اخبار ویژه
هافینگتون: مردم ایران فقط توافق عزتمندانه را می‌پذیرند
یک روزنامه آمریکایی تأکید کرد مردم ایران هر چند از توافق هسته‌ای استقبال می‌کنند اما موافق توافق به هر قیمت نیستند.
هافینگتون‌پست نوشت، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد مردم ایران خواستار توافقند، اما آنها توافق خوب می‌خواهند که به استقلال ایران احترام بگذارد و موافق توافق به هر قیمت نیستند.
پایگاه اینترنتی این روزنامه آمریکایی در تحلیلی درباره دیدگاه مردم ایران درباره مذاکرات هسته‌ای نوشت: پس از سالها مذاکرات پرزحمت، ایران و قدرتهای دنیا به ضرب‌الاجل تعیین شده برای دست‌یابی به توافقی نزدیک می‌شوند که قرار است برنامه هسته‌ای تهران را در ازای کاهش تحریم‌های بین‌المللی، محدود کند. مذاکره‌کننده‌های پنج بعلاوه یک، سی‌ام ژوئن را به عنوان ضرب‌الاجل توافق هسته‌ای نهایی تعیین کرده‌اند. این احتمال وجود دارد که همانند دوره‌های گذشته مذاکرات، آنها نتوانند پیش از پایان این ضرب‌الاجل به توافق برسند. در حالی که ضرب‌الاجل نزدیک شده است، هشدارها و سخنان شدید‌اللحنی از دو طرف درباره وجود اختلاف‌نظرهای بسیار در خصوص نحوه و میزان کاهش تحریم‌ها و چگونگی نظارت بر اجرای توافق به گوش می‌رسد. در این هفته آیت‌الله‌علی خامنه‌ای رهبر معظم ایران چند درخواست آمریکا را رد کرد و قوه مققنه نیز برخی از این موارد را به عنوان قانون تصویب کرد.
روزنامه هافینگتون‌پست با تریتا پارسی رئیس شورای ملی ایرانیان آمریکا (نایاک) درباره دیدگاه واقعی مردم ایران درباره مذاکرات هسته‌ای گفت‌وگو کرد واز وی پرسید زمانی که ایران و پنج بعلاوه یک در آوریل اعلام کردند به چارچوب توافق دست یافته‌اند، مردم در تهران جشن گرفتند. آیا همچنان چنین گرایش و خوش‌بینی در ایران وجود دارد؟ وی در پاسخ گفت: در ایران حمایت بسیار زیادی از توافق می‌شود. پارسی در عین حال گفت: نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد مردم ایران خواهان توافقند، اما آنها توافق خوب می‌خواهند که به استقلال ایران احترام بگذارد. محدودیت‌ها بر روی توانمندی موشکی و پافشاری بر دسترسی بین‌المللی به سایتهای نظامی ( در ایران) ایجاد ناراحتی کرده است زیرا در داخل ایران به غرب اعتماد زیادی نیست. مردم با محدودیت‌ها بر تحقیقات هسته‌ای مخالفند زیرا آنها با این رویکرد جامعه بین‌المللی درباره این که ایران نمی‌تواند پایگاه‌های علمی خود را توسعه دهد، مخالفند. در ایران همچنین این دیدگاه وجود دارد که غربی‌ها می‌خواهند ایران پیشرفت علمی نداشته باشد.
وی می‌افزاید: مردم ایران همچنین درباره درخواست غرب برای دسترسی به سایتهای نظامی این کشور حس خوبی ندارند. این شرطی است که تنها یک کشور شکست خورده در جنگ آن را می‌پذیرد و ایران در جنگی شکست نخورده است. اگر مردم ایران فکر کنند طرف ایرانی برای دست‌یابی به توافق امتیازات بسیاری به طرف آمریکایی داده است، مذاکره‌کننده‌های ایرانی روزهای بسیار دشواری در پیش خواهند داشت.
روزنامه نیویورک تایمز نیز در گزارشی نوشت: انتظار توافق در زمان تعیین شده دور از ذهن است. به نظر می‌رسد در موضوعات بازرسی‌ها، نحوه لغو تحریم‌های اقتصادی علیه ایران و سرعت توسعه توانمندی غنی‌سازی اورانیوم در سالهای پایانی اعتبار توافق، اختلاف‌نظرهای بسیاری باقی مانده است.
روزنامه یو‌اس‌ای‌تو‌دی نیز در گزارشی کوتاه درباره سفر کری به وین نوشت: هر چند کری به وین پرواز کرد، اما وی نیز امید چندانی نداشت مذاکرات تا پیش از پایان ضرب‌الاجل تعیین شده به نتیجه برسد.
