رویترز:
جنگ تجاری ترامپ با دنیا چگونه نظم جهانی را واژگون می‌کند؟
سرویس خارجی-
«ترامپ که برای احیای اقتصادی آمریکا شعار «اول آمریکا» را برجسته کرده بود، اکنون در حال واژگون کردن نظم جهانی است.» این بخشی از گزارش جدید رویترز درباره تبعات جنگ تجاری آمریکا با کشورهای دنیاست.
ترامپ در صد روز نخست ریاست‌جمهوری خود با اقداماتی که در داخل و خارج آمریکا انجام داد تبدیل به منفورترین رئیس‌جمهور این کشور طی 80 سال گذشته شده است. ترامپ بهمن‌ماه گذشته با شعار «دوباره عظمت را به آمریکا برمی‌گردانیم» برای بار دوم وارد کاخ‌سفید شد اما طی این مدت با جنگ تعرفه‌ای که به راه انداخت، نه‌تنها اقتصاد آمریکا را احیا نکرد بلکه با تشدید این جنگ، شرکت‌های آمریکایی صدها میلیارد دلار ضرر کردند و بیش از 7تریلیون دلار نیز در بازار بورس آمریکا دود شد و به هوا رفت. کار به جایی رسید که صاحبان شرکت‌های بزرگ آمریکایی- به نوشته آکسیوس- در دیدار با ترامپ نسبت به «خطر بروز قحطی در آمریکا» هشدار دادند. نشریه اکونومیست هم در توصیف اقدامات 100 روز اول ترامپ نوشت: «او پیشاپیش آسیب‌های ماندگاری به آمریکا وارد کرده است... ترامپ به دنبال شکستن یا خم‌کردن قوانین از طریق طوفانی از دستورات اجرائی است اما این روند اگر کنترل نشود؛ می‌تواند به «استبداد» منجر شود....» سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی آمریکایی از این می‌ترسند که پیامدهای ناشی از این جنگ تعرفه‌ای، در کنار کسری بودجه‌های کنترل‌نشده و سیاست‌های ناکارآمد، به رکود بزرگ اقتصادی در آمریکا و سقوط دلار منجر شود.
نظم لیبرال در مسیر نابودی
آمریکا در طول دوران بعد از جنگ جهانی دوم به عنوان متولی اصلی نظم لیبرال هموراه سعی می‌کرد خود را به قوانین و مقررات این نظم- حداقل در ظاهر هم که شده- ملتزم نشان دهد اما، بازگشت دوباره ترامپ به کاخ‌سفید را، بسیاری از کارشناسان به عنوان پایان دوران جهانی‌شدن، پایان نظم لیبرال و احیای ناسیونالیسم اقتصادی می‌دانند. کارشناسان می‌گویند، آینده نظام جهانی که طی هشت دهه گذشته عمدتاً تحت سلطه آمریکا شکل گرفته، در خطر است. رویترز هم در گزارشی با بیان این که ترامپ با اقدامات خود در حال واژگون‌سازی نظم جهانی است، نوشته است: رئیس‌جمهور آمریکا از زمان روی کار آمدن دوباره در کاخ‌سفید یک جنگ تعرفه‌ای جهانی بی‌سابقه را آغاز کرده و کمک‌های خارجی‌اش را هم کاهش داده است. او متحدان ناتو را تحقیر کرده و روایت روسیه در مورد حمله به اوکراین را پذیرفته است. او همچنین در مورد الحاق گرینلند، بازپس‌گیری کانال پاناما و تبدیل کانادا به ایالت پنجاه‌ویکم آمریکا صحبت می‌کند.
رویترز در بخش دیگری از گزارش خود با اشاره به اقدامات مخرب ترامپ در 100 روز اول ریاست‌جمهوری خود در داخل و خارج آمریکا نوشته است: «در ۱۰۰ روز اول پرهرج‌ومرج از زمان بازگشت ترامپ به کاخ‌سفید، او یک کارزار غیرقابل پیش‌بینی را آغاز کرده که بخش‌هایی از نظم جهانی مبتنی بر قانون را که واشنگتن به ساختن آن از خاکستر جنگ جهانی دوم کمک کرد، واژگون کرده است... دستورکار ترامپ مبنی بر اول آمریکا در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش، دوستان را از او دور و دشمنان را جسورتر کرده و در عین حال سؤالاتی را در مورد میزان آمادگی او برای پیشروی مطرح کرده است. اقدامات او، همراه با این عدم قطعیت، برخی از دولت‌ها را چنان نگران کرده است که به شیوه‌هایی واکنش نشان می‌دهند که حتی اگر یک رئیس‌جمهور سنتی‌تر در سال ۲۰۲۸ در آمریکا انتخاب شود، جبران آن دشوار خواهد بود.»
