تغییرات گسترده در کابینه زلنسکی همزمان با اولتیماتوم 50 روزه ترامپ به پوتین

سرویس خارجی-
همزمان با تغییر ناگهانی رویکرد ترامپ درباره جنگ اوکراین و اعلام «اولتیماتوم 50 روزه به پوتین» گزارش‌ها از تغییرات گسترده در کابینه زلنسکی حکایت دارد. منابع اوکراینی حتی گفته‌اند زلنسکی و اعضای هیئت دولت به «مکان امن» منتقل می‌شوند!
رصد تحولات منطقه شرق اروپا به خوبی نشان می‌دهد که جنگ اوکراین آبستن حوادث بسیار سرنوشت‌سازی است که می‌تواند مسیر جنگ یا حتی نتیجه جنگ را رقم بزند. مهم‌ترین این تحولات از هفته گذشته و به دنبال تماس تلفنی پوتین و ترامپ رخ داد. ترامپ پس از این تماس تلفنی مدعی شد که پوتین قصد ندارد در جنگ اوکراین کوتاه بیاید بنابراین آمریکا تصمیم گرفته است ارسال تسلیحات به کی‌یف را از سر بگیرد. ترامپ پیش‌تر اعلام کرده بود که برای پایان دادن به این جنگ و عمل به وعده‌های خود، کمک‌های مالی و نظامی به اوکراین را که در دوره «جو بایدن» رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا در جریان بوده است، قطع خواهد کرد. 
ترامپ روز دوشنبه نیز در دیدار با دبیرکل ناتو در کاخ‌سفید با اعلام یک اولتیماتوم تهدید کرد در صورتی که «پوتین ظرف ۵۰ روز به جنگ پایان ندهد، روسیه را مشمول تحریم‌های ثانویه ۱۰۰درصدی خواهد کرد.» رئیس‌جمهور آمریکا همچنین اعلام کرد که موشک‌های پدافند هوائی پاتریوت بیشتر و تسلیحات تهاجمی‌ به هزینه‌ اروپایی‌ها به خواهد داد. دونالد ترامپ، گفت: پوتین باید اقتصاد و کشورش را نجات دهد. پوتین آدم سرسختی است. او خیلی‌ها را فریب داد. کلینتون، بوش، اوباما، بایدن، اما من را نه! آمریکا همچنان به صلح پایدار در اوکراین علاقه‌مند است! توافق درباره اوکراین باید خیلی وقت پیش حاصل می‌شد، اما همچنان در مرحله بررسی است... توافق با اروپا بر سر ارسال سلاح به کی‌یف فرصتی برای صلح در اوکراین را فراهم خواهد کرد!»
«دونالد ترامپ، ولودیمیر زلنسکی را به تشدید حملات به عمق خاک روسیه تشویق کرده و حتی از او پرسیده که در صورت تأمین تسلیحات دوربرد از سوی آمریکا، آیا می‌تواند مسکو را هدف قرار دهد». این روایتی است که روزنامه انگلیسی فایننشال‌تایمز در گزارش دیروز خود به نقل از منابع مطلع از تماس تلفنی این دو رئیس‌جمهور در روز چهارم ژوئیه (۱۳ تیر) نقل کرده است؛ که نشان‌دهنده تغییری چشمگیر در موضع ترامپ نسبت به جنگ روسیه و وعده‌ کارزار انتخاباتی‌اش مبنی بر پایان دادن به مداخله آمریکا در منازعات خارجی و پایان دادن یک‌روزه جنگ بین مسکو و کی‌یف است. به گفته دو منبع مطلع، ترامپ در این تماس از زلنسکی پرسیده «ولودیمیر، می‌توانی مسکو را بزنی؟... سنت‌پترزبورگ را هم می‌توانی بزنی؟» و زلنسکی پاسخ داده «قطعاً. اگر سلاح‌ها را بدهید، می‌توانیم». ترامپ در ادامه از این ایده حمایت کرده و این راهبرد را راهی برای «احساس درد» روس‌ها و وادار کردن کرملین به حضور بر سر میز مذاکره دانسته است. همزمان گزارش‌ها حاکی است ترامپ با ارسال موشک‌های دوربرد نیز به کی‌یف موافقت کرده است مسئله‌ای که می‌تواند واکنش شدید روسیه را در پی داشته باشد. 
چرا ترامپ رویکرد خود را تغییر داد؟
به گفته کارشناسان رویکرد جدید ترامپ در اوکراین بازگشت به سیاست قبلی وی یعنی تحمیل آتش‌بس از طریق قدرت است اما در مورد روسیه بعید است که این سیاست یعنی تحمیل هزینه‌های شدید به روسیه جواب بدهد چرا که تنها حربه در دست ترامپ در مقابل روسیه ارسال سلاح به کی‌یف و تحریم بیشتر است که ناکارآمدی هر دو ابزار در طول سه سال گذشته ثابت شده و این دو ابزار نتوانسته روسیه را وادار به پذیرش آتش‌بس پیش از دستیابی به اهداف خود کند. البته برخی از کارشناسان نیز نظر دیگری درباره دلایل این تغییر رویکرد دارند نشریه آمریکایی آتلانتیک درباره تغییر رویکرد ترامپ نوشته است: شواهد نشان می‌دهد که اقدامات اخیر ترامپ در قبال جنگ اوکراین نه از سر تغییر راهبرد، بلکه ناشی از احساس تحقیر شخصی او از سوی رئیس‌جمهور روسیه بوده است. این نشریه می‌نویسد: احترام همیشگی ترامپ به پوتین یکی از ویژگی‌های سیاست خارجی او در سال‌های گذشته بوده، اما به‌گفته ۲ مقام کاخ‌سفید و ۲ مشاور نزدیک به ترامپ که به‌صورت ناشناس صحبت کرده‌اند، این رابطه اکنون دچار تنش شده است. آنها گفته‌اند که ترامپ در حال حاضر نه به‌خاطر همدردی با اوکراین یا اعتقاد به اتحادهای فراآتلانتیکی، بلکه به‌خاطر نادیده گرفته‌شدن از سوی پوتین احساس ضعف و تحقیر می‌کند.