شبکه سی‌ان‌ان نیز اعلام کرد: انتظارات درباره حصول توافق هسته‌ای به نسبت زمان انتشار بیانیه لوزان کمتر شده است ایران خواستار لغو فوری تحریم‌ها، ادامه تحقیق و توسعه در زمینه‌فناوری هسته‌ای، و ممنوعیت بازرسی از مراکز نظامی است.
همچنین شبکه خبری بلومبرگ نوشت: دامنه نظارت‌ها بر برنامه هسته‌ای ایران و سرعت لغو تحریم‌ها در چارچوب توافق نهایی از جمله مسائلی است که بیشترین اختلاف‌نظر درباره آنها وجود دارد.
براساس گزاره برگ (فکت شیت) دوم آوریل آمریکا درباره چارچوب توافق، ایران باید ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم را در یک تاسیسات احداث شده در دل کوه تا دو سوم کاهش دهد و از تولید پلوتونیوم خودداری کند و ذخیره سوخت خود را تا 97 درصد کاهش دهد.
افت سرمایه‌گذاری خارجی پس از توافق ژنو!
بر اساس جدیدترین گزارش سازمان کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) که معتبرترین مرجع اعلام آمار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای جهان است، سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در 2 سال اخیر با کاهش چشمگیر مواجه شده است.
مطابق این آمار، رقم سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در سال گذشته میلادی (معادل سال 1393) به 2 میلیارد و 105 میلیون دلار رسیده که نسبت به سال 1392 حدود 31 درصد و نسبت به سال پایانی دولت قبل یعنی سال 1391 بیش از 50 درصد کاهش نشان می‌دهد. این در حالی است که ایران در سال 2013 نیز با کاهش 35درصدی جذب سرمایه‌گذاری خارجی نسبت به سال پیش از آن مواجه شده بود.
همچنین رتبه ایران در رده‌بندی جهانی از لحاظ رقم جذب سرمایه خارجی طی سال گذشته با نزول 25 پله‌ای همراه شده و به 74 رسیده است.
به گزارش مشرق، افت شدید سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در 2 سال اخیر با وجود تبلیغات دولت مبنی بر گشایش در سیاست خارجی و کاهش تحریم‌ها رقم خورده است.
پس از توافق ژنو در آذرماه 1392 که همزمان با صدمین روز آغاز به کار دولت امضاء شد، مسئولان دولتی اعلام کردند که با اجرای این توافق، بخش قابل توجهی از تحریم‌ها تعلیق شده و شرایط برای همکاری تجاری و اقتصادی ایران با دیگر کشورها به مراتب بهبود خواهد یافت. پس از آن رسانه‌های دولتی به شدت درباره هجوم سرمایه‌گذاران و شرکت‌های غربی به ایران، مانور کردند.
رئیس‌جمهور و سایر اعضای کابینه‌اش نیز در دو سال اخیر بارها در سفرهای خارجی، جلسات ویژه‌ای با شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران غربی برگزار کرده و آنها را دعوت به سرمایه‌گذاری در ایران کرده‌اند.
مقامات دولتی همچنین بارها بر توفیق خود در بازگرداندن ثبات به اقتصاد کشور با کنار گذاشتن سیاست‌های اقتصادی دولت قبل تاکید کرده و این موفقیت را عامل جذب تجار و سرمایه‌گذاران خارجی خوانده‌اند و با شور و شعف از رشدهای چند صددرصدی سفر هیئت‌های تجاری خارجی به ایران سخن گفته‌اند.
اما چرا آنطور که دولت می‌گوید به رغم اتخاذ سیاست خارجی آرام، متعادل و هماهنگ با سرمایه‌گذاری خارجی و ارتباطات نزدیک با قدرتهای بزرگ اقتصادی جهان، عملا وضعیت سرمایه‌گذاری خارجی در کشور نسبت به دولت قبل که به اتخاذ سیاست‌های تهاجمی و تنش‌زا در سیاست خارجی متهم می‌شود، افت چشمگیری پیدا کرده است؟
به نظر می‌رسد پاسخ این سوال را باید در رویکرد غلط دولت در گره زدن تمام اقتصاد به مذاکرات هسته‌ای جست‌وجو کرد.
نگاهی به رویکرد دولت و دستگاه‌های اقتصادی آن در دو سال اخیر گواهی می‌دهد که برخی مدیران دولتی در این دو سال چشم‌انتظار به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای و رفع کامل تحریم‌ها نشسته‌اند تا آنگاه با فراغ خاطر به سراغ برنامه‌ریزی برای جذب تجار و سرمایه‌گذاران خارجی بروند.
