کاهش تولید مرغ در ماه‌های آینده به دلیل کمبود نهاده
در حالی‌که بازار نهاده‌های دامی بیش از یک ماه است با کمبود شدید روبه‌رو است، مرغداران می‌گویند بسیاری از واحدهای تولیدی، جوجه‌ریزی را متوقف کرده‌اند.
بازار محصولات پروتئینی کشور این روزها حال خوشی ندارد. افزایش دوباره قیمت گوشت مرغ، تخم‌مرغ و لبنیات در حالی رخ داده که تولیدکنندگان علت اصلی آن را کمبود و گرانی نهاده‌های دامی می‌دانند؛ نهاده‌هایی که بیش از ۷۰ درصد هزینه تولید این محصولات را تشکیل می‌دهد و نبود یا گرانی آن می‌تواند زنجیره تولید را مختل کند.
گزارش از مرغداران نشان می‌دهد که نهاده‌هایی همچون ذرت و کنجاله سویا در بازار به‌سختی پیدا می‌شود و در صورت وجود، قیمت آن چند برابر نرخ مصوب است. این وضعیت موجب شده مرغداران، دامداران و حتی کارخانه‌های خوراک دام با بحران جدی مواجه شوند.
پاییز سخت مرغداران
هادی حسینی؛ مرغدار زنجانی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس گفت: «نهاده در بازار بیش از یک ماه است که پیدا نمی‌شود و مجبوریم از بازار آزاد خرید کنیم. سویا را که باید ۲۱ هزار تومان بخریم، حالا ۴۰ هزار تومان می‌خریم و ذرت ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومانی را ۲۵ هزار تومان. با این قیمت‌ها تولید دیگر صرفه ندارد.»
وی افزود: «مرغ در بازار فعلی، مربوط به جوجه‌ریزی ۴۵ روز پیش است اما از دو هفته گذشته به دلیل نبود نهاده، بسیاری از مرغداران جوجه‌ریزی نکرده‌اند و اثرات این موضوع حدود یک ماه دیگر به وضوح در بازار دیده خواهد شد.»
به گفته این مرغدار، «تعدادی از کارخانه‌های خوراک دام نیز به دلیل نبود مواد اولیه تعطیل شده‌اند و ادامه این وضعیت می‌تواند تولید را به‌شدت کاهش دهد. اگر نهاده به موقع تأمین نشود باید منتظر افزایش شدید قیمت مرغ و تخم‌مرغ در هفته‌های آینده باشیم. امکان خرید از سامانه بازارگاه وزارت جهاد کشاورزی هم وجود ندارد و سامانه‌شان بسته است.»
نیاز به تأمین نهاده
کارشناسان اقتصادی هم تأیید می‌کنند که تأخیر در تأمین و توزیع نهاده‌های دامی، زنجیره تولید را دچار اختلال کرده است. گزارش‌ها از بنادر جنوبی کشور حاکی است که مقادیر زیادی از نهاده‌های وارداتی به دلیل مشکلات ارزی و بروکراسی اداری در انبارها مانده و هنوز ترخیص نشده است.
یک کارشناس حوزه کشاورزی گفت: «هرگونه وقفه در تأمین نهاده بلافاصله به قیمت تمام‌شده محصولات پروتئینی منتقل می‌شود. وقتی ۷۰ درصد هزینه تولید مربوط به خوراک است، افزایش نرخ ذرت و سویا به‌طور مستقیم خود را در قیمت مرغ، تخم‌مرغ و لبنیات نشان می‌دهد.»
در حال حاضر قیمت هر کیلوگرم مرغ در بازار آزاد از مرز 150 هزار تومان گذشته و هر شانه تخم‌مرغ نیز به بیش از 190 هزار تومان رسیده است. لبنیات نیز بین ۱۵ تا ۳۰ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است.
تولیدکنندگان می‌گویند برای کنترل بازار، دولت باید هرچه سریع‌تر نهاده‌های دامی را تأمین و به‌صورت عادلانه توزیع کند تا از تعطیلی بیشتر واحدهای تولیدی و کمبود کالا در ماه‌های آینده جلوگیری شود. البته برخی معتقدند مدیریت فعلی وزارت جهاد کشاورزی، به دلیل غلبه رویکرد تجاری بر تولیدی، توان رفع مشکل را ندارد. مشکل نهاده‌ها حالا به‌عنوان مهم‌ترین عامل گرانی محصولات پروتئینی شناخته می‌شود که اگر به موقع مدیریت نشود می‌تواند بازار مواد غذایی کشور را در هفته‌های آینده با شوک قیمتی جدیدی مواجه کند.