در این مقاله آمده است که ترامپ در ابتدا تصور می‌کرد می‌تواند در مدت ۲۴ساعت میان روسیه و اوکراین صلح برقرار کند، چراکه رابطه شخصی خوبی با پوتین دارد. او حتی تصور می‌کرد که می‌تواند از این فرصت برای برقراری روابط اقتصادی جدید میان واشنگتن و مسکو استفاده کرده و یک اجلاس صلح باشکوه برگزار کند. اما به ‌نوشته آتلانتیک، هیچ‌یک از این تلاش‌ها به نتیجه نرسید و حتی مذاکرات غیررسمی به واسطه «استیو ویتکاف» نیز ناکام ماند. در عین حال، برخی کارشناسان ازجمله «مارک پولیمروپولوس» مأمور پیشین سازمان سیا، هشدار داده‌اند که اروپا نباید این چرخش را دائمی بداند. او گفته است: «آیا ترامپ طرفدار اوکراین شده؟ اصلاً. اروپا باید همچنان با فرض غیرقابل اعتماد بودن آمریکا برنامه‌ریزی کند، چون ترامپ هر لحظه ممکن است نظرش را تغییر دهد.
تغییرات گسترده در کابینه زلنسکی
همزمان با این تحولات گزارش‌ها حاکی است زلنسکی تغییر و تحولات گسترده‌ای نیز در دولت اوکراین انجام داده است که دولت وی با این تغییر رویکرد از سوی ترامپ بیشتر هماهنگ شود. در همین راستا زلنسکی «دنیس شمیهال»، نخست‌وزیر باسابقه این کشور را به عنوان وزیر دفاع جدید معرفی کرد؛ اقدامی که بخشی از بازسازی گسترده در کابینه او محسوب می‌شود و انتظار می‌رود این هفته به تصویب پارلمان برسد.
به گزارش فارس، زلنسکی در سخنرانی ویدیویی دوشنبه‌شب خود با تمجید از تجربه او در «مدیریت منابع محدود» اوکراین گفت که این تجربه در مسئولیت جدیدش بسیار ارزشمند خواهد بود. زلنسکی همچنین «یولیا سویریدنکو»، معاون نخست‌وزیر و وزیر اقتصاد را به عنوان گزینه پیشنهادی برای جانشینی «شمیهال» در مقام نخست‌وزیری معرفی کرده است. «اسویریدنکو» ۳۹ساله که به میانجیگری توافق منابع معدنی با آمریکا شناخته می‌شود، اعلام کرده که به‌زودی کابینه پیشنهادی و برنامه دولت خود را ارائه خواهد کرد. رستم عمروف، وزیر دفاع برکنارشده که هدایت هیئت اوکراینی در مذاکرات صلح اسلامبول با روسیه را برعهده داشت، به گفته زلنسکی، اصلی‌ترین گزینه برای تصدی سفارت اوکراین در آمریکا است. زلنسکی در دیدار با عمروف گفت که «به فردی نیاز داریم که قوی باشد و در متن اصلی‌ترین موضوع یعنی تقویت اوکراین از طریق تسلیحات بیشتر از هر چیز دیگر قرار بگیرد». همزمان یک منبع اوکراینی از زمینه‌سازی برای انتقال رئیس‌جمهور و اعضای دولت اوکراین به مکان امن در غرب کشور خبر داد. براساس این گزارش، اعضای دولت زلنسکی نیز قصد دارند به مکان امن بروند.
واکنش روسیه 
گزارش‌ها از روسیه حاکی است مقامات این کشور اولتیماتوم ترامپ را یکصدا رد کرده‌اند. معاون رئیس شورای امنیت روسیه در این‌باره گفت: اظهارات رئیس‌جمهور آمریکا درباره وضع تحریم‌های صددرصدی علیه مسکو یک «اولتیماتوم نمایشی» برای روسیه است که اهمیتی به آن نمی‌دهد. به گزارش ایسنا، دیمیتری مدودف، در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر) نوشت:‌ «دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور روسیه یک اولتیماتوم نمایشی برای کرملین صادر کرده است. جهان بابت این اولتیماتوم منتظر پیامدهاست. اروپای متخاصم ناراضی است. روسیه اما اهمیتی نمی‌دهد». سخنگوی کرملین «دیمیتری پسکوف» نیز اعلام کرد که اظهارات اخیر دونالد ترامپ، درباره روسیه «بسیار جدی» تلقی می‌شود و مسکو برای بررسی و تحلیل دقیق این مواضع به زمان نیاز دارد.