عزم سیاسی برای شناسایی نیازمندان واقعی یارانه وجود ندارد
این مطلب را حسین راغفر اقتصاددان عنوان کرد. وی در مصاحبه با یکی از روزنامه‌ها می‌گوید: روش دولت برای حذف یارانه بگیران از اول غلط بوده است. کارشناسان از ابتدا گفتند هیچ جای دنیا نمی‌آیند ثروتمندان را حذف کنند بلکه اول فقرا را شناسایی می‌کنند و بعد حذف ثروتمندان شروع می‌شود. این روش کاملا غلط است که البته ابتدا گفتند سه دهک بالا حذف می‌شوند. اصلا دهک یک مفهوم کاملا متغیر است. یعنی آدم‌ها می‌توانند وارد آن شوند یا از آن بیرون بیایند و لذا اصلا قابل شناسایی نیستند. دولت می‌تواند از فقیرترین‌ها شروع به شناسایی کند و از آنجا به کسی برسد که کمتر فقیر است و به تدریج فقرا را به یک حدی پوشش دهند. این روش در همه جای دنیا کاملا شناخته شده و اقدام می‌شود منتها عزم سیاسی برای انجام این کار وجود ندارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه‌الزهرا در پاسخ این سوال که اقدامات دولت روحانی نسبت به دولت‌های قبلی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ این دولت تا چه میزان به سمت اقتصاد آزاد و غیررانتی حرکت کرده است؟ می‌گوید: به نظرم از جهت رویکرد کلی تفاوت خیلی چشمگیری میان این دولت و دولت قبل وجود ندارد. هر دو دولت‌های قبلی و کنونی به نقش بازار آزاد و اقتصاد بازار آزاد خیلی اعتقاد نداشته و ندارند. دولت قبلی از این ظرفیت‌های بزرگی که وجود داشت استفاده مطلوب درراستای منافع جامعه نکرد و نشان داد کارکردهایش ضد توسعه اقتصادی است.
وی می‌افزاید: در دولت کنونی هم متاسفانه با تعارض جدی منافع عمومی بامنافع خصوصی مواجه هستیم. در این دولت تعداد زیادی از وزرا در بخش عمومی حضور دارند و سیاست‌های این بخش را تنظیم می‌کنند. همزمان صاحب منافع در همان بخش‌های عمومی و خصوصی نیز هستند. این خیلی روشن و ساده تعارض منافع بین بخش سیاستگذاری در حوزه عمومی و منافع خصوصی است. هیچ جای دنیا این تلفیق را نمی‌پذیرند که کسی درحوزه عمومی باشد و صاحب منافع در همان بخش در حوزه خصوصی نیز باشد. این تعارض جدی عامل فساد است.
این اقتصاددان با انتقاد از وضعیت «سرمایه‌داری رفاقتی» می‌نویسد: این اقتصاد 3 ویژگی دارد. اولین ویژگی اقتصاد رفاقتی این است که اعتبارات بانکی با اولویت و با نرخ‌های ترکیبی بین دوستان و رفقا توزیع می‌شود و به دست بخش خصوصی واقعی، به خصوص بنگاه‌های کوچک و متوسط نمی‌رسد و منشا اصلی فساد اقتصادی است. ویژگی دوم چنین اقتصادی تخصیص امتیاز انحصاری و شبه‌انحصاری به خویشاوندان است که فرصت‌های ممتازی را در اختیار گروه‌های خاصی قرار می‌دهد که همه به زیان منافع عمومی اقتصاد است و برخلاف شعار اقتصاد آزاد است. ولی این فقط یک شعار خوش آب و رنگی است که بر مناسبات انحصارها و شبه‌انحصارها سرپوش می‌گذارد. ویژگی سوم هم دستکاری در نظام قیمت‌گذاری است. صدها بار شاهد بودیم که تعداد زیادی خودرو 2500 سی‌سی وارد کشور می‌شود و بعد از آن جلویش را می‌گیرند. این دستکاری در نظام قیمت‌گذاری است. با تعرفه‌های موبایل، تعداد خیلی زیادی گوشی وارد می‌شود و وقتی این محموله‌ها وارد شد، قیمت بالا می‌رود و منافع بزرگی را به جیب عده دیگری می‌ریزد.
