دو نگاه به فیلم «مهمان داریم» به مناسبت انتشار در شبکه نمایش خانگی
اغراق آمیز ملال آور و بی منطق!
سعید رضایی
«مهمان داریم» به کارگردانی محمد مهدی عسگر پوررا باید جزو آثاری دانست که به عواقب جنگ هشت ساله و زندگی رزمندگان و خانواده های ایثارگران در زمان حال می پردازد. این فیلم، روایت خانواده ایثارگری است که دو پسر و یک دختر خود را تقدیم انقلاب کرده و شهید شدهاند و یکی از پسرهایشان نیز در آسایشگاه جانبازان شیمیایی بستری است که بنا به درخواست پدرش، او را به خانه منتقل می کنند. سکانس بازگشت جانباز به منزل پدر و مادرش، ناگهان وارد فضایی ضدجنگ می شود. اما اعتراض مادر و سیلی پدر، فیلم را از سقوط در پرتگاه تخطئه دفاع مقدس نجات می دهد.
«مهمان داریم» یک فیلم خانواده محور با رویکردی شاعرانه و البته منتقد به برخی کاستی های اجتماعی است. ضرباهنگ بیش از حد کند فیلم، برای مخاطب عام سینما، کسالت بار است. نگاه منفی به جامعه و ترسیم خشونت آمیز مردم، با حس و حال شاعرانه جاری در فضای فیلم تضاد دارد. برخی از جنبه های سیاسی و انتقادی در این اثر، نچسب هستند و گویی به اجبار به فیلم آویخته شده اند. چون از متن و بطن درام، بیرون می زنند و حالتی متظاهرانه دارند. سکانسهای نخست این فیلم، به شدت دافعه انگیز و مأیوس کننده هستند. میزانسن فیلم و نوع چینش رویدادها و حوادث فیلم، خانواده های شهدا و رزمندگان را در تقابل با جامعه ترسیم کرده اند. نبودن منطق در فیلم باعث شده که مخاطب، وقایع به نمایش درآمده را باور نکند.در ادامه فیلم می بینیم که قرار است یک عزیز به مهمانی این خانواده بیاید. همه به تکاپو می افتند تا خانه رو به ویرانه را برای مهمانی که در راه است مهیا کنند. اما یک شب، به خاطر باز بودن شیر گاز، همه به خواب عمیقی فرو می روند. از این پس سه فرزند شهید خانواده نیز ظاهر می شوند و با کمک هم، خانه را رفت و روب کرده و برای حضور مهمان، آماده می کنند. می توان تلقی های مختلفی از این مهمان داشت. اشارات فیلم به گونهای است که هم میتوان آقا امام زمان(عج) را مهمان دانست و هم رهبر انقلاب را. بزرگترین نقطه عطف فیلم، ایهام در معرفی مهمان و واگذار کردن حق انتخاب به مخاطب است. با رویکرد واقع گرایانه، خانواده شهید منتظر حضور رهبری هستند. اما با تأویل کلی تر، آنها خانه را برای ظهور منجی، آماده میکنند. عسگرپور در این فیلم تلاش کرده تا ساختار درام و شمایل های تصویری خود را با استفاده از عناصر سبک زندگی و فرهنگ بومی کشورمان ترسیم کند. دفاع مقدس و انتظار، دو زمینه مهم و اصلی فرهنگ سرزمین ما هستند که در این فیلم نیز با الهام از این دو زمینه فرهنگی و اعتقادی، داستان پردازی شده است.صحنه های مربوط به حضور و ظهور شهدا در این فیلم، در قالب یک شعر تصویری به نمایش درآمده اند. وقتی بچه های جنگ بر میگردند و خانه رو به ویرانی را دوباره میسازند، خانه دلها را نیز آباد می کنند. این محتوایی که در فیلم ترسیم شده، راه اصلی بازگشت به خویشتن و عبور از غبارهای روزگار برای احیای آرمان هاست. هر چند که تغییر فضای واقع گرای فیلم به عالم مثال، با ظرافت و باورپذیری لازم همراه نیست.
