گزارش کیهان درباره «ژوزف عون»، رئیسجمهور جدید لبنان و رابطهاش با حزبالله
سرویس خارجی-
«ژوزف عون»، رئیس ارتش لبنان، به عنوان رئیسجمهور انتخاب شد تا پس از 2 سال و چندی بالاخره بیرئیسجمهوری پایان یابد. در گزارش پیشرو با عون و روابطش با مقاومت لبنان آشنا خواهیم شد.
«میشل عون»، رئیسجمهور پیشین لبنان، در تاریخ ۹ آبان ۱۴۰۱ (۳۱ اکتبر ۲۰۲۲) دوره ریاستجمهوریاش به پایان رسید و از این سمت کنار رفت. از آن زمان تاکنون- یا دقیقتر تا پنجشنبه 20 دی 1403- لبنان با خلأ ریاستجمهوری روبهرو بوده است. به این ترتیب، لبنان به مدت بیش از 2 سال و 2 ماه بدون رئیسجمهور اداره شده است. این دوره طولانی بیثباتی سیاسی، لبنان را با چالشهای اقتصادی و اجتماعی متعددی روبهرو کرده است. البته بالاخره این بلاتکلیفی پایان یافت و پنجشنبهای که گذشت، یک ژنرال، برای چهارمینبار در تاریخ لبنان، تصدی ریاستجمهوری این کشور را به دست گرفت.
بالاخره رئیسجمهور انتخاب شد!
پارلمان لبنان سرانجام پس از چند سال شکست در انتخاب رئیسجمهور، پنجشنبه، دور دوم رأیگیری موفق به دستیابی به این هدف شد و «ژوزف عون»، رئیس ارتش لبنان، به عنوان رئیسجمهور انتخاب گردید و دقایقی پس از اعلام نتیجه با حضور در پارلمان به عنوان رئیسجمهور لبنان سوگند خورد. در دور دوم رأیگیری، «ژوزف عون»، فرمانده ارتش، ۹۹ رأی و «شبلی الملاط» ۲ رأی به دست آوردند. همچنین ۹ برگه سفید و پنج آرای باطله به صندوق انداخته شد و ۱۳ نماینده نیز نام «حاکمیت قانون» را به صندوق انداختند. گفتنی است، به موجب قانون، انتخاب رئیسجمهور با اکثریت دوسوم مجموع اعضای پارلمان متشکل از ۱۲۸ نماینده یعنی ۸۶ نماینده در دور نخست رأیگیری و در دور دوم با اکثریت مطلق یعنی ۶۵ نماینده انجام میشود. شانس «ژنرال عون» در سایه حمایت آشکار آمریکا از وی افزایش یافته بود و چنانکه انتظار میرفت بعد از دو سال خالی بودن کرسی ریاستجمهوری، او، با حمایت سفارت آمریکا در بیروت، رئیسجمهور شد. «عون» فرمانده سابق ارتش و رئیسجمهور لاحق لبنان 61ساله و مسیحی مارونی است. برخی وی را به عنوان «چهره مستقل و غیرسیاسی» معرفی میکنند.
