شروع یک زندگی با پرداخت بهنگام وام ازدواج
بخش دوم
آمارها نشان می‌دهد جمعیت ایران بدون جنگ و کشتار در حال کاهش و تحدید است. جمعیت از عوامل قدرت کشورها محسوب می‌شود و بر همین اساس بسیاری از دولت‌‌ها با نظر داشتن به اهمیت این موضوع سیاست‌‌های جمعیتی خود را بر اساس حفظ این نقطه قوت تنظیم می‌کنند و چه موضوعی مهم‌تر از امر مقدس ازدواج می‌تواند زمینه را برای فرزندآوری و رشد جمعیت فراهم کند. موضوعی که ایجاد تسهیلات برای فراهم شدن مقدمات آن بارهاوبارها از سوی دلسوزان نظام و رهبر معظم انقلاب مورد تأکید قرار گرفته است، اما با وجود تصویب لوایح و قوانین مربوطه یکی از جدی‌ترین چالش‌ها در حوزه جوانان، هنوز صف طولانی دریافت وام ازدواج است.
مطابق بررسی‌های روزنامه کیهان که در ستون خبر ویژه آورده شده و بر اساس آمارهای داده شده، ازدواج در سال ١٤۰۳ به ٤٧٠ هزار نفر کاهش یافته است که طی ۲۸ سال گذشته این آمار بی‌سابقه بوده است. بر اساس آخرین آمارها، رشد جمعیت کشورمان به ۷۲ صدم درصد رسیده است که کمترین میزان رشد جمعیت در کشورهای غرب آسیا است.
با این روند، ۲۰ سال دیگر میزان تولد و مرگ در کشور برابر خواهد بود. به گفته علیرضا رئیسی معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سال ۱۴۸۰ جمعیت ایران به ۴۲ میلیون نفر می‌رسد که نیمی از آنها سالمند خواهند بود.
از طرفی بر اساس گزارش بانک مرکزی از آمار پرداخت وام ازدواج و فرزندآوری، در سال ۱۴۰۳،
۶۱۵ هزار و ۶۹۳ هزار فقره تسهیلات ازدواج به متقاضیان واجد شرایط اختصاص‌یافته بوده است.
هرچند این رقم و تعداد رشد ۳۰درصدی را نسبت به سال قبل داشته، اما بررسی‌ها نشان می‌دهند در همین سال، ۱۵۷ هزار نفر کمتر تسهیلات ازدواج دریافت کرده‌اند و این به آن مفهوم است که یا ازدواج آنها با تأخیر حداقل یک‌ساله انجام شده است و یا انگیزه آنها برای فرزندآوری را کاهش داده است و به کاهش جمعیت کمک کرده است.
از سوی دیگر در سال ۱۴۰۳ میزان پرداخت وام فرزندآوری نیز با رشدی ۶درصدی نسبت به سال ۱۴۰۲ به رقم ۴۸ هزار و ۸۱۰ میلیارد تومان رسید. با وجود این، تعداد افرادی که این تسهیلات را دریافت کرده بودند نیز کاهشی ۱۵۱ هزار نفری پیدا کرد. این دست‌فرمان حرکت کردن برای آینده کشور بسیار خطرناک است و هرچه زودتر باید یک فکر اساسی کرد تا از این بحران کشور نجات پیدا کند.
انتظار جوانان در صف انتظار وام ازدواج!
به نقل از ایسنا، ارسلان محمدی، کارشناس اقتصادی می‌گوید: «مسئله وام ازدواج جوانان از محل منابع بانکی معین شده است و بسیاری از جوانان برای تشکیل زندگی در انتظار این وام هستند و صف‌های طولانی پرداخت وام ازدواج در کنار حجم بالای انحرافات در خلق پول غیرمولد شبکه بانکی نشان از این دارد که عزمی جدی در نظارت بر نحوه خلق پول شبکه بانکی وجود ندارد و باید در دولت چهاردهم مسیر این تعارضات منافع که برای کارمندان، زیرمجموعه‌های بانک‌های خصوصی اعتبار است، ولی مردم و جوانان باید در صف انتظار وام ازدواج بمانند، جمع بشود.»
وی در رابطه با اهمیت تسهیلات خرد اعطائی حاکمیت در قبال ازدواج و فرزندآوری عنوان می‌کند: «برای شروع زندگی، مسئله مربوط به وام‌های قرض‌الحسنه با اقساط بلندمدت بسیار مهم هستند و از همین‌رو نیز این تسهیلات خرد نیاز بسیاری از جوانان را در برهه اولیه زندگی مشترک برطرف می‌کنند و حاکمیت نیز با همین نیت به سمت اعطای وام ازدواج و همچنین در مرحله‌های بعدی به سراغ وام فرزندآوری رفته است. این تسهیلات خرد اعطائی از طرف حاکمیت برای ازدواج یا فرزندآوری از نظر کمک‌های مالی مورد نیاز برای شروع یک زندگی جدید مهم است و باید بموقع و بهنگام پرداخت گردد.»