«مهمان داریم» به کارگردانی محمد مهدی عسگر پوررا باید جزو آثاری دانست که به عواقب جنگ هشت ساله و زندگی رزمندگان و خانواده های ایثارگران در زمان حال می پردازد. این فیلم، روایت خانواده ایثارگری است که دو پسر و یک دختر خود را تقدیم انقلاب کرده و شهید شدهاند و یکی از پسرهایشان نیز در آسایشگاه جانبازان شیمیایی بستری است که بنا به درخواست پدرش، او را به خانه منتقل می کنند. سکانس بازگشت جانباز به منزل پدر و مادرش، ناگهان وارد فضایی ضدجنگ می شود. اما اعتراض مادر و سیلی پدر، فیلم را از سقوط در پرتگاه تخطئه دفاع مقدس نجات می دهد.
«مهمان داریم» یک فیلم خانواده محور با رویکردی شاعرانه و البته منتقد به برخی کاستی های اجتماعی است. ضرباهنگ بیش از حد کند فیلم، برای مخاطب عام سینما، کسالت بار است. نگاه منفی به جامعه و ترسیم خشونت آمیز مردم، با حس و حال شاعرانه جاری در فضای فیلم تضاد دارد. برخی از جنبه های سیاسی و انتقادی در این اثر، نچسب هستند و گویی به اجبار به فیلم آویخته شده اند. چون از متن و بطن درام، بیرون می زنند و حالتی متظاهرانه دارند. سکانسهای نخست این فیلم، به شدت دافعه انگیز و مأیوس کننده هستند. میزانسن فیلم و نوع چینش رویدادها و حوادث فیلم، خانواده های شهدا و رزمندگان را در تقابل با جامعه ترسیم کرده اند. نبودن منطق در فیلم باعث شده که مخاطب، وقایع به نمایش درآمده را باور نکند.در ادامه فیلم می بینیم که قرار است یک عزیز به مهمانی این خانواده بیاید. همه به تکاپو می افتند تا خانه رو به ویرانه را برای مهمانی که در راه است مهیا کنند. اما یک شب، به خاطر باز بودن شیر گاز، همه به خواب عمیقی فرو می روند. از این پس سه فرزند شهید خانواده نیز ظاهر می شوند و با کمک هم، خانه را رفت و روب کرده و برای حضور مهمان، آماده می کنند. می توان تلقی های مختلفی از این مهمان داشت. اشارات فیلم به گونهای است که هم میتوان آقا امام زمان(عج) را مهمان دانست و هم رهبر انقلاب را. بزرگترین نقطه عطف فیلم، ایهام در معرفی مهمان و واگذار کردن حق انتخاب به مخاطب است. با رویکرد واقع گرایانه، خانواده شهید منتظر حضور رهبری هستند. اما با تأویل کلی تر، آنها خانه را برای ظهور منجی، آماده میکنند. عسگرپور در این فیلم تلاش کرده تا ساختار درام و شمایل های تصویری خود را با استفاده از عناصر سبک زندگی و فرهنگ بومی کشورمان ترسیم کند. دفاع مقدس و انتظار، دو زمینه مهم و اصلی فرهنگ سرزمین ما هستند که در این فیلم نیز با الهام از این دو زمینه فرهنگی و اعتقادی، داستان پردازی شده است.صحنه های مربوط به حضور و ظهور شهدا در این فیلم، در قالب یک شعر تصویری به نمایش درآمده اند. وقتی بچه های جنگ بر میگردند و خانه رو به ویرانی را دوباره میسازند، خانه دلها را نیز آباد می کنند. این محتوایی که در فیلم ترسیم شده، راه اصلی بازگشت به خویشتن و عبور از غبارهای روزگار برای احیای آرمان هاست. هر چند که تغییر فضای واقع گرای فیلم به عالم مثال، با ظرافت و باورپذیری لازم همراه نیست.