ریچارد نفیو معمار تحریمهای ایران:
ترامپ فرصت طلایی توافق با ایران را از دست ندهد
یکی از معماران تحریمهای ایران خواستار استفاده ترامپ از تسلطش بر حزب جمهوریخواه برای دستیابی به «توافق حتی ناقص» شد و افزود: «دولت ترامپ شاید فرصت طلایی برای دستیابی به توافق داشته باشد؛ باید از آن استفاده کند».
ریچارد نفیو، یکی از معماران تحریم علیه ایران معتقد است که آمریکا باید غنیسازی توسط ایران را بپذیرد و از «فرصت طلایی» برای توافق با ایران استفاده کند. وی یادداشتی مفصل در مجله «فارن افرز» با این عنوان منتشر کرد: «آیا یک توافق خوب با ایران ممکن است؟».
او نوشت: «به رغم سابقه دشمنی، تهران و واشنگتن از زمان بازگشت ترامپ به کاخ سفید، علاقه متقابل و مداومی به یک توافق نشان دادهاند. در طول چند دور مذاکره، دو طرف حتی چارچوبهای بالقوهای را ترسیم کردهاند. هر دو انگیزههای روشنی برای انجام یک توافق دارند».
به ادعای این مقام سابق آمریکایی، «دولت ترامپ میخواهد مقداری ثبات استراتژیک را به خاورمیانه بازگرداند و ترامپ شخصاً در تقویت تصویر خود به عنوان یک معاملهگر سرمایهگذاری میکند».
نفیو نوشت: «اما اگرچه ترامپ گفته است که میخواهد به سرعت به مسئله هستهای رسیدگی کند و اصرار دارد که توافق نزدیک است، اما مسائل اصلی دیرینه بین دو طرف احتمالاً این روند را مختل میکند. نگرانیهای ایالات متحده در مورد برنامه غنیسازی ایران و تأمین مالی گروههای نیابتی آن همچنان یک نقطه اختلاف خواهد بود. همچنین عدم تمایل ایران برای کاهش برنامه هستهای خود و نگرانیهایش در مورد دوام هرگونه توافق با توجه به اینکه ترامپ آخرین توافق را نقض کرد، همچنان محل اختلاف خواهد بود».
معمار تحریمهای ایران معتقد است: «برای ایران دشوار خواهد بود که بدون عبور از خطوط قرمز خود، به اندازه کافی امتیاز بدهد تا توافق هستهای برای ایالات متحده ارزشمند باشد».
او مدعی است: «توافقی که نظارت گستردهای بر سایتهای هستهای اعلام شده و اعلام نشده ایران اعمال کند و غنیسازی اورانیوم را در ازای برخی از لغو تحریمها محدود کند، میتواند مزایای برجام را دوباره به دست آورد».
معمار تحریمهای ایران با اشاره به برجام نوشت: «این توافق منتقدان زیادی داشت. بسیاری از تندروها به ویژه در حزب جمهوریخواه، استدلال میکردند که شکست این توافق در به عقب راندن پیشرفت هستهای ایران به این معنی است که تهرانِ صبور هنوز راهی برای دستیابی به بمب دارد. آنها میگفتند بهتر است واشنگتن زودتر، زمانی که اقتصاد ایران هنوز از تحریمهای تحت رهبری ایالات متحده در حال تکان خوردن است، با بحران هستهای مقابله کند تا اینکه پس از سالها کاهش تحریمها».
نفیو افزود: «خوشبختانه، عناصری از برجام هنوز هم میتوانند در توافق [جدید] اعمال شوند. مهمترین آنها ابزارهای شفافیت توافق اولیه هستند. اگرچه بخش عمدهای از بحثهای دیپلماتیک و عمومی در مورد یک توافق بر آینده برنامه غنیسازی ایران متمرکز شده است اما بازرسیهای بینالمللی، با استفاده از جدیدترین تکنیکها و تجهیزات، عنصر اساسی است که هر توافقی باید حول آن شکل بگیرد. ایران باید به آژانس بینالمللی انرژی اتمی دسترسی لازم برای ارزیابی اینکه آیا برنامه هستهای آن صلحآمیز است یا به سمت تولید سلاح میرود را بدهد. بدون بازرسیهای پیشرفته و شفافیت، هیچ توافقی دوام نخواهد آورد».
او معتقد است، «ایالات متحده باید اولویت خود را وادار کردن ایران به موافقت با شدیدترین رژیم بازرسیهای ممکن، چه در سایتهای اعلامشده و چه در سایتهای اعلامنشده، قرار دهد. اگر ایران به طور کامل به استانداردهای فعلی توافقنامه پادمانهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی عمل نکند و به پروتکل الحاقی پایبند نباشد، واشنگتن باید از این توافق خارج شود».
معمار تحریمها علیه ایران در غلط زیادی خواستار دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به مراکز نظامی ایران شد و گفت: «توافق [آتی با ایران] باید تهران را ملزم کند که به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اجازه دهد تا نحوه استفاده از تجهیزات و مواد هستهای ایران را تأیید کند، با این درک روشن که اگر بازرسان آژانس مانعی در کار خود ببینند، واشنگتن حق دارد توافق را لغو کند. این امر باید به صراحت شامل دسترسی به سایتهای نظامی نیز باشد».
نفیو نوشت: «پذیرش برخی از تغییرات باید برای ایران آسان باشد. در برجام، ایران اساساً موافقت کرد که با اصلاح رآکتور خود که قادر به تولید پلوتونیوم قابل استفاده در سلاح است، به هرگونه گزینه کوتاهمدت برای بمب پایان دهد و از هرگونه کار بازفرآوری سوخت مصرفشده خودداری کند».
