواده، تحصیل، آداب معاشرت، نوع برخورد با خانواده، چگونگی حضور در جامعه و تعداد بی‌شمار دیگری از دغدغه‌ها در طول روزها، هفته‌ها و ماه‌های گذشته و همچنین در پیش روی زندگی ما برایمان به وجود آمده است و ما همواره در پی بهترین راه و پایدارترین مسیر ممکن برای رفع این دغدغه‌ها بوده ایم. مسیری که با کمی دقت مشخص می‌شود نه در گذر روزها و هفته‌های کوتاه زندگی ما بلکه به قدمت ظهور اسلام در قالب قرآن برای هدایت من، شما و همه حق طلبان نازل شده است. اما کیست که نداند این فناوری‌های گاه مفت و مجانی که در سال‌های اخیر در اختیار ما قرار می‌گیرد علاوه بر جلد و طراحی‌های زیبایش منافع بسیاری برای جبهه باطل نیز دارد و مگر می‌شود مسلمان باشی و دغدغه مقابله با باطل را نداشته باشی. همین شد که نیاز به تشکیل بستری برای ارائه قرآن و تفکر قرآنی به جامعه روز به روز بیشتر احساس شد تا اینکه به برکت انقلاب اسلامی در سال‌های اخیر چنین امکانی در قالب فضای نمایشگاه قرآن پا به میدان گذاشت.
در گذر روزهای شیرین پس از انقلاب این دغدغه‌های فرهنگی بود که روز به روز بر دوش ملت سنگینی می‌کرد. ملتی که با آرمان‌های اسلامی خود پا به میدان گذاشته بود، در راه این آرمان‌ها در خیابان‌های کشورش خون داده بود و هنوز شیرینی پیروزی‌اش را نچشیده درگیر جنگی سخت با یکی از دست نشانده‌های نماد اصلی کفر در جهان شده بود.
اما آیا قرار نبود سرانجام این آرمان‌های اسلامی تحقق یابد و پیرو این آرمان‌های اسلامی طعم استقلال و فرهنگ اسلامی برای مردم قابل احساس‌شود؟
همین موضوع باعث شد تا کشور به سمت ابزارهایی برای گسترش فرهنگ اسلامی در جامعه رود و در این مسیر نه تنها ما در ایران و یا دیگر برادران و خواهران مسلمانمان در سایر کشورهای اسلامی که هر بشری که دست کم بویی از انصاف برده باشد اعتراف می‌کند که نظیر قرآن برای هدایت بشر نیامده و بی‌شک نخواهد آمد. در مسیر این سال‌ها نمایشگاه قرآن تبدیل شد به یکی از پدیده‌هایی که کوه دغدغه‌های فرهنگی- اسلامی مردم مومن ایران در قالب آن به ثمر نشست.
در هرحال این پدیده امروز بیست و سه ساله شده است و بیست و سه سال است که دربهترین زمان سال به بهانه برپایی نمایشگاه قرآن بسیاری از مردم ایران و حتی دیگر مسلمانان از سایر نقاط جهان برای انس هرچه بیشتر با قرآن همه ساله به بازدید از نمایشگاه قرآن می‌پردازند. چند سالی می‌شد که به بازدید از نمایشگاه قران برایم به برنامه‌ای تبدیل شده بود و هر سال در کنار نمایشگاه کتاب، رسانه‌های دیجیتال و دیگر نمایشگاه‌ها، نمایشگاه قرآن نیز بخشی جذاب برایم به شمار می‌رفت تا اینکه به یکباره در سال گذشته تغییرات غیرقابل درکی در برگزاری بسیاری از این نمایشگاه‌ها از جمله نمایشگاه قرآن صورت گرفت و همین شد که سال گذشته از رفتن به نمایشگاه قرآن که پس‌از تدبیر مسئولان مربوطه از مصلی به باغ موزه منتقل شده بود باز ماندم.
