سرویس خارجی-

سیاستمدار کهنه‌کار آمریکایی با اشاره به «افول قدرت آمریکا» در جهان اعلام کرد چالش اصلی ما چین، روسیه و ایران است و آنها به دنبال به چالش کشیدن نظم جهانی هستند...

ادبیات مربوط به افول و زوال آمریکا جای خود را طی چند سال گذشته در اندیشکده‌ها و رسانه‌های آمریکایی باز کرده است. کارشناسان می‌گویند که آمریکا دچار افول شده و نظم آمریکایی، رژیم‌ها‌، نهادها و سازمان‌های بین‌المللی برآمده از این نظم نیز تا زمانی که آمریکا از قدرت لازم برای حفظ آنها برخوردار نباشد دچار زوال می‌شوند. در شرایط کنونی که نظم قبلی دچار تزلزل شده و نظم جدید نیز هنوز شکل نگرفته است زمان تولد غول‌هاست. قدرت‌های جدید می‌توانند از این شرایط استفاده کرده و نظم مد نظر خود را طراحی و از طریق نهادها و رژیم‌های جدید پیاده کنند.

تلاش برای تغییر نظم آمریکایی

 «میچ مک‌کانل» رهبر اکثریت جمهوری‌خواه در سنای آمریکا که به‌زودی از این سمت کنار می‌رود در همین رابطه در نشریه «فارن افرز» به بررسی دلایل افول قدرت آمریکا در سراسر جهان پرداخته است. این سیاستمدار جمهوری‌خواه با اشاره به روی کار آمدن دولت دوم «دونالد ترامپ» در بیستم ژانویه 

(1 بهمن 1403) نوشت: «زمانی که دونالد ترامپ دومین دوره ریاست جمهوری خود را آغاز کند، دنیایی را به ارث خواهد برد که نسبت به منافع آمریکا بسیار خصمانه‌تر است. چین تلاش‌های خود را برای گسترش نفوذ نظامی، سیاسی و اقتصادی خود در سراسر جهان تشدید کرده است. روسیه در حال جنگ در اوکراین است. ایران همچنان در کارزار خود برای نابودی اسرائیل، تسلط بر خاورمیانه و توسعه توانایی تسلیحات هسته‌ای، دلسرد نشده است و این سه رقیب اصلی آمریکا، همراه با کره شمالی، اکنون بیش از هر زمان دیگری با یکدیگر همکاری می‌کنند تا نظم تحت سلطه آمریکا را تغییر دهند.» اظهارات «مک‌کانل» پیرامون «کارزار ایران برای تسلط بر خاورمیانه و توسعه تسلیحات هسته‌ای» در حالی است که ایران همواره خواست خود در منطقه را خروج آمریکا از غرب آسیا و عدم دخالت غرب در امورات این منطقه معرفی کرده تا کشورهای منطقه با همکاری یکدیگر و بدون حضور قدرت‌های غربی به حل چالش‌های متعدد این منطقه بپردازند. ایران همچنین همواره بر صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود تأکید ورزیده و به اذعان «رافائل گروسی» دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، سلاح هسته‌ای و کشتار جمعی هیچ جایگاهی در سیاست ایران ندارد. در هیچ یک از گزارش‌های آژانس نیز تاکنون به انحراف در برنامه هسته‌ای ایران به سمت ساخت سلاح‌های هسته‌ای اشاره‌ای نشده است.

تاکید بر قدرت سخت 

«مک‌کانل» در ادامه به افول قدرت آمریکا اذعان کرده و نوشته است: «رقبای آمریکا از ضعف‌ها و افول کشور قدرت می‌گیرند. آن‌ها به دنبال تعمیق جایگاه خود در نظم جهانی کنونی نیستند، بلکه به دنبال ایجاد نظم جهانی تازه‌ای هستند. اما بسیاری در واشنگتن، با وجود تأیید این تهدیدات، به‌دنبال توجیه سیاست‌های انزواطلبانه خود هستند.» او نوشت: «بسیاری به رقابت قدرت‌های بزرگ اذعان دارند، اما حاضر به سرمایه‌گذاری روی توسعه قدرت سخت، ابزار اصلی رقابت قدرت‌ها نیستند. هزینه این سیاست اشتباه آشکار شده است، اما واکنش به چهار سال ضعف نباید چهار سال انزوای آمریکا باشد.» در همین راستا، مک‌کانل از دولت آینده ترامپ خواست تا بر «قدرت سخت» آمریکا سرمایه‌گذاری کرده و سیاست خارجی آن حول محور این قدرت بچرخد. به گزارش ایسنا مک کانل نوشته است: «اگر ترامپ عاقل باشد، سیاست خارجی خود را بر اساس قدرت سخت، محور اصلی رهبری آمریکا در جهان تبیین می‌کند. برای بازیابی قدرت نظامی از دست رفته آمریکا، دولت ترامپ باید بودجه دفاعی را افزایش دهد و در ساختار نظامی آمریکا برای توسعه تسلیحات نوین، اصلاحات گسترده ایجاد کند.» مک‌کانل در ادامه تاکید می‌کند: «ترامپ باید انتقادات وارده را نادیده بگیرد. کسی نمی‌تواند با سیاست مدیریت افول آمریکا، این کشور را مجددا باشکوه کند.»

