اظهارات عجیب رئیس سازمان توسعه تجارت درباره رها کردن بازار ارز در اوج جنگ اقتصادی
رئیس سازمان توسعه تجارت با انتقاد از سیاست پیمان‌سپاری ارزی، تأکید کرد این سیاست در کنترل نرخ ارز نقشی نداشته و حتی مانع رشد صادرات شده است. اظهاراتی که با واکنش شدید برخی کارشناسان و فعالان اقتصادی مواجه شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، «علیرضا دهقان‌دهنوی» رئیس سازمان توسعه تجارت، در نشست اخیر خود در اتاق بازرگانی با انتقاد از اجرای هفت‌ساله پیمان‌سپاری ارزی گفت: در این سال‌ها که قانون پیمان‌سپاری اجرا شد، نرخ ارز از چهار تا پنج هزار تومان به چندین برابر افزایش یافت.
آیا واقعاً پیمان‌سپاری توانسته نرخ ارز را کنترل کند؟ (که با تشویق حضار همراه شد). دولتی‌ها معمولاً می‌گویند اگر ما نبودیم اوضاع بدتر می‌شد اما من معتقدم اگر پیمان‌سپاری ارزی نبود، اوضاع بهتر می‌شد و صادرات هم رشد می‌کرد. وی در بخش دیگری از سخنانش بر ضرورت کاهش مداخله دولت در بازار تأکید کرد و گفت: باید یک بار هم برعکس عمل کنیم و دولت دخالت نکند تا بازار مسیر خود را طی کند. تاکنون سیاست‌های سختگیرانه جواب نداده است. مثل کسی که سه هندوانه را با هم برمی‌دارد و طبیعی است به نتیجه نمی‌رسد.
رئیس سازمان توسعه تجارت ایران گفت: راه‌حل اساسی کنار گذاشتن پیمان‌سپاری ارزی و ریسک‌زدایی از بازار ارز است. حتی با وجود شرایط جنگ اقتصادی و تحریم‌ها، دقیقاً به همین دلیل باید این سیاست اصلاح شود، زیرا ادامه آن به بهبود اوضاع منجر نخواهد شد.
اما این اظهارات با واکنش‌های تند برخی فعالان اقتصادی و کارشناسان روبه‌رو شد. این منتقدان می‌گویند دهقان‌دهنوی در حالی مدعی ناکارآمدی پیمان‌سپاری ارزی است که خود در جلسات کلیدی کارگروه بازگشت ارز حاصل از صادرات شرکت نکرده و صرفاً به انتقاد پرداخته است.
یک مقام مطلع اقتصادی هم در این زمینه تأکید کرد: از آذر 1401 تاکنون، بیش از یک سال است که کارگروه بازگشت ارز به‌طور منظم ماهانه یا دو بار در ماه تشکیل جلسه داده، اما رئیس سازمان توسعه تجارت حتی در یک جلسه نیز حضور نداشته است.
به گفته وی، عملکرد رئیس سازمان توسعه تجارت در حوزه کارت‌های بازرگانی نیز محل انتقاد جدی است: در این دوره تعداد کارت‌های بازرگانی به 43 هزار فقره رسیده که بخش عمده آن کارت‌های اجاره‌ای و یک‌بارمصرف است. این یعنی تخریب مقررات به‌جای اصلاح آن.
منتقدان همچنین معتقدند که مخالفت دهقان‌دهنوی با پیمان‌سپاری ارزی در عمل به معنای باقی ماندن ارز صادراتی در خارج از کشور است.
«حسن حسن‌خانی» کارشناس اقتصادی هم در این باره گفت: تجربه سال‌های 97 و 98 نشان می‌دهد هرگاه بازگشت ارز صادراتی تقویت شد، تلاطمات ارزی کاهش یافت و بالعکس، عدم بازگشت ارز به جهش‌های ارزی و بحران در اقتصاد منجر شد. پیمان‌سپاری در شرایط تحریم مهم‌ترین ابزار تأمین نیازهای ارزی کشور است.
این کارشناس افزود: وقتی دهقان‌دهنوی می‌گوید پیمان‌سپاری ارز بد است، معنایش این است که منابع ارزی کشور در خارج باقی بماند. به‌نظر می‌رسد چنین اظهاراتی از ناآگاهی نسبت به مختصات اقتصاد ایران است.