اعطای وام به بخش‌های غیرمولد!
این کارشناس اقتصادی با اشاره به صف بلند ایجاد شده در شبکه بانکی برای پرداخت تسهیلات ازدواج اظهار می‌دارد: «متأسفانه صف طولانی برای دریافت وام ازدواج و وام فرزندآوری تشکیل شده است. دلیل اصلی آن نیز شبکه بانکی هستند که وام‌های قرض‌الحسنه خود را به جای تخصیص برای نیاز‌های ضروری مردم، به سمت پرداخت وام‌های با بهره کم به بخش‌های غیرمولد و همچنین زیرمجموعه‌های خود اعطا می‌کنند و بدین‌شکل منابع و اعتبارات بانکی را به یک وضعیت خلق پول غیرمولد تبدیل کرده است که نه‌تنها تأمین مالی تولید نمی‌شود بلکه نیاز خانوار را نیز تحت‌تأثیر قرار داده است و شاهد عدم پرداخت وام ازدواج به جوانان هستیم.»
وی در ادامه می‌افزاید: «نظام بانکی کشور دارای قدرت خلق پول از هیچ هست و هر ساله حجم بالایی از منابع را به تشخیص خود و با خلق پول به بخش‌هایی تخصیص می‌دهد. از طرفی جامعه و حاکمیت که این قدرت خلق پول را در اختیار شبکه بانکی قرار داده است؛ انتظار دارند این قدرت خلق پول در مسیر اولویت‌های جامعه استفاده شود و به چنین بخش‌هایی بیشترین تسهیلات پرداخت شود، ولی در کمال تعجب مشاهده می‌شود که شبکه بانکی بیشترین میزان وام پرداختی خود را به بخش‌های غیرمولد نظیر بازرگانی و تجارت و همچنین زیرمجموعه‌ها و کارکنان خود پرداخت می‌کند.
این کارشناس اقتصادی در ادامه با اشاره به حجم بالای پرداختی وام‌ها و تسهیلات به کارکنان شبکه بانکی می‌گوید: «طبق گزارش‌های اعلامی خود شبکه بانکی، فقط اصل تسهیلات پرداختی بانک‌ها به کارکنان خودشان در سال گذشته بیش از
۱۶۵ هزار میلیارد تومان بوده است که به جای اینکه به بخش مولد اقتصاد یا جوانان جهت وام ازدواج تعلق گیرد؛ تنها به یک درصد جمعیت کشور که همین کارمندان شبکه بانکی هستند؛ تعلق گرفته است و جای سؤال دارد که چگونه چنین قدرت خلق پولی را بدون نظارت کافی و تکالیف قانونی جهت هدایت آن به نفع جامعه و تولید کشور به بانک‌های خصوصی دادیم.»
محمدی در پایان تأکید می‌کند: «مسئله وام ازدواج جوانان از محل منابع بانکی معین شده است و بسیاری از جوانان برای تشکیل زندگی در انتظار این وام هستند و صف‌های طولانی پرداخت وام ازدواج در کنار حجم بالای انحرافات در خلق پول غیرمولد شبکه بانکی نشان از این دارد که عزمی جدی در نظارت بر نحوه خلق پول شبکه بانکی وجود ندارد و باید در دولت چهاردهم مسیر این تعارضات منافع که برای کارمندان، زیرمجموعه‌های بانک‌های خصوصی اعتبار است، ولی مردم و جوانان باید در صف انتظار وام ازدواج بمانند؛ جمع بشود.»
وضعیت هشداردهنده جامعه در مورد ازدواج
کشور ما به عنوان یک کشور در حال توسعه به‌حساب می‌آید و به دنبال صنعتی شدن جوامع، جنبه‌های گوناگون زندگی فردی و اجتماعی دستخوش تغییرات و تحولات شده است. تحت‌تأثیر دگرگونی در شرایط اجتماعی، تغییرات عمده‌ای در جنبه‌های اجتماعی نظیر موضوع ازدواج نیز پدیدار گشته است.
در کل می‌توان گفت جوامع پیشرفته با موضوعاتی مانند بالا رفتن سن ازدواج تمایل به‌مجرد ماندن و... رو‌به‌رو هستند.
تغییر ساختار جوامع از شکل سنتی به مدرن نیز تحولاتی را در جوامع اصیل و سنتی نظیر ایران اسلامی فراهم آورده است و گاهی مشاهده می‌شود، ارزش‌ها و هنجارهای شرقی تحت‌تأثیر و نفوذ فرهنگ غرب قرار گرفته، بها دادن بیش از حد به تمایلات فردی، آمال و آرزوها در حال گسترش است.