راغفر همچنین در پاسخ این سوال که بعد از گذشت دو سال هنوز بخش‌های تولیدی کشور با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کنند، دولت برای مشکلات بخش تولید باید چه کار کند؟ خاطرنشان کرد: تقریبا دو سال از عمر دولت یازدهم می‌گذرد. در این مدت منتقدان دولت عنوان می‌کنند که دولت در حوزه تولید هیچ اقدام قابل توجهی انجام نداده که منجر به خروج از رکود و رونق بخش تولید شود، اما در مقابل، فعالان اقتصادی عنوان می‌کنند که آن‌قدر شرایط سخت و پیچیده است که برون‌رفت از مشکلات کنونی، نیاز به زمان دارد. لذا نقش دولت را باید در پرداخت اعتبارات، کمک‌ها، پرهزینه کردن فعالیت‌های ربوی و غیرمولد و اخذ مالیات از این طریق و انتقال آن به صورت کمک به بخش‌های تولیدی دید. هنوز این حمایت‌ها آنطور که باید و شاید، دیده نمی‌شود چو حتی درحال حاضر بانک‌ها خودشان بخشی از مسئله هستند و هیچ اقدام جدی‌ای برای حل مسئله و بحران بانکی که کشور با آن مواجه هست صورت نگرفته است. بخش‌های مولد و به خصوص بنگاه‌های کوچک و متوسط به طور معمول محروم از منابع و اعتبارات هستند. ما نیازمند طراحی برنامه‌ای فعال در حوزه اقتصاد هستیم.
اعتراض آیت‌الله حائری به هاشمی سیاه‌نمایی، میانه‌روی نیست
آیت‌الله حائری شیرازی طی نامه‌ای به هاشمی رفسنجانی نسبت به اظهارات اخیر وی مبنی بر اینکه 8 سال دولت گذشته مثل مرض هاری بود واکنش نشان داد.
وی خاطرنشان کرد: صحبت اخیر شما در رابطه با عملکرد دولت سابق که هشت سال زهر به نظام اقتصادی و اخلاقی تزریق شد به طوری که مردم تمام مشکلات اخلاقی و اقتصادی که در گوشه و کنار جامعه مشاهده می‌شود از آن دولت ببینند و در آخر نسبت به پشتیبانی روحانیون از این دولت گلایه فرموده‌اید لازم دیدم کلمه‌ای گفته باشم.
آیت‌الله حائری تصریح کرد: آنچه شما دولت سابق را در آن خلاصه کردید، افزایش نقدینگی است. مسئله، مسئله پول رایج جهانی است. طبیعت این پول آن است که نمی‌توان با آن در حد نقطه جوش عمل کرد و مشکلات را حل کرد مگر آنکه از جانب دیگر مشکلی پیش آید. مسئله صاحب خانه شدن متوسط مردم در قبل از دولت سابق، امری نزدیک به محال بود. الان بسیاری از آنها صاحب خانه هستند. یکی از اشتباهات وارثان آن دولت این بود که در تکمیل خانه‌ها عقب‌نشینی کردند تا صاحبان آن مجبور شوند به ثمن بخس خانه خود را به دلال‌ها بفروشند و آنها با تکمیل خانه‌ها به آلاف و الوف برسند و مستحقین خانه، دوباره دربدر شوند.
نماینده استان فارس در مجلس خبرگان خاطر نشان کرد: شما همیشه می‌گویید عدالت، میانه‌روی. اینکه حاکمیت هشت ساله گذشته را حتی خاکستری نبینیم و سیاه‌مطلق بدانیم، میانه‌روی است؟ اینطور نیست. دولت سابق آرزوهای بعضی انسان‌ها را عملی کرد و آرزوی بخشی از اقشار ضعیف را برآورد. استان فارس آرزوی راه‌آهن داشت امروز به آرزوی خود رسیده است. متوسط جامعه مایوس از خانه‌دار شدن بودند الان صاحب خانه‌اند. وضع خانه‌‌های اجاره‌ای اگر قابل تحمل باشد، به جهت صاحب‌خانه شدن بسیاری از مستاجرین است و اگر قابل تحمل نباشد، بدانید اگر خانه‌سازی‌ها نبود، وضع بدتر بود.
آیت‌الله حائری می‌نویسد: بگذارید دولت فعلی شق‌القمری کند و معجزه‌ای انجام دهد و وضع مردم را از نظر اخلاقی و اقتصادی بهتر کند آنگاه خواهید دید مشک آن است که خود ببوید نه آنکه عطار بگوید. الان نیاز به وحدت داریم. با سیاه‌نمایی دیگران از وحدت دور می‌شویم. امروز طرفداران دولت سابق و طرفداران دولت حاضر باید صف‌های خود را فشرده‌تر کنند. حکومتی که پشتوانه مردمی داشته باشد هیچ فشار و توطئه خارجی آن را شکست نمی‌دهد. تمام آنها که آسیب دیدند، حکومت‌های کودتا بودند. حکومت‌های مردمی را با اختلاف شکست می‌دهند نه با فشار نظامی و اقتصادی. اساس اتحاد، خود کنترل کردن است. املک لسانک تملک قلوب اخوانک. امام سجاد علیه‌السلام به کسی که از دشمنی‌هایی که با او شده بود عاصی گردیده بود فرمود: زبان خود را نگه‌دار تا دل برادران دینی خود را داشته باشی.