اظهارات ژوزف عون پس از پیروزی
رئیسجمهور جدید لبنان پس از ادای سوگند در پارلمان گفت: «ما به لحظه حقیقت رسیدهایم. ما در یک بحران حاکمیتی هستیم که نیازمند تغییر در عملکرد سیاسی و اقتصادی است. امروز مرحله جدیدی از تاریخ کشور آغاز میشود... همه ما باید تحت حاکمیت قانون و قوه قضائیه باشیم. تنها مصونیت موجود، برای هر شهروندی، تنها عدالت است. متعهد میشوم که با دولت آینده بر روی پیشنویس قانون جدید برای استقلال قوه قضائیه کار کنم... قول میدهم آنچه را که اشغالگران اسرائیل در سراسر کشور ویران کردند، بازسازی کنم. از نقش خود به عنوان فرمانده کل نیروهای مسلح برای تأیید حق دولت در انحصار حمل سلاح استفاده خواهم کرد. ما نباید برای قلدری علیه یکدیگر به بیرون [طرفهای خارجی] تکیه کنیم....» البته گفتنی است، ارتش لبنان به تنهائی، در منطقه کوچکترین و البته ضعیفترین است. تنها ارتش منطقه که بسیاری از تجهیزات و تسلیحات سنگین را در اختیار ندارد. ارتش لبنان جنگنده یا نیروی پدافند هوائی هم ندارد. ارتش لبنان توانایی محافظت کامل از مرزهای دریایی یا حتی زمینی لبنان را ندارد. به همین دلیل در بسیاری از موارد از نیروهای پاسدار صلح سازمان ملل متحد برای حفاظت از مرزهای خود کمک میگیرد.
رئیسجمهور جدید و مقاومت
چنانکه گفته شد، عون توانست ۹۹ رأی نمایندگان پارلمان لبنان را به خود اختصاص دهد. گفته میشود در دور اول رأیگیری نمایندگان حزبالله و جنبش امل از دادن رأی به عون خودداری کرده و رأی سفید انداخته بودند. اما در دور دوم رأیگیری پس از توافق بر سر یکسری امور مثل بازسازی دولت، وزارت مالیه، استراتژی دفاعی و فرماندهی بعدی ارتش به او رأی دادند. بر این اساس عون پس از کسب موافقت حزبالله و امل توانست آرای لازم را کسب کند. در رأیگیری اول روز پنجشنبه، فرمانده ارتش ۷۱ رأی و «شبلی الملاط» ۲ رأی به دست آورده بودند. همچنین ۳۷ برگه سفید و ۴ آرای باطله به صندوق انداخته شد و ۱۴ نماینده نیز نام «حاکمیت قانون» را به صندوق انداختند.
«عون» بهتر از «سمیر جعجع»
به باور بسیاری از کارشناسان، هرچند ژنرال ژوزف عون گزینه مطلوب و صددرصدیِ حزبالله لبنان نیست، انتخاب او بهتر از انتخابشدن سمیر جعجع است که صددرصد به دنبال منافع رژیم صهیونیستی و آمریکاست. مقاومت تجربه سیاسی و انعطاف سازمانی کافی برای اداره امور را نیز دارد و هرگز اجازه نخواهد داد که «سمیر جعجع» طرح اسرائیلیها را اجرا کند. تا پیش از تحولات 6 ماهه اخیر در منطقه، «سلیمان فرنجیه»، رئیس جریان «المرده»، گزینه مدنظر جبهه مقاومت برای تصدی مسئولیت ریاستجمهوری بود. این گزینه علاوهبر آرای نمایندگان مقاومت در پارلمان لبنان، از حمایت دولت سوریه نیز برخوردار بود. با این حال، در نتیجه سقوط دمشق و شهادت سید «حسن نصرالله»، دبیرکل شهید حزبالله، این ارزیابی شکل گرفته است که شانس فرنجیه برای تکیه بر کرسی ریاستجمهوری کاهش یافته است.
گفتنی است، لبنان تنها کشور اسلامی است که رئیسجمهوری آن مسیحی است. معمولاً هم در نشست سران کشورهای اسلامی (سازمان همکاری اسلامی) شرکت میکند. در منطقه غرب آسیا لبنان به لحاظ نسبت جمعیتی بالاترین نسبت از مسیحیان را دارد و البته پرقدرتترین آنها. در لبنان براساس آمارهای قدیمی نیمی از جمعیت حدود 5میلیون نفری مسیحی و حدود نیمی دیگر مسلمان سنی و شیعه هستند. دیگر اقلیتهای اسلامی مثل دروزیها و علویان نیز زیر 5درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهند.
