یورو لرزید انتقام سخت یونان از اتحادیه اروپا
پس از پنج سال تحمل سیاست‌های سخت ریاضتی دیکته شده از سوی اتحادیه اروپا سرانجام کاسه صبر میلیون‌ها یونانی لبریز شد و آنها در یک رفراندوم تاریخی ستون‌های اروپای متحد را به لرزه درآوردند.
شکست مذاکرات بین یونان و وزرای دارایی حوزه یورو و اصرار اروپا بر ادامه اجرای سیاست‌های ریاضت اقتصادی از سوی آتن، «سیپراس» نخست‌وزیر این کشور را مجبور کرد که برای برون‌رفت از این «بن‌بست» به مردم متوسل شود. «سیپراس»، پس از آخرین دور مذاکرات نافرجام با وزرای دارایی حوزه یورو اعلام کرد که در روز یکشنبه 5 جولای(14 تیر) با برگزاری رفراندوم از مردم یونان خواهد خواست نظر دهند که آیا حاضر هستند بسته ریاضتی جدید وزرای دارایی حوزه یورو را با وجود از بین رفتن استقلال اقتصادی و سیاسی کشور بپذیرند یا خیر؟
روز یکشنبه این «رفراندوم تاریخی» با وجود فشار گسترده شورای اروپا، کمیسیون اروپا و کشورهای قدرتمند حوزه یورو مثل آلمان و فرانسه به مردم یونان برای رای مثبت به ادامه اجرای برنامه ریاضت اقتصادی، برگزار شد. شمارش 100 درصد آرا مشخص کرد که بیش از 61 درصد مردم یونان علیرغم همه این فشارها به ادامه اجرای سیاست‌های ریاضتی دیکته شده از سوی اروپا نه گفته‌اند.
«الکسی سیپراس»، نخست‌وزیر یونان بعد از روشن شدن این نتایج در نطقی تلویزیونی گفت: «امشب ما پیروزی دموکراسی را جشن می‌گیریم، اما فردا همه با هم کار برای کامل کردن یک تلاش ملی برای خروج از این بحران را ادامه خواهیم داد و رای‌دهندگان نه دستور کاری علیه اروپا، بلکه دستور کاری برای یافتن یک راه حل پایدار که ما را از دور باطل ریاضت اقتصادی خارج می‌کند به دولت من داده‌اند.»
«گابریل ساکلاریدیس»، سخنگوی دولت یونان نیز در اظهاراتی تاکید کرد: «آتن خواستار از سرگیری مذاکرات با نهادهای مالی بین‌المللی در اسرع وقت است تا به توافق دست یابد.» وی تصریح کرد: «مذاکراتی که آغاز خواهد شد باید خیلی سریع به نتیجه برسد، حتی پس از 48 ساعت. ما برای دستیابی به توافق هر تلاشی خواهیم کرد».
«یانیس واروفاکیس» وزیر دارایی یونان اما ضمن استعفا با انتشار بیانیه‌ای تصریح کرد که «آلکسیس سیپراس» نخست‌وزیر بر این باور است که استعفای من به هموار شدن مسیر برای دستیابی به یک توافق جدید کمک خواهد کرد.
واکنش‌ها
رای منفی مردم یونان به ادامه اجرای سیاست اقتصادی با واکنش بسیار گسترده در سطح جهان و به خصوص کشورهای حوزه یورو مواجه و به سرعت به راس اخبار برلین، پاریس، لندن و واشنگتن تبدیل شد.
«ژروئن دژسلبلوم» رئیس گروه یورو نیز در اظهاراتی از برگزاری نشست این گروه در خصوص سرنوشت یونان، خبر داد و اعلام کرد که وزرای دارایی منطقه یورو منتظر پیشنهادات جدید مقامات یونانی طی نشست آتی هستند. گروه یورو همچنین با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: «وزرای دارایی حوزه یورو انتظار دارند که مقامات یونان پیشنهادات جدید اصلاحات اقتصادی و بودجه‌ای داشته باشند».
سخنگوی دولت انگلیس اما در واکنش به نتایج این همه‌پرسی گفت: این لحظه حساسی در بحران اقتصادی یونان به شمار می‌رود. ما برای حمایت از امنیت اقتصادی خود در این اوضاع نامطمئن اقدامات لازم را انجام خواهیم داد.
«زیگمار گبریل» معاون صدر اعظم آلمان هم در واکنش به مخالفت یونانی‌ها به طرح‌های ریاضتی، انتقاد شدیدی را متوجه نخست‌وزیر یونان کرد و گفت: «وی آخرین پل برای حرکت به سمت توافق را نابود کرد.»
بزرگ‌ترین بحران سیاسی تاریخ اروپا
نشریه انگلیسی ایندیپندنت در مطلبی با اشاره به همه‌پرسی روز یکشنبه مردم یونان نوشت: «مردم یونان با رد کردن قاطعانه اجرای سال‌ها اقدامات ریاضتی بیشتر، اتحادیه اروپا را با بزرگ‌ترین بحران سیاسی تاریخ خود مواجه کردند.»
اگرچه «نه» مردم یونان رهبران حوزه یورو را شوکه کرد، اما موجب شادی مخالفان «اتحادیه اروپا» شد که می‌گویند این مسئله نشان داد که کل پروژه اروپا از جمله یورو در حال احتضار است. سران بولیوی، آرژانتین و ونزوئلا نیز طی اظهارنظرهای جداگانه‌ای از رای منفی مردم یونان به ادامه اجرای سیاست‌های ریاضتی استقبال کردند.
رای منفی مردم یونان به رفراندوم روز یکشنبه، اتحادیه اروپا را با یک وضعیت پیچیده‌ای مواجه کرده است. خروج احتمالی یونان از یورو پایه‌های اتحاد پولی اروپا را بیش از پیش لرزان خواهد کرد. از طرفی مدارای اروپا با یونان سایر کشورهای بحران‌زده را که در حال اجرای بسته‌های ریاضتی هستند به اعتراض واخواهد داشت.
اگر یونان در بیرون از یورو به رونق اقتصادی برسد، زمینه‌ساز «یوروگریزی» گسترده در اروپا خواهد شد.