رهاسازی اقتصاد تحت پوشش بازارگرایی
استاد اقتصاد دانشگاه اظهار کرد: در ایران هر چیزی را رها کردیم، اسمش را بازار گذاشتیم، در حالی که پشت صحنه انحصارات عجیب، ذی‌نفعان قدرتمند قیمت‌گذاری می‌کنند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، عباس شاکری، استاد اقتصاد گفت: اقتصاد مجموعه‌ای از نظریات در حال تحول است و نمی‌توان آن را به چند مکتب ثابت و جدال‌های ساده تقلیل داد. اقتصاد نظریاتی است که پشت سر هم می‌آیند، تحول ایجاد می‌کنند و زاویه‌های تازه می‌سازند. هیچ‌کس نمی‌تواند مدعی شود صرفاً پیرو یک مکتب اقتصادی است.
او با انتقاد از رواج اظهار نظرهای فراگیر و غیرعلمی در جامعه افزود: آسان‌ترین کار در ایران اظهار نظر اقتصادی است؛ از معلم گرفته تا مقامات. تا زمانی که نظریات را خوب نخوانیم و مفاهیم را درست نفهمیم، هر اظهارنظری چیزی جز بازی با الفاظ نیست.
رئیس پیشین دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی با اشاره به سوءبرداشت‌های رایج درباره نئولیبرالیسم و لیبرالیسم گفت: بسیاری از اتفاقات 35 سال اخیر هیچ ربطی به نئولیبرالیسم ندارد. حتی اصول اولیه این مکاتب نیز رعایت نشده است. ما مفاهیم را ساده کردیم و هر سیاستی را به یک برچسب نسبت دادیم.
به گفته او، اقتصاد بازار نیز در ایران به‌اشتباه فهم شده است: در اقتصاد بازار، قیمت‌ها نتیجه رقابت و نیروهای بی‌نام و بنیادی‌اند. اما در ایران هر چیزی را رها کردیم، اسمش را بازار گذاشتیم، در حالی که پشت صحنه انحصارات عجیب، مافیاها و ذی‌نفعان قدرتمند قیمت‌گذاری می‌کنند.
شاکری در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به تجربه دهه 60 گفت: در جنگ مسائل ساده‌سازی نمی‌شد. با 7 تا 8 میلیارد دلار درآمد ارزی، هیچ‌کس کمبود جدی در کالاهای اساسی احساس نکرد. به عدالت و معیشت مردم توجه واقعی می‌شد.
وی سپس با اشاره به سیاست‌های دهه 70، نمونه‌هایی از خلق نقدینگی ناشی از بی‌توجهی به «کارکرد چهارم پول» را توضیح داد و گفت: حدود
10 هزار میلیارد تومان نقدینگی بین سال‌های 72 تا 76 فقط از محل نادرستی در نحوه تسویه بدهی‌های خارجی و بی‌توجهی به معیار پرداخت‌های آتی ایجاد شد.
شاکری تحریم‌ها را «واقعیت» دانست اما تأکید کرد که پیامدهای اصلی امروز اقتصاد ایران تنها ناشی از تحریم نیست: از سال 1390 تا امروز کیک اقتصاد بزرگ‌تر شده اما قدرت خرید مردم به یک‌چهارم رسیده است. این یعنی یک جابه‌جایی عظیم ثروت رخ داده؛ ثروت به دست عده‌ای محدود منتقل شده و این مسئله کل نظام اجتماعی را تهدید می‌کند.
این استاد اقتصاد با اشاره به استناد مکرر برخی مقامات به برنامه‌های صندوق بین‌المللی پول گفت: صندوق ده شرط می‌گذارد؛ از شفافیت تا انضباط و حکمرانی قانون. ما هیچ‌کدام را اجرا نکردیم و فقط رهاسازی کردیم. این قطار از ابتدا ریل اشتباه رفت.