آرزواندیشی محافل غربی و سیاست قطعی ایران درباره برجام(خبر ویژه)
در حالی که طرف آمریکایی، طرف بدهکار برجام است و حاضر به ارائه تضمین معتبر برای لغو تحریم‌ها و عدم تکرار عهدشکنی برجامی نشده، رسانه‌های آمریکایی آرزوی خود درباره مذاکره مجدد را جای خبر منتشر می‌کنند.
این رسانه‌ها تاکید رهبر انقلاب بر عدم اعتماد به دشمن و معطل نگذاشتن مسئولیت‌ها به خاطر تعامل خارجی را تحریف و چنین وانمود کردند که ایشان مجوز مذاکره مجدد را صادر کرده‌اند.
رهبر انقلاب اخیر در دیدار با هیئت دولت و به عنوان یکی از 13 رهنمود و توصیه به اعضای دولت جدید فرمودند: «به دشمن هم امید نبندید. حالا ایشان [رئیس‌جمهور] هم اشاره کردند، دیروز پریروز هم ظاهراً وزیر خارجه محترم یک اشاره‌ای کرده بودند. ما به دشمن امید نبندیم؛ برای برنامه‌هایمان منتظر موافقت دشمنان و کسانی که با ما [دشمنند نباشیم]؛ این منافات ندارد با اینکه آدم با همان دشمن در یک جایی تعامل هم بکند؛ مانعی ندارد؛ اما امید به او نبندید، اعتماد به دشمن نداشته باشید.»
چنان که روشن است، این بیانات ناظر به اعتماد نکردن به دشمنان و معطل نگذاشتن برنامه هست و نه موضوع تعامل در سیاست خارجی که همواره مسیر آن باز بوده و ضمنا شرط آن، بازگشت پیشاپیش آمریکا به تعهدات نقض‌شده‌اش اعلام شده است.
در این زمینه نیویورک‌تایمز با تحریف کلام رهبر انقلاب و تلاش برای مصادره به مطلوب آن نوشت: «رهبر ایران مجوز تلویحی در مورد مذاکرات هستهای را صادر و تلویحا پیشنهاد کردند که کشورش مذاکرات هستهای را دنبال کند و به دولت گفت که مانعی برای گفت‌وگو با دشمن وجود ندارد. این در حالی است که در ایران برخی مسائل همچون گفت‌وگو با ایالات‌متحده آمریکا توسط سران عالی نظام تعیین می‌شود و مشخص نیست که مسعود پزشکیان تا چه حد می‌تواند سیاست خارجی را هدایت کند.»
وب‌سایت رادیو فردا (وابسته به سازمان سیا) هم نوشت: «تنها چند روز پس از آن‌که رهبر جمهوری اسلامی، از عقب‌نشینی تاکتیکی سخن گفت، در جمع اعضای کابینه پزشکیان «تعامل با دشمن» را تحت شرایطی «بلامانع» خواند. [برخلاف ادعای تحریف‌آمیز رادیو فردا، رهبر انقلاب در دیدار دست‌اندرکاران ستاد کنگره ملی شهدای استان کهگیلویه و بویراحمد گفته بود: رهبر انقلاب اسلامی هدف دشمن از جنگ روانی در عرصه نظامی را ایجاد ترس و عقب‌نشینی خواندند و گفتند: به تعبیر قرآن کریم، عقب‌نشینی غیرتاکتیکی در هر میدانی چه عرصه نظامی و چه میدان‌های سیاسی، تبلیغاتی و اقتصادی، غضب الهی را به دنبال دارد].
رادیو فردا می‌افزاید: «رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با دولت خواستار تعامل با دشمن شد. او در حالی چنین اظهاراتی را به زبان آورد که عراقچی وزیر خارجه، از تمایل برای آغاز گفت‌وگوهای هستهای گفته است. تمام اینها در حالی مطرح می‌شود که ظریف، پس از یک رفت‌وآمد، مجدداً کار خود را به عنوان «معاون راهبردی رئيس‌جمهور» آغاز کرده است. آیا مقامات جمهوری اسلامی تصمیم گرفته‌اند تغییری در سیاست خارجی خود اعمال کنند؟ به نظر می‌رسد جمهوری به این نتیجه رسیده که فرصتی را برای گفت‌وگو فراهم سازد و این در حالی است که مجموعه تحولات می‌تواند اثرات مهمی روی ایران داشته باشد.