در ایران اسلامی نیز با وجود سرمایه‌گذاری دشمن بر نفوذ نرم فرهنگی میان خانواده‌ها و جوانان، هنوز شاهد پایبندی جوانان به ارزش‌های والا و ناب اسلامی هستیم که یکی از آنها و شاید مهم‌ترین‌شان امر مقدس ازدواج و فرزندآوری است.
در همین رابطه می‌توان به تأکیدات مکرر رهبر معظم انقلاب اشاره کرد. ایشان در تاریخ 22/4/1399 در ارتباط تصویری با نمایندگان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی می‌فرمایند: «در مقوله مسائل اجتماعی و غیره... مسئله فرزندآوری و مسئله نسل بسیار مهم است؛ این موضوعی است که بنده بارها در این چند سال اخیر تکیه کرده‌ام و تأکید کرده‌ام، ولی متأسفانه حالا که انسان نتایج را نگاه می‌کند، معلوم می‌شود که خیلی این تأکیدها تأثیر زیادی نداشته. اینها احتیاج دارد به قانون، احتیاج دارد به دنبال‌گیری جدی دستگاه‌های اجرائی و باید به جد مسئله فرزندآوری را مهم دانست و از پیری جمعیت ترسید. حالا خارجی‌ها را کار نداریم؛ دشمن، دشمن است؛ امّا بعضی کج‌سلیقگی‌ها را متأسفانه آدم در داخل مشاهده می‌کند - یک جایی خواندم - که می‌گویند: «آقا! پیری جمعیت اشکالی ندارد!» چطور اشکالی ندارد؟ یکی از پُرفایده‌ترین ثروت‌های یک کشور، جمعیت جوان در یک کشور است که ما بحمدالله از اوایل انقلاب تا امروز برخوردار بوده‌ایم و اگر بنا باشد بعداً برخوردار نباشیم، یقیناً عقب خواهیم
ماند.»
و در بیانات دیگری در سخنرانی نوروزی سال 1399 خطاب به ملت ایران می‌گویند: «قوی شدن کشور جزو هدف‌های ما است. این هم از خطوطِ اصلیِ نسخه بعثت است؛ این هم از بعثت گرفته شده؛ این هم از قرآن گرفته شده. قرآن می‌فرماید که «وَ اَعِدّوا لَهُم مَااستَطَعتُم مِن قُوَه»؛ هرچه می‌توانید قوت را زیاد کنید. حالا این قوّت در وهله اول، در نگاه اول، ممکن است قوّت نظامی به نظر برسد، لکن ظاهراً خیلی وسیع‌تر از دامنه قوت نظامی است. ابعاد قوت ابعاد وسیعی است؛ ابعاد اقتصادی دارد، قوت اقتصادی، قوت علمی، قوت فرهنگی، قوّت سیاسی - که زمینه‌سازِ قوت سیاسی، استقلالِ سیاسی است - و قوت تبلیغی. با گذشت زمان، عرصه‌های دیگری برای تقویت کشور و ملت به‌وجود می‌آید. فرض کنید امروز حفظِ جمعیتِ جوانِ کشور یکی از ابزارهای قوت است؛ اینکه بنده زیاد روی موالید تکیه می‌کنم، به‌خاطر این است. کشور ما امروز کشور جوانی است؛ اگر چنانچه موالید در این کشور به‌قدر لازم و به‌قدر کافی تولید نشوند - که الان به‌قدر کافی نیست - چند صباح دیگر، چند سال دیگر نسل جوان در کشور کمیاب خواهد شد. آن وقت کشوری که در آن جوان کم است، پیشرفتش هم کم است. یکی از ابزارهای قدرت حفظ اکثریّت جوان در جامعه است.»
قوانین اجرا می‌طلبد نه نسخه‌های خطی
بر همین اساس می‌توان گفت عدم توجه مسئولان به شیوه‌مند کردن این ارتباط، جامعه را با مشکلات فراوانی مواجه خواهد کرد. تبعات روزافزون بالا رفتن سن ازدواج که موجب پیدایش بسیاری از آسیب‌های فردی، اجتماعی و مشکلات رفتاری خواهد شد، دست‌اندرکاران را بر آن می‌دارد تا در جهت و رفع موانع و معضلات ازدواج جوانان شتاب کرده در رفع موانع و ساماندهی آن مبادرت ورزند. اگرچه فرهنگ‌سازی برای ازدواج آسان و پرهیز از سنت‌ها و رسوم رایج غلط مبتنی بر اسراف می‌تواند نقش مهمی در رواج ازدواج آسان داشته باشد؛ اما در شرایط اقتصادی کنونی مقوله مسکن و اشتغال می‌تواند خانواده‌های نوپا را دچار ترس و تهدید کرده یا رغبت جوانان را به تشکیل خانواده تحت‌تأثیر قرار دهد و این مهم می‌طلبد مسئولان مسئولانه‌تر و متعهدتر عمل کرده قوانین و لوایح را اجرائی‌تر کنند.