او مدعی شد: «ایران میتواند با برچیدن کامل برنامه غنیسازی خود، مشروط به تأیید بینالمللی، به بقیه جهان اطمینان دهد که قصد ندارد مخفیانه سلاح بسازد، که این امر تشخیص پروژههای مخفی را آسانتر میکند».
نفیو آورده است: «در نهایت، واشنگتن ممکن است مجبور به پذیرش مقداری ریسک باشد. توافق بر سر غنیسازی اورانیوم همچنان برای دولت ترامپ و تهران هدفی حیاتی خواهد بود: ایالات متحده میتواند مقداری غنیسازی توسط ایران را بپذیرد و در عین حال محدودیتهای بیشتری را اعمال کند و ایران نیز میتواند این محدودیتها را بپذیرد، بدون اینکه این پذیرش به عنوان تسلیم کامل در برابر دشمن قسمخوردهاش تلقی شود».
وی با این ادعا که «ایران از لغو قابل توجه تحریمها سود زیادی خواهد برد»، افزود: «کاهش تحریمها، ظرفیت تولید ایران را افزایش میدهد و در عین حال آن را به روی سرمایهگذاری مالی و فناوری خارجی مورد نیاز برای خروج کشور از وضع بحرانی باز میکند».
نفیو نوشت: «ایالات متحده باید اصرار کند که توافق با ایران شامل محدودیتهایی بر صدور یا استقرار موشکها، پهپادها و سایر تجهیزات تهاجمی برد بلند تهران در خارج از قلمرو خود باشد. همچنین میتواند از ایران بخواهد که در امور داخلی سایر کشورهای منطقه دخالت نکند. ایران مطمئناً به چنین تعهدی احترام نخواهد گذاشت». او خواستار استفاده ترامپ از تسلطش بر حزب جمهوریخواه برای دستیابی به «توافق حتی ناقص» شد و افزود: «دولت او شاید فرصت طلایی برای دستیابی به توافق داشته باشد. باید از آن استفاده کند».
ترامپ: مذاکرات بسیار خوبی
با ایران انجام شده است
خبر دیگر اینکه، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا نیز روز گذشته در جمع خبرنگاران اعلام کرد که مذاکرات بسیار خوبی با ایران انجام شده است و اخبار مثبتی از مذاکرات میآید.
بر اساس گزارش هیل، وی اظهار کرد: اجازه بدهید ببینیم چه اتفاقی میافتد؛ اما من فکر میکنم ما میتوانیم اخبار خوبی از جانب ایران بشنویم.
پیش از اظهارات روز گذشته ترامپ، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه عاقبت مذاکرات وقتی معلوم میشود که حقوق مردم ایران تأمین شود، گفت: تکلیف موضوع غنیسازی از نظر ما روشن است.
تختروانچی: اگر آمریکا
بر غنیسازی صفر اصرار کند
مذاکرات به نتیجه نخواهد رسید
در عین حال مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه در مصاحبهای با هفتهنامه آلمانی اشپیگل ضمن انتقاد از مواضع متناقض آمریکا هشدار داد که ادامه رویکرد کنونی واشنگتن میتواند مذاکرات را با شکست مواجه کند.
تختروانچی تأکید کرد که غنیسازی اورانیوم برای مقاصد صلحآمیز برای ایران حائز اهمیت محوری است و غیرقابل مذاکره است. وی ابراز کرد: اگر آمریکا بر غنیسازی صفر اصرار کند، مذاکرات به نتیجه نخواهد رسید.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه افزود که تمایل آمریکا به رسانهای کردن مذاکرات، به اعتماد لازم برای پیشرفت گفتوگوها آسیب زده است.
تختروانچی تأکید کرد: برای ما مهم است که گفتوگوها در اتاق مذاکره باقی بمانند و در رسانهها انجام نشوند. اگر آمریکا بخواهد ما را از حقوقمان محروم کند البته با آن موافقت نخواهیم کرد.
وی با اشاره به امکان دستیابی به توافق، شرط ایران را روشن کرد: اگر آمریکا موضوعات غیرمرتبط را به میز نیاورد و از ارعاب دست بردارد شانس خوبی برای توافق وجود دارد. ایران به گفتوگو و تعامل بر اساس احترام متقابل اعتقاد دارد. هر گونه زورگویی یا تهدید برای ما غیرقابل قبول است. او هشدار داد که تهدیدات نظامی، از جمله اظهارات دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، میتواند به اقدامات متقابل ایران منجر شود.
گفتنی است، مذاکرات جاری که از 12آوریل 2025 در مسقط، عمان، آغاز شد، با هدف احیای برجام پیش میرفت. پس از دیدارهایی در رم و مسقط، نشانههایی از پیشرفت دیده شد، اما اختلافات بر سر میزان غنیسازی اورانیوم و لغو تحریمهای آمریکا همچنان حلنشده باقی مانده است.
لازم به ذکر است، جمهوری اسلامی ایران در این مذاکرات بر حفظ حقوق هستهای خود، از جمله غنیسازی اورانیوم برای مقاصد صلحآمیز، تأکید دارد و هرگونه فشار یا تهدید را مانعی برای پیشرفت گفتوگوها میداند. تهران خواستار مذاکراتی مبتنی بر احترام متقابل است و هشدار داده است که در صورت تشدید فشارها، اقدامات متقابلی مانند توقف همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در دستور کار قرار
خواهد گرفت.