اما امسال دیگر از دست دادن حضور در نمایشگاه قرآن برایم سخت بود. اگر در سال‌های اخیر به بازدید از نمایشگاه‌هایی مثل نمایشگاه قرآن رفته باشید برایتان یک پیشینه ذهنی بسیار خوب ایجاد شده است. جایی که در ذهنتان علاوه بر تخفیف‌های خوب، فضای معنوی، افطاری ساده اما گرم و صمیمی و بوی مهر و دوستی در ذهنتان نقش بسته است و با چنین پیشینه ذهنی این بار اما نه راهی مصلای امام خمینی(ره) که راهی باغ موزه دفاع مقدس می‌شوم. در این لحظات که در حال نگارش گزارش هستم بارها و بارها با خودم کلنجار می‌روم که قضاوتم درباره محل برگزاری نمایشگاه را روی کاغذ نیاورم و چند سطر بعدتر خودتان حرف‌های دل مردم را بخوانید. البته بی‌شک باغ موزه دفاع مقدس فضایی بسیار زیبا و قابل تحسینی دارد اما همان‌گونه که از اسم این مجموعه و البته از ظواهر آن بر می‌آید این مکان برای گرامیداشت یاد و خاطره دوران طلایی دفاع مقدس ساخته شده است. در گرمای سخت یک روز تابستانی همراه با عکاس مجموعه در حال طی کردن پله‌های مسجد ورودی باغ موزه هستیم.
پراکندگی بخش‌های مختلف نمایشگاه
کمی جلوتر به نمایی کلی از نمایشگاه بر می‌خوریم، بی‌شک در نگاه اول آنچه که نگاه شما را به خود جذب می‌کند پراکندگی بسیار زیاد نمایشگاه است و به نظر می‌رسد کارمان برای بازدید از نمایشگاه کار چندان آسانی نباشد. در گذر از غرفه‌های ابتدایی نمایشگاه آنچه برایم جالب است کاغذهای رنگارنگی است که غرفه داران سعی کرده‌اند با آنها به نوعی مردم را برای خرید محصولات قرآنی ترغیب کنند و دیدن مردم در حال خرید از این غرفه‌ها و البته چشم دوختن آنها به برخی محصولات قرآنی برایم جذاب و البته خوشحال‌کننده است.
در میان همین غرفه‌ها به علیرضا لکزایی برمی‌خورم. او مدیر فروش انتشارات سوره سبز است. با لکزایی همصحبت می‌شوم و از او می‌خواهم تا درباره نمایشگاه بیست و سوم، غرفه انتشارات سوره سبز و خلاصه هر آنچه که در نگاه اول از نمایشگاه به ذهنم آمده برایمان بگوید. لکزایی در پاسخ به سوالاتم می‌گویدک«غرفه ما ناشر برگزیده سال‌های 92 و 93 در حوزه دفاع مقدس است و ما در نمایشگاه قرآن محصولاتمان را با تخفیف 30 تا 50 درصدی به مشتریان ارائه می‌کنیم. البته علاوه بر تخفیف ما به ازای خرید هر کتاب یک کتاب دیگر نیز به انتخاب خود مشتریان به آنها هدیه می‌دهیم.»
تخفیف و هدایای ویژه
وی تصریح می‌کند: «یکی از شاخص‌ترین آثار ارائه شده توسط انتشارات سوره سبز در بیست و سومین نمایشگاه قرآن کریم اطلس نبردهای ماندگار است که این اثر پرفروش‌ترین کتاب در حوزه دفاع مقدس به شمار می‌رود و اکنون به چاپ چهلم خود رسیده است.در این کتاب که به صورت رنگی و گلاسه به چاپ رسیده است در خصوص تمامی عملیات‌های دوران دفاع مقدس توضیحات ارائه شده است و البته مورد تایید هر دو نهاد سپاه و ارتش است. این کتاب در نمایشگاه قرآن با 40 درصد تخفیف به علاقه‌مندان ارائه می‌شود.»