به گزارش ایسنا رویترز در ادامه خاطرنشان کرده است که، این ارزیابی از تغییر نظم جهانی توسط ترامپ را در نتیجه مصاحبه با بیش از ۱۲ مقام دولتی فعلی و سابق، دیپلمات‌های خارجی و تحلیلگران مستقل در واشنگتن و پایتخت‌های سراسر جهان به دست آورده است.
رویترز در ادامه با اشاره به برخی اقدامات رئیس‌جمهور آمریکا، ازجمله اعمال تعرفه‌های وارداتی، تغییر سیاست واشنگتن در قبال جنگ اوکراین و روسیه، تحقیر اروپا و ناتو توسط دولت که مدت‌ها ستون اصلی امنیت فراآتلانتیک بودند، لفاظی‌های توسعه‌طلبانه برای تصاحب جزیره گرینلند، تبدیل کانادا به ایالت پنجاه‌ویکم آمریکا، تهدید به تصرف کانال پاناما و به‌علاوه تصرف منطقه جنگ‌زده غزه و تبدیل آن به یک تفرجگاه به سبک ریویرا، خاطرنشان کرده است که ترامپ با این اقدامات، ضربه‌ای دیگر به وجهه جهانی واشنگتن وارد کرده است.
تضعیف جایگاه آمریکا در اروپا
نشریه «نیوزویک» هم در گزارشی به تضعیف جایگاه دلار در نتیجه سیاست‌های تجاری غیرقابل پیش‌بینی ترامپ پرداخته و نوشته است: «برخی کارشناسان این وضعیت را فرصتی مناسب برای «یورو» دانسته‌اند تا ارز غالب جهانی را تحت‌الشعاع قرار دهد.» به گزارش ایرنا به نقل از نشریه نیوزویک، از آنجا که مقامات اروپایی شاهد نگرانی‌ها در مورد وجهه دارایی‌های مالی آمریکا هستند، این وضعیت را فرصتی مناسب برای جذب سرمایه‌گذار می‌دانند. این نشریه آورده است: تغییرات و لرزه‌هایی که ترامپ در سیستم تجارت جهانی به وجود آورده، دیدگاه‌ها در مورد دلار به عنوان ارز غالب را تغییر داده است. بسیاری از مقامات اروپایی نیز که هفته گذشته در نشست‌های صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی در واشنگتن شرکت داشتند، نسبت به از بین رفتن عدم قطعیت سیاست تجاری ترامپ دست‌کم در کوتاه‌مدت تردید داشتند. آنها در این نشست‌ها اعلام کردند که ماهیت غیرقابل پیش‌بینی رویکرد دولت ترامپ در تعیین سیاست به‌راحتی فراموش نخواهد شد و از همین‌رو معتقد هستند که ظرفیت‌های لازم برای جذب سرمایه‌گذاران به سمت دارایی‌های اروپایی، از یورو گرفته تا بازار اوراق قرضه وجود دارد.
نیوزویک در ادامه بزرگ‌ترین نشانه این امر را سرازیر شدن سرمایه‌ها به سمت اروپا دانسته و استدلال کرده است که از ابتدای آوریل (فروردین)، ارزش یورو ۵.۴درصد در برابر دلار افزایش یافته و به بالای ۱.۱۳ دلار رسیده است که بالاترین میزان از اواخر سال ۲۰۲۱ است.اما سیاست‌گذاران و سرمایه‌گذاران این سؤال را مطرح کرده‌اند که آیا جهش اخیر یورو و سایر دارایی‌های مربوط به آن در کوتاه‌مدت برطرف می‌شود یا آغاز یک روند بلندمدت است که در آن یورو به طور جدی نقش دلار را به عنوان ارز غالب جهان تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. نویسنده مطلب یادآور شده است که یورو اکنون در ۲۰ کشور عضو استفاده می‌شود و حدود ۲۰درصد از ذخایر ارزی بانک‌های مرکزی جهان را تشکیل می‌دهد، رقمی که در دو دهه گذشته تغییر بسیار اندکی داشته است. ۳۰درصد از صادرات جهانی به یورو و بیش از ۵۰درصد آن به دلار انجام می‌شود.