یک روزنامه آمریکایی تأکید کرد مردم ایران هر چند از توافق هسته‌ای استقبال می‌کنند اما موافق توافق به هر قیمت نیستند.
هافینگتون‌پست نوشت، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد مردم ایران خواستار توافقند، اما آنها توافق خوب می‌خواهند که به استقلال ایران احترام بگذارد و موافق توافق به هر قیمت نیستند.
پایگاه اینترنتی این روزنامه آمریکایی در تحلیلی درباره دیدگاه مردم ایران درباره مذاکرات هسته‌ای نوشت: پس از سالها مذاکرات پرزحمت، ایران و قدرتهای دنیا به ضرب‌الاجل تعیین شده برای دست‌یابی به توافقی نزدیک می‌شوند که قرار است برنامه هسته‌ای تهران را در ازای کاهش تحریم‌های بین‌المللی، محدود کند. مذاکره‌کننده‌های پنج بعلاوه یک، سی‌ام ژوئن را به عنوان ضرب‌الاجل توافق هسته‌ای نهایی تعیین کرده‌اند. این احتمال وجود دارد که همانند دوره‌های گذشته مذاکرات، آنها نتوانند پیش از پایان این ضرب‌الاجل به توافق برسند. در حالی که ضرب‌الاجل نزدیک شده است، هشدارها و سخنان شدید‌اللحنی از دو طرف درباره وجود اختلاف‌نظرهای بسیار در خصوص نحوه و میزان کاهش تحریم‌ها و چگونگی نظارت بر اجرای توافق به گوش می‌رسد. در این هفته آیت‌الله‌علی خامنه‌ای رهبر معظم ایران چند درخواست آمریکا را رد کرد و قوه مققنه نیز برخی از این موارد را به عنوان قانون تصویب کرد.
روزنامه هافینگتون‌پست با تریتا پارسی رئیس شورای ملی ایرانیان آمریکا (نایاک) درباره دیدگاه واقعی مردم ایران درباره مذاکرات هسته‌ای گفت‌وگو کرد واز وی پرسید زمانی که ایران و پنج بعلاوه یک در آوریل اعلام کردند به چارچوب توافق دست یافته‌اند، مردم در تهران جشن گرفتند. آیا همچنان چنین گرایش و خوش‌بینی در ایران وجود دارد؟ وی در پاسخ گفت: در ایران حمایت بسیار زیادی از توافق می‌شود. پارسی در عین حال گفت: نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد مردم ایران خواهان توافقند، اما آنها توافق خوب می‌خواهند که به استقلال ایران احترام بگذارد. محدودیت‌ها بر روی توانمندی موشکی و پافشاری بر دسترسی بین‌المللی به سایتهای نظامی ( در ایران) ایجاد ناراحتی کرده است زیرا در داخل ایران به غرب اعتماد زیادی نیست. مردم با محدودیت‌ها بر تحقیقات هسته‌ای مخالفند زیرا آنها با این رویکرد جامعه بین‌المللی درباره این که ایران نمی‌تواند پایگاه‌های علمی خود را توسعه دهد، مخالفند. در ایران همچنین این دیدگاه وجود دارد که غربی‌ها می‌خواهند ایران پیشرفت علمی نداشته باشد.
وی می‌افزاید: مردم ایران همچنین درباره درخواست غرب برای دسترسی به سایتهای نظامی این کشور حس خوبی ندارند. این شرطی است که تنها یک کشور شکست خورده در جنگ آن را می‌پذیرد و ایران در جنگی شکست نخورده است. اگر مردم ایران فکر کنند طرف ایرانی برای دست‌یابی به توافق امتیازات بسیاری به طرف آمریکایی داده است، مذاکره‌کننده‌های ایرانی روزهای بسیار دشواری در پیش خواهند داشت.
روزنامه نیویورک تایمز نیز در گزارشی نوشت: انتظار توافق در زمان تعیین شده دور از ذهن است. به نظر می‌رسد در موضوعات بازرسی‌ها، نحوه لغو تحریم‌های اقتصادی علیه ایران و سرعت توسعه توانمندی غنی‌سازی اورانیوم در سالهای پایانی اعتبار توافق، اختلاف‌نظرهای بسیاری باقی مانده است.
روزنامه یو‌اس‌ای‌تو‌دی نیز در گزارشی کوتاه درباره سفر کری به وین نوشت: هر چند کری به وین پرواز کرد، اما وی نیز امید چندانی نداشت مذاکرات تا پیش از پایان ضرب‌الاجل تعیین شده به نتیجه برسد.