در لبنان مانند عراق، انتخاب سمتهای کلیدی کشور با توافق و اجماع همه طیفهای سیاسی- مذهبی- نژادی و دینی انجام میشود. در لبنان براساس توافق قبلی، سه سمت کلیدی رئیس کشور (رئیسجمهوری)، رئیس دولت یا کابینه (نخستوزیر) و رئیس پارلمان به ترتیب میان مسیحیان، اهل سنت و شیعیان تقسیم میشود. اگر به ساختار سیاسی لبنان که همواره در آن منافع ملی قربانی منافع قومی شده توجه کنیم، آنگاه میتوانیم به اهمیت نقش حزبالله در احیای منافع ملی در لبنان پی ببریم (که البته پرداختن به آن مجال خود را میطلبد). در لبنان از هر مشکل، مشکلی دیگر تولد میکند و ریسمانی نامرئی مشکلات باربط و بیربط را به هم متصل میکند و از آن تار عنکبوتی را میسازد که هر که را واردش شود، گرفتار خود میکند. دولتهای ائتلافیِ قومی- قبیلهای که به جای پیگیری مصالح ملی پیگیر مصالح قوم و قبیله خود هستند، توانایی شکافتن این تار و بهبود اوضاع را ندارند. اینها به جای حل مسائل متمرکز بر وارونهسازی حقایقاند، از اینرو نهتنها مسائل را حل نمیکنند بلکه باعث افزونی آن میشوند.
واکنش رژیم آپارتاید اسرائیل
«گدعون ساعر»، وزیر خارجه رژیم صهیونیستی، انتخاب ژوزف عون به عنوان رئیسجمهور لبنان را پس از بیش از ۲ سال که در بحبوحه آن یک بحران سیاسی و خلأ ایجاد شده بود، تبریک گفت! او از انتخاب ژوزف عون استقبال و آرزوی «همسایگی خوب» کرد! این سخنان در حالی مطرح میشود که در این دوره پرتنش، رژیم صهیونیستی هم از موقعیت سوءاستفاده کرده و با یورشهای زمینی و هوائی و به بهانه تضعیف مقاومت لبنان که حامی مقاومت فلسطین بود، به این کشور دستدرازی کرد و تعداد زیادی شهید و زخمی بر جای گذاشت. در حال حاضر، آتشبس شکنندهای برقرار است که صهیونیستها آن را بارها نقض کردهاند. حتی این سخنان در شرایطی مطرح میشود که مسئولان صهیونیست اعلام کردهاند نخستوزیر رژیم صهیونیستی قصد خارج کردن کامل نیروهای ارتش از جنوب لبنان را ندارد!
البته بر اساس گزارش تارنمای اسرائیلی «والا»، مقامات ارشد آمریکایی و صهیونیستی اعلام کردهاند که انتخاب ژوزف عون به عنوان رئیسجمهور جدید لبنان، فشار بر رژیم اسرائیل برای تکمیل خروج نیروهای ارتش خود از جنوب لبنان تا پایان ژانویه را افزایش خواهد داد. خبرنگار سیاسی «والا»، دلیل این امر را حمایت گسترده عون از سوی آمریکا، کشورهای غربی و بسیاری از کشورهای عربی به ویژه سعودی میداند.
جامعه جهانی و انتخاب عون
از جمهوری اسلامی ایران تا جنبش مقاومت اسلامی فلسطین «حماس» انتخاب ژوزف عون به عنوان رئیسجمهور جدید لبنان را تبریک گفتند. پادشاه عربستان و ولیعهد این کشور، نخستوزیر عراق، وزارت خارجه قطر، سفیر آمریکا در لبنان، رئیسجمهور فرانسه و وزارت خارجه این کشور همه به عون تبریک گفتند. حتی کاخ ریاستجمهوری فرانسه پس از انتخاب رئیسجمهور لبنان اعلام کرد که رئیسجمهور فرانسه به بیروت سفر میکند.