لکزایی در ادامه می‌گوید: «انتشارات ما از سال 89 در نمایشگاه قرآن و همچنین نمایشگاه بین‌المللی کتاب حضور دارد. امسال در دهه اول نمایشگاه فروش در روزهای تعطیل بد نبوده است ولی به نظر من برگزاری نمایشگاه در مصلی بهتر بود چرا که آنجا از نظر دسترسی و پارکینگ وضعیت مناسب تری داشت در حالی که ما شاهد وضعیت نامناسبی در خصوص موارد ذکر شده در باغ موزه هستیم.»
ارتباط مستقیم محل برگزاری
با استقبال مردم
مدیر فروش انتشارات سوره سبز خاطرنشان می‌کند:«به‌نظر من مکان برگزاری نمایشگاه در جذب مخاطبان بسیار اهمیت دارد و هرجا دسترسی راحت تری داشته باشد به تناسب آن جمعیت بیشتری هم از نمایشگاه استقبال می‌کند و بشخصه معتقدم اگر نمایشگاه در مصلی برگزار می‌شد دست کم دو برابر استقبال‌کننده داشت.»
در حال صحبت کردن با عکاس روزنامه هستم که چند قدمی از غرفه انتشارات سوره سبز دورتر می‌شویم. در همین حین نگاهم به غرفه‌ای می‌افتد که جلوه خاصی دارد. سمت این غرفه می‌روم و با مسئول این غرفه نیز همصحبت می‌شوم. غرفه‌ای که قرار است با آن آشنا شوید دارای محصولاتی است که بازه قیمتی آنها از 30 هزار تومان شروع می‌شود و تا 17 میلیون تومان ادامه دارد.
اردلان نودهی مسئول غرفه انتشارات هزمت ترکیه در گفت و گو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «غرفه ما بیشتر روی قرآن‌های نفیس و خطوط قرآنی کار می‌کند. ما هر ساله در نمایشگاه قرآن و کتاب حضور داریم و امسال هفتمین سال پیاپی حضور ما در نمایشگاه قرآن است.»
وی ادامه می‌دهد: «بیشتر آثار ما از ترکیه وارد می‌شوند و در ایران مانند ندارند. تخفیف انتشارات ما در نمایشگاه نیز 15 الی 20 درصد است. در میان آثار ما تاکنون آثار «احمد قره حصاری» و همچنین قرآن خط کوفی فروش بهتری در نمایشگاه داشته است. البته به نظرم در مجموع فروش نمایشگاه در سال گذشته بهتر از امسال بود. ما پنج سال نیز در مصلی حضور داشتیم و واقعا فروش در مصلی بهتر از باغ موزه بود.»
بازدیدکنندگان «گذری» می‌آیند
نودهی در پایان تاکید می‌کند: «در مصلی مردم مستقیما برای خرید محصولات به نمایشگاه می‌آمدند در حالی که اینجا در کنار پارک قرار دارد و مردمی که برای تفریح به پارک می‌آیند بازدید گذرایی هم از نمایشگاه دارند.»
این انتشارات که آثار کشور ترکیه را ارائه می‌دهد دومین انتشاراتی است که سمت آن رفته ام و جالب است هر دو انتشاراتی که تا کنون نظرم را به خود جلب کرده از سمت چپ راهروی بخش فروش نمایشگاه بوده است.
عقربه‌های ساعت نزدیک به ساعت هشت غروب را نشان می‌دهد و متاسفانه پس از گذشت 10 روز از نمایشگاه در این ساعت رونق خاصی در بخش فروش قابل مشاهده نیست. در حین فکر به همین موضوع چشمم به فردی می‌خورد که در حال پرداخت هزینه آثاری است که از غرفه مورد نظرش تهیه کرده است. سراغ این خریدار می‌روم و از او می‌خواهم خودش را معرفی کند. مهدی غلامی دانشجویی 30 ساله است و می‌گوید پنج شش سالی می‌شود که پای ثابت نمایشگاه شده است. البته او نیز مثل من سال گذشته در نمایشگاه حضور نداشته است و زمان حضور قبلی اش به دوران برگزاری نمایشگاه در مصلی باز می‌گردد. غلامی از معدود نفراتی است که از نگاهی دیگر به موضوع محل برگزاری نمایشگاه نگاه می‌کند و برگزاری نمایشگاه در باغ موزه را عاملی مثبت می‌داند.