چین، چالش دراز مدت آمریکا

رهبر جمهوری‌خواهان آمریکا در کنگره این کشور در ادامه مطلب خود با اشاره به چالش برجسته چین برای آمریکا نوشته است: «چین، بزرگ‌ترین و خطرناک‌ترین چالش دراز مدت علیه منافع آمریکاست اما با وجود اذعان چندین دولت آمریکا به این مسئله، سیاست‌های آن‌ها ثابت نبوده است. عده‌ای فکر می‌کنند رقابت با چین به تولید ابزارهای کوچک یا فروش سویا و ماشین‌های الکتریکی است، اما این رقابت، رقابت بر نظم جهانی است. دولت ترامپ باید این بحران را به‌درستی درک و برای آن برنامه‌ریزی کند» به گفته وی «ترامپ نباید با تمرکز روی آسیا، دیگر مناطق جهان را فراموش و اشتباه دولت اوباما را تکرار کند. در صورت اتخاذ چنین تمرکز واحدی، متحدان ما در آسیا می‌دانند که صرفا بخش کوچکی از قدرت رو به افول آمریکا را دریافت خواهند کرد و دیگر متحدان ما در اروپا یا خاورمیانه احساس می‌کنند که توسط آمریکا رها شده‌اند.»

«مک‌کانل»، علت شکل‌گیری داعش و «قدرت گرفتن ایران در منطقه و عراق» را تصمیم اوباما برای خروج از عراق توصیف کرده است. در حالی که بسیاری از کارشناسان بر این باورند که حمله آمریکا به عراق و افغانستان از دلایل اصلی شکل‌گیری گروه‌های تروریستی مثل داعش در منطقه بود و پیش از آن نیز آمریکا از تروریست‌های تکفیری در جنگ افغانستان علیه شوروی تحت عنوان «مبارزان راه آزادی» حمایت می‌کرد که همین مسئله زمینه‌ساز شکل‌گیری القاعده شد.

او همچنین در ادامه مطلب خود به جنگ اوکراین و عواقب آن برای آمریکا اشاره کرد و از ترامپ خواست تا «صدای افرادی که خواستار تمرکز واحد آمریکا بر چین و رها کردن اوکراین هستند» را نادیده بگیرد. مک‌کانل علت چنین تصمیمی را «عواقب مرگبار پیروزی روسیه در جنگ اوکراین برای آمریکا» خواند و نوشت: «در صورت پیروزی روسیه در جنگ اوکراین، منافع آمریکا در امنیت اروپا ضربه خواهد خورد و دشمنان آمریکا، یعنی چین، ایران و کره‌شمالی در اقدامات خود جسورتر خواهند شد.» 

غرب آسیا، یکی از میادین تقابل روسیه، چین و آمریکا

رهبر جمهوری‌خواهان آمریکا در کنگره این کشور در ادامه نوشته است: «نفوذ روسیه و چین فقط در شرق آسیا گسترش نیافته است، هر ۲ کشور درحال افزایش نفوذ خود در خاورمیانه و در بین دشمنان و متحدان آمریکا در این منطقه هستند. در صورت تصمیم ترامپ برای نادیده گرفتن متحدان خود و اتخاذ سیاست «آسیا اول»، او هم‌راستا با سیاست‌های پکن عمل خواهد کرد و میدان را برای گسترش نفوذ چین در خاورمیانه باز خواهد گذاشت. در چنین شرایطی، مک‌کانل مجددا با تأکید بر نیاز آمریکا برای سرمایه‌گذاری روی قدرت سخت خود نوشت: «هر سال، آمریکا تقریبا ۹۰۰ میلیارد دلار روی صنایع دفاعی خود سرمایه‌گذاری می‌کند. اما بیش از ۴۵ درصد این رقم، به پرداخت هزینه‌ها و حق‌الزحمه کارکنان صنایع دفاعی اختصاص داده شده و پروژه‌های دفاعی، فقط ۱۲.۸ درصد بودجه را شامل می‌شود.»

بحران اقتصادی آمریکا

مک‌کانل در ادامه اذعان کرده است که بحران‌های آمریکا در برابر «دشمنان» خود، به بحران در صنایع نظامی و دفاعی ختم نشده است، بلکه «در صورت تصمیم آمریکا برای رقابت مستقیم با چین بدون کمک از متحدان خود، حماقت خواهد بود. با این وجود ترامپ در دولت اول خود و بایدن در برخی از مواقع، متحدان خود را نادیده گرفتند و روی واردات دیگر کشورها تعرفه‌های مختلف گذاشتند.» هشدار مک‌کانل به بحران اقتصادی آمریکا و نیاز این کشور برای همکاری با متحدان خود برای تقابل با چین درحالی است که ترامپ بر اعمال تعرفه‌های «سنگین و فلج‌کننده» روی اقلام وارد شده از متحدان خود تأکید کرده است.