احتمال گسترده‌تر شدن جنگ در منطقه، چشم‌انداز بازگشت ترامپ و همچنین در پیش بودن تاریخ انقضای بندهای غروب برجام در اکتبر سال آینده که می‌تواند باعث شود اعضای باقی‌مانده برجام پیش از رسیدن آن تاریخ به سمت فعال کردن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌ها برود، مهم‌ترین مولفه‌ها در این رابطه به‌شمار می‌روند.
اما این نخستین‌بار نیست که رهبر جمهوری اسلامی از «تعامل موردی با دشمن» سخن می‌گوید. هرچند بسیار به صحبت‌های او در قالب «نرمش قهرمانانه» اشاره می‌کنند که در نهایت به برجام انجامید، اما او حتی در دولت رئیسی هم از تعامل گفته بود، اما در نهایت تغییری در رویکردهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایجاد نشد.
هرچند نفس حضور کسانی چون عراقچی، ظریف و پزشکیان به جای مسئولان ارشد دولت رئيسی می‌تواند روزنه‌هایی را از احتمال گشایش در مناسبات تهران و غرب بگشاید اما حتی اگر تهران هم چنین قصدی داشته باشد، به نظر نمی‌رسد که فضای بین‌الملل دست‌کم در کوتاه‌مدت از این آمادگی برخوردار باشد. کمتر از ۳ ماه دیگر انتخابات آمریکا برگزار می‌شود، بایدن آخرین روزهای حضور خود در قدرت را سپری می‌کند. از سوی دیگر جهان تجربه خروج ایالات‌متحده در سال ۲۰۱۸ را سر گذرانده است؛ حال در شرایطی که شرایط بسیار نسبت به سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ تغییر کرده، مذاکرات چه آورده‌ای می‌تواند برای کمپین انتخاباتی کامِلا هریس به همراه داشته باشد؟
مجموعه اتفاقات سال‌های اخیر، باعث شده تا ایران بسیار بیشتر از آن زمان به عنوان یکی از مقصران برهم خوردن نظم و امنیت منطقه‌ای شناخته شود؛ در چنین شرایطی تردیدهای زیادی وجود دارد که حتی احیای برجام، بتواند به عنوان یک امتیاز برای کمپین انتخاباتی کامِلا هریس و دولت بایدن ارزیابی شود و حتی برعکس، ممکن است زمینه را برای حمله بیشتر تیم ترامپ هموار سازد. در چنین شرایطی شاید رصد برخی نشانه‌ها بتواند تصویر روشن‌تری از نیت جمهوری اسلامی ارائه دهد. نوع پاسخ ایران به ترور اسماعیل هنیه می‌تواند یکی از این نشانه‌ها باشد؛ اگر ایران تصمیم بگیرد عملیاتی به گستردگی ماه آوریل انجام دهد، اوضاع را پیچیده‌تر خواهد کرد».
برای اطلاع تحلیلگران آمریکایی باید گفت که ایران میدان نظامی و امنیتی و قدرت بازدارندگی را با میدان دیپلماسی اشتباه نمی‌گیرد. مجازات پشیمان‌کننده ایران در قبال اقدامات تروریستی رژیم صهیونیستی قطعی است و با خیال تعامل با غرب، مشمول مرور زمان نخواهد شد. ضمنا در موضوع برجام، روشن است که علت بن‌بست مذاکرات شش سال گذشته چه بوده و گره آن صرفا با لغو تحریم‌ها (تعهد برجامی غرب) و ارائه تضمین معتبر درباره عدم تکرار عهدشکنی سال 1397 گشوده می‌شود. یادآور می‌شود رهبر انقلاب بهمن 1399 در بیان سیاست قطعی نظام فرمودند: «آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها حق هیچ‌گونه شرط‌گذاری ندارند زیرا تعهدات برجامی خود را نقض کردند و آن طرفی که باید شرط بگذارد جمهوری اسلامی است زیرا به تعهدات خود پایبند بود. بنابراین ایران هنگامی به تعهدات برجامی خود بازخواهد گشت که آمریکا همه تحریم‌ها را در عمل و نه در حرف یا بر روی کاغذ، لغو کند و این لغو تحریم‌ها مورد راستی‌آزمایی ایران قرار گیرد. این، سیاست قطعی و غیرقابل برگشت جمهوری اسلامی و مورد اتفاق همه مسئولان است و هیچ‌کس از آن عدول نخواهد کرد».