شبکه سی‌ان‌ان نیز اعلام کرد: انتظارات درباره حصول توافق هسته‌ای به نسبت زمان انتشار بیانیه لوزان کمتر شده است ایران خواستار لغو فوری تحریم‌ها، ادامه تحقیق و توسعه در زمینه‌فناوری هسته‌ای، و ممنوعیت بازرسی از مراکز نظامی است.
همچنین شبکه خبری بلومبرگ نوشت: دامنه نظارت‌ها بر برنامه هسته‌ای ایران و سرعت لغو تحریم‌ها در چارچوب توافق نهایی از جمله مسائلی است که بیشترین اختلاف‌نظر درباره آنها وجود دارد.
براساس گزاره برگ (فکت شیت) دوم آوریل آمریکا درباره چارچوب توافق، ایران باید ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم را در یک تاسیسات احداث شده در دل کوه تا دو سوم کاهش دهد و از تولید پلوتونیوم خودداری کند و ذخیره سوخت خود را تا 97 درصد کاهش دهد.
افت سرمایه‌گذاری خارجی پس از توافق ژنو!
بر اساس جدیدترین گزارش سازمان کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) که معتبرترین مرجع اعلام آمار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای جهان است، سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در 2 سال اخیر با کاهش چشمگیر مواجه شده است.
مطابق این آمار، رقم سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در سال گذشته میلادی (معادل سال 1393) به 2 میلیارد و 105 میلیون دلار رسیده که نسبت به سال 1392 حدود 31 درصد و نسبت به سال پایانی دولت قبل یعنی سال 1391 بیش از 50 درصد کاهش نشان می‌دهد. این در حالی است که ایران در سال 2013 نیز با کاهش 35درصدی جذب سرمایه‌گذاری خارجی نسبت به سال پیش از آن مواجه شده بود.
همچنین رتبه ایران در رده‌بندی جهانی از لحاظ رقم جذب سرمایه خارجی طی سال گذشته با نزول 25 پله‌ای همراه شده و به 74 رسیده است.
به گزارش مشرق، افت شدید سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در 2 سال اخیر با وجود تبلیغات دولت مبنی بر گشایش در سیاست خارجی و کاهش تحریم‌ها رقم خورده است.
پس از توافق ژنو در آذرماه 1392 که همزمان با صدمین روز آغاز به کار دولت امضاء شد، مسئولان دولتی اعلام کردند که با اجرای این توافق، بخش قابل توجهی از تحریم‌ها تعلیق شده و شرایط برای همکاری تجاری و اقتصادی ایران با دیگر کشورها به مراتب بهبود خواهد یافت. پس از آن رسانه‌های دولتی به شدت درباره هجوم سرمایه‌گذاران و شرکت‌های غربی به ایران، مانور کردند.
رئیس‌جمهور و سایر اعضای کابینه‌اش نیز در دو سال اخیر بارها در سفرهای خارجی، جلسات ویژه‌ای با شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران غربی برگزار کرده و آنها را دعوت به سرمایه‌گذاری در ایران کرده‌اند.
مقامات دولتی همچنین بارها بر توفیق خود در بازگرداندن ثبات به اقتصاد کشور با کنار گذاشتن سیاست‌های اقتصادی دولت قبل تاکید کرده و این موفقیت را عامل جذب تجار و سرمایه‌گذاران خارجی خوانده‌اند و با شور و شعف از رشدهای چند صددرصدی سفر هیئت‌های تجاری خارجی به ایران سخن گفته‌اند.
اما چرا آنطور که دولت می‌گوید به رغم اتخاذ سیاست خارجی آرام، متعادل و هماهنگ با سرمایه‌گذاری خارجی و ارتباطات نزدیک با قدرتهای بزرگ اقتصادی جهان، عملا وضعیت سرمایه‌گذاری خارجی در کشور نسبت به دولت قبل که به اتخاذ سیاست‌های تهاجمی و تنش‌زا در سیاست خارجی متهم می‌شود، افت چشمگیری پیدا کرده است؟
به نظر می‌رسد پاسخ این سوال را باید در رویکرد غلط دولت در گره زدن تمام اقتصاد به مذاکرات هسته‌ای جست‌وجو کرد.
نگاهی به رویکرد دولت و دستگاه‌های اقتصادی آن در دو سال اخیر گواهی می‌دهد که برخی مدیران دولتی در این دو سال چشم‌انتظار به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای و رفع کامل تحریم‌ها نشسته‌اند تا آنگاه با فراغ خاطر به سراغ برنامه‌ریزی برای جذب تجار و سرمایه‌گذاران خارجی بروند.