او در این گفت و گویی صمیمانه می‌گوید: «مکان برگزاری نمایشگاه نسبت به سال‌هایی که در مصلی برگزار می‌شد مقداری از مرکز شهر دورتر است اما به نظرم در مجموع برگزاری نمایشگاه در کنار باغ موزه دفاع مقدس که فضایی فرهنگی است خود یک عامل مثبت است. قیمت‌ها نیز در نمایشگاه بسیار مناسب‌تر از بیرون از نمایشگاه است.»
ماه رمضان بهترین زمان
برای برگزاری نمایشگاه قرآن
وی ادامه می‌دهد: «ماه مبارک رمضان ماهی است که بهار قرآن است و به نظرم برگزاری نمایشگاه قرآن بسیار مناسب است که البته بهترین زمان برای برگزاری آن همین ماه مبارک رمضان است. به تمامی افرادی که شرایط حضور در نمایش را دارند توصیه می‌کنم این فرصت را از دست ندهند زیرا از نظر موضوعی و قیمت این نمایشگاه می‌تواند برای آنها جذابیت داشته باشد.»
دقایقی بعد از گفت و گو با مهدی کم کم بخش فروش نمایشگاه رونق بیشتری به خود می‌گیرد اما هنوز مثل آن نمایشگاه قرآن همیشگی نیست. دیگر کار به جایی رسیده که تشنگی وادارم می‌کند هر چند لحظه یک بار به ساعتم نگاه کنم .کمی از بخش فروش فاصله می‌گیرم و به غرفه‌ای می‌رسم که محل نمایش آثار دستی هنرمندان خوزستانی است.
مسئول غرفه که سخت سرگرم کارش است برخوردی گرم واکنش او نسبت به حضور ماست. او خود را «محمدرضا» معرفی می‌کند.
محمدرضا در خصوص حضورش در نمایشگاه و غرفه اش به گزارشگر کیهان می‌گوید: «ما در نمایشگاه کار حصیربافی را انجام می‌دهیم. محصولات ما حاصل کار در جنوب کشور است در حالی که خیلی از افراد به اشتباه فکر می‌کنند کار ما برای شمال کشور است.ما در این غرفه انواع سبدها، سفره‌های سنتی، جای نخ و سوزن و سایر سازه‌های کوچک و بزرگ را درست کرده و به معرض نمایش علاقه‌مندان می‌گذاریم.»
جالب است حتی این هنرمند هم که در فروش آثار مکتوب نمایشگاه نیز چندان دخیل نیست از بی‌نظمی‌های موجود دل پری دارد و در ادامه صحبت هایش می‌گوید: «مواد اولیه کار ما همگی مواد طبیعی هستند. من برای اولین بار است که در نمایشگاه حضور پیدا می‌کنم ولی در همین مدت کوتاه بی‌نظمی‌های بسیاری را در نمایشگاه دیده‌ام و به‌طور مثال شاهد جابه‌جایی‌های زیادی بوده‌ام.»
حالا نه تنها از راه عقربه‌های ساعت که از حال و هوای زمان هم می‌شود فهمید که لحظات ملکوتی اذان مغرب به افق تهران نزدیک است. در همین لحظات و پس از مرور ذهنی بر نقاط قوت و ضعف نمایشگاه کم کم به سمت قرارمان با یک مهمان می‌رویم. مهمانی که قرار است در بررسی هرچه بهتر وضعیت نمایشگاه یاریمان دهد.