عزم سیاسی برای شناسایی نیازمندان واقعی یارانه وجود ندارد
این مطلب را حسین راغفر اقتصاددان عنوان کرد. وی در مصاحبه با یکی از روزنامه‌ها می‌گوید: روش دولت برای حذف یارانه بگیران از اول غلط بوده است. کارشناسان از ابتدا گفتند هیچ جای دنیا نمی‌آیند ثروتمندان را حذف کنند بلکه اول فقرا را شناسایی می‌کنند و بعد حذف ثروتمندان شروع می‌شود. این روش کاملا غلط است که البته ابتدا گفتند سه دهک بالا حذف می‌شوند. اصلا دهک یک مفهوم کاملا متغیر است. یعنی آدم‌ها می‌توانند وارد آن شوند یا از آن بیرون بیایند و لذا اصلا قابل شناسایی نیستند. دولت می‌تواند از فقیرترین‌ها شروع به شناسایی کند و از آنجا به کسی برسد که کمتر فقیر است و به تدریج فقرا را به یک حدی پوشش دهند. این روش در همه جای دنیا کاملا شناخته شده و اقدام می‌شود منتها عزم سیاسی برای انجام این کار وجود ندارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه‌الزهرا در پاسخ این سوال که اقدامات دولت روحانی نسبت به دولت‌های قبلی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ این دولت تا چه میزان به سمت اقتصاد آزاد و غیررانتی حرکت کرده است؟ می‌گوید: به نظرم از جهت رویکرد کلی تفاوت خیلی چشمگیری میان این دولت و دولت قبل وجود ندارد. هر دو دولت‌های قبلی و کنونی به نقش بازار آزاد و اقتصاد بازار آزاد خیلی اعتقاد نداشته و ندارند. دولت قبلی از این ظرفیت‌های بزرگی که وجود داشت استفاده مطلوب درراستای منافع جامعه نکرد و نشان داد کارکردهایش ضد توسعه اقتصادی است.
وی می‌افزاید: در دولت کنونی هم متاسفانه با تعارض جدی منافع عمومی بامنافع خصوصی مواجه هستیم. در این دولت تعداد زیادی از وزرا در بخش عمومی حضور دارند و سیاست‌های این بخش را تنظیم می‌کنند. همزمان صاحب منافع در همان بخش‌های عمومی و خصوصی نیز هستند. این خیلی روشن و ساده تعارض منافع بین بخش سیاستگذاری در حوزه عمومی و منافع خصوصی است. هیچ جای دنیا این تلفیق را نمی‌پذیرند که کسی درحوزه عمومی باشد و صاحب منافع در همان بخش در حوزه خصوصی نیز باشد. این تعارض جدی عامل فساد است.
این اقتصاددان با انتقاد از وضعیت «سرمایه‌داری رفاقتی» می‌نویسد: این اقتصاد 3 ویژگی دارد. اولین ویژگی اقتصاد رفاقتی این است که اعتبارات بانکی با اولویت و با نرخ‌های ترکیبی بین دوستان و رفقا توزیع می‌شود و به دست بخش خصوصی واقعی، به خصوص بنگاه‌های کوچک و متوسط نمی‌رسد و منشا اصلی فساد اقتصادی است. ویژگی دوم چنین اقتصادی تخصیص امتیاز انحصاری و شبه‌انحصاری به خویشاوندان است که فرصت‌های ممتازی را در اختیار گروه‌های خاصی قرار می‌دهد که همه به زیان منافع عمومی اقتصاد است و برخلاف شعار اقتصاد آزاد است. ولی این فقط یک شعار خوش آب و رنگی است که بر مناسبات انحصارها و شبه‌انحصارها سرپوش می‌گذارد. ویژگی سوم هم دستکاری در نظام قیمت‌گذاری است. صدها بار شاهد بودیم که تعداد زیادی خودرو 2500 سی‌سی وارد کشور می‌شود و بعد از آن جلویش را می‌گیرند. این دستکاری در نظام قیمت‌گذاری است. با تعرفه‌های موبایل، تعداد خیلی زیادی گوشی وارد می‌شود و وقتی این محموله‌ها وارد شد، قیمت بالا می‌رود و منافع بزرگی را به جیب عده دیگری می‌ریزد.
راغفر همچنین در پاسخ این سوال که بعد از گذشت دو سال هنوز بخش‌های تولیدی کشور با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کنند، دولت برای مشکلات بخش تولید باید چه کار کند؟ خاطرنشان کرد: تقریبا دو سال از عمر دولت یازدهم می‌گذرد. در این مدت منتقدان دولت عنوان می‌کنند که دولت در حوزه تولید هیچ اقدام قابل توجهی انجام نداده که منجر به خروج از رکود و رونق بخش تولید شود، اما در مقابل، فعالان اقتصادی عنوان می‌کنند که آن‌قدر شرایط سخت و پیچیده است که برون‌رفت از مشکلات کنونی، نیاز به زمان دارد. لذا نقش دولت را باید در پرداخت اعتبارات، کمک‌ها، پرهزینه کردن فعالیت‌های ربوی و غیرمولد و اخذ مالیات از این طریق و انتقال آن به صورت کمک به بخش‌های تولیدی دید. هنوز این حمایت‌ها آنطور که باید و شاید، دیده نمی‌شود چو حتی درحال حاضر بانک‌ها خودشان بخشی از مسئله هستند و هیچ اقدام جدی‌ای برای حل مسئله و بحران بانکی که کشور با آن مواجه هست صورت نگرفته است. بخش‌های مولد و به خصوص بنگاه‌های کوچک و متوسط به طور معمول محروم از منابع و اعتبارات هستند. ما نیازمند طراحی برنامه‌ای فعال در حوزه اقتصاد هستیم.
اعتراض آیت‌الله حائری به هاشمی سیاه‌نمایی، میانه‌روی نیست
آیت‌الله حائری شیرازی طی نامه‌ای به هاشمی رفسنجانی نسبت به اظهارات اخیر وی مبنی بر اینکه 8 سال دولت گذشته مثل مرض هاری بود واکنش نشان داد.
وی خاطرنشان کرد: صحبت اخیر شما در رابطه با عملکرد دولت سابق که هشت سال زهر به نظام اقتصادی و اخلاقی تزریق شد به طوری که مردم تمام مشکلات اخلاقی و اقتصادی که در گوشه و کنار جامعه مشاهده می‌شود از آن دولت ببینند و در آخر نسبت به پشتیبانی روحانیون از این دولت گلایه فرموده‌اید لازم دیدم کلمه‌ای گفته باشم.
آیت‌الله حائری تصریح کرد: آنچه شما دولت سابق را در آن خلاصه کردید، افزایش نقدینگی است. مسئله، مسئله پول رایج جهانی است. طبیعت این پول آن است که نمی‌توان با آن در حد نقطه جوش عمل کرد و مشکلات را حل کرد مگر آنکه از جانب دیگر مشکلی پیش آید. مسئله صاحب خانه شدن متوسط مردم در قبل از دولت سابق، امری نزدیک به محال بود. الان بسیاری از آنها صاحب خانه هستند. یکی از اشتباهات وارثان آن دولت این بود که در تکمیل خانه‌ها عقب‌نشینی کردند تا صاحبان آن مجبور شوند به ثمن بخس خانه خود را به دلال‌ها بفروشند و آنها با تکمیل خانه‌ها به آلاف و الوف برسند و مستحقین خانه، دوباره دربدر شوند.
نماینده استان فارس در مجلس خبرگان خاطر نشان کرد: شما همیشه می‌گویید عدالت، میانه‌روی. اینکه حاکمیت هشت ساله گذشته را حتی خاکستری نبینیم و سیاه‌مطلق بدانیم، میانه‌روی است؟ اینطور نیست. دولت سابق آرزوهای بعضی انسان‌ها را عملی کرد و آرزوی بخشی از اقشار ضعیف را برآورد. استان فارس آرزوی راه‌آهن داشت امروز به آرزوی خود رسیده است. متوسط جامعه مایوس از خانه‌دار شدن بودند الان صاحب خانه‌اند. وضع خانه‌‌های اجاره‌ای اگر قابل تحمل باشد، به جهت صاحب‌خانه شدن بسیاری از مستاجرین است و اگر قابل تحمل نباشد، بدانید اگر خانه‌سازی‌ها نبود، وضع بدتر بود.
آیت‌الله حائری می‌نویسد: بگذارید دولت فعلی شق‌القمری کند و معجزه‌ای انجام دهد و وضع مردم را از نظر اخلاقی و اقتصادی بهتر کند آنگاه خواهید دید مشک آن است که خود ببوید نه آنکه عطار بگوید. الان نیاز به وحدت داریم. با سیاه‌نمایی دیگران از وحدت دور می‌شویم. امروز طرفداران دولت سابق و طرفداران دولت حاضر باید صف‌های خود را فشرده‌تر کنند. حکومتی که پشتوانه مردمی داشته باشد هیچ فشار و توطئه خارجی آن را شکست نمی‌دهد. تمام آنها که آسیب دیدند، حکومت‌های کودتا بودند. حکومت‌های مردمی را با اختلاف شکست می‌دهند نه با فشار نظامی و اقتصادی. اساس اتحاد، خود کنترل کردن است. املک لسانک تملک قلوب اخوانک. امام سجاد علیه‌السلام به کسی که از دشمنی‌هایی که با او شده بود عاصی گردیده بود فرمود: زبان خود را نگه‌دار تا دل برادران دینی